Քաղաքական 13:00 03/02/2022 Հայաստան

Վահե Հովհաննիսյան. Ո՞ր չվերթով կգա հաջորդ իշխանությունը

Այլընտրանքային նախագծեր խմբի փորձագետ Վահե Հովհաննիսյանը հրապարակել է  «Ո՞ր չվերթով կգա հաջորդ իշխանությունը»  հոդվածի երկորրդ մասը.

Հաջորդ իշխանությունը՝ Բրյուսելից

Պատերազմի արդյունքում արևմտյան ազդեցությունը Հայաստանում ենթարկվեց բովանդակային դեֆոլտի։ Կառույցները կան, մարդիկ կան՝ զգալի քանակով, ֆինանսավորման մեխանիզմները կան, մեդիան կա, բայց բովանդակությունը սնանկացել է։ Արևմուտքը փաստեց, որ ունի զրոյական ազդեցություն անվտանգային հարցերում, ինչպես նաև ունի, մեղմ ասած, երկակի ստանդարտների մեծ մշակույթ։ Արևմուտքը չդատապարտեց Ադրբեջանի ագրեսիան, հայկական խաղաղ բնակավայրերի հռթիռակոծումը, հողերի անեքսիան։

Չի հասկացվում, թե ինչ գաղափարի և ինչ երաշխիքների շուրջ կարող է Արևմուտքը Հայաստանում կոնսոլիդացիա ապահովել այս կամ այն գործչի կամ շրջանակների շուրջ։
Կա կոլեկտիվ-հանրային գիտակցում, որ եթե հայ ժողովուրդը մնար, պայմանական ասած, «սկանդինավյան խաղաղապահների» հույսին, ապա ողբերգության պատկերը կլիներ ամբողջական։
Այս պայմաններում շատ դժվար է պատկերացնել, թե արևմուտքն այսօր ունի լուրջ լծակներ՝ Հայաստանում իշխանություն ձևավորելու։ Ի վերջո, արևմուտքում շատ լավ հասկանում են, որ թուրքական/ՆԱՏՕ-ական և ադրբեջանական զորքերի դեմ Հայաստանում իրենք ոչինչ չեն կարող հակակշռել։

Թվում է, թե թեման այսքանով կարելի է ավարտել, բայց կա մեկ այլ պրոցես։
Որքան էլ տարօրինակ հնչի, Հայաստանում հնարավոր է կտրուկ պրոարևմտյան տրամադրությունների աճ. դա հնարավոր է ռուսական կոպիտ սխալների դեպքում՝ աճող հակառուսական տրամադրությունների ֆոնին։ Եթե Ռուսաստանը թուրքական կոալիցիաների հետ հարաբերություններում զիջի հայկական շահ կամ պարզապես գրագետ չաշխատի Հայաստանում՝ շարունակելով Հայաստանին նայել միայն տանկի դիտակետից կամ արզաքանցյանների հայացքով, կարող է տեղի ունենալ ամենաանսպասելի շրջադարձը՝ Հայաստանում կտրուկ մեծանան հակառուսական տրամադրությունները, նույնիսկ՝ սեփական անվտանգության ռիսկի հաշվին։ Եթե Ռուսաստանը շարունակի իր շահերի անվերապահ սպասարկման համար դեռևս պահել Նիկոլին, հետո իրավունք չի ունենալու որևէ մեկին մեղադրել, թե ինչո´ւ Հայաստանը դարձավ երկրորդ Վրաստան։

Արևմուտքը Հայաստանի համար չափազանց կարևոր գործընկեր է։ Հայաստանն իր շահերը պաշտպանելու և իր խնդիրների լուծման, ինչպես նաև ներքին ռեֆորմացիայի համար մշտապես կարիք է ունենալու Արևմուտքի լուրջ աջակցության և երկխոսության։ Բայց դա կարող է անել միայն սոլիդ իշխանությունը, որը կունենա վստահության պաշար և հայկական նոր օրակարգ։ Միայն այդ դեպքում է հնարավոր արևմուտքի հետ կառուցել մեզ համար կենսական կարևորության հարաբերություններ և օրակարգ, զարգանալ արևմտյան մոդելով, արևմտյան սփյուռքի հետ ունենալ համահունչ կենսական միջավայր և էֆեկտիվ համագործակցություն՝ միաժամանակ լինելով վստահելի գործընկեր Ռուսաստանի համար, չանելով քայլեր ընդդեմ Ռուսաստանի և արկածախնդրության չտանելով պետության անվտանգային համակարգը։

Հաջորդ իշխանությունը՝ Ստամբուլից

Վերաբացվող և չարչրկված Ստամբուլ-Երևան չվերթը իրականում ունի սիմվոլիկ մեծ նշանակություն։ Խոսքն օդանավի և ուղևորափոխադրման մասին չէ։ Խոսքը փափուկ ուժի էքսպանսիայի մասին է, որը պրոցեսների՝ այս տրամաբանությամբ շարունակվելու դեպքում կարող է ստանալ անկառավարելի ծավալներ։

Դրա հիմքում մի քանի գործոն է.
ա/  հայ հասարակության լատենտ տրամադրությունները և ինդենտիֆիկացիոն հակումները,
բ/   Ռուսաստանի անկարողությունը՝ հակադրել  տայլ պրոցես։

Առկա է հիմնավոր մտավախություն, որ թուրքական փափուկ ուժի  ազդեցությունը կարող է անակնկալ լինել հայ ժողողվրդի կրթված շերտերի ու նաև Ռուսաստանի համար։

Հունիսի ԱԺ ընտրություններին Թուրքիան բացահայտ պաշտպանում էր Նիկոլի թեկնածությունը։ Թուրքիայի բանակի և քաղաքական ղեկավարության ներկայացուցիչները հրապարակայնորեն աջակցում էին նրան։ Սա պատմական աբսուրդ է, երբ մի երկիր ակտիվ մասնակիցն է քո պարտությանը, քո ստորացմանը, հազարավոր մահերի, իսկ ամիսներ հետո քո ընտրություններում հրապարակայնորեն սատարում է թեկնածուներից մեկին, և հասարակությունըչի պոռթկում, ռեակցիա չի տալիս։ Նման բանը տվյալ թեկնածուի համար պետք է ունենար ուղիղ հակառակ հետևանք՝ նպաստեր նրա պարտությանը։

Ունենալով այս նախադեպը՝ կարող ենք ենթադրել, որ թուրքական էքսպանսիան կարող է լինել սպասվածից ուժեղ։ Դրա համար, իհարկե, ժամանակ է պետք, և այս պահին նվազ իրատեսական է, թե Հայաստանի հաջորդ իշխանությունը կարող է գալ, պայմանական ասած, «Ստամբուլի ռեյսով»։
Բայց զարգացումների տրամաբանությունը հիմք է տալիս մտածել, որ առաջիկա տարիներին թուրքական փափուկ ուժի մուտքը Հայաստան լինելու է ինտենսիվ, բազմաոլորտ՝ բիզնես, տնտեսություն, անշարժ գույք, մշակույթ և այլն։ Այս ամենը վերջանահաշվարկում ենթադրում է մուտք դեպի հասարակություն, կառուցվածքային միավորներ՝ կուսակցություններ և այլն, ուղիղ և անուղղակի ազդեցություն պետական համակարգի և իշխանության վրա։

Ամենաիրատեսական սցենարներով՝ 4-5 տարի հետո Թուրքիան կարող է ունենալ ազդեցություն Հայաստանում բոլոր մակարդակների իշխանության ձևավորման վրա։ Եվ ռուսները, իհարկե, կզարմանան, թե ինչպես դա ստացվեց, և թե ինչպես թուրքերն իրենցից ավելի մեծ ազդեցություն ունեն։ Դա արդեն այլ քննարկման թեմա է։

Եթե մի երկրում 30 տարի հնարավոր է եղել 10 հազար դրամով ձայն ստանալ, ապա ինչո՞ւ թուրքերը նույնը չեն կարողանալու անել՝ ավելի մեծ գումարով և ավելի քաղաքակիրթ ձևերով, եթե 30 տարի կուսակցությունները և քաղաքական գործիչները ոտքի վրա կարող էին փոխել իրենց «սկզբունքային տեսակետները», ապա ինչո՞ւ թուրքերը նույնը չեն կարող խրախուսել ավելի հետաքրքիր առաջարկներով, եթե մի երկրում հնարավոր է իրենց պարտության և նվաստացման տարած իշխանության փառահեղ վերարտադրում, ապա ինչո՞ւ թուրքերը ավելի լուրջ հաջողությունների չեն կարող հասնել՝ ավելի գայթակղիչ կարգախոսներով։

Շատ հստակ խնդիր է ձևակերպվում. Թուրքիայի հետ բաց սահմաններով ու որոշակի ինտեգրացիայով նորմալ հարևաններ լինելու համար Հայաստանում պետք է լինի սկզբունքներ, արժեհամակարգ և խնդրի խորքային պատկերացումներ ունեցող իշխանություն։ Հակառակ դեպքում ազգովի լսելու ենք մուղամ, տնտեսական շահավետ նախագծերի փոխարեն բավարարվելու ենք Հայաստանի կլինիկաներում Ղարսի բնակիչ Աբուլֆազի բուժմամբ, և չենք ֆիքսելու թուրքական ազդեցության անդառնալի աճը իշխանության բոլոր մակարդակներում։

 



Աղբյուր` Panorama.am
Share |
Տեքստում սխալ կամ վրիպակ նկատելու դեպքում, ուղարկեք խմբագրին հաղորդագրություն` նշելով տվյալ սխալը, այնուհետև սեղմելով Ctrl-Enter:

Լրահոս

23:03
Լիանա Գյուրջյանը՝ ծանրամարտի Մ23 առաջնությունում Եվրոպայի չեմպիոն, Մարգարիտա Առաքելյանը՝ փոխչեմպիոն
Լեհաստանում ընթացող Մ23 տարեկանների Եվրոպայի առաջնությունում Հայաստանի ծանրամարտի կանանց հավաքականի ներկայացուցիչ, 87 կգ քաշային Լիանա...
Աղբյուր` Panorama.am
22:49
«Արարատ», Վեստ Արմենիա» և «Ալաշկերտ» ֆուտբոլային ակումբների հայտարարությունները
«Արարատ» ֆուտբոլային ակումբն  անդրադարձել է հայկական ֆուտբոլի շուրջ ներկայումս ստեղված իրավիճակին. «ՀՖՖ նախագահի՝...
Աղբյուր` Panorama.am
22:28
Վրաստանից արտաքսվել են օտարերկրյա 60 քաղաքացիներ, այդ թվում թnւրքեր և ադրբեջшնցիներ
Վրաստանի ներքին գործերի նախարարության միգրացիոն դեպարտամենտի աշխատակիցները «Օտարերկրացիների և քաղաքացիություն չունեցող անձանց իրավական...
Աղբյուր` Panorama.am
22:10
Ջրհեղեղ Իսպանիայում. կառավարությունը օգնություն է խնդրում ԵՄ-ից
Իսպանիայի վարչապետ Պեդրո Սանչեսը խնդրել է միջոցներ տրամադրել Եվրոպական համերաշխության հիմնադրամից՝ օգնելու իր երկրին վերականգնվել այս դարում...
Աղբյուր` Panorama.am
20:46
Ծավ գյուղի անտառամերձ հատվածում հրդեհ է, քամու պատճառով առկա է դեպի անտառ տարածման վտանգ
Նոյեմբերի 2-ին, ժամը 14:40-ին Սյունիքի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Ծավ գյուղի...
Աղբյուր` Panorama.am
20:36
Հունաստանի հայոց թեմի ներկայացուցիչներ և ուխտավորներ են եկել Մայր Աթոռ՝ եպիսկոպոսական ձեռնադրության և օծման առիթով
Նոյեմբերի 2-ին Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Երկրորդ Ծայրագույն Պատրիարք և Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսն ընդունել է Հունաստանի հայոց թեմի թեմական կառույցների...
Աղբյուր` Panorama.am
20:19
Բժիշկ Մյասնիկովը թվարկել է ամենաառողջարար ըմպելիքները
Սովորական մաքուր ջուրը, թեյը և սուրճն ամենաառողջ ըմպելիքներն են։ «Ռոսիա 1» ալիքի «Բժիշկ Մյասնիկով» հաղորդման ժամանակ...
Աղբյուր` Panorama.am
19:43
Արցախցիների խնդրանքով «Հայաստան» և «Պատիվ ունեմ» խմբակցությունները դիմել են ՍԴ
ՀՀ ԱԺ պատգամավորների 1/5-ը («Հայաստան» և «Պատիվ ունեմ» խմբակցությունների պատգամավորներ) ՀՀ Սահմանադրական դատարան է...
Աղբյուր` Panorama.am
19:27
Նիկոլը նաև լվանում է Թուրքիայի արյnւնnտ երեսը վերջինիս՝ ԵՄ հնարավոր անդամագրության գործընթացում. Աշոտյան
«Հայոց ցեղասպանության ուրացումը ոչ թե Միրզոյանի, այլ անձամբ Փաշինյանի նախաձեռնությունն է»
Աղբյուր` Panorama.am
19:16
Ջուլիետա Ավանեսյանը` ծանրամարտի Մ20 առաջնությունում Եվրոպայի չեմպիոն
Պոկում և հրում վարժություններում ևս Ավանեսյանն արժանացել է փոքր ոսկե մեդալներին։
Աղբյուր` Panorama.am
19:02
Հաջորդ շաբաթ 100 դրամների կրիզիս է լինելու. Մեսրոպ Մանուկյան
 Երևանի ավագանու «Մայր Հայաստան» խմբակցության անդամ Մեսրոպ Մանուկյանն այցելել է «Երևան ավտոբու» ՓԲԸ, ծանոթացել է...
Աղբյուր` Panorama.am
18:48
«Սուրբ Հովհաննես» մատուռի մոտից քաղաքացուն իջեցնելու համար անհրաժեշտ է եղել փրկարարների օգնությունը
Նոյեմբերի 2-ին, ժամը 16:28-ին Ճգնաժամային կառավարման ազգային կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Լոռու մարզի Հարթագյուղ գյուղի «Սուրբ...
Աղբյուր` Panorama.am
18:35
Խաղաղության Նոբելյան մրցանակակիր Քայլաշ Սաթյարթին կայցելի Հայաստան
Խաղաղության Նոբելյան մրցանակակիր Քայլաշ Սաթյարթին Հայաստանում կմասնակցի և կբանախոսի աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության նախաձեռնությամբ...
Աղբյուր` Panorama.am
18:28
Մեծ Մանթաշի մոտակայքում հրդեհից ջերմահարվել են եղևնու և սոճու տնկիներ
Նոյեմբերի 2-ին, ժամը 15:13-ին Շիրակի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն տեղեկություն է ստացվել, որ Մեծ Մանթաշ ...
Աղբյուր` Panorama.am
18:19
ՀՖՖ փոխնախագահը՝ հավաքականի գլխավոր մարզչի ու Մելիքբեկյանի հրաժարականի պահանջով երկրպագուների ակցիաների մասին
«Այն տարբերակը, որ մենք ընտրում ենք, չի լինելու հայաստանցի»,- ասել է ՀՖՖ փոխնախագահ Արմեն Նիկողոսյանը՝ պատասխանելով Հայաստանի...
Աղբյուր` Panorama.am
17:58
Քանյե Ուեսթը 1 միլիարդ դոլարով վավերագրական ֆիլմ է նկարահանել իր մասին
Ռեփեր Քանյե Ուեսթը  իր մասին վավերագրական ֆիլմ է նկարահանել. «Ո՞ւմ անունով» ֆիլմի համար նա ծախսել է 1 միլիարդ դոլար։ Variety-ի...
Աղբյուր` Panorama.am
17:42
Ակցիա՝ «Արարատ»-«Փյունիկ» խաղի ժամանակ ՀՖՖ նախագահ Արմեն Մելիքբեկյանի հրաժարականի պահանջով
Հայաստանի  Պրեմիեր լիգայի «Արարատ» - «Փյունիկ» խաղի ժամանակ երկրպագուները  ակցիա են իրականացրել՝ պահանջելով...
Աղբյուր` Panorama.am
17:30
COP29-ը՝ Ադրբեջանում, COP17-ը՝ Հայաստանում․ քաղաքական հատուցո՞ւմ
Հայաստանն ընտրվել է որպես Կենսաբազմազանության կողմերի համաժողովի հյուրընկալող երկիր և COP17-ը  2026թ,-ին անցկացվելու է մեր...
Աղբյուր` Panorama.am
17:18
Դիզայներները նորաձևության տարօրինակ հնարք են մտածել, որը խոստանում է դառնալ ձմեռան գլխավոր թրենդ
Վերջին Նորաձևության շաբաթներին հայտնի բրենդների դիզայներները հաճախ դիմում էին մեկ պարզ, բայց միևնույն ժամանակ անսովոր հնարքի։ Burberry-ի,...
Աղբյուր` Panorama.am
16:57
Ադելիա Պետրոսյանը Ռուսաստանի Գրան պրիի 2-րդ փուլում հաղթել է կարճ ծրագրում
Ռուսաստանի գեղասահքի չեմպիոն ազգությամբ հայ  Ադելիա Պետրոսյանը Կազանում ընթացող Ռուսաստանի Գրան պրիի 2-րդ փուլում լավագույն արդյունքն է...
Աղբյուր` Panorama.am
16:42
Հրդեհ Բաքու-Թբիլիսի-Կարս երկաթգծի Ախալքալաքի կայարանում
Նոյեմբերի 1-ին երեկոյան ժամը 22։00-ի սահմաններում հրդեհ է բռնկվել Բաքու-Թբիլիսի-Կարս երկաթուղու Ախալքալաքիի հատվածի հոսանքի տրանսֆորմատորային...
Աղբյուր` Panorama.am
16:30
Իրանը լուրջ հարվшծ կհասցնի Իսրայելին և ԱՄՆ-ին. հոգևոր առաջնորդ
Իրանը լուրջ հարված կհասցնի Իսրայելին և ԱՄՆ-ին՝ ի պատասխան Թեհրանի և Մերձավոր Արևելքում իսլամական դիմադրության ուժերի նկատմամբ թշնամական քայլերի։...
Աղբյուր` Panorama.am
16:13
Նախկին ՀՀԿ-ական, «Զովք»-ի փոխտնօրեն, «Պրոֆալ»-ի տնօրեն և այլք․ Աննա Հակոբյանի հետ ընթրած «հաջողակ տղամարդիկ»
Oragir.News-ը մանրամասներ է ընթրիքից, որին մասնակցելու համար «Իմ քայլը» հիմնադրամին նախապես 1 միլիոն դրամ պետք է վճարեին։
Աղբյուր` Panorama.am
16:00
Սերբիայում երկաթուղային կայարանում փլուզման հետևանքով 14 մարդ է զոհվել, երկրում սգո օր է
Հայաստանի արտաքին գործերի նախարարությունը ցավակցել է Սերբիայի երկաթուղային կայարանում տեղի ունեցած ողբերգական փլուզման հետևանքով զոհվածների ընտանիքին։
Աղբյուր` Panorama.am
15:32
Ծանրորդ Ալեքսանդր Լազարյանը` Եվրոպայի մինչև 20 տարեկաների չեմպիոն
Նա նվաճել է նաև փոքր բրոնզե և փոքր ոսկե մեդալներ
Աղբյուր` Panorama.am
15:19
Արցախյան հանրությունը պետք է իմանա` ովքե՞ր են այդ մարդիկ, որ իրենց իրավունք են վերապահում արցախցիների անունից խոսել. Ստեփանյան
ՀՀ Աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարությունը տեղեկացրել է, որ «40+10 հազար» աջակցության ծրագիրը կշարունակվի մինչև ապրիլ,...
Աղբյուր` Panorama.am
15:07
Կոչ. COP29-ին ընդառաջ և ընթացքում հատուկ կարևորությամբ արծարծել արցախահայության նկատմամբ շարունակվող անարդարության մասին
Մեծի Տանն Կիլիկիո Կաթողիկոս Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Արամ Առաջինը, կաթողիկե հայոց կաթողիկոս պատրիարք Տ. Ռաֆայել Պետրոս ԻԱ Մինասյանը և Մերձավոր Արևելքի Հայ...
Աղբյուր` Panorama.am
14:41
Սիսիան-Աղիտու ավտոճանապարհին բախվել են բեռնատարն ու «VAZ»-ը, կան տուժածներ
Նոյեմբերի 2-ին, ժամը 13:23-ին Սյունիքի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Սիսիան-Աղիտու...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Հովհաննես Ավետիսյան. Ոստիկանությունը գտնվում է պատանդի կարգավիճակում
12:04 02/11/2024

Հովհաննես Ավետիսյան. Ոստիկանությունը գտնվում է պատանդի կարգավիճակում

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}