Ո՞ւմ իրավունքների մասին է բարձրաձայնելու Լանզարոտեի ու Ստամբուլյան կոնվենցիաների ջատագով Քրիստինե Գրիգորյանը ՄԻՊ ընտրվելուց հետո
«Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցությունը Մարդու իրավունքների պաշտպանի պաշտոնի համար առաջադրել է Քրիստինե Գրիգորյանի թեկնածությունը։ Վերջինը չնայած արդարադատության նախարարի առաջին տեղակալն է, սակայն հանրության լայն շրջանակներին անհայտ մարդ է։
Ինչպես ցույց տվեցին ՔՊ հայտարարությանը հետևած արձագանքները, մարդիկ չգիտեն՝ ո՞վ է Գրիգորյանը, ի՞նչ ճանապարհ է անցել։ Մինչդեռ Սահմանադրության 192 հոդվածի 2-րդ կետը սահմանում է. «Մարդու իրավունքների պաշտպան կարող է ընտրվել բարձրագույն կրթություն ունեցող, պատգամավորին ներկայացվող պահանջներին համապատասխանող, հասարակության մեջ բարձր հեղինակություն վայելող յուրաքանչյուր ոք»։
Քրիստինե Գրիգորյանին շատերը չեն էլ ճանաչում, հետևաբար բարձր հեղինակությունը վայելելու մասին ավելորդ է խոսել, հատկապես երբ փոխնախարարի հայրը կեղծում է իր ով լինելը, լրագրողների մոտ ներկայանում է խեղճ գյուղացի, որ «լրագրողների դարդից գնացել, ընկել է Ռուսաստանի քուչեքը»։
Ի դեպ, ինչպես գրել են ԶԼՄ-ները, Գրիգորյանի հայրը Սևանի շուկայի սեփականատերն է ու նույն հարցազրույցում խոստովանում է, որ գնում է հիվանդանոց «100 հազարի օպերացիա է լինում», բայց իրենից փող չեն վերցնում։ Այս մասով, միգուցե դստեր հեղինակությունը բավարար է։ Թե չէ պետպատվերով բուժվելու հնարավորությունից հիմա զրկված են նույնիսկ խիստ կարիքավորները։
Ինչևէ։ Համացանցում Քրիստինե Գրիգորյանի մասին որոնման արդյունքում գտնված հրապարակումների մեծ մասը վերաբերում են կոնվենցիաներին՝ Ստամբուլյան ու Լանզարոտեի, որը սեռական շահագործումից և սեռական բնույթի բռնությունից երեխաների պաշտպանության մասին է։ Ի դեպ, երկու կոնվենցիաների ընդունման դեմ Հայաստանում դիմադրություն կար, բողոքի ակցիաներ անցկացվեցին։
Օրինակ, Քրիստինե Գրիգորյանն ԱԺ-ում ներկայացրել է Լանզարոտեի կոնվենցիան, համոզել, որ Հայաստանում երեխաների նկատմամբ սեռական բռնությունները մեծ թիվ են կազմում, Ստամբուլյան կոնվենցիայի վերաբերյալ նա դիմել է միջազգային կառույցներին խորհրդատվական կարծիքի համար։
««Մենք մեր ուսումնասիրության ընթացքում պարզեցինք և փորձեցինք բացատրել, որ ընտանիքի կոնցեպտի, երրորդ սեռի, ավանդույթների հետ կապված որևէ ռիսկ չկա: Մենք տեսանք, որ հանրային քննարկման մեջ շատ են բերվում հարցեր, որ այս կոնվենցիան հակասում է մեր ավանդական ընտանիքի կոնցեպտին: Եվ մենք որոշեցինք դիմել Վենետիկի հանձնաժողովին»,- նշել էր Գրիգորյանը։
ԱԺ նախկին պատգամավոր Սոֆյա Հովսեփյանը, որ նախկինում իշխանական պատգամավոր էր, Panorama.am-ի հետ զրույցում ասաց՝ Գիրիգորյանը կոնվենցիաների ջատագով է, այդ հարցերում բավականին զգացմունքային է։ Այս առումով քաղաքական գործիչը մտավախություն ունի, երբ սահմանամերձ դարձած շատ բնակավայրերում ապրող մարդիկ ունեն կյանքի, առողջության, անվտանգության, նույնիսկ սննդի հասանելիության իրավունքների հետ կապված խնդիրներ, հնարավոր է՝ մարդու իրավունքների վերաբերյալ կեղծ օրակարգեր շրջանառության մեջ դրվեն։
«Մտավախություն չէ, համոզմունք ունեմ, որ հենց այդպես էլ կանեն։ Իրենց համար այդ ամենը սովորական է դարձել։ Իշխանության մոտ շատ լավ ստացվում է կարևոր հարցերից մարդկանց ուշադրությունը շեղել ու զբաղվել վտանգավոր հարցերով»,- նշեց Հովսեփյանը։
Նախկին պատգամավորը Քրիստինե Գրիգորյանին չի համարում ոլորտից անտեղյակ մարդ։
«Ոնց հասկացա, նա համախոհների մեծ բանակ ունի Ազգային ժողովում, նաև Սորոսից ֆինանսավորվող տարբեր կազմակերպությունների հետ աշխատանքի առումով։ Բայց չեմ կարծում, կարող է դրական որևէ բան անել, քանի որ ինքն այդ մեծ քաղաքականության մի մասն է, բերելու են ինչ-որ բան, ինքը չի առարկելու, լոբբինգ է անելու այնպես, մեզ թվա՝ մի ոսկի բան են անում»,- նշեց Հովսեփյանը։
Նախկին պատգամավորը վստահ է, որ ՄԻՊ ընտրվելու դեպքում Քրիստինե Գրիգորյանը չի այցելելու սահմանամերձ բնակավայրեր, չի շփվելու քաղաքացիների հետ՝ անձամբ տեղեկանալու նրանց խախտված իրավունքների մասին, ինչպես օրինակ անում է գործող ՄԻՊ Արման Թաթոյանը։
«Սահմանամերձ բնակավայրերի մարդկանց խնդիրները դառնալու են երկրորդային, երրորդային, քանի որ այս իշխանությունը նախ չի ողջունում Թաթոյանի այդ գործողությունները։ Եվ վերջապես, Քրիստինե Գրիգորյանը արդարադատության փոխնախարար է, յուրաքանչյուր օրենք ԱԺ ուղարկելու դեպքում, պետք է կոպիտ ասած, ընդերքն ուսումնասիրել՝ հասկանալու, այդ օրենքի կարի՞քը կա, ինչքանո՞վ է հրատապ, պարզելու բնակչության տարբեր շերտերի վրա դրա ազդեցությունը։ Ես որպես տեղյակ, որպես մարզեր շատ այցելած մարդ՝ չեմ հիշում մի դեպք, երբ Քրիստինեն եղած լինի մարզում ու օրինակ, դատական բարեփոխումներին ընդառաջ հասկանա, թե ինչ խնդիրներ կան տեղերում, ինչքանո՞վ է շահելու բնակչությունն այդ փոփոխություններից»,- մանրամասնեց Հովսեփյանը։
Նախկին պատգամավորը հիշեցնում է, Լանզարոտեի կոնվենցիայի ընդունման ժամանակ, երբ մեծ դիմադրություն կար, ԱԺ-ում «իրենք հենց նույն օրը սարքեցին Սասուն Միքայելյան-Էդմոն Մարուքյան կոնֆլիկտը», որ ուշադրություն շեղեն։
«Երբ մարդիկ ընկան այդ կռիվներով, Քրիստինե Գրիգորյանը, Լենա Նազարյանը, Մարիա Կարապետյանը, Թագուհի Ղազարյանը կոնվենցիան քննարկեցին, վերջացրեցին։ Մեծ աժիոտաժի մեջ բոլորը դրսում էին, հարցեր էլ չհնչեցին։ Այնպես որ գալու է կեղծ օրակարգերով, որոնց արդիականությունն ու հրատապությունը մեր երկրում չկա։ Կրկնեմ, որ սա միայն իր խնդիրը չէ, սա քաղաքական խնդիր է, որն իրենց օրակարգում կա ու իրենք առաջ են տանելու»,- ընդգծեց նա։
Հիշեցնենք, որ Սահմանադրությունն ամրագրում է. «Մարդու իրավունքների պաշտպանին Ազգային ժողովի իրավասու մշտական հանձնաժողովի առաջարկությամբ ընտրում է Ազգային ժողովը` պատգամավորների ընդհանուր թվի ձայների առնվազն երեք հինգերորդով, վեց տարի ժամկետով»։
Հարակից հրապարակումներ`
- Մարդու իրավունքների պաշտպանը «ստանդարտ» պաշտոն չէ․ Ռուբեն Մելիքյան
- ՔՊ-ն որոշել է ՄԻՊ-ի պաշտոնում առաջադրել Քրիստինե Գրիգորյանի թեկնածությունը