Պատրաստ սպասում էինք թշնամուն, բայց անակնկալ զինադադար կնքվեց. պատերազմի մասնակից ռեժիսոր Տիգրան Նալչաջյան
Դերասան, ռեժիսոր, սցենարիստ Տիգրան Նալչաջյանն ամանորյա օրերն անցկացրել է Արցախի Հանրապետությունում՝ հաճելին համատեղելով օգտակարի հետ: Panorama.am-ի հետ զրույցում նա պատմեց, որ Մարտակերտի շրջանի Հաթերք գյուղում կազմակերպել են «Դասարանցիները» ֆիլմի անվճար ցուցադրությունը, գրքեր են նվիրել Հին Շենի դպրոցի գրադարանին, գյուղի երեխաներին դպրոցական պայուսակներ, գրենական պիտույքներ:
«Բավական ուժեղ մարդիկ են արցախցիները: Նրանք այս ամենից հետո չեն խոսում տրտնջալով, բողոքելով, մարտական են տրամադրված: Ճիշտ է՝ մտահոգ են, բայց նաև դրական տրամադրվածություն տեսա, ում հետ որ ես խոսել եմ, շփվել, չեն ուզում լքել Արցախը: Ուժեղ, տոկուն մարդիկ ենք, ովքեր պատրաստ են շարունակել պայքարել»,- ասաց Տ.Նալչաջյանը:
Ռեժիսորն Արցախում ֆիլմ նկարելու մտադրություն ունի, թեև, ինչպես նշեց, ֆիլմ նկարահանելը բարդ է ծախսատարության և մասշտաբայնության տեսանկյունից:
«Մտածում եմ այդ մասին: Չի բացառվում ամռանը դա իրականանա: Բայց կուզեմ շրջանցել պատերազմի թեման: Ինչ-որ ակնարկ, խոսք, բնականաբար, չի կարող չլինել, բայց ֆիլմը չլինի հենց պատերազմի, պատերազմի դաշտի մասին, հատկապես որ այս պատերազմը հաղթանակած չէ, ստեղծագործական տեսանկյունից չի մոտիվացնում: Առանձին էպիզոդներով շատ լավ բաներ գիտեմ, որ կարող եմ նկարահանել մեր տղերքի, գումարտակների հերոսական գործողությունների մասին, բայց այդ թեմայով ֆիլմ անպայման կնկարահանեմ հաղթանակներից հետո»:
Տիգրան Նալչաջյանը «մոբի գումարտակով» մասնակցել է 44-օրյա պատերազմին:
«Պատերազմի վերջին տասը օրերին եղել եմ ամենաթեժ կետում՝ Շուշիի, Ստեփանակերտի մատույցներում: Մարտական եմ եղել տրամադրված: Մենք փաստաթղթի ստորագրման օրվա ցերեկը, այսինքն նոյեմբերի 9-ի ցերեկը, շատ հաջող մարտ էինք ունեցել, ամբողջությամբ ոչնչացրել էինք ադրբեջանական զորքին, որը փորձում էր գալ Ստեփանակերտի կողմ ու մեզ համար շատ անակնկալ էր, որ այդ հաջողությունից հետո գիշերը զինադադարի մասին լուր ստացանք:
Այդ օրը շատ ուժեղ ռմբակոծություն էր տեղի ունենում փոխադարձ, հատկապես թշնամու կողմից, բոլոր զենքերից հարվածում էին մեր դիրքերին, մեկ էլ անսպասելի ամեն ինչ լռեց: Մեզ թվում էր՝ հիմա պետք է իրենց համազորային զորքն առաջանա, պատրաստ սպասում էինք, որ մերձամարտ է տեղի ունենալու թշնամու հետ, բաց ոչինչ տեղի չունեցավ: Ստորագրելուց հետո մեկ ժամ կամ կես ժամ անց տղաներից մեկը եկավ ու լուրը հայտնեց, բառացի ասաց՝ տղերք, զինադադար է, Նիկոլը հողերը հանձնել է: Բնականաբար, արձագանքը շատ վատ էր, չէինք սպասում ու չէինք ուզում նման ելք»,- պատմեց նա:
Հայաստան վերադառնալուց հետո է ավելի մանրամասն տեղեկացել, թե ինչ է եղել, ինչ է ստորագրվել:
«Պատերազմը դավաճանական էր, կասկած չունեմ: Քանի հոգու կողմից է դավաճանվել, այլ հարց է: Այն, որ ասում են նախկինները զենք չեն առել, մասամբ համաձայն եմ, մասամբ ոչ, որովհետև ամեն դեպքում այդ ողջ պատերազմն իրականացվել է նախկինների գնած զենքով: Մեր տղերքը հիմնականում թշնամու ԱԹՍ-ների հարվածներից են զոհվել, շատ դեպքերում անգամ մարտի չեն մասնակցել»,- ասաց պատերազմին մասնակից ռեժիսորը:
Նա վստահ է՝ եթե զորքը զորքի դեմ կռիվ լիներ, ադրբեջանցիները հաղթելու շանս չէին ունենա:
Տիգրան Նալչաջյանը մեկ այլ համոզմունք էլ ունի՝ հայ ժողովուրդը դեռ անպայման կունենա հաղթանակ՝ ուզի դա, թե ոչ:
«Անփառունակ ավարտ ունեցած պատերազմից հետո հնարավոր չէ խաղաղություն լինի, դա լինելու է թուրքահպատակություն: Ես ինքս երազում եմ խաղաղության մասին, կուզեի տարածաշրջանում լիներ խաղաղություն, նստեի մեքենա ու գնայի Վանա լիճը տեսնել, հանգիստ շրջեի, բայց իրենց՝ այսօր բերած «խաղաղությունը» թուրքահպատականություն է, տնտեսապես այնպես կկլանեն, որ այստեղից բան չի մնա, ամբողջն իրենցով կանեն: Դրա հնարավորությունը հանգիստ ունեն, որևէ խոչընդոտ չեն ունենալու»,- նշեց մեր զրուցակիցը:
Ռեժիսորի խոսքով, իսկական խաղաղությունը կլինի այն ժամանակ, երբ մենք որոշակի արդարություն վերականգնենք, մեզ զգանք ուժեղ, երբ որ գոնե Շուշին, Հադրութն ու Քարվաճառը կլինեն մեր ձեռքին, Հայաստանի տարածքում որևէ ճանապարհի վրա ադրբեջանցի ոստիկան կամ զինվոր կագնած չի լինի:
«Այդ ամեն ինչից հետո մենք իսկապես կարող ենք գնալ խաղաղության»,- ասաց Տիգրան Նալչաջյանը:
Լուսանկարները՝ Տիգրան Նալչաջյանի ֆեյսբուքյան էջից:
Հարակից հրապարակումներ`
- Մեր հերթն էր կռվելու, շանս չկար սաղ մնալու, բայց դե նորմալ էր. Պատերազմի մասնակից ճարտարապետ Արսեն Կարապետյան
- Պատերազմի մասնակից, նկարիչ-քանդակագործ Բեն Պողոսյանն օգնության կարիք ունի
- Պատերազմի մասնակից Նարեկ Ավանեսյանի անհատական ցուցահանդեսը կբացվի «Սարգիս Մուրադյան» պատկերասրահում
- 44-օրյա պատերազմի մասնակից Սիմոն Հովհաննիսյանի բաց նամակը՝ «Հակառակ դեպքում մենք ենք ձեզ գրողի ծոցն ուղարկելու»
Լրահոս
Տեսանյութեր
Հայաստանի ու հայ ժողովրդի շահերը պաշտպանող իշխանություն գոյություն չունի. Բագրատ Սրբազան