Ձեր վստահելի աղբյուրը

Ազատագրական շարժման գործիչ, գրող Դավիթ Սարապյան՝ Դևի ծննդյան օրն է. նա կդառնար 56 տարեկան։ 

Դավիթ Սարապյանը ծնվել է 1966 Երևանում,  ճարտարապետի ընտանիքում։ Հայրը՝ Էդուարդ Սարապյանը, Երևանի գլխավոր ճարտարապետն էր, մայրը՝ Էմմա Սարապյանը, ականավոր գիտնական։ Ձերժինսկու անվան միջնակարգ դպրոցն ավարտելուց հետո ընդունվել է Երևանի պոլիտեխնիկական ինստիտուտի կիբեռնետիկայի ֆակուլտետը։

1984 թվականի մայիսին մեկնել է խորհրդային բանակ, ծառայել Բայկոնուրի զորամասում, ապա՝ Խմելնիցկու մարզում։ 1985 թվականի հոկտեմբերին նրան դատապարտել են 4 տարվա ազատազրկման ազգամիջյան կոնֆլիկտի համար։ Բանտից դուրս գալուց հետո ինստիտուտ չի վերադարձել։ Զբաղվել է կինոյով, Գենադի Մելքումյանի մոտ աշխատել է որպես ռեժիսորի ընթերակա:

1990 թվականին մեկնել է ռազմաճակատ, առաջապահ գիծ, ընդունվել հրամանատար Լեոնիդ Ազգալդյանի «Անկախության բանակի» շարքերը, հետագայում «Մեծն Տիգրան» աշխարհազորայինների գնդում մասնակցել է Շահումյանի շրջանի Բուզլուխ, Մանաշիդ, Ղարաչինար, Սարիսու, Էրքեջ գյուղերի ինքնապաշտպանական մարտերին։ Դավիթը մշտապես հայտնվում էր ամենադժվարին տեղերում՝ առաջապահ դիրքերում`  բոլորին վարակելով իր քաջությամբ ու վճռականությամբ: Հայ ռազմիկի ուժը թշնամու վրա սարսափ էր տարածում և պատահական չէ, որ ադրբեջանցիները նրան անվանում էին «Ահեղ Դև»: Դևը հաճախ խորամանկությամբ ու հմտությամբ թշնամու մոտ բազմաքանակ զորքի տպավորություն էր ստեղծում և ստիպում նրան խուճապահար նահանջել:

1991 թվականի հոկտեմբերի 30-ին գեներալ Արկադի Տեր-Թադևոսյանի (Կոմանդոս) հրամանատարության ներքո մասնակցել է Հադրութի շրջանի Տող գյուղի ազատագրմանը։ 

1991-ին ադրբեջանցիները Դավթի պապենական տունը Հադրութի շրջանի Տող գյուղում շտաբի էին վերածել: Պատմում են, որ հայկական կողմի ծրագրած գործողության օրը՝ հոկտեմբերի 30-ին, երբ մութն ընկել էր, Դավիթը մոտեցել էր պապի տանը, որը միակ լուսավորվածն էր: Արդբեջանցիներն այդտեղ խնջույք էին կազմակերպել: Բակից կանչել էր ՕՄՕՆ-ականների պետին, և երբ վերջինս հայտնվել էր, նռնակներով տրցակը շպրտել էր վրան՝ գոռալով «բռնի՛ր»: Պայթունից տունը փլվել էր, այնուհետ սկսվել էր հայկական կողմի կենտրոնացած գրոհը (https://hetq.am/hy/article/65391):

Դավիթը զոհվել է Շահումյանի շրջանի Թոդան գյուղի համար մղվող մարտում 1991 թվականի դեկտեմբերի 10-ին։ Դևի աճյունն ամփոփված է Երևանի Եռաբլուր զինվորական պանթեոնում։

Դևը գրել է «300 վայրկյան» վիպակը, որը հետո վերածել է սցենարի։ «300 վայրկյան»-ն արժանացել է կինոգործիչների բարձր գնահատականին, իսկ Օդեսայի կինոստուդիան հաստատել է այն նկարահանման։ Հեղինակ է մի շարք պատմվածքների, համակարգչային խաղի համար գրված «Վարազդատ արքա» սցենարի, որը հետագայում Լոնդոնում արժանացել է հատուկ մրցանակի:

«Դավիթ Սարապյանը մեր հաղթանակի սյուներից է, մեր ազգի տաճարի անկյունաքարերից մեկը։ Դեռ կարող էր շատ հաղթանակների հասնել, շատ բարձունքներ նվաճել, բայց, ավաղ։ Նրա հերոսական մահն ավելի բարձրացրեց Դավթի լուսավոր կերպարը, որ կրում եմ իմ մեջ…»,-  ազգային-արցախյան պատերազմի ազատամարտիկ, ազատագրական շարժման գործիչ, գրող Դավիթ Սարապյանի՝  Դևի մասին ասել է Արցախի թեմի առաջնորդ Պարգև արքեպիսկոպոս Մարտիրոսյանը:

Դավիթ Սարապյան «Դև» Davit Sarapyan - Dev ֆեյսբուքյան էջից.

«Երկիրդ, Դավի՛թ, դեռ կարողանում է ուրախանալ իր զավակների օրհնյալ ծնունդներով։ Երկիրդ, Դավի՛թ, դեռ կա։ Չկա արդարությունը, որը պատմություն գրելու քո թանաքն էր, իրերը շտկելու քո հավատամքը։ Հիշեցրո՛ւ լուսեղեն բարձրից արդարության մասին, ու  Երկիրդ կշտկի մեջքը։ Քո օրհնյալ ծնունդը այսօր նշելու են ոչ միայն քեզ ճանաչողները, այլև մի ամբողջ նոր սերունդ՝ քո անվան դպրոցի սաները։ Երկիրդ արդարություն է հաստատելու։

Հատված Էվելինա Մելքումյանի  «Մեր օրերի Դավիթը» գրքից.

Ծնվեց Դավիթ երևույթը

Դավիթը ծնվել է 1966 թվականի փետրվարի 4-ին: Ձմեռային այդ ցուրտ օրն ամենաերջանիկն ու նշանակալին դարձավ նրա ճանաչված ծնողներիª ճարտարապետ Էդուարդ Սարապյանի և մեր հանրապետությունում կիբեռնետիկայի բնագավառի առաջին կին գիտնական Էմմա Սարապյանի կյանքում: Ամուսիններն արդեն երիտասարդ չէին, իսկ Դավիթը շատ սպասված երեխա էր հատկապես մոր համար, քանի որ նրա առաջնեկն էր ու միակ որդին: Փոքրիկն անմիջապես տունը լցրեց լույսով ու խինդով: Նրան պաշտում էին: Դավիթը որքան մեծանում էր, ծնողներն այնքան ավելի ու ավելի էին հիանում նրանով, քանի որ հազվագյուտ խելացի և աշխույժ երեխա էր:
Կարծիք կա, որ ուշ ծնված երեխաները հիմնականում տաղանդավոր են լինում: Այդ առումով Դավիթը բացառություն չէր: Չորս տարեկանում նա արդեն վարժ կարդում էր՝ գրքերը կլանելով մեկը մյուսի հետևից: Սակայն ավելի վաղ Դավիթը տարվել էր նկարչությամբ: Նրան անչափ դուր էր գալիս այդ «զբաղմունքը». ժամերով սևեռված նկարում էր: Եվ ծնողները, տեսնելով տղայի ոգևորությունն ու սերը, դիմում են գեղարվեստի մանկական դպրոց:

Չնայած Դավիթի տարիքը փոքր էր, նրան, այնուամենայնիվ, ընդունում են դպրոց: Ուսուցիչը՝ հայտնի նկարիչ Էդուարդ Խառատյանը, հատուկ ուշադրությամբ էր հետևում վառ երևակայություն ունեցող տաղանդավոր տղային: Նրա գունագեղ ու դինամիկ նկարները հաճախ էին ցուցադրվում տարբեր ցուցահանդեսներում և, որպես կանոն, հատուկ ուշադրության էին արժանանում: Դավիթը յոթ տարեկանում լավագույն գեղարվեստական ստեղծագործության համար շահել է առաջին մրցանակ:

Հետաքրքրական է, որ դեռ փոքր տարիքից նրան առանձնապես հրապուրում էր ռազմական թեման: Տղան պատկերում էր ռազմի տեսարաններ, հաղթական դրոշներով ու շքանշաններով զարդարված տանկեր, ինքնաթիռներ, զինատեսակներ, շքերթներ: Առավել գրավիչ էին և ուշագրավ Դավիթի նկարած տարբեր ժամանակաշրջանների զինվորները: Զարմանալի է, որ տղային հաջողվում էր նրանց նկարել շարժման մեջ, տարբեր իրավիճակներում: Առանձնանում էին հատկապես այն նկարները, որտեղ պատկերում էր գերմանացի զինվորներին. նրանք շատ զվարճալի էին ու ծիծաղաշարժ:

Դավիթը մեծանում էր, և զուգահեռաբար ընդլայնվում էր նրա հետաքրքրությունների շրջանակը: Նրա հետ շփումը բոլորին և, իհարկե, առաջին հերթին ծնողներին, մեծ բավականություն էր պատճառում: Էդուարդ Սարապյանը տարիներ անց որդու մասին ասել է.

– Աշխարհ գալ և չիմանա՞լ ինչ է Դավիթ երևույթը, միևնույն է, թե աշխարհ չգալ»։