Պատերազմի հանգամանքներն ուսումնասիրող այս հանձնաժողովը չի կարող օյեկտիվությունը ներկայացնել. Ընդդիմադիրները լքեցին դահլիճը
Կայացավ ԱԺ «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավորների նախաձեռնությամբ Ազգային ժողովում 2020 թվականի սեպտեմբերի 27-ին սանձազերծված ռազմական գործողությունների հանգամանքների ուսումնասիրման նպատակով ստեղծված քննիչ հանձնաժողովի առաջին նիստը։
ԱԺ Պաշտպանության և անվտանգության հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահ Անդրանիկ Քոչարյանը ներկայացրեց հանձնաժողովի իրավասության ոլորտները՝ պահանջել և ստանալ պաշտպանության ոլորտին առնչվող նորմատիվային և ոչ նորմատիվային ակտեր, հրամաններ, հրահանգներ, ծառայողական քննության նյութեր, զեկուցագրեր, տեղեկանքներ, կոլեգիայի և ռազմական խորհրդի հաշվետվությունները, զեկուցագրերը, փաստաթղթերը, այդ թվում գաղնիության ռեժիմ ունեցող, պահանջել քննչական մարմիններից պատերազմական գործողությունների ընթացքում հարուցված քրեական գործերում ռազմական իրադարձությունները հաստատող կամ հերքող փաստական հանգամանքների մասին տեղեկատվություն, անհրաժեշտության դեպքում հրավիրել քննչական մարմինների պաշտոնատար անձանց, հրավիրել հանձնաժողովի նիստերին պաշտոնատար անձանց, բարձրագույն սպայական կազմի ներկայացուցիչների, ինչպես նաև այն անձանց, որոնք ներկայացրել են հանձնաժողովի իրավասության ոլորտին վերաբերող տեղեկություններ։
Նա ներկայացրեց նաև հանձնաժողովի քննության առարկան. 2020 թ. սեպտեմբերի 27-ի ռազմական գործողությունների սանձազերծման նախադրյալները, պատճառներն ու պայմանները, պատերազմի ժամանակագրությունը, հայկական կողմի կրած կորուստները; արձանագրված անհաջողությունների քաղաքական և ռազմական պատճառները և դրանց նպաստող պայմանները; պաշտպանության ոլորտի ղեկավարման և կառավարման համակարգը, պատերազմին նախորդող ժամանակահատվածում պաշտպանության ոլորտում սահմանված նախապատրաստական գործողությունների ընթացքը, զինվորական ղեկավար մարմինների և պաշտոնատար անձանց գործողությունների, ընդունված որոշումների օպերատիվությունը, դրանց համապատասխանությունն ու համարժեքությունը ստեղծված օպերատիվ ռազմական իրավիճակին; ռազմական գործողությունների ընթացքում և դրանից հետ հարուցված քրեական գործերում ռազմական իրադարձությունները հաստատող կամ հերքող փաստական հանգամանքների ուսումնասիրությունը; ԶՈւ ապահովման, թիկունքային սպառազինության, մարտական պատրաստության, մարտական հերթապահության կրման կանոնների կատարման, զորքերի համալրման, զորքերի ծառայության, հետախուզական գործունեության վիճակի ուսումնասիրություն; բանակացային գործընթացը, 44-օրյա պատերազմի ավարտը։
Հանձնաժողովի լիազորությունների ժամկետը 6 ամիս է, անհրաժեշտության դեպքում կարող են ևս 6 ամիս երկարաձգել աշխատանքները։
Հիշեցնենք, որ ԱԺ ընդդիմադիր «Հայաստան» և «Պատիվ ունեմ» խմբակցությունները չեն մասնակցում իշխանությունների ստեղծած քննիչ հանձնաժողովի աշխատանքներին։ Ավելի վաղ համատեղ հայտարարությամբ էին հանդես եկել՝ նշելով. «Իշխանությունը, որը հրապարակավ հայտարարել է, որ աղետալի պատերազմի հետևանքների «թիվ մեկ մեղավորը» և «թիվ մեկ պատասխանատուն» հենց ինքն է, իր գլխավորությամբ ստեղծում է քննիչ հանձնաժողով։ ԱԺ Պաշտպանության և անվտանգության հարցերի մշտական հանձնաժողովը` իր նախագահությամբ, որի կազմում գործելու է քննիչ հանձնաժողովը, առհասարակ զուրկ է որևէ կերպ օբյեկտիվ լինելու հնարավորությունից, այդ թվում՝ առկա են մասնակցության անհնարինության հիմքեր հանձնաժողովի նախագահի պարագայում»։
Այսօրվա նիստին ընդդիմադիր երեք անդամները ներկա էին։
ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության պատգամավոր, հանձնաժողովի անդամ Տիգրան Աբրահամյանն ասաց, որ ի թիվս համատեղ հայտարարությունում նշված գործոնների, կարևոր հանգամանք է ուզում նշել. «Եկեք ավելի պարզ խոսենք։ Մենք պաշտպանության հանձնաժողովի շրջանակներում քննարկվող հարցեր ունենք, որոնք քննարկել ենք, ունենք փաթեթներ, որոնք պետք է քննարկվեն՝ տարբեր նախագծերից մինչև ԶՈւ բարեփոխումների փաթեթը, ընդդիմության ներկայացուցիչներն շահագրգռվածություն ունեն այդ փաթեթներն արդյունավետ ու նորմալ որակներով ընդունելու հարցում։
Կոնկրետ քննիչ հանձնաժողովի հետ կապված մեր մոտեցումն առաջին հերթին պայմանավորված է նրանով, որ մի կողմից իշխանությունը հայտարարում է, որ աղետալի պատերազմի հետևանքների «թիվ մեկ մեղավորը» և «թիվ մեկ պատասխանատուն» հենց ինքն, և այս պայմաններում նրա մասնակցությամբ, գլխավորությամբ այս հանձնաժողովի աշխատանքների իրականացումը, բնականաբար, չի կարող օյեկտիվությունը ներկայացնել։
44-օրյա պատերազմի հանգամանքների բացահայտումը, հանրության ներկայացումը, բնականաբար, շարունակում է մնալ մեր առաջնահերթություններից մեկը, բայց համարում ենք, որ դրա աշխատանքները պետք է իրականացվեն այն ժամանակ, երբ այս իշխանությունը չլինի իշխանության»։
ԱԺ «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր, հանձնաժողովի անդամ Գեղամ Նազարյանն ասաց, որ, լինելով Պաշտպանության և անվտանգության հարցերի մշտական հանձնաժողովի անդամներ, օրենքի իրավունքի ուժով հանդիսանում են քննիչ հանձնաժողովի անդամներ, ազատ են որոշելու իրենց մասնակցության ձևն ու ձևաչափը։
«Այնպես չէ, որ մենք մի կողմ ենք քաշվում և հետևելու ենք մամուլից, թե ինչպես են ընթանում աշխատանքները։ Իմ հիմնական նպատակներից է պատերազմի ամբողջական հանգամանքների բացահայտումն ու պարզաբանումը, բայց վստահ եմ, դուք էլ եք գիտակցում, որ այն քաղաքական ուժը, որը պատերազմի ժամանակ ղեկավարել է երկիրը, այդ ուժի ղեկավարությամբ հանձնաժողովը կաշկանդված է»,- ասաց Նազարյանը։
«Հայաստան» խմբակցությունից Գեղամ Մանուկյանն ասաց, որ իշխանության ներկայացուցիչների, հանձնաժողովի նախագահի կողմից բազմաթիվ անգամներ եղել են հայտարարություններ, թե ովքեր կարող են ընդգրկվել այս հանձնաժողովում, այդ թվում որպես փորձագետներ. «Դա խոսում է մի բանի մասին, որ դժվարություն է լինելու որևէ օբյեկտիվ եզրակացության հանգել։ Դրա համար որպես հանձնաժողովի անդամ, ինքաբերաբեր որպես քննիչ հաձնաժողովի անդամ, լքում ենք հիմա դահլիճը, և մենք ենք որոշում կայացնում մեզ համար, եթե մի օր նպատակահարմար հարմարենք, կարող ենք գալ ու շարունակենք մասնակցել։ Բայց այս բոլոր փաստարկների, երկու խմբակցությունների հայտարարության հիման վրա, մենք չենք մասնակցում հանձնաժողովի աշխատանքներին»,- նշեց նա, որից հետո հանձնաժողովի ընդդիմադիր երեք անդամները հեռացան դահլիճից։
Անդրանիկ Քոչարյանն արձագանքեց, որ չի կարող այդպես լինել՝ ըստ ցանկության որոշել ու ինչ որ պահի մասնակցել։
Հարակից հրապարակումներ`
- «Հայաստան» և «Պատիվ ունեմ» խմբակցությունները չեն մասնակցել իշխանությունների ստեղծած քննիչ հանձնաժողովի աշխատանքներին
- Այս հանձնաժողովի աշխատանքներին մասնակցելու նպատակահարմարություն չեմ տեսնում․ Տիգրան Աբրահամյան
- Ստեղծվել է 44-օրյա ռազմական գործողությունների հանգամանքներն ուսումնասիրող Քննիչ հանձնաժողով