Ձեր վստահելի աղբյուրը

Կառավարությունը հերթական անգամ «կանաչ լույս» է վառում «Լիդիան Արմենիա» ընկերության համար։ Բանն այն է, որ ՀՀ կառավարության փետրվարի 10-ի նիստում առանց զեկուցման հավանության է արժանացել «ՀՀ ընդերքի մասին» օրենսգրքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու ՀՀ օրենքի նախագիծը։

Ըստ այդմ՝ առաջարկվում է «Ընդերքի մասին օրենսգիրքը» լրացնել նոր՝ 55.1 հոդվածով, որը նախատեսում է ընդերքօգտագործման իրավունքի ժամկետի երկարաձգում անհաղթահարելի ուժի հիմքով: Նախագծի վերաբերյալ իրենց դժգոհությունն անմիջապես արտահայտեցին  բնապահպանական և իրավական հարցերով զբաղվող հասարակական կազմակերպությունները։ Ավելին՝ ՀԿ-ները միավորվեցին և համատեղ հայտարարությամբ հանդես եկան։

Panorama.am-ի հետ զրույցում «Կանաչ Հայաստան» բնապահպանական կրթական ՀԿ նախագահ Թեհմինե Ենոքյանը կարծիք հայտնեց, որ վերոշնյալ նախագիծը պաշտպանում է «Լիդիան Արմենիա» ընկերության շահերը, որը նախատեսում է իրականացնել Ամուլսարի ոսկու հանքի ծրագիրը։

ՀԿ նախագահը նաև համոզված է, որ այդ նախագծով ոտնահարվում է բնակիչների իրավունքները, որոնք պայքարում են հանքարդյունաբերական ընկերությունների գործունեության դեմ՝ փորձելով պաշտպանել իրենց իրավունքները։

Թեհմինե Ենոքյանի խոսքով՝ օրենքի նախագծում ներառված կետով չորսը տարի գործունեություն չծավալած հանքարդյունաբերական ընկերությունը հնարավորություն է ստանում շարունակել գործունեությունը։ Մինչդեռ այժմ գործող օրենքով ընդերքօգտագործման իրավունք ունեցող յուրաքանչյուր տնտեսվարող, եթե մեկ տարվա ընթացքում գործունեություն չի ծավալել, ապա այն ուժը կորցրած է ճանաչվում և հնարավորություն չի ունենում որևէ գործունեություն շարունակելու։

«Փոփոխությունն առաջարկում է, որ չորսը տարի գործունեություն չծավալած ըներությունները կարող են շարունակել իրենց գործունեությունը։ Մենք հասկանում ենք, որ դա արվում է կոնկրետ «Լիդիան Արմենիա» ընկերության համար, որովհետև այդ ընկերությունը 2018 թ-ի բողոքի ակցիաներից հետո որևէ գործունեություն չի ծավալել։ Նշեմ, որ ճանապարհները բաց են 2020 թ-ի պատերազմից հետո, տեղացիները տարբեր պատճառներով չեն փակում  Ամուլսարի ճանապարհը, թեպետ իրենց դիրքորոշումն այդ հարցում  չի փոխվել։

Սակայն «Լիդիան Արմենիա»-ն այս պայամաններում նույնպես գործունեություն չի ծավալել։ Հիմա ընկերությունը ընդերքօգտագործման իրավունք չունի, քանի որ ժամկետը լրացել է։ Մեկ տարվա ընթացքում պետք է գործություն իրականացներ, ինչը չի արել։ Հետևաբար, այս օրենքը փոփոխվում է, որպեսզի տնտեսվարողին հարմար լինի և օրենքն, այսպես ասած, խախտած չլինի։ Կարծում ենք, որ այս գործելաոճը ձեռնտու է բացառապես «Լիդիան Արմենիա» ընկերությանը, քանի որ չկա այլ ընկերություն, որը նման կարգավիճակ ունի»,- ասաց ՀԿ նախագահը, որը նաև Ջերմուկ համայնքի բնակիչ է։

Ենոքյանը նաև մտահոգություն հայտնեց օրենքի նախագծում նշված մեկ այլ կետի մասով՝ մասնավորապես այն, որ ընկերությունների համար անհաղթահարելի խոչընդոտ չպետք է լինի։

«Օրենքը մշակողներն ի նկատի են ունեցել, որ որևէ մեկը համայնքում դեմ կարծիք արտահայտելու կամ ճանապարհ փակելու իրավունք չունենա։ Ինչը հակասահմանադրական և հակաօրինական է։ Յուրաքաանչյուր քաղաքացի իր ազատ խոսքն արտահայտելու, նաև բողոքի ակցիաներ իրականացնելու և տվյալ հարցի շուրջ իր անհամաձայնությունը հայտնելու իրավունք ունի։ Օրինագիծը հենց այս կետով հակադրվում է Սահմանադրությանը։ Այսինքն՝ մարդիկ իրականացրել և շարունակելու են բողոքի ակցիաներ իրականացնելը, ի՞նչ է, ոստիկանությանը բերելու են ջարդեն, ասեն՝ անհաղթահարելի ուժ եք ներկայացնում Ձեզանից և մենք չեզոքացնում ենք այդ խմբերի՞ն։ Սա շատ լուրջ խնդիր է։ Այսինքն՝ ընկերության համար այլևս իրավունք չունենք խոչընդոտ ստեղծել։ Նպատակը դա է»,- ընդգծեց մեր զրուցակիցը։

Թեհմինե Ենոքյանը նկատեց, որ խոսքը ոչ միայն «Լիդիան Արմենիա»-ին չի վերաբերում, այլ այլ տնտնեսվարողների նույնպես։

«Եթե վաղը կամ մյուս օրը ինչ-որ համայնք ոտքի կանգնի և գործունեություն ծավալող ընկերության ճանապարհը փակի՝ պահանջելով դադարեցնել աշխատանքը, ապա դա դիտվելու է ընկերության համար անհաղթահարելի ուժ և ամեն կերպ մարդկանց տարածքից պետք է հեռացնեն։ Այսինքն՝ ազատ խոսքի իրավունք, հավաքներ իրականացնելու, բողոքն արտահայտելու իրավունք, որն այժմ ամրագրված է Սահմանադրությամբ, այս նախագծով այդ ամենն  ուղղակի չեզոքացվում է»,- նշեց նա։

Թեհմինե Ենոքյանը նաև հայտնեց, որ թեև մի քանի օր է անցել ՀԿ-ների համատեղ հայտարարությունից, որով արտահայտել են իրենց դժգոհությունը օրենքի նախագծի վերաբերյալ, այդուհանդերձ, որևէ արձագանք պետական այրերի կողմից դեռևս չկա։