Հասարակություն 17:47 10/01/2022 Հայաստան

Լեռնակերտում ամանորին հրավառություններ չեղան. Պապը դեռ չի վերադարձել

Հեղինակ` Լալա Տեր-Ղազարյան

Շիրակի մարզի Արթիկի տարածաշրջանի Լեռնակերտ գյուղում Ամանորի գիշերը, դրան նախորդած ու հաջորդած ժամերին հրավառություններ չեղան։ Ղարաբաղյան երրորդ պատերազմից դեռ չի վերադարձել համագյուղացի 21-ամյա Պապ Այվազյանը։

Նրա հարազատները դեկտեմբերի 31-ի կեսգիշերին մի քանի օդապարիկներ են բաց թողել երկինք։

2019-ին զորակոչված Պապը պետք է տուն վերադառնար 2021 թվականի  դեկտեմբերի 19-ին։ Մի գառ էին պահել, որ Պապի վերադարձի առիթով մատաղ անեին։ Գառը դեռ ողջ է... Պապի հայրը՝ Գարիկ Այվազյանն անհետ կորած որդուն ողջ գտնելու հույսը կորցրել է։ Սեփական հետաքննությամբ պարզել է, հատուկ ջոկատային որդին Թալիշ-Մատաղիս հատվածում գլխի շրջանում վիրավորում է ստացել պատերազմի հենց առաջին օրը։ Մարտական ընկերները վիրավոր Պապին իջեցրել են ներքև, թե ինչ է եղել հետո,  ոչ ոք չգիտի։

Ավտովթարի հետևանքով արդեն 20 տարի անվասայլակին գամված հայրն Արցախ է գնացել, որդու կռված տեղերում եղել։ Գտել է մի գանգոսկր ու մի կտոր ոսկոր, որոնք վնասել էին գազանները։ ԴՆԹ նույնականացման արդյունքում պարզել են՝ ոսկորները Պապինը չեն։

«Բա էլ ո՞վ գնար... Ավտովթարի ենթարկվեցի, դրանից երկու օր անց ծնվեց Պապը։ Ինձ երբեք կանգնած չի տեսել...»,-ասում է հայրը։

Պապը ծնվել է 2001 թ. օգոստոսի 20-ին։ 2019-ի դեկտեմբերին բանակ է զորակոչվել, վեց ամիս ծառայել է Էջմիածնում, ապա տեղափոխվել Արցախի Հանրապետության Ջրականի շրջան, որն այժմ օկուպացված է ադրբեջանական զորքերի կողմից։ Այստեղ մոտ երկու ամիս ծառայելուց հետո Պապը տեղափոխվում է Դրմբոն։ Երկու շաբաթ անց պատերազմը սկսում է։

Հայրը վերջին անգամ միակ զավակի հետ խոսել է սեպտեմբերի 26-ին։ Հաջորդ օրը Պապը խոսել է հորեղբոր և հորաքրոջ որդիների հետ, տեղեկացրել է, որ ինքը  Թալիշ-Մատաղիս հատվածում է։

«Հենց այդ երեկոյան էլ խփվել է։ Գլխից վիրավոր է եղել։ Ես զենքերից լավ եմ հասկանում, PK տեսակի զենքով է խփվել  գլխի շրջանում։ Երկու զինվոր անգիտակից վիճակում իջեցրել են... Ձնից հետո երևի էլ որոնողական աշխատանքներ չեն էլ լինի։ Նորմալ կառավարություն, պաշտպանության նախարարություն չունենք, որ ասեն Ադրբեջանին՝ լավ, հուղարկավորե՞լ եք, ի՞նչ եք արել, հանեք, տվեք մասունքները, ոնց որ այն տասնմեկ տղաներինը։ Մենակ իմ տղան չէ է, հատուկջոկատայինների հրամանատարը չկա, Իրինան չկա»,-Panorama.am-ի հետ զրույցում ասում է հայրը։

Խոսքը Իրինա Մուսայելյանի մասին է, որի անունը ԱՀ ՊՆ-ի կողմից սեպտեմբերի 29-ին հրապարակված զոհվածների ցուցակում էր։ 

Արդեն մեկ տարի ու չորս ամիս որդու ողջ կամ մահացած, որտեղ լինելու մասին հայրը ոչինչ չգիտի։ Ոչինչ չի բացառում, երբեմն մտածում է՝ գուցե գերեվարված է։ Դիմել է Կարմիր Խաչի միջազգային կոմիտեին։

«Ոչ մի բան էլ չեմ բացառում, ամեն ինչ սպասելի է...»,-հոգոց է հանում Գարիկ Այվազյանը։

«Եթե մեր պետությունը մի քիչ ծնողի կողմը բռներ, հիմա երևի ոչ մի անհետ կորած չէր լինի։ Ամենաշահագրգիռ մարմինները, որ պետք է պաշտպանության նախարարությունն ու Քննչական կոմիտեն լինեին, ոչինչ չեն ձեռնարկում։ ՊՆ-ից եկել են մեր տուն, ասում են՝ ինչո՞վ օգնենք։ Ասում եմ՝ Ձեր հատուկ ջոկատայինների հրամանատարի դին չեք կարողանում գտնել։ Վեց ամիս խնդրում եմ՝ քննիչ ուղարկեք Դրմբոն։ Ասում եմ՝ էս մարդկանց գնացեք հարցաքննեք, հարցրեք, ո՞վ թողեց վիրավոր որդուս այնտեղ»,-ասում  է Գարիկ Այվազյանը։

Հայրը չգիտի էլ ումի՞ց ինչ պահանջի, ի՞նչ ակնկալի։

«Մի անգամ եմ եղել Նիկոլի մոտ։ 17 տարեկան պիժոն։ Լինում են խելացի 17 տարեկաններ, բայց պիժոնի վերաբերմունք ուներ, պահվածք։ Բարկացել եմ, խփել պատերին, դուրս եմ եկել։ Քառասուն ծնող նստած է, հարց են տալիս, մեկ նայում է Ավինյանին, մեկ Թորոսյանին, ասում է՝ լո՞ւրջ, նման բան կա։ Ոչ մի բանից տեղյակ չէր։ Իրենց ՊՆ-ում էլ չգիտեմ քանի հազար մարդ է աշխատում, բայց վաթսուն հոգու գործ չեն անում։ Ոչ մի ակնկալիք չունեմ իրենցից»,-նշում է հայրը։

Իրեն տանջող հարցերին պատասխան չի գտնում. ինչո՞ւ թշնամուն հանձնեց Քարվաճառը, քանի դեռ չէին վերադարձրել բոլոր տղաների մասունքները։

«Պետք է ասեր, վերջին մարմինը տուր, ես էլ քո զինվորինը կտամ, գերիները վերադարձներ, նոր երկու շրջանը հանձներ»,-մտածում է  հավերժ զինծառայող Պապի հայրը։

Նա հիշում է՝ որդին դեռ 2020 թ. ամռան ամիսներին իր հետ զրույցներում անընդհատ ասում էր, որ պատերազմ է սկսելու։

«Ասում էր՝ ուժեղ կռիվ է լինելու։ Ես բարկանում էի, ասում էի՝ կռիվը լա՞վ բան է, որ անընդհատ դրա մասին ես խոսում։ Պատասխանում էր՝ դիմացի ադրբեջանական դիրքերն օրական 6-7 բետոնախառնիչ է մտնում, իսկ մենք չենք խանգարում ինժեներական աշխատանքների կատարմանը... Իսկ մենք ամրություններ չենք ունեցել, ծնկների չափով խրամատներ էին...Ցավն այն է, որ բացարձակ անտարբեր են»,-ասում է  Գարիկ Այվազյանը։

Պապը սովորել է Գյումրու Իմպրոռիթմ արվեստի ակադեմիայի ժողովրդական երգի բաժնում։

Նա ընդգծում է, եթե զորակոչիկը կես ժամ ուշանար, պետական բոլոր մարմիններն իրար կխառնվեին, զինվորին հետախուզում կհայտարարեին։ Բայց զինծառայող որդին արդեն մեկ տարի չորս ամիս է՝ չկա։ Ինչո՞ւ չեն խառնվում իրար պետական մարմինները։

Արցախյան 44-օրյա պատերազմում զոհվել է նաև Պապի դասընկերը՝ Բարսեղ Պողոսյանը։

Ասում են՝ հիմնականում մշեցիներով ու ալաշկերտցիներով բնակեցված Լեռնակերտում առաջին անգամ չէ, որ սուգն արժանապատիվ են տանում։ 1960 թվականի դեկտեմբերի 31-ին, երբ մահացավ տրակտորիստ Տերդրոչ Վահագը, գյուղում ոչ մեկ Նոր տարին չնշեց։ Գարիկ Այվազյանն էլ իր մեծերից լսել է՝ մահվան դեպք է եղել, որի պատճառով օգոստոսին քսան օրով դադարեցրել են հացահատիկի բերքահավաքը։

 Լուսանկարները վերցված են Գարիկ Այվազյանի ֆեյսբուքյան էջից նրա թույլտվությամբ։
 



Աղբյուր` Panorama.am
Share |

Լրահոս

15:41
Ալեն Սիմոնյանը Վիետնամից լուսանկար է հրապարակել ընդդիմադիր պատգամավորի հետ
Ալեն Սիմոնյանի գլխավորած պատվիրակությունը պաշտոնական այցով Վիետնամում է։ Ալեն Սիմոնյանն ինսթագրամի սթորի բաժնում ակտիվորեն լուսակարներ է...
Աղբյուր` Panorama.am
15:35
Հայաստանում ալկոհոլից կախվածությամբ հաշվառված է 6312 անձ. ԱՆ
Ալկոհոլը հոգեակտիվ, տոքսիկ նյութ է և կարող է կախվածություն առաջացնել։  Այն խաթարում է կենտրոնական նյարդային համակարգի աշխատանքը՝ մեծացնելով...
Աղբյուր` Panorama.am
15:24
«Արտաշատ» ԲԿ-ում կրքերը չեն հանդարտվում. կլինի վարչական հատվածի փոփոխություն
«Արտաշատ» ԲԿ-ում կրքերը չեն հանդարտվում։ Այսօր կենտրոն է շտապել առողջապահության նախարարի պաշտոնը զբաղեցնող Անահիտ ավանեսյանը։...
Աղբյուր` Panorama.am
15:17
Սանիտարահիգիենիկ նորմերի կոպիտ խախտումներ հանրային սննդի կետում
Սննդամթերքի անվտանգության տեսչական մարմնի ղեկավարի որոշմամբ կասեցվել է անհատ ձեռնարկատեր Լուսիկ Կարապետյանին պատկանող հանրային սննդի օբյեկտի...
Աղբյուր` Panorama.am
14:37
Վանաձոր-Դիլիջան ճանապարհին բեռնատար է այրվել
Լոռու մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն նոյեմբերի 22-ին, ժամը 11:28-ին ահազանգ է ստացվել, որ Վանաձոր-Դիլիջան...
Աղբյուր` Panorama.am
14:27
Արմենուհի Հարությունյանն ազատվել է փոխնախարարի պաշտոնից
Նիկոլ Փաշինյանի որոշմամբ, արդարադատության նախարարի տեղակալի ժամանակավոր պաշտոնակատար Արմենուհի Հարությունյանն ազատել է զբաղեցրած պաշտոնից:...
Աղբյուր` Panorama.am
14:10
Հայրենի՞ք, հա՞յ, մարդկային կյա՞նք... դուք տենց բաներ չեք լսել. Մամիջանյանը՝ ՔՊ-ին
«Սպասում եք անցած անգամվա նման կես տարի տանջեք մարդկանց Բաքվի բանտում ու ընտրություններից մի քանի շաբաթ առաջ գերիների առողջության գնով մի երկու ձայն ավել պոկեք»
Աղբյուր` Panorama.am
13:59
ԱԺ նախագահի հայտարարությունը՝ Նարեկ Զեյնալյանի հրաժարականի դիմումի մասին
ՀՀ ԱԺ նախագահը հայտարարություն է տարածել ԱԺ պատգամավոր Նարեկ Զեյնալյանի հրաժարականի դիմումի մասին։  ««Ազգային ժողովի...
Աղբյուր` Panorama.am
13:49
Ադրբեջանին և Թուրքիային անհրաժեշտ է, որ Փաշինյանի միջոցով Հայաստանը դառնա պանթյուքիզմի ֆուռերի համար «պռոխոդնոյ դվոր». Շարմազանով
«Նիկոլ Փաշինյանը Հայստանը տանում է դեպի վերջնական գահավիժման, Երրորդ հանրապետության դե ֆակտո և դե յուրե կործանում,  դեպի Հայաստանի...
Աղբյուր` Panorama.am
13:27
Գարիկ Սարգսյանը չի թույլատրում Վեդիում կազմակերպել «Կատարյալ ապուշը» ֆիլմի ցուցադրությունը. Տիգրան Նալչաջյան
Արդեն երկու անգամ Վեդու համայնքապետարանը թույլ չի տալիս քաղաքում ցուցադրել ռեժիսոր Տիգրան Նալչաջյանի «Կատարյալ ապուշը» ֆիլմը։...
Աղբյուր` Panorama.am
13:13
Կկատարվի քահանայական ձեռնադրություն
Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի տարբեր կառույցներում սպասավորող վեց սարկավագներ կարժանանան քահանայական օծման և ձեռնադրության
Աղբյուր` Panorama.am
13:07
Ջերմաստիճանը կնվազի 6-10 աստիճանով
Երևանում նոյեմբերի 22-ի ցերեկը, 23-24-ին, 27-ի ցերեկը սպասվում է առանց տեղումների եղանակ։ Նոյեմբերի 25-26-ին, 27-ի գիշերը սպասվում են...
Աղբյուր` Panorama.am
12:53
Ալեքսիս Օհանյանը ցուցադրել է գերհազվագյուտ հայկական մետաղադրամ
Ամերիակահայ գործարար, Reddit-ի հիմնադիր Ալեքսիս Օհանյանը X սոցիալական ցանցում (նախկինում՝ Twitter) ցուցադրել է Արտաշեսյանների տոհմից Մեծ Հայքի...
Աղբյուր` Panorama.am
12:33
Թափառող շների վրա կրակած տղամարդը ներկայացել է ոստիկանություն
Նոյեմբերի 10-ին հաղորդում էր ստացվել Համայնքային ոստիկանության Արթիկի բաժնում: Կենդանապաշտպանները հայտնել էին, որ նախորդ օրը Արթիկի Լմբատ-2...
Աղբյուր` Panorama.am
12:31
Ռոնալդուն նշել է ռեկորդ, որը չի ցանկանում գերազանցել
Կրիշտիանու Ռոնալդուն մի քանի ամիս առաջ բացել է իր YouTube ալիքը։ Պորտուգալացին կայծակնային արագությամբ ձեռք է բերել բաժանորդներ. այժմ ալիքին...
Աղբյուր` Panorama.am
12:16
Գերմանիայի ԱԳ նախարար Անալենա Բարբոքը Բաքվում կայացած COP29-ի ժամանակ սուր քննադատության է ենթարկել Ադրբեջանին
Գերմանիայի ԱԳ նախարար Անալենա Բերբոքն Ադրբեջանում ընթացող ՄԱԿ-ի Կլիմայի փոփոխության համաժողովի (COP29) 29-րդ նստաշրջանում իր առաջին...
Աղբյուր` Panorama.am
11:37
Visa-ն խտրականություն է դնում ԶԼՄ-ների միջև՝ սահմանափակելով աշխատանքը
«Պարզում ենք, թե ինչ սկզբունքով են ընտրվել ԶԼՄ–ները, որոնց հասանելի կլինեն ֆորումի բանախոսները»։
Աղբյուր` Panorama.am
11:28
Ցավն էլ պետք է չափ ունենա. Ավտովթարի հետևանքով մահացել է պատերազմում զոհված Արտյոմ Խաչատրյանի եղբայրը
Ողբերգական ավտովթարի հետևանքով զոհվել է Արթուր Խաչատրյանը։ Նա 44-օրյա պատերազմում զոհված Արտյոմ Խաչատրյանի եղբայրն է։ Մինչ այդ ընտանիքը 17...
Աղբյուր` Panorama.am
11:27
Պեսկով. Ռուսաստանի խնդիրը ոչ թե միգրանտներն են, այլ անօրինական ներգաղթյալները
Ռուսաստանի համար խնդիրը ոչ բոլոր միգրանտներն են, որոնք երկիր են ժամանել, այլ միայն նրանք, ովքեր անօրինական կերպով գտնվում են Ռուսաստանի...
Աղբյուր` Panorama.am
10:55
Ռուսական պարարտանյութերի մասնաբաժինը եվրոպական շուկայում հասել է ռեկորդային մակարդակի
Ռուսաստանի մասնաբաժինը եվրոպական պարարտանյութերի ներմուծման մեջ սեպտեմբերին օգոստոսի համեմատ աճել է 2,9 %ային կետով և հասել 32,1 %-ի։ Սա...
Աղբյուր` Panorama.am
10:52
Մանկահասակ որդիներին 30 տարի առաջ սպանած Սմիթը կրկին հայտնվել է մամուլի ուշադրության կենտրոնում
53-ամյա Սուսան Սմիթը 30 տարի ազատազրկումից հետո  կրկին հայտնվել է միջազգային մամուլի ուշադրության կենտրոնում գլխագրերում։ Նրան դատարանը...
Աղբյուր` Panorama.am
10:51
Շախմատի Մ12տ. ԱԱ. Հայ մասնակիցների արդյունքները
Իտալիայի Մոնտեսիլվանո քաղաքում շարունակվում է 2024 թվականի շախմատի աշխարհի մինչև 12 տարեկան պատանիների և աղջիկների առաջնությունը:  6...
Աղբյուր` Panorama.am
10:35
Գիշերային ակումբի այցելուն սեր է խոստովանել դիջեյին և կծել նրա ականջը
Գերմանիայում դիսկոտեկի այցելուն գրկել է դիջեյին և կծել նրա ականջի մի մասը։ Միջադեպի մասին հայտնում է Bild-ը։ 2023 թվականի փետրվարին Ստորին...
Աղբյուր` Panorama.am
10:25
Հայաստանը՝ հայկական առաջին արբանյակից արված լուսանկարներում
ՀՀ բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարար Մխիթար Հայրապետյանը հայկական առաջին արբանյակից արված լուսանկարներ է հրապարակել: «Մեր...
Աղբյուր` Panorama.am
10:18
Իրանը, ի պատասխան ՄԱԳԱՏԷ-ի բանաձևի, նոր ցենտրիֆուգներ կգործարկի
Իրանի ատոմային էներգիայի կազմակերպության (AEOI) ղեկավար Մոհամմադ Էսլամին հրամայել է «արդյունավետ միջոցներ ձեռնարկել», ներառյալ նոր...
Աղբյուր` Panorama.am
10:18
Ողբերգական վթար Սեբաստիա փողոցում
Ճգնաժամային կառավարման ազգային կենտրոն նոյեմբերի 22-ին, ժամը 00:53-ին  ահազանգ է ստացվել, որ Երևան քաղաքի Սեբաստիա փողոցում տեղի է...
Աղբյուր` Panorama.am
09:39
Մեդվեդևը հրապարակել է «Օրեշնիկ» հրթիռային համակարգ հարվածի տեսանյութը
ՌԴ Անվտանգության խորհրդի փոխնախագահ, «Եդինայա Ռոսիա» կուսակցության նախագահ Դմիտրի Մեդվեդևը «Օրեշնիկ» նորագույն հրթիռի...
Աղբյուր` Panorama.am
09:10
Telegram-ում խարդախության նոր տեսակ է տարածվում
Telegram-ում խարդախության նոր տեսակ է տարածվում. հաքերները սկսել են օգտատերերին ուղարկել ֆիշինգային հղում, որը ներկայացվում է որպես նվեր՝...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Խայտառակություն Թումանյան փողոցում. Չախոյան
16:15 21/11/2024

Խայտառակություն Թումանյան փողոցում. Չախոյան

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}