Առողջություն 09:00 05/03/2022 Հայաստան

Սննդագետ. Աղամանի արգելքին հաջորդած ծաղր ու ծանակի մեղավորը առողջապահության նախարարությունն է

Հանրային սննդի կետերում սեղաններին աղամանների առկայության արգելքի վերաբերյալ ԱՆ օրենսդրական նախաձեռնությունը սոցցանցի օգտատերերի շրջանում ծաղր ու ծանակի է արժանացել։ 

ԳԱԱ «էկոլոգանոոսֆերային հետազոտությունների կենտրոն»-ի սննդի շղթայի ռիսկերի գնահատման կենտրոնի ղեկավար Դավիթ Պիպոյանը Panorama.am-ի հետ զրույցում այս իրավիճակի համար մեղավոր է համարում նման օրենսդրական լրացումներ նախաձեռնած պետական գերատեսչությանը։

Նա համարում է, որ օրինագիծն ինքնանպատակ է, չի հասնելու ակնկալվող արդյունքին, մինչդեռ աղի քանակի չարաշահման ու դրանով պայմանավորված հանրային առողջապահական խնդիր  իսկապես կա, և այն լուծման կարիք ունի։ Ըստ սննդագետի, նախարարությունը մինչ այս պետք է իրականացներ ռիսկի գնահատում, հանրային իրազեկում ու այլ աշխատանքներ։

«Ամբողջ աշխարհում սննդի անվտանգության ու սննդով պայմանավորված քաղաքականության մշակման համար հիմք են հանդիսանում գիտահեն տվյալները, երբ գիտական կենտրոններն ուսումնասիրում են, թե այս կամ այն խնդիրն իրենից առողջապահական ինչպիսի վտանգ է ներկայացնում, ապա այդ տվյալների հիման վրա մշակում են գործողությունների ծրագիր»,-ընդունված պրակտիկան ներկայացնում է կենտրոնի ղեկավարը։

Նա փաստում է, որ Հայաստանում էլ նման օրենք կա, բայց խիստ ձևական։ Օրենքը նշում է, որ սննդի անվտանգության քաղաքականությունը պետք է իրականացվի գնահատված ռիսկերի հիման վրա, ռիսկի գնահատումը պետք է իրականացնի գիտական կենտրոնը, բայց ոչինչ էլ չի կատարվում։

Միջազգային ուղեցույցների համաձայն, կերակրի աղի համար որպես օրական թույլատրելի քանակ նշված է 5 գրամը, մինչդեռ ԱՆ որոշում կա երեխաների սննդակարգի վերաբերյալ, որտեղ երեխաների համար թույլատրելի քանակ նշված է 6 գրամը։

«Եթե երկիրը չունի իր սեփական սննդագիտական հետազոտությունները, սննդակարգային ռեֆերենս արժեքները, ապա առնվազն  ստիպված ես լինում ընդունել այլ երկրների կամ այլ միջազգային կազմակերպությունների կողմից երաշխավորվող քանակների կիրառությունը։  Հիմա Հայաստանի ԱՆ-ն մանկապարտեզի համար սահմանել է վեց գրամը, իսկ միջազգային կազմակերպություններն ասում են հինգ գրամ։ Հիմա որտեղի՞ց է պետք սկսել, գուցե իրավական ակտերում համապատասխան փոփոխություններ անելո՞ւց։ Պետք է հաշվի առնել, որ երեխաների գերակշռող մասը հաճախում է մանկապարտեզ, այնտեղ սնվում է  երեք անգամ, մինչդեռ մենք ամեն օր հանրային սննդի կետեր, սրճարաններ, ռեստորաններ չենք գնում»,-մանրամասնում է Պիպոյանը։

Հանրային առողջապահական գործոնների գնահատման համատեքստում, սննդագիտության դոկտորը (Իտալիա) կարևորում է տարբեր սննդամթերքներում՝ օրինակ, հացի մեջ աղի քանակության նորմավորումը։

«Ինչո՞ւ հացի, քանի որ մեր ազգաբնակչության ճնշող մեծամասնությունն ամեն օր  մեծ քանակությամբ հաց է օգտագործում,  որը պարունակում է  աղ։ Մեր պանիրներն աչքի են ընկնում  կերակրի աղի բարձր պարունակությամբ, օգտագործում ենք թթուներ, որոնք մեջ մեծ է աղի քանակությունը»,-նշում է նա։

Այս համատեքստում կենտրոնի ղեկվարն ուշադրություն է հրավիրում այն փաստին, որ ազգաբնակչության մոտ յոդի դիֆիցիտը լրացնելու նպատակով տեղի է ունեցել աղի յոդացում։

«Եթե ԱՆ-ին հարցնեք, թե ինչո՞ւ են մանկապարտեզների համար սահմանել 6 գրամ աղի ընդունում, ապա կհիմնավորեն՝ յոդի պակասը լրացնելու նպատակով։ Հիմա մի կողմից ասում են՝ աղ օգտագործեք, որ յոդի դիֆիցիտը լրացնեք, մյուս կողմից էլ ասում են՝ աղ քիչ օգտագործեք։ Հիմա փաստացի նախարարությունը հանրային իրազեկում չի իրականցրել, չի ասում, որ նորմայից քանի՞ անգամ ավելի աղ ենք օգտագործում, որո՞նք են այն մթերքները, որոնց միջոցով աղի մեծ քանակ ենք ստանում։ Այս աշխատանքները չկատարելով գնում են «բարեփոխման»»,-ասում է սննդագետը։

Հանրային սննդի կետերում սեղանին աղամանի առկայության  համար տուգանքի սահմանումը, ինչպես համոզված է Պիպոյանը,  չի կարող լուծել առողջապահական խնդիրը։ Օրինակ, մարդիկ ընդմիջման ժամերին ոչ թե գնում են հանրային սննդի կետեր, այլ օգտվում են պատվիրում կան գնում են պատրաստի սնունդ։ 

«Եթե մեր նպատակը հանրային առողջապահությունն է, ապա պետք է գնահատվեն այս գործոնները, այլապես հանրային իրազեկում էլ հնարավոր չէ։ Ազգաբնակչության շատ փոքր տոկոսն է ամեն օր գնում հանրային սննդի կետեր, դրան հակառակ մենք ամեն օր օգտագործում ենք  հաց, որը պարունակում է մեծ քանակությամբ աղ»,-ընդգծում է Պիպոյանն ու նկատում, հանրային առողջապահական խնդիր լուծել ցանկացողը, օրինակ, մանկապարտեզներում պատշաճ վերահսկողություն կիրակականացնի ճաշացանկի նկատմամբ, քանի որ փոքր հասակում աղին սովորելուց հետո շատ դժվար է լինում հրաժարվել այդ համից, սովորույթից, հետո օրինակ կկրճատի հացի արտադրության մեջ օգտագործվող աղի քանակը։

Սննդագետը հարց է հնչեցնում՝ մարդիկ ինչպե՞ս պետք է իմանան, թե քանի գրամ աղ են օրական օգտագործում, ո՞ր մթերքներն են առավել շատ աղ պարունակում։

«Քաղաքականություն մշակող մարմինը չպետք է իրականացնի այս ռիսկի գնահատումը, նա պետք է պատվիրի դա անել գիտական մարմնին, վերջինը պետք է չափի տանը և դրսում սպառվող սննդամթերքում աղի պարունակությունը, որից հետո պետք է իրականացնի այդ մթերքների սպառման ծավալի ու հաճախականության վերաբերյալ ուսումնասիրություն։ Դրանից հետո պետք է կատարվի քանակական հաշվարկ,  սահմանվի թույլատրելի շեմը, և հստակ նշվի այս, այս, այս մթերքներն ուտելով դու գերազանցում ես այդ շեմը»,-մանրամասնում է նա։

Գիտական կենտրոնը նման ուսումնասիրություն է սկսել իրականացնել, հաջորդ ամիս արդեն տվյալներ կունենան։

«Նախնական պատկեր կա, բայց չեմ պատրաստվում հաղորդակցել։ Ի վերջո, մեզ ո՞վ է հարցրել այդ մասին։ Հայաստանը միակ երկիրն է, որտեղ գիտնականների կարծիքը հաշվի չեն առնում։ Ողջ ֆեյսբուքը որ հիմա ծաղրի է ենթարկում օրինագիծը,  գիտնականի հետ չհամագործակցելու հետևանք է։ Կան «ծակ» փիլիսոփաներ, որ գրում են սա շատ կարևոր հանրային առողջապահական խնդրի լուծում է,  քննադատում են օրինագծի լրացումների վրա ծիծաղող մարդկանց։ Ես բոլոր այդ մարդկանց ասում եմ՝ որևէ մեկը չի ծիծաղում աղի  կիրառման դեմ պայքարի վրա, այլ մարդիկ ծիծաղում են դրա դեմ պայքարի ձևի վրա»,-նկատում է նա։

Հիշեցնենք, որ Առողջապահության նախարարությունն առաջարկում է լրացումներ կատարել    «Առևտրի և ծառայությունների մասին» օրնքում, ինչպես նաև  Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ  օրենսգրքում՝ սահմանելով, որ հանրային սննդի օբյեկտներում սեղանի վրա առանց սպառողի կողմից պահանջի ներկայացման աղամանի առկայությունը` առաջացնում է տուգանքի նշանակում տնտեսվարողի նկատմամբ՝ սահմանված նվազագույն աշխատավարձի երեսնապատիկի չափով:

 



Աղբյուր` Panorama.am
Share |

Հարակից հրապարակումներ`

Տեքստում սխալ կամ վրիպակ նկատելու դեպքում, ուղարկեք խմբագրին հաղորդագրություն` նշելով տվյալ սխալը, այնուհետև սեղմելով Ctrl-Enter:

Լրահոս

19:09
Սարգիս Գալստյանը մեղավոր ճանաչվեց լրտեսության համար և դատապարտվեց 18 տարվա ազատազրկման
Լրտեսության համար մեղադրվող Լեռնային Ղարաբաղի նախկին պաշտոնյա, Ստեփանակերտում մոտ կես տարի մնալուց հետո Հայաստան տեղափոխված Սարգիս Գալստյանը...
Աղբյուր` Panorama.am
18:55
Փոքր պետություններն իրավունք չունեն սխալներ գործել․ Արտակ Զաքարյան
ՀՀԿ ԳՄ անդամ Արտակ Զաքարյանը գրել է. «2018թ. ապրիլի 17-ին, երբ հասարակության մի հատվածը, Նիկոլի հետ փողոցներն ընկած, փոփոխությունների...
Աղբյուր` Panorama.am
18:41
Էրդողան․ Մեր արտաքին առևտրի դեֆիցիտի ամենամեծ պատճառը էներգիայի դիմաց վճարելն է
Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը Ստամբուլում մասնակցել է «‎Anadօlu» պետական լրատվական գործակալության էներգետիկ ֆորումին,...
Աղբյուր` Panorama.am
18:28
Արփի Դավոյանը կնշանակվի ՊՎԾ պետ
Oragir.News-ի տեղեկություններով, առաջիկայում ԱԺ «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավոր Արփի Դավոյանը կնշանակվի ՊՎԾ պետի...
Աղբյուր` Panorama.am
18:12
Ազգային ողբերգություն է ունենալ մի իշխանություն, որը լեգիտիմացնում է Ցեղասպանությունը․ Լիլիթ Գալստյան
 «Հայաստան» խմբակցության պատգամավորնոր Լիլիթ Գալստյանը գրում է․ «Ազգային ողբերգություն է ունենալ մի իշխանություն, որը...
Աղբյուր` Panorama.am
18:04
Դժբախտ պատահարի հետևանքով մաhաgել է Հայաստանի կարատեի առաջնությունների բազմակի չեմպիոն Մկրտիչ Ղազարյանը
Այսօր դժբախտ պատահարի հետևանքով կյանքից անժամանակ հեռացել է Հայաստանի կարատեի ազգային ֆեդերացիայի մարզիկ Մկրտիչ Ղազարյանը: Լուրը հայտնում...
Աղբյուր` Panorama.am
18:00
Ախալքալաքում տարածված է կոկսակի վիրուսը
Ախալքալաքի մունիցիպալիտետում վերջերս տարածում է ստացել կոկսակի վիրուսը։ Jnews-ի հաղորդմամբ, հիվանդությունն Ախալքալաքում առաջին անգամն է...
Աղբյուր` Panorama.am
17:53
Բնակարանային գողությունը բացահայտվել է դատագենետիկական փորձաքննության եզրակացության արդյունքում
Այս տարվա  հունիսի 1-ին` ժամը 10։30-ին, անհայտ անձը Երևան քաղաքի Մամիկոնյանց փողոցի բնակարաններից մեկի պատուհանից ապօրինի մուտք էր գործել...
Աղբյուր` Panorama.am
17:44
Հայտնի են 2025 թվականի տարվա թռչնի քվեարկության արդյունքները
Հայտնի են «Տարվա թռչուն 2025» քվեարկության արդյունքները։ Ձայները բաժանվել են հետևյալ կերպ. 1․ Հայկական որոր (Larus armenicus)՝...
Աղբյուր` Panorama.am
17:30
Թալանում ու թալանում են, խաբելով, ստով ո՞ւմ փորն է կշտանում. Քաղաքացիները՝ թանկացումների մասին
Այս տարվա ընթացքում առաջին անհրաժեշտության տարբեր ապրանքներ, ծառայություններ թանկացել են, թեև ոչ աշխատավարձը, ոչ թոշակը գրեթե չի բարձրացել։...
Աղբյուր` Panorama.am
17:30
ՃՏՊ Աշտարակ-Ապարան ավտոճանապարհին․ կան տուժածներ
Նոյեմբերի 22-ին, ժամը 15:28-ին Արագածոտնի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Աշտարակ-Օհանավան...
Աղբյուր` Panorama.am
16:59
2024 թ.-ին մեկնարկած թանկացումներն ավելի մեծ թափով կշարունակվեն 2025 թ.-ին
Չկարողանալավ տնտեսության մեջ իրական աճ ապահովել՝ Հայաստանի կառավարությունը որդեգրել է ծառայությունների, գների թանկացման և հարկերի բարձրացման...
Աղբյուր` Panorama.am
16:37
Սիսիան-Կապան ավտոճանապարհին ավտոցիստեռնը բախվել է բետոնե արգելապատնեշին, վնասել ջրագիծը և հայտնվել Որոտան գետում
Նոյեմբերի 22-ին, ժամը 11:10-ին Սյունիքի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Շամբի ՀԷԿ-ի...
Աղբյուր` Panorama.am
16:37
Նոր կառուցվող էլիտար շենքի շինհրապարակում բետոնախառնիչը կողաշրջվել է. Կա վիրավոր
Այսօր՝ նոյեմբերի 22-ին, արտակարգ դեպք է տեղի ունեցել Երևանում: Shamshyan.com-ը հայտնում է, որ ժամը 12:40-ի սահմաններում Արշակունյաց 23/7...
Աղբյուր` Panorama.am
16:30
Հոկտեմբեր ամսվա տաք մեկնարկը և ցրտաշունչ ավարտը
Օդի միջին ամսական ջերմաստիճանը Հայաստանում կազմել է 7․1°C
Աղբյուր` Panorama.am
16:25
Հայաստանի հավաքականն Ազգերի լիգայի փլեյ-օֆֆում կխաղա Վրաստանի հետ
Նոյեմբերի 22-ին ՈւԵՖԱ-ի շտաբ-բնակարանում՝ շվեյցարական Նիոն քաղաքում, կայացել է ՈՒԵՖԱ Ազգերի լիգայի B/C լիգաների փլեյ-օֆֆի վիճակահանությունը։...
Աղբյուր` Panorama.am
16:11
Մարությանը համաձայնեց բանավիճել Տիգրան Ավինյանի հետ
«Սիրելի հայրենակիցներ, Ընդունում ենք Factor TV-ի առաջարկը՝ բանավեճ անցկացնել Տիգրան Ավինյանի հետ՝ իշխանության բերած տրանսպորտի թանկացման...
Աղբյուր` Panorama.am
15:41
Ալեն Սիմոնյանը Վիետնամից լուսանկար է հրապարակել ընդդիմադիր պատգամավորի հետ
Ալեն Սիմոնյանի գլխավորած պատվիրակությունը պաշտոնական այցով Վիետնամում է։ Ալեն Սիմոնյանն ինսթագրամի սթորի բաժնում ակտիվորեն լուսակարներ է...
Աղբյուր` Panorama.am
15:35
Հայաստանում ալկոհոլից կախվածությամբ հաշվառված է 6312 անձ. ԱՆ
Ալկոհոլը հոգեակտիվ, տոքսիկ նյութ է և կարող է կախվածություն առաջացնել։  Այն խաթարում է կենտրոնական նյարդային համակարգի աշխատանքը՝ մեծացնելով...
Աղբյուր` Panorama.am
15:24
«Արտաշատ» ԲԿ-ում կրքերը չեն հանդարտվում. կլինի վարչական հատվածի փոփոխություն
«Արտաշատ» ԲԿ-ում կրքերը չեն հանդարտվում։ Այսօր կենտրոն է շտապել առողջապահության նախարարի պաշտոնը զբաղեցնող Անահիտ ավանեսյանը։...
Աղբյուր` Panorama.am
15:17
Սանիտարահիգիենիկ նորմերի կոպիտ խախտումներ հանրային սննդի կետում
Սննդամթերքի անվտանգության տեսչական մարմնի ղեկավարի որոշմամբ կասեցվել է անհատ ձեռնարկատեր Լուսիկ Կարապետյանին պատկանող հանրային սննդի օբյեկտի...
Աղբյուր` Panorama.am
14:37
Վանաձոր-Դիլիջան ճանապարհին բեռնատար է այրվել
Լոռու մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն նոյեմբերի 22-ին, ժամը 11:28-ին ահազանգ է ստացվել, որ Վանաձոր-Դիլիջան...
Աղբյուր` Panorama.am
14:27
Արմենուհի Հարությունյանն ազատվել է փոխնախարարի պաշտոնից
Նիկոլ Փաշինյանի որոշմամբ, արդարադատության նախարարի տեղակալի ժամանակավոր պաշտոնակատար Արմենուհի Հարությունյանն ազատել է զբաղեցրած պաշտոնից:...
Աղբյուր` Panorama.am
14:10
Հայրենի՞ք, հա՞յ, մարդկային կյա՞նք... դուք տենց բաներ չեք լսել. Մամիջանյանը՝ ՔՊ-ին
«Սպասում եք անցած անգամվա նման կես տարի տանջեք մարդկանց Բաքվի բանտում ու ընտրություններից մի քանի շաբաթ առաջ գերիների առողջության գնով մի երկու ձայն ավել պոկեք»
Աղբյուր` Panorama.am
13:59
ԱԺ նախագահի հայտարարությունը՝ Նարեկ Զեյնալյանի հրաժարականի դիմումի մասին
ՀՀ ԱԺ նախագահը հայտարարություն է տարածել ԱԺ պատգամավոր Նարեկ Զեյնալյանի հրաժարականի դիմումի մասին։  ««Ազգային ժողովի...
Աղբյուր` Panorama.am
13:49
Ադրբեջանին և Թուրքիային անհրաժեշտ է, որ Փաշինյանի միջոցով Հայաստանը դառնա պանթյուքիզմի ֆուռերի համար «պռոխոդնոյ դվոր». Շարմազանով
«Նիկոլ Փաշինյանը Հայստանը տանում է դեպի վերջնական գահավիժման, Երրորդ հանրապետության դե ֆակտո և դե յուրե կործանում,  դեպի Հայաստանի...
Աղբյուր` Panorama.am
13:27
Գարիկ Սարգսյանը չի թույլատրում Վեդիում կազմակերպել «Կատարյալ ապուշը» ֆիլմի ցուցադրությունը. Տիգրան Նալչաջյան
Արդեն երկու անգամ Վեդու համայնքապետարանը թույլ չի տալիս քաղաքում ցուցադրել ռեժիսոր Տիգրան Նալչաջյանի «Կատարյալ ապուշը» ֆիլմը։...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Թալանում ու թալանում են , խաբելով, ստով ո՞ւմ փորն է կշտանում. Քաղաքացիները՝ թանկացումների մասին
17:35 22/11/2024

Թալանում ու թալանում են , խաբելով, ստով ո՞ւմ փորն է կշտանում. Քաղաքացիները՝ թանկացումների մասին

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}