Կրթություն, գիտություն 09:17 27/12/2021 Հայաստան

Խոհեր երախտաշատ գիտնականի 90-ամյակի շուրջ

Անդրանիկ Զեյթունյանի ընտանիքը Մատենադարանին հանձնեց նվիրյալ լեզվաբանի գիտական ժառանգության հերթական բաժնը՝ նրա քարտարանը։

Մաշտոցի անվան հին ձեռագրերի գիտահետազոտական ինստիտուտը դեռևս 2019-ին հատուկ գնահատանքի էր արժանացրել Անդրանիկ Զեյթունյանի (1931-2007) գիտական երախտալի գործունեությունը՝ նրա անունով արխիվային ֆոնդ ստեղծելով և հարազատ Մատենադարանին ի պահ տալով Զեյթունյանի անտիպ ձեռագրերն ու անավարտ աշխատությունները․ անվանի լեզվաբանի գիտական ժառանգության նկատմամբ պատշաճ հոգածության արժանացած այս մասունքներն այսուհետ էլ կծառայեն գալիք հետազոտողների գիտական փնտրտուքներին՝ նպաստելով կյանքի բեղուն տասնամյակները գիտությանը նվիրած երախտավորի օրհնաշատ գործի շարունակությանը



Արխիվային ֆոնդի բացման առիթով կազմակերպված արարողության ժամանակ Մատենադարանի տնօրեն Վահան Տեր-Ղևոնդյանն այսպես արժևորեց Անդրանիկ Զեյթունյանի գիտական ուղին․ «Առնվազն 2 բնագավառ կա, որտեղ նա շատ խորը հետք է թողել․ մեկը ձեռագրերի նկարագրությունը՝ ձեռագրացուցակների կազմումն է․ «Մայր ցուցակը», որն այսօր հատորներով ավելանում է, նա գլուխ բերեց Փ. Անթապյանի և Օ. Եգանյանի հետ։ Դա շատ մեծ, մանրակրկիտ, տաժանակիր աշխատանք էր, որով այդ բնագավառում մի խորը հուն բացվեց, և որով այժմ շարունակվում է աշխատանքն արդեն 25 հոգանոց մեծ խմբով։

Մյուսն, անշուշտ, Աստվածաշնչի տարբեր գրքերի ուսումնասիրությունն ու քննական բնագրերի պատրաստումն է, որի հրատարակությունը միշտ, սկսած Խրիմյան Հայրիկից, եղել է մեր բոլոր կաթողիկոսների երազանքը։ Այն մինչև այսօր էլ դեռ չի իրականացվել, բայց մենք հույս ունենք մի օր իրականացնել։

Խոսքը հայերեն Աստվածաշնչի քննական հրատարակության մասին է․ իր արած գործը հիմք պիտի հանդիսանա հետագա պատրաստողների համար, ծառայի որպես ուղեցույց՝ որ հետո մենք կարողանանք իրականացնել։ Նաև այդ բնագավառում է ինքը խորը հետք թողել և ճանապարհ բացել»։

Ներկաները ջերմ սիրով մտաբերեցին Անդրանիկ Զեյթունյանին՝ «աներևակայելի աշխատասիրություն ունեցող մարդուն, հայագիտության, մշակույթի ու հայրենիքի մեծ նվիրյալին»։


Մատենադարանի գիտական գծով փոխտնօրեն Կարեն Մաթևոսյանի խոսքից․ «Մատենադարանի ավագ սերունդն իմ հիշողության մեջ մնացել է որպես մի ուրիշ աշխարհ․ Մատենադարանում անգամ պարզ խոսակցությունը տարբերվում էր դրսի խոսակցությունից, որովհետև կար խոսքի մշակույթ, որը կարելի էր տեսնել միայն մատենադարանցիների մոտ, և «խոսքի մշակույթ» հասկացությունն իսկապես շատ պարտավորեցնող է մեզ համար, որովհետև այդ սերունդն է հիմնադրել այդ ավանդույթը։

Սովետական շրջանում Սուրբ Գրքի, Եկեղեցու, եկեղեցական մշակույթի մասին ուրիշ տեղ չէր կարելի խոսել, և Մատենադարանը կարծես օազիս էր հայ մշակութային գործիչների և սփյուռքի համար հատկապես․ մարդիկ գալիս էին Մատենադարան՝ վայելելու իսկական բնիկ, կարելի է ասել՝ տոհմիկ միջավայր։ Միջավայրը կայացնում են մարդիկ, և այդ մարդկանց մեջ ամենանշանակալիցներից է Անդրանիկ Զեյթունյանը։

Իրենք փոքր խումբ էին, բայց նրանցից ամեն մեկը մի անհատականություն էր, մի ոլորտի մասնագետ, և ամեն մեկը մի հսկայական գործ էր անում։

Ինչ վերաբերում է Աստվածաշնչի այս գործին՝ սա տիտանական աշխատանք է, որովհետև այդ հսկա բնագիրը տարբեր ձեռագրերով համեմատել... Ընդ որում՝ հիմա՝ համակարգչի այս դարում, շատ հեշտությամբ ամեն ինչ կարելի փոխել, խմբագրել, իսկ այն ժամանակ ամեն բան պիտի ձեռքով գրվեր, հետո մեքենագրվեր, մեքենագրվածն ու տպարանային շարվածքը ուղղվեր՝ սրբագրվեր, այսինքն՝ սա մի ֆանտաստիկ ծանր աշխատանք էր, և մարդը, հնարավոր է, իսկապես ֆիզիկապես և հոգեբանորեն չկարողանար այդ ամբողջ ծանրության տակից դուրս գալ։

Իսկապես միայն նվիրյալը կարող էր այդ, կարելի է ասել՝ տաժանակիր աշխատանքը կատարել, որովհետև ինքը գիտեր հանուն ինչի՛ է անում... Հիշենք այդ սերնդի ներկայացուցիչներին, հատկապես՝ Անդրանիկ Զեյթունյանին»։




Մատենադարանի հոգաբարձուների խորհրդի քարտուղար, արխիվի և արխիվագիտության բաժնի վարիչ Արմեն Մալխասյանը, գնահատելով Անդրանիկ Զեյթունյանի ձեռագրերի աշխատանքային օրինակների տեղափոխելը Մատենադարան (մասնավորապես՝ Ծննդոց Գրքի,  որի գրաբար քննական բնագիրը 1984 թ. է հրատարակվել)՝ նկատում է․ «Այդ ձեռագիր աշխատությունները, բնականաբար, արժեքավոր են Աստվածաշնչի բնագրով զբաղվողների համար, ովքեր օգտվելով վաստակաշատ գիտնականի ձեռագրերից՝ անպայման այսուհետ պիտի հղեն. «Մատենադարան, Ա. Զեյթունյանի արխիվային ֆոնդ…»։

«Գիրք Ծննդոցի» և «Գիրք Ղեւտացւոցի» քննական-համեմատական թարգմանությունները կոթողային աշխատասիրություններ են։  Անդրանիկ Զեյթունյանն օգտվել է եբրայերեն և հունարեն բնագրերից, իբրև օժանդակ աղբյուրներ օգտագործել է նաև Աստվածաշնչի եբրայական և հունական ճշգրտված բնագրերից կատարված անգլերեն, գերմաներեն, ֆրանսերեն և ռուսերեն նորագույն հրատարակությունները։

Գիտնականի մեղվաջան աշխատանքը չի ընդհատվել նաև Երուսաղեմի Ժառանգավորաց վարժարանում և Անթիլիասի Դպրեվանքումնրա դասավանդման տարիներին։ Նրա անմնացորդ նվիրումը ազգային արժեքներին, հայագիտությանը, Հայ Առաքելական Եկեղեցուն և Մատենադարանին արժանի են հավուր պատշաճի ներկայացման և գնահատման։

«Աստծու շնչով գրուած ամէն գիրք օգտակար է ուսուցման, յանդիմանութեան, ուղղելու և արդարութեան մեջ խրատելու համար, որպէսզի կատարեալ լինի Աստծու մարդը և պատրաստ՝ բոլոր բարի գործերի համար» (Բ Տիմոթ., Գ, 16-17)։

Այս հավատամքով է ապրել, աշխատել ու արարել հայագիտության անխոնջ նվիրյալ Անդրանիկ Զեյթունյանը։
 


Արմինե Պետրոսյան
(Լուսանկարները՝ Զեյթունյան ընտանիքի արխիվից)



Աղբյուր` Panorama.am
Share |
Տեքստում սխալ կամ վրիպակ նկատելու դեպքում, ուղարկեք խմբագրին հաղորդագրություն` նշելով տվյալ սխալը, այնուհետև սեղմելով Ctrl-Enter:

Լրահոս

18:00
Ատեստավորմանը մասնակցած 310 մանկավարժական աշխատողներից 89%-ը հաղթահարել է նվազագույն շեմը
Այս տարի առաջին անգամ անցկացվել է նախնական մասնագիտական և միջին մասնագիտական կրթական ծրագիր իրականացնող ուսհաստատությունների մանկավարժական աշխատողների պարտադիր ատեստավորումը:
Աղբյուր` Panorama.am
17:55
Խոշոր հրդեհ է բռնկվել Բաքվում
Բաքվի Յասամալ թաղամասի բազմաբնակարան շենքի բնակարաններից մեկում  խոշոր հրդեհ է բռնկվել։ Դեպքի վայր են ժամանել հրշեջ, փրկարարական խմբեր։...
Աղբյուր` Panorama.am
17:42
Պետությունն ավտոմատ կերպով դրդում է հանցագործության, անցել են կացնային մեթոդների. Կարեն Ավագյան
Տարվա ամփոփիչ ասուլիսի ժամանակ Ֆինանսների նախարար Վահե Հովհաննսիյանն ասաց թե առաջիկայում էլ հանդես են գալու  արտոնությունների չեղարկման...
Աղբյուր` Panorama.am
17:40
Հայտնի են հունվարին 12-րդ դասարանի սովորողների պետական ավարտական քննությունների օրերը
ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարի հրամանով հաստատվել է 2024-2025 ուսումնական տարվա հունվար ամսին 12-րդ դասարանի սովորողների...
Աղբյուր` Panorama.am
17:30
Բազմազավակ ընտանիքների երեխաներն ավելի ազնիվ են ու ավելի հակված համագործակցության. Գիտնականներ
Կանադայի՝ Բրոք ու Քալգարի համալսարանների համատեղ հետազոտության համաձայն, այն երեխաները, որոնք մեծանում են  բազմանդամ ընտանիքներում, այսինքն...
Աղբյուր` Panorama.am
17:21
«Քրիստինան ճանապարհն ընտրեց առանց ինձ». դերասան Եվգենի Պրոնինին լքել է հայ կինը
Ռուս ճանաչված դերասան 44-ամյա Եվգենի Պրոնինը սոցիալական ցանցում հայտնել է կնոջից՝ Քրիստինա Առուստամովայից բաժանվելու մասին։ Զույգը միասին է...
Աղբյուր` Panorama.am
16:32
Մաhաgել է քանդակագործ, վաստակավոր նկարիչ Օհան Պետրոսյանը
Մահացել է քանդակագործ, Հայաստանի նկարիչների միության անդամ, Հայաստանի վաստակավոր նկարիչ Օհան Պետրոսյանը: Նկարիչների միությունից հայտնում են,...
Աղբյուր` Panorama.am
16:27
ՎՏԲ-Հայաստան Բանկն աջակցել է ջազմեն Լևոն Մալխասյանի համերգին
ՎՏԲ-Հայաստան  Բանկի աջակցությամբ կայացավ Հայաստանի Հանրապետության վաստակավոր արտիստ Լևոն Մալխասյանի ծննդյան 80-ամյակին նվիրված համերգ։ ՀՀ...
Աղբյուր` Panorama.am
16:22
Տոնական օրերին ինչպես աջակցել դեմենցիա ունեցողներին
Դեմենցիա ունեցողները շատ զգայուն են առօրյա փոփոխությունների հանդեպ: Տոնական օրերին շատ կարևոր է նրանց աջակցելը, քանի որ առօրյան փոխվում է`...
Աղբյուր` Panorama.am
16:10
Հայաստանում Ամանորին նվիրում են ավելի թանկ նվերներ, քան մյուս երկրներում. Wildberries-ի ուսումնասիրությունը
Հայաստանում Ամանորին ավելի թանկ նվերներ են պատվիրում, քան այլ երկրներում, որտեղ ներկայացված է Wildberries-ը։ Նման եզրահանգման է եկել...
Աղբյուր` Panorama.am
16:01
Էրդողան. Սիրիայում ահաբեկիչները կա՛մ վայր կդնեն զենքերը, կա՛մ կթաղվեն
Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը հայտարարել է, որ իր երկիրը մտադիր է վերջ դնել Սիրիայում ահաբեկչական անջատողական կազմակերպությունների...
Աղբյուր` Panorama.am
15:55
Քովիդ թեսթս կրկին դրական է. Փաշինյան
Նիկոլ Փաշինյանի քովիդ թեսթը կրկին դրական է։ «Քովիդ թեսթս կրկին դրական է: Մինչև առողջանալս կաշխատեմ որոշակի...
Աղբյուր` Panorama.am
15:44
Ադրբեջանում դեկտեմբերի 26-ին սուգ է հայտարարված
Դեկտեմբերի 25-ին Բաքու-Գրոզնի չվերթ իրականացնող Embraer 190 մարդատար ինքնաթիռի վթարի կապակցությամբ Ադրբեջանում դեկտեմբերի 26-ին սուգ է...
Աղբյուր` Panorama.am
15:42
Կոնվերս Բանկի Card2Card արշավի մրցանակները հանձնվել են հաղթողներին
Կոնվերս Բանկն ամփոփել է Visa քարտապանների համար արշավի արդյունքները. Card2Card փոխանցումների ծավալով 1-5 հորիզոնականները զբաղեցրած հաճախորդներին...
Աղբյուր` Panorama.am
15:36
Փաշինյանի մասնակցությունը ԵԱՏՄ գագաթնաժողովին լիաֆորմատ է լինելու. Պեսկով
Նիկոլ Փաշինյանը տեսակապով լիարժեքորեն կմասնակցի Եվրասիական տնտեսական միության (ԵԱՏՄ) գագաթնաժողովին, թեև անձամբ չի ներկայանա՝ կորոնավիրուսի...
Աղբյուր` Panorama.am
15:29
Արթուր Սոքոյանի նկատմամբ ընտրված խափանման միջոց վարչական հսկողությունը վերացվեց. Փաստաբան
Արթուր Սոքոյանի նկատմամբ ընտրված խափանման միջոց վարչական հսկողությունը վերացվեց։ Այս մասին տեղեկացնում է փաստաբան Էրիկ Ալեքսանյանը։...
Աղբյուր` Panorama.am
15:23
Ինչ եղանակ է սպասվում առաջիկա օրերին
Երևանում դեկտեմբերի 25-ի ցերեկը, 26-ին, 27-ի գիշերը, 29-ի ցերեկը, 30-ին սպասվում է առանց տեղումների եղանակ։ Դեկտեմբերի 27-ի ցերեկը, 28-ին և 29-ի...
Աղբյուր` Panorama.am
15:17
Դաշնակցային պարտավորությունները սկսեցին չաշխատել, ստատուս-քվոն փոխվեց. Կոնջորյանը՝ Արցախի հարցում դիրքորոշումները փոխելու մասին
«Ամեն ինչ տեղի է ունեցել հրապարակային։ Երբ որ պատերազմից հետո մենք ունեինք նոր իրավիճակ, երբ որ գետնի վրա կար նոր ստատուս-քվո, երբ որ մեր...
Աղբյուր` Panorama.am
15:00
Քաղաքագետ. ՔՊ որոշ պատգամավորների կանխատեսումները ցուրտ ու մութ տարիների մասին արագորեն իրականություն են դառնում
Քաղաքագետ Ստեփան Դանիելյանը, արձագանքելով Փաշինյանի Ռուսաստան չմեկնելուն ու դրան հաջորդած Վ. Պուտինի խոսնակի հայտարարությանը, գրում է....
Աղբյուր` Panorama.am
14:41
Ռուսաստանի ազգային հավաքականը հնարավոր է ընկերական հանդիպում անցկացնի Հայաստանի ընտրանու հետ
Ռուսաստանի ֆուտբոլի հավաքականը նախատեսում է 2025 թվականի առաջին կեսում մի քանի հանդիպում անցկացնել եվրոպական թիմերի հետ։ Այս մասին Ռիա Նովոստիին...
Աղբյուր` Panorama.am
14:37
Անդրեի կինն առաջին անգամ երեխայի հետ լուսանկար է հրապարակել
Երգիչ Անդրեի ու նրա կնոջ՝ երգչուհի Անի Օհանյանի ամուսանլուծության մասին լուրերը շարունակում են ակտիվ տարածել։ Բաժանության լուրն անարձագանք են...
Աղբյուր` Panorama.am
14:23
Թուրքիան Հալեպում հյուպատոսություն կբացի
Թուրքիան շուտով հյուպատոսություն կբացի Հալեպում։ ՏԱՍՍ-ը գրում է, որ այդ մասին հայտարարել է Թուրքիայի նախագահ Էրդողանը։ «Մենք վերաբացել...
Աղբյուր` Panorama.am
14:13
Կուբանում նավթի արտահոսքի պատճառով երկրամասային արտակարգ դրություն է մտցվել
Կրասնոդարի երկրամասի նահանգապետ Վենիամին Կոնդրատևը հայտնել է, որ երկրամասում արտակարգ դրություն է մտցվել Անապայի ափ նավթամթերքների շարունակական...
Աղբյուր` Panorama.am
13:53
Որոնք են արգանդի արտանկմնա պատճառները. Մանրամասնում է գինեկոլոգը
Արգանդի արտանկման դեպքում արգանդը մասամբ կամ ամբողջությամբ դուրս է գալիս սեռական ուղիների միջոցով:  Մանկաբարձ-գինեկոլոգ Արսեն Սարգսյանի...
Աղբյուր` Panorama.am
13:53
Ալիևը չի մասնակցի ԱՊՀ-ի ոչ պաշտոնական գագաթնաժողովին
Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինը զանգահարել է Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևին և ցավակցություն հայտնել Ակտաուում ադրբեջանական ընկերության...
Աղբյուր` Panorama.am
13:42
Փաշինյանն ցավակցել է Բաքու-Գրոզնի ավիավթարի զոհերի ընտանիքներին
Նիկոլ Փաշինյանն ցավակցել է Բաքու-Գրոզնի ավիավթարի զոհերի ընտանիքներին։ «Ցավակցում եմ Բաքու-Գրոզնի չվերթի զոհերի ընտանիքներին։ Առօրյա...
Աղբյուր` Panorama.am
13:34
Կխստացվի հետիոտնի կողմից չնախատեսված վայրով ճանապարհն անցնելը. ՆԳՆ
Քաղաքացիներից ստացված առաջարկների քննարկման արդյունքում մշակվել են մի շարք նախագծեր, որոնք կլավարկեն նրանց կյանքը և կդյուրացնեն...
Աղբյուր` Panorama.am
13:26
Կրեմլում հույս ունեն, որ Փաշինյանը վաղը տեսակապով կմասնակցի ԵԱՏՄ գագաթնաժողովին. Պեսկով
Կրեմլն ակնկալում է, որ Փաշինյանը վաղը Սանկտ Պետերբուրգում կայանալիք ԵԱՏՄ գագաթնաժողովին կմասնակցի տեսակապի միջոցով։ Այս մասին հայտարարել է ՌԴ...
Աղբյուր` Panorama.am
13:19
Լրագրողները պետք է մի բան ասելուց առաջ գոնե կարդան, թե վերնագրից հետո ինչ է գրած. Վահե Հովհաննիսյան
«Ես որևէ էմոցիա չունեմ դրա հետ կապված, որովհետև կարծում եմ, որ եթե ոչ հասարակ քաղաքացիները, ապա գոնե լրագրողները պետք է մի բան ասելուց...
Աղբյուր` Panorama.am
13:17
Ռուսաստանում մեսենջերներով զանգերը կարող են արգելափակվել
ՌԴ Թվային զարգացման նախարարությունը և Ռոսկոմնադզորը քննարկում են մեսենջերներով ձայնային զանգերն արգելելու հնարավորությունը։ Այս մասին գրում է...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Աշխարհի առաջնությունից առաջ ինձ «подножка տվեց» Սիմոն Մարտիրոսյանը. Փաշիկ Ալավերդյան
12:02 25/12/2024

Աշխարհի առաջնությունից առաջ ինձ «подножка տվեց» Սիմոն Մարտիրոսյանը. Փաշիկ Ալավերդյան

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}