Առողջություն 19:27 14/03/2022

Անհարմար հարցեր նարկոլոգին

Հեղինակ` Թեհմինե Հարությունյան

Ինչպե՞ս է լինում, որ ոմանք խմում-խմում, բայց չեն հարբում, մյուսները մարում են, կամ եթե ես սիրում եմ խմել, իմ երեխան կդառնա՞ ալկոհոլիկ։ Ընդհանրապես, ի՞նչ պիտի լինի, որ խմել սիրող մարդը արդեն ոչ թե ուտող-խմող կոչվի, այլ հարբեցող։Շատ է խոսվում ինչ-որ հաբի մասին, որը տալիս են ալկոհոլից կախվածություն ունեցողներին ու նրանց մոտ կորչում է խմելու ցանկությունը։ Հնարավո՞ր է դա, ի՞նչ դեղ է և ինչպե՞ս կարող է վնասել մարդուն։Ճի՞շտ է, որ շաքարը թմրանյութ է, կամ որ Կոկա-Կոլայի մեջ կոկաին կա։ Եկեք համաձայնվենք նարկոլոգին ուղղված հարցերը շատ անհարմար են ու դժվար է հարցնել դրանք մասնագետին, բայց մենք Ձեր փոխարեն այս և այլ հարցեր  ուղղել ենք Կախվածությունների բուժման ազգային կենտրոնի տնօրեն, ԱՆ թմրաբանության  գծով խորհրդատու, նարկոլոգ Սուրեն Նազինյանին։ Ի՞սկ ով է նարկոլոգը, կհարցնեք դուք, արդյո՞ք, նա, ով փորձե՞լ է և ճանաչո՞ւմ է, բոլոր տեսակի թմրամիջոցները։

-Նարկոլոգը նա՞ է, ով ճանաչում  է բոլոր թմրանյութերը ու ամեն ինչ գիտի դրանց մասին։
-Իհարկե ո՛չ։ Լավ նարկոլոգ դառնալու համար պետք է ավարտել բժշկական համալսարանը, անցնել կլինիկական օրդինատուրա և շարունակ զարգանալ ու զարգանալ՝ հաշվի առնելով, որ մեր ուղղությունը բժշկագիտության ամենաարագ ու դինամիկ զարգացող ուղղություններից մեկն է։

-Կարո՞ղ է մեկ անգամից մարդու մոտ առաջանա կախվածություն թմրանյութից։
-Այո՛։

-Ինչպե՞ս է լինում, որ ոմանք խմում-խմում, բայց չեն հարբում, մյուսները մարում են։
-Դա պայմանավորված է լյարդում ալկոհոլի (էթանոլի) փոխանակության առանձնահատկություններից։ Մասնավորապես՝ էթանոլի փոխանակությունն իրականացնող ֆերմենտների ակտիվությունից։

-Ինչպե՞ս ճանաչել թմրամոլին փողոցում։
-Թմրամիջոցներ գործածող մարդուն ճանաչելու համար չկան հստակ նշաններ։ Կարծում եմ՝ դա ընդհանուր առմամբ պետք էլ չէ մարդկանց։ Թմրամիջոցներից կախվածության համախտանիշի ախտորոշման գործը մասնագետինն է։ Ուզում եմ նաև, հատուկ նշել, որ վաղուց արդեն հիվանդությունների դասակարգիչներով մենք «թմրամոլ» կամ «ալկոհոլիկ» եզրույթները չենք գործածում՝ դրանց ժամանակակից բժշկագիտական մոտեցումներին չհամապատասխանելու, թերի և խարանային լինելու պատճառով։

-Եթե բեղմնավորման ժամանակ ծնողները կամ նրանցից մեկը եղել է թմրանյութի կամ ալկոհոլի ազդեցության տակ, ի՞նչ խնդիրներով կծնվի երեխան։
-Շատ կարևոր է։ Հատկապես՝ կանանց դեպքում։ Ընդհանրապես, հղիության ընթացքում որևէ հոգեներգործուն նյութի գործածումը խիստ վտանգավոր է պտղի առողջության համար։ Ընդ որում՝ խնդիրները կարող են բազմազան լինել։ Բայց այս համատեքստում ուզում եմ հատուկ ընդգծել նաև, որ թմրամիջոցների և ալկոհոլի չարաշահումն առաջացնում են նաև սեռական առողջության խնդիրներ՝ ինչպես արական, այնպես էլ իգական սեռի ներկայացուցիչների մոտ։

Խորհուրդս ընթերցողներին։ Առհասարակ զերծ մնացեք բոլոր տեսակի հոգեներգործուն նյութերից. հիշե՛ք, որ դրանք վտանգավոր են ձեր առողջության և կյանքի համար։

-Եթե ծնողն ունի կախվածություն, որքան է հավանականությունը, որ երեխան կժառանգի այդ հատկությունը։
-Հավանականությունների «որքան լինելու» մասին հստակորեն խոսել հնարավոր չէ։ Բայց ինչպես մեր ուղղության, այնպես էլ բժշկագիտական այլ ուղղություններում, հատկապես քրոնիկական հիվանդությունների մասին խոսելիս, կարևորվում է ժառանգական նախատրամադրվածությունը։

-Ի՞նչ են անում մարդու հետ կախվածությունները։
-Յուրաքանչյուր կախվածություն առաջացնելու պոտենցիալ ունեցող հոգեներգործուն նյութ հանգեցնում է միայն իրեն բնորոշ կախվածության համախտանիշի, սոմատովեգետատիվ և հոգեախտաբանական խնդիրների։ Չնայած այն հանգամանքին, որ բոլոր հոգեներգործուն նյութերն առաջացնում են հոգեկան և վարքային խանգարումներ, բայց առաջացող խնդիրները խիստ բազմազան են։

-Ի՞նչ ֆակտորներ են ազդում մարդու մոտ կախվածության առաջացման ուժի ու զարգացման վրա։

-Կախվածության զարգացման համար անհրաժեշտ գործոնները բազմաթիվ են։ Ժառանգական նախատրամադրվածություն, կենսակերպ, անձնային հատկանիշներ և այլն։

-Ճի՞շտ է, որ կանայք ավելի շուտ են ձեռք բերում կախվածություն և ավելի դժվար են բուժվում։
-Տղամարդկանց և կանանց մոտ հոգեներգործուն նյութերով պայմանավորված հիվանդությունների ընթացքը որոշակիորեն տարբերվում են, բայց դա չի վերաբերվում բուժման գործընթացին։
 

-Եթե չկա խումար, ուրեմն՝ մարդը չի հարբո՞ւմ։
-Ո՛չ։ Կարող է մարդը գտնվել ալկոհոլի ազդեցության տակ, սակայն հետագայում «խումար» չունենալ։ Առավել հաճախ դա լինում է թեթև աստիճանի ալկոհոլային հարբածությանը հաջորդող շրջանում։

-Կարելի՞ է մահանալ խումարից։
-«Խումար» ասելով՝ մեր հայրենակիցներն առավել հաճախ նկատի են ունենում ալկոհոլային հարբածությանը հաջորդող շրջանը (երբ լինում են այսպես կոչված՝ «հետինտոքսիկացիոն» ախտանշաններ), ինչպես նաև ալկոհոլային զրկանքի (աբստինենտային) համախտանիշը։ Վերջինս հոգեախտաբանական և սոմատովեգետատիվ ախտանշանների համակցություն է և զարգանում է ալկոհոլից կախվածություն ունեցող անձանց մոտ՝ ալկոհոլի գործածումը դադարեցնելուն անմիջապես հաջորդող շրջանում: Ալկոհոլային զրկանքի համախտանիշը կարող է բարդանալ ինչպես էպիլեպտանման ցնցումներով, այնպես էլ փսիխոտիկ խանգարումներով, այդ թվում՝ ծանր ալկոհոլային դելիրիումով («Ալկոհոլային սպիտակ տենդ»), որոնց բարդ և ծանր ընթացքի արդյունքում, այո՛, կարող է առաջանալ օրգանիզմի կենսական ֆունկցիաների ծանր խանգարում և մահ։ Այդ է պատճառը, որ ալկոհոլային զրկանքի համախտանիշը համարվում է շտապ թմրաբանական (նարկոլոգիական) բուժում պահանջող վիճակ։

-Ինչո՞ւ են շուկայում հայտնվում նորանոր թմրամիջոցներ և արդյոք այդ նոր տեսակները հներից վախենալո՞ւ են։
-Եթե նախկինում մարդիկ գործածել են միայն բնական ծագման՝ որոշ բույսերից պատրաստվող թմրամիջոցներ, ապա վերջին հարյուրամյակում և հատկապես վերջին 2-3 տասնամյակներում պատկերը ամբողջովին փոխվել է։ Գիտության և տեխնիկայի զարգացմանը զուգահեռ, սկսեցին սինթեզվել նաև արհեստական թմրամիջոցներ, որոնք էլ հետագայում տարածվեցին աշխարհի գրեթե բոլոր երկրներում։ Այս պարագայում մեր երկիրը չէր կարող անմասն մնալ և, այո՛, ցավոք, վերջին տասնամյակում մեր հանրապետությունում շրջանառվում են նոր, խիստ վտանգավոր թմրամիջոցներ։

-Ինչպե՞ս են բուժում ալկոհոլից կախվածությունը։
-Դեղորայքային բուժման միջոցով ալկոհոլի գործածումը դադարեցրած պացիենտի մոտ զարգացող զրկանքի (աբստինենտային) վիճակով պայմանավորված հոգեկան և սոմատովեգետատիվ ախտանշանները մեղմացվում և վերացվում են: Հաջորդող օրերի կամ շաբաթների ընթացքում դեղորայքային բուժման միջոցով և սոցիալ-հոգեբանական աջակցությամբ բարելավվում է պացիենտի ընդհանուր հոգեմարմնական վիճակը, մեղմացվում և վերացվում հոգեներգործուն նյութի նկատմամբ հիվանդագին հակումը, նշանակվում է կազդուրող բուժում: Ցուցումների առկայության դեպքում բուժվում են նաև ուղեկցող հիվանդություններն ու բարդությունները:

-Շատ է խոսվում ինչ-որ հաբի մասին, որը տալիս են ալկոհոլիկներին ու նրանց մոտ կորչում է խմելու ցանկությունը։ Հնարավո՞ր է դա, ի՞նչ դեղ է և ինչպե՞ս կարող է վնասել մարդուն։
-Այո՛, կարող է վնասել։ Այդ իսկ պատճառով կախվածությունների առկայության դեպքում չի կարելի զբաղվել ինքնաբուժմամբ կամ դիմել ոչ մասնագիտական օգնության, այլ անհրաժեշտ է դիմել մասնագիտացված կենտրոն՝ պրոֆեսիոնալ օգնություն ստանալու և անցանկալի ելքերից խուսափելու համար։

-Կարելի՞ է մարդուն ստիպողաբար բուժել։
-Ո՛չ։

-Ինչպե՞ս կարելի է օգնել կախվածություն ունեցող մարդուն։
-Կախվածություն ունեցող մարդուն անհրաժեշտ է ամեն կերպ ուղղորդել մասնագիտացված բուժման։ Երբեմն հարազատների և ընտանիքի անդամների համար դա բարդ է լինում։ Հաճախ պացիենտները չեն ընդունում, որ իրենց մոտ հոգեներգործուն նյութերի հետ կապված խնդիր կա։ Բայց պետք է միշտ հիշել, որ տվյալ անձի մոտ առկա է հոգեկան և վարքային խանգարում, և նրա մոտ առկա բացասական վարքային դրսևորումները պայմանավորված են կախվածության համախտանիշով։ Պացիենտի հետ կոնֆլիկտները, նրա նկատմամբ վատ վերաբերմունքը, մեղադրանքներն ու ճնշումները ավելի են օտարացնում կախվածություն ունեցող անձին և որևէ կերպ չեն նպաստում բուժման դիմելուն։

-Հակադեպրեսանտները համարվու՞մ են հոգեներգործուն։ 
-Ազդելով մարդու գլխուղեղում տեղի ունեցող ֆիզիոլոգիական և կենսաքիմիական գործընթացների վրա և այդպիսով մարդու տրամադրության ֆոնի վրա՝ հակադեպրեսանտները չեն կարող չհամարվել հոգեներգործուն։ Այլ է, որ դրանց հիմնական մասը կախվածություն առաջացնելու պոտենցիալ չունի։ Սակայն, հաշվի առնելով, որ հակադեպրեսանտների, առանց բժշկի նշանակման օգտագործումը կարող է վտանգավոր լինել առողջության համար, անպայմանորեն անհրաժեշտ է դրանք ստանալ միմիայն բժշկի նշանակման պարագայում։ Առհասարակ «հոգեմետ» և «հոգեներգործուն» եզրույթները կիրառվում են ինչպես լայն, այնպես էլ նեղ իմաստներով։ Լայն իմաստով գիտականորեն «հոգեներգործուն» նյութեր են համարվում բոլոր այն նյութերը, որոնք, ազդելով մարդու գլխուղեղում տեղի ունեցող գործընթացների վրա՝ մարդու մոտ առաջացնում տրամադրության և հոգեհուզական ոլորտի փոփոխություններ։ Նեղ իմաստով (այդ թվում՝ Հայաստանում գործող, ոլորտը կարգավորող իրավական ակտերում) «հոգեմետ» բառն օգտագործվում է՝ բժշկության մեջ կիրառվող՝ հոգեներգործուն ազդեցությամբ, կախվածություն առաջացնելու պոտենցիալով և միաժամանակ վերահսկվող դեղերի մասին խոսելիս։ Ավելացնեմ նաև, որ Հիվանդությունների 10-րդ վերանայման միջազգային դասակարգչով կոֆեինը և նիկոտինը նույնպես համարվում են կախվածություն առաջացնելու պոտենցիալ ունեցող նյութեր։

-Կարելի՞ է մեկընդմիշտ բուժել կախվածությունը։
-Հոգեներգործուն նյութից կախվածության համախտանիշը հանդիսանում է սրացումների ռիսկով քրոնիկական հիվանդություն, ինչը հիմք է տալիս կախվածության համախտանիշը սկզբունքորեն դիտարկել ինչպես այլ խրոնիկական հիվանդությունները: Այսինքն՝ ինչպես մյուս քրոնիկական հիվանդությունների, այնպես էլ կախվածության համախտանիշի բուժման դեպքում, երբևէ չենք ունենում «առողջացում»։ Այս դեպքում պացիենտի բուժման հաջող ավարտը բնորոշվում է որպես «լավացում», իսկ հետագա հոգեներգործուն նյութերից զերծ կենսակերպը՝ որպես ախտադադար (ռեմիսիա)։ Սա ենթադրում է, որ հոգեներգործուն նյութի գործածման վերսկսման դեպքում գործ ենք ունենալու հիվանդության սրացման (ռեցիդիվ) հետ։

-Կախվածություն ունեցող մարդը կարո՞ղ է կամքի ուժի շնորհիվ թողնել կախվածությունը։ Այսինքն՝ բռնեց ու էլ չխմեց ժողովրդկան  լեզվով ասած։
-Հնարավոր է, իհարկե։

-Ինչպե՞ս ընտրել նարկոլոգ, ո՞ւր գնալ, ո՞ւմ դիմել բուժման համար, արդյո՞ք հոգեբանները նույնպես որոշիչ դեր ունեն։
-Առողջապահության նախարարության Կախվածությունների բուժման ազգային կենտրոնից բացի, նարկոլոգիական ծառայություններ գործում են նաև Գյումրու, Վանաձորի, Կապանի հոգեկան առողջության կենտրոններում, ինչպես նաև Եղվարդ քաղաքի բժշկական կենտրոնում։ Ինչ վերաբերվում է, հոգեբանական ծառայության անհրաժեշտությանը, ապա պետք է փաստեմ, որ հոգեբանների աջակցությունը կախվածությունների բուժման գործընթացում դժվար է թերագնահատել։ Այդ է պատճառը, որ դեռևս 2020 թվականին Կախվածությունների բուժման ազգային կենտրոնում ներդրվել է սոցիալ-հոգեբանական ծառայություն, որը մասնագիտական աջակցություն է առաջարկում կենտրոնում բուժվող բոլոր պացիենտների, իսկ անհրաժեշտության դեպքում՝ նաև նրանց ընտանիքների անդամներին։


-Ի՞նչն  է ավելի ծանր մեկ կիլոգրամ կոֆեինը, թե՞ մեկ կիլոգրամ կոկաինը։
-Հարցի ենթատեքստը հասկանալի է։ Զանգվածի համաչափության առումով՝ ոչ մի տարբերություն։ Բայց միևնույն ժամանակ պետք է փաստել, որ մեկ կիլոգրամ կոկաինի անօրինական շրջանառության հետևանքները խիստ «ծանր» են։

-Հերոին բառը հերոս բառի հետ ինչ-որ կապ ո՞ւնի։
-Ո՛չ իհարկե։ Հերոինը մարդկային ողջ պատմության ընթացքում ստեղծված ծանրագույն և խիստ վտանգավոր թմրամիջոցներից մեկն է։

-Որքա՞ն կոկաին կա Կոկա-Կոլայի մեջ։ Արդյո՞ք, այն մեզ կարող է դարձնել թմրամոլ։
Կոկա կոլայի մեջ  կոկաին չի պարունակվում։

-Ճի՞շտ է, որ շաքարը թմրանյութ է։
-Ո՛չ։ Շաքարը թմրանյութ չէ։ Ոչ էլ կարող է կախվածություն առաջացնել։ Այն սննդային բաղադրամաս է, որը, լինելով կարևոր ածխաջրատ, խիստ անհրաժեշտ է մարդու օրգանիզմի կենսագործունեության համար, բայց միաժամանակ, շաքարի չարաշահումն էլ է, ի դեպ, վնասակար մարդու առողջության համար։ Կարծում եմ՝ դա որևէ մեկի համար գաղտնիք չէ։

-Եթե ես սիրում եմ խմել, իմ երեխան կդառնա՞ ալկոհոլիկ։ 
-Ո՛չ։ Դա ամենևին պարտադիր չէ։

-Ինչպե՞ս հասկանալ, որ մարդու մոտ արդեն այն շրջանն է, որ պիտի հոսպիտալացվի։
-Կախվածության համախտանիշի առաջին իսկ նշանների դեպքում անհրաժեշտ է տվյալ անձին ուղորդել մասնագիտական բուժհաստատություն։

-Արդյո՞ք, Հայաստանում շատ են տարածված ալկոհոլիզմը և այլ կախվածությունները։
-Ավանդաբար Հայաստանում ալկոհոլի կամ այլ հոգեներգործուն նյութերի չարաշահումը, ի համեմատ այլ երկրների (այդ թվում՝ նախկին ԽՍՀՄ երկրներ և հարևան պետություններ), պակաս տարածված է եղել։ Հիմա էլ շարունակում է մնալ այդպիսին, թեև, ցավոք, վերջին տասնամյակներում դիտվում է թե՛ ալկոհոլից և թե՛ թմրամիջոցներից կախվածության տարածվածության որոշակի աճ։
Ինչի՞ց կախվածությունն է ավելի վտանգավոր, թմրանյութեր, ալկոհոլ, թե այլ։
Դրանք միմյանցից տարբերվում են զարգացման մեխանիզմով և արագահասությամբ, ախտահարվող թիրախ համակարգերով, նաև կլինիկական դրսևորումներով և ախտանշաններով։ Այնպես որ՝ բոլոր հոգենորգործուն նյութերի չարաշահումն էլ խիստ վտանգավոր է մարդու ֆիզիկական և հոգեկան առողջության համար։ Այլ է, որ, օրինակ, ալկոհոլից կախվածության առաջացման համար չարաշահման ավելի մեծ ժամանակահատված է անհրաժեշտ, քան թմրամիջոցների։
 

Կախվածություն
Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության Հիվանդություննների 10-րդ վերանայման միջազգային դասակարգչով սահմանվում են կախվածության համախտանիշի ախտորոշիչ չափորոշիչներ։ Այսպես, վերջին 12 ամիսների ընթացքում ստորև նշված առնվազն երեք նշանների միաժամանակյա դրսևորումը խոսում է հոգեներգործուն նյութերից կախվածության համախտանիշի առկայության մասին.
• հոգեներգործուն նյութը գործածելու անզուսպ (անհաղթահարելի) ցանկություն կամ պահանջ.
• հոգեներգործուն նյութը գործածելու հետ կապված վարքագծի ինքնահսկման դժվարություններ․
• զրկանքի վիճակ, որը հաջորդում է հոգեներգործուն նյութի ազդեցության դադարեցմանը կամ գործածվող նյութի չափաբաժինների նվազեցմանը: Հարկ է առանձնահատուկ նշել, որ յուրաքանչյուր թմրամիջոցին կամ հոգեմետ (հոգեներգործուն) նյութին (խմբին) հատուկ են իրեն բնորոշ զրկանքի ախտանշանները.
• տոլերանտության բարձրացում, որը բնորոշվում է օգտագործվող հոգեներգործուն նյութի չափաբաժինների շարունակական բարձրացման պահանջով` ցանկալի ազդեցությանը հասնելու համար, որը նախկինում հաջողվում էր նույն այդ նյութերի ավելի փոքր չափաբաժինների գործածման դեպքում.
• հոգեներգործուն նյութի գործածման պատճառով այլ հետաքրքրություններից կամ զբաղմունքներից լիարժեք կամ մասնակի հրաժարում, դրա ձեռք բերման, գործածման կամ վնասակար ազդեցությունների հաղթահարման վրա ծախսվող ժամանակի ավելացում.
• չնայած հոգեներգործուն նյութի գործածման պատճառով զարգացող ակնհայտ վնասների առկայությանը, այնուամենայնիվ, դրա գործածման շարունակում:



Աղբյուր` Panorama.am
Share |

Հարակից հրապարակումներ`

Տեքստում սխալ կամ վրիպակ նկատելու դեպքում, ուղարկեք խմբագրին հաղորդագրություն` նշելով տվյալ սխալը, այնուհետև սեղմելով Ctrl-Enter:

Լրահոս

13:12
Բնապահպաններ. Սև ծովի ափին սատկած դելֆինների կոկորդում արյուն և փրփուր է հայտնաբերվել
Սև ծովի ափին դելֆինների զանգվածային անկում է գրանցվել լցանավերի վթարի պատճառով նավթի արտահոսքից հետո: Երկու դելֆինների դիակները զննելուց հետո...
Աղբյուր` Panorama.am
13:00
«Տրանսգենդերային խելագարությանը» ԱՄՆ-ում վերջ կդրվի. Թրամփ
ԱՄՆ նորընտիր նախագահ Դոնալդ Թրամփը հայտարարել է, որ 2025 թվականի հունվարին՝ պետության ղեկավարի պաշտոնը ստանձնելու օրը, վերջ կտա...
Աղբյուր` Panorama.am
12:26
Ռադիոնովա. Այս պահին Պետրոսյանը Ռուսաստանի ամենաուժեղ գեղասահորդուհին է
Անցած շաբաթ կայացել է Ռուսաստանի գեղասահքի առաջնությունը։ Այն անցկացվել է Օմսկում։ Կանանց մենասահքի մրցումներում հաղթող է ճանաչվել Ադելիա...
Աղբյուր` Panorama.am
12:23
Գնդեվազի Սբ Աստվածածին եկեղեցին վերականգնվում է
Ավարտվել են Վայոց ձորի մարզի Գնդեվազի Սբ Աստվածածին եկեղեցու որմնանկարի ամրակայման և վերականգնման աշխատանքները: ԿԳՄՍՆ հասարակայնության հետ...
Աղբյուր` Panorama.am
12:15
Երևանում օդում փոշու քանակությունը նոյեմբերին սահմանային թուլատրելին գերազանցել են 1.8 անգամ, իսկ դեկտեմբերին՝ 3.4 անգամ։ Սիրարփի Հայկազյան
«Համաձայն օդի որակի ինդեքսի, օդի որակի արժեքները բաժանվում են 6  խմբի՝ լավ, չափավոր, անառողջ զգալի խմբերի համար,անառողջ, շատ անառողջ,...
Աղբյուր` Panorama.am
11:56
ԱՄՆ-ում Սուրբ Ծննդյան շոուի ժամանակ դրոնները բախվել են և ընկել մարդկանց վրա
ԱՄՆ-ում Սուրբ Ծննդյան շոուի ժամանակ երկնքում բախվել են մի քանի դրոններ և ընկել մարդկանց բազմության մեջ։ Կան տուժածներ։  Այս մասին հայտնել է...
Աղբյուր` Panorama.am
11:34
Պլանային ջրանջատում Արարատի մարզում դեկտեմբերի 24/25-ին
«Վեոլիա Ջուր» ընկերությունը տեղեկացնում է իր հաճախորդներին և սպառողներին, որ պլանային աշխատանքներով պայմանավորված, ս.թ...
Աղբյուր` Panorama.am
11:29
Հանցավոր խումբը կեղծ լիազորագրերի օգտագործմամբ Երևանում կատարել է 18 անշարժ գույքի հափշտակություն
Քննչական կոմիտեի հատուկ կարևորության գործերով քննության գլխավոր վարչությունում քննվող քրեական վարույթով առերևույթ փաստական տվյալներ են ձեռք...
Աղբյուր` Panorama.am
11:26
Transport.yerevan.am միասնական տոմսային համակարգում քաղաքացին կարող է ընտրել տոմսային փաթեթը
«Հունվարի 1-ից անցնում ենք տրանսպորտի տոմսային համակարգի բացառապես անկանխիկ վճարումներին»,-Երևանի քաղաքապետարանի գործակարգավարական...
Աղբյուր` Panorama.am
11:24
Գերմանիայում ավելանում են միգրանտների դեմ տրամադրությունները
Գերմանական Մագդեբուրգ քաղաքի կենտրոնում ամանորյա տոնվաճառի փակ կրպակներն են՝ շրջափապատված ոստիկաններով։  Մինչ դատաբժշկական փորձագիտական...
Աղբյուր` Panorama.am
11:23
Հայ արտիստները «Մարդուկ-ջարդուկը» բալետը ներկայացնում են եվրոպացի հանդիսատեսին
Ալեքսանդր Սպենդիարյանի անվան օպերայի և բալետի ազգային ակադեմիական թատրոնի բեմում «Մարդուկ-ջարդուկը» բալետի ցուցադրությունից հետո...
Աղբյուր` Panorama.am
11:08
Մաhաgել է ակնաբուժության պրոֆեսոր Ալեքսանդր Մալայանը
Կյանքից հեռացել է ակնաբուժության պրոֆեսոր, Ս.Վ. Մալայանի անվան ակնաբուժական կենտրոնի հիմնադիր Ալեքսանդր Մալայանը: Լուրը հայտնում են ԵՊԲՀ ռեկտոր...
Աղբյուր` Panorama.am
10:49
Ինձ Նոր տարվա «վատ նվեր արվեց». Ավինյանը՝ իր համար 7 մլն 650 հազ դրամի ավիատոմս գնելու մասին
«Վերջերս ԱՄՆ կատարած այցից հետո տեղեկացա, թե ինչ գնով են ձեռք բերվել ինձ համար նախատեսված տոմսերը։ Անկեղծ ասած, ես ինքս էլ մի փոքր ապշած...
Աղբյուր` Panorama.am
10:47
Որպես անհետ կորած որոնվող 54-ամյա տղամարդը ներկայացել է նախաքննական մարմին
Նոյեմբերի 29-ին հաղորդվել էր 1970 թ. ծնված Կարեն Զալյանի անհետ կորելու մասին: Ոստիկանությունից հայտնում են, որ քրեական ոստիկանության...
Աղբյուր` Panorama.am
10:35
Տասնյակ հազարավոր սերբեր բողոքում են նախագահ Ալեքսանդր Վուչիչի դեմ
Սերբիայի մայրաքաղաք Բելգրադում տասնյակ հազարավոր մարդիկ կիրակի կրկին ցույցի էին դուրս եկել։ Նրանք իրենց վրդովմունքն են հայտնում նոյեմբերի 1-ին...
Աղբյուր` Panorama.am
10:32
Վիտամին D-ի ավելցուկը ավելի վտանգավոր է, քան պակասը. Մանկաբույժ
Վիտամին D-ի հիմնական աղբյուրը ֆոտոբիոսինթեզն է մաշկում` արևի ուլտրամանուշակագույն ճառագայթների ազդեցությամբ: Առանց արևի ուլտրամանուշակայուն...
Աղբյուր` Panorama.am
10:03
Դեկտեմբերի 23-ին փոխանակման կետերում դոլարի, ռուբլու և եվրոյի փոխարժեքներն աճել են
ՀՀ բանկերում այսօր՝ դեկտեմբերի 23-ին ժամը 09:00-ի դրությամբ, ԱՄՆ դոլարի առքի միջին փոխարժեքը կազմում  է 391.77 դրամ՝ նախորդ օրվա վերջի...
Աղբյուր` Panorama.am
09:36
Զուրաբիշվիլին 7 օր ժամանակ է տվել Վրաստանի կառավարությանն ու Իվանիշվիլիին
Վրաստանի նախագահ Սալոմե Զուրաբիշվիլին Թբիլիսիում խորհրդարանի շենքի մոտ բողոքի ցույցի ժամանակ իշխանություններին և անձամբ իշխող «Վրացական...
Աղբյուր` Panorama.am
09:27
Անիի տարածաշրջանում մառախուղ է, տեսանելությունը՝ 20 մետր
Դեկտեմբերի 23-ին՝ ժամը 09.00-ի դրությամբ, Սպիտակի ոլորաններում տեղ-տեղ մերկասառույց է։ Անիի տարածաշրջանում մառախուղ է, տեսանելությունը՝ 20 մետր։...
Աղբյուր` Panorama.am
09:24
Մինչ ՀՀ իշխանությունն ինքնաարդարացումների և խոստումների շռայլման փուլում է, Ադրբեջանը մասշտաբային վերազինման է. Աբրահամյան
«Ադրբեջանի և Թուրքիայի պաշտպանական գերատեսչությունների ինտենսիվ փոխայցերը տարբեր շարժառիթներ ունեն, սակայն առաջին հերթին ադրբեջանական...
Աղբյուր` Panorama.am
09:19
Ճշմարտnւթյnւնը մեկն է՝ Արցախը հանձնել է Նիկnլը իր nւuապարկերի և Արցախի իր արբանյակների օգնությամբ. Մետաքսե Հակոբյան
«Նիկոլն ու իր ուսապարկերը 7 երգ գիտեն 7-ն էլ Արցախի Հանրապետության իրենց կողմից հանձնումը քոչվորներին արցախցիների վրա բարդելու մասին...
Աղբյուր` Panorama.am
08:41
Այսօր տեղումներ չեն լինի
Երևան քաղաքում դեկտեմբեր 23-ին, 25-27-ին սպասվում է առանց տեղումների եղանակ։ 24-ի գիշերը հնարավոր է թույլ ձյուն Հանրապետության տարածքում...
Աղբյուր` Panorama.am
08:36
Այսօր բազմաթիվ հասցեներում հոսանքազրկումներ են սպասվում
«Հայաստանի էլեկտրական ցանցեր» փակ բաժնետիրական ընկերությունը տեղեկացնում է, որ դեկտեմբերի 23-ին պլանային նորոգման աշխատանքներ...
Աղբյուր` Panorama.am
08:23
Այս համատեքստում ես գործել եմ մի մեծ սխալ. Փաշինյան
«1994 թվականից ի վեր, այսինքն հրադադարից հետո, մեկնարկի պահից՝ բանակցային գործընթացը եղել է Լեռնային Ղարաբաղը Ադրբեջանի կազմ վերադարձնելու...
Աղբյուր` Panorama.am
08:20
Հրդեհ՝ Վանաձորում
Դեկտեմբերի 22-ին, ժամը 23։00-ին Լոռու մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Վանաձոր քաղաքի...
Աղբյուր` Panorama.am
08:12
Սյունիքի մարզի ավտոճանապարհներին մերկասառույց է
ՀՀ տարածքում կա փակ ավտոճանապարհ։ Փրկարար ծառայությունը տեղեկացնում է, որ փակ է Արագածոտնի մարզում «Ամբերդ» բարձր լեռնային...
Աղբյուր` Panorama.am
23:16
Պուտինը Կրեմլում բանակցություններ է վարել Ֆիկոյի հետ
ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինը Կրեմլում բանակցություններ է վարում Սլովակիայի վարչապետ Ռոբերտ Ֆիկոյի հետ։ Այս մասին Telegram ալիքում հայտնել է...
Աղբյուր` Panorama.am
23:02
Խոմեյնին կանխատեսել է Սիրիայում երիտասարդներից կազմված ուժեղ և արժանի դիմադրության խմբի ի հայտ գալը
Մարգարեի դստեր՝ Ֆաթիմա Զահրայի, ինչպես նաև Իմամ Խոմեյնիի ծննդյան տարեդարձին, մի խումբ մարդիկ, անցյալ տարիների ավանդույթի համաձայն, հանդիպել են...
Աղբյուր` Panorama.am
21:15
Սիրիայում կատարվածի մասով Իրանը դեռ իր վերջնական խոսքը չի ասել թե‘ Թուրքիային և թե‘ Ռուսաստանին. Արա Պողոսյան
Քաղաքագետ Արա Պողոսյանը գրում է. «Իմ կարծիքով Սիրիայում կատարվածի մասով Իրանը դեռ իր վերջնական խոսքը չի ասել թե‘ Թուրքիային և...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Հայաստանի ու հայ ժողովրդի շահերը պաշտպանող իշխանություն գոյություն չունի. Բագրատ Սրբազան
12:25 21/12/2024

Հայաստանի ու հայ ժողովրդի շահերը պաշտպանող իշխանություն գոյություն չունի. Բագրատ Սրբազան

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}