Քաղաքական 12:35 16/03/2022 Հայաստան

Վահե Հովհաննիսյան. Ընդդիմության արձագանքը «խաղաղության և պատերազմի» վտանգին

Այլընտրանքային նախագծեր խումբը տարածել է փորձագետ Վահե Հովհաննիսյանի հոդվածի շարունակությունը, որը հրապարակում ենք ամբողջությամբ.

«Իշխանությունն ու թուրք-ադրբեջանական կոալիցիան խաղում են բաց քարտերով՝ «Ղարաբաղը Ադրբեջան է», «ճանապարհները մերն են», ու դրա դիմաց՝ խաղաղություն։ Իշխանությունը երեկվանից սկսել է վերադառնալ 1991 թ.՝ արդարացնելու համար աղետը։ Արհեստական պրոցես, ինչը նշանակում է, որ իշխանությունէ իր որոշումը կայացրել  է և ապագայի տապալումը փնտրում է անցյալում։

Հայաստանի ապագայի մասին բաց քարտերով է խոսում Ռուսաստանը։ Լուկաշենկոյից սկսած մինչև երեկվանից հրապարակ նետված ռուսահայ էմիսարներ ավետում են, որ Հայաստանը լինելու է նոր Միութենական պետության կազմում։ Սա է մեզ մատուցվող հեռանկարը։ Շատ պարզ, առանց երկիմաստության։
Իսկ հայ ժողովրդի 90 տոկոսն առայժմ պատկերացում չունի իրեն կանխորոշվող հեռանկարի մասին։

Ընդդիմության արձագանքի տարբերակները

Տարբերակ առաջին

Մնալ տանը, սպասել մինչև փաստը կայանա, իշխանությունը տապալի, բերի փլուզումների, հետո կերևա, գուցե շանս կբացվի։ Սա կլինի ծայրահեղ անազնիվ՝ պետության, հասարակության և սեփական ընտրազանգվածի հանդեպ։ Արցախի և պետականության կորստից հետո ո՞ւմ է պետք է այդ շանսը։

Տարբերակ երկրորդ

Ընդդիմությունը չի մնում տանը և որդեգրում է ակտիվ հակաիշխանական հարձակումների մարտավարություն՝ օգտագործելով բոլոր տեխնոլոգիաները։ Հախուռն հակաիշխանական արշավն այսօր վտանգավոր է պետության համար, որովհետև իշխանությունը, այո, զգալիորեն կարող է թուլանալ, բայց այդ ընթացքում չի ձևակերպվելու պետության հեռանկարի այլընտրանքը, պրոցեսը չի բերելու պետական ռացիոնալ շահի, պետությունը է´լ ավելի է թուլանալու։ Հետևանքը լինելու է մեծ, համընդհանուր փլուզումը։


Տարբերակ երրորդ

Ընդդիմությունն ակտիվանում է և, որպես բովանդակություն, որդեգրում է «ֆիդայականությունը»՝ իրականությունից և իրական հնարավորություններից կտրված գաղափարներով։ Զգացմունքային, իռացիոնալ հայրենասիրության պարագայում իշխանությունը շահեկան դիրքում է հայտնվելու՝ միջազգային հանրության և հասարակության մի զգալի հատվածի առաջ։ Ընդդիմությունը դիտվելու է որպես արկածախնդիրների խմբակ, որի ֆոնին իշխանությունը հեռատես և իմաստուն է թվալու։ Այս պարագայում պետությունը ոչ մի օգուտ չի ստանալու, չի հաջողվելու խուսափել վատ սցենարներից, իսկ ընդդիմությունն արագ գնալու է մարման։

Տարբերակ չորրորդ

Ընդդիմությանը հաջողվում է ձևակերպել սառը, պրագմատիկ ծրագրային փաթեթ՝ զերծ մնալով  պոպուլիզմից, հանրությանը հաճոյանալու հնարքներից։ Փաթեթը պիտի ներկայացնի այսօրվա իրականությունը՝ պարզ, առանց թաքցնելու վտանգները, որոնք այսօր բացվել են Հայաստանի ու Արցախի առաջ և հնարավորությունները, որոնք կան՝ դրանք մեղմելու համար։ Ընդդիմությունը պիտի նկարագրի սցենարները, որոնք այսօրվա աշխարհում Հայաստանին ու Արցախին կարող են սպասել, և պիտի ներկայանա այդ ողջ համատեքստում սեփական առաջարկներով՝ փորձելով մնալ առավելագույն սթափության, բայց նաև արժանապատվության սահմաններում։
Այդ փաթեթով այն պետք է ներկայանա հանրությանը, արտաքին դաշնակիցներին, հարևաններին, աշխարհին։

Այդ դեպքում ընդդիմությունը ստանում է հնարավորություն՝ հասարակական զգալի կոնսոլիդացիա ապահովելու, ձեռք է բերում շանս՝ դառնալու Հայաստանի նոր դեմքը և մեծ համախմբվածության արդյունքում պետությունը փրկելու վատագույն զարգացումներից։ Սա բարդ, բայց միևնույն ժամանակ միակ ճիշտ տարբերակն է։  Այս ամենի համար, սակայն, պետք է գրագետ բովանդակություն և կազմակերպչական ծանր աշխատանք։ Ընդդիմությունը նախ իր ներսում պետք է գտնի ֆորմատ՝ քննարկելու բոլոր ցավոտ բովանդակային հարցերը և գալու եզրահանգումների։ Պիտի դադարի լինել սովորական, այս պահի ընդդիմություն, այլ դառնա իրական այլընտրանք Հայաստանի այսօրվա իրականության մեջ։ Պետք է դառնա հասկանալի և ընդունելի՝ հասարակության լայն շերտերի համար։ Դրա թե´ բովանդակային, թե´ տեխնիկական լուծումները կան։

Ցավոք, տիտղոսային ընդդիմությունը կորցրել է կարևոր ժամանակահատված։ Խոսքը ընտրություններից հետո փուլի մասին է։ Այդ ժամանակահատվածում հնարավոր էր կանխատեսել այսօրվա վիճակը և 8-9 ամսվա ընթացքում ձևակերպել բովանդակային այլընտրանք, որով կարելի կլիներ ներկայանալ հանրությանը և համախմբել հասարակության լայն շերտեր։ Ինչո՞ւ դա չարվեց, ես չգիտեմ։ Ցավոք, «Արժանապատիվ խաղաղություն» բանաձևը, որ ընտրություններից առաջ մտցվեց ընդդիմության օրակարգ, այդպես էլ մնաց օտար նրա համար, չդարձավ բովանդակություն, չբացվեց։ Դա պետք էր անել նախորդած ժամանակահատվածում, և այսօր այլ իրավիճակ կլիներ։

Թե ընդդիմադիր զարգացումներից ո՞րը կլինի, դժվար է կանխագուշակել։ Բայց առաջին երեք տարբերակների դեպքում իշխանությունը շահեկան դիրքում է հայտնվելու և ժողովրդին ներակայանալու է, որպես «խաղաղություն բերող», որի դիմաց  կանգնած է «պատերազմի ընդդիմությունը»։

Չափազանց կարևոր է՝ չմսխել ընդդիմության ռեսուրսը։ Սխալ որոշումների արդյունքում դրա ռիսկը մեծ է։ Անհատական մակարդակով այնտեղ կա լուրջ ռեսուրս, կա գրագետ դեմքերի պատկառելի ցանկ, և եթե այդ ռեսուրսը սխալ քայլերով փոշիացվեց, ապա կլինի նկատելի կորուստ և նկատելի վնաս պետությանը։

Հետագա զարգացումներում կարևոր, չեմ բացառում նաև՝ վճռորոշ դերակատարում կարող է ունենալ հանրային այն գործիչների մեծ համայնքը, որոնք, չլինելով ընդդիմադիր ֆորմալ ձևաչափերում, ամենօրյա ռեժիմով խոսում են հասարակության հետ՝ ձևավորելով հանրային տրամադրություններ և բովանդակություն։

Չի բացառվում, որ այս ճակատագրական փուլում, խմորումների և տագնապների ֆոնին, ձևավորվեն նոր քաղաքական հոսանքներ, նոր միավորներ, և ընդդիմությունը ստանա այլ տեսք։ Իրականում դրանք  հենց նման բախտորոշ փուլերում էլ ձևավորվում են։
Հանրային գործիչների, անհատների և մտահոգ հանրության ռեսուրսը կքննարկվի հաջորդիվ»։
 

 



Աղբյուր` Panorama.am
Share |

Հարակից հրապարակումներ`

Տեքստում սխալ կամ վրիպակ նկատելու դեպքում, ուղարկեք խմբագրին հաղորդագրություն` նշելով տվյալ սխալը, այնուհետև սեղմելով Ctrl-Enter:

Լրահոս

13:42
1100 հարցվածների գրեթե 58%-ը դժգոհ են Փաշինյանի աշխատանքից
«Gallup International Association»-ը հեռախոսային հարցում է իրականացրել հոկտեմբերի 24-30-ը
Աղբյուր` Panorama.am
13:14
Օդի ջերմաստիճանը նոյեմբերի 6-ի ցերեկը կնվազի 3-4 աստիճանով
Երևանում նոյեմբերի 5-ի ցերեկը, 6-10-ին սպասվում է առանց տեղումների եղանակ։ ​Մարզերում նոյեմբերի 5-ի ցերեկը, 6-10-ին սպասվում է...
Աղբյուր` Panorama.am
13:04
«Ուրարտու»-ն «Ֆասթ Մեդիայի»-ն մեղադրում է ոչ պրոֆեսիոնալիզմի և անլուրջ մոտեցման մեջ
«Ուրարտու» ֆուտբոլային ակումբը, պատասխանելով համացանցում շրջանառվող «Ֆասթ Մեդիայի» երեկվա հայտարարությանը, ցանկանում է...
Աղբյուր` Panorama.am
12:54
Ուղեվարձերի գումարի ավելացման վերաբերյալ քաղաքապետարանի հրապարակած թվերը ծիծաղելի են ու ամոթալի. Բաբկեն Պիպոյան
Երևանի քաղաքապետարանի ներկայացուցիչներն ամեն օր թվեր են հրապարակում, թե  ինչպես է փոխվել ուղեվարձի վճարումից առաջացած գումարի չափը...
Աղբյուր` Panorama.am
12:43
Ադրբեջանն ավտnրիտար երկիր է, չեմ մասնակցի Բաքվում COP-29-ի. Թունբերգ
Շվեդ բնապահպանական ակտիվիստ Գրետա Թունբերգը հայտարարել է, որ բոյկոտում է  և չի մեկնելու Բաքու՝ մասնակցելու ՄԱԿ-ի Կլիմայի փոփոխության...
Աղբյուր` Panorama.am
12:38
ՄԱԿ-ի դատարանը նոյեմբերի 12-ին կհրապարակի Հայաստան ընդդեմ Ադրբեջանի գործով վճիռ
Ադրբեջանի կողմից ներկայացված նախնական առակություների վերաբերյալ
Աղբյուր` Panorama.am
12:32
Մեկ տարում Հայաստանում արձանագրվել է թոքի քաղցկեղի 903 նոր դեպք
Թոքի քաղցկեղը այս հիվանդության ամենատարածված տեսակներից է և աշխարհում մահացության գլխավոր պատճառներից մեկը։  Տղամարդիկ առավել հաճախ են...
Աղբյուր` Panorama.am
12:05
ԵՄ պատվիրակությունը Երևանում է՝ մշակելու վիզաների ազատականացման բանակցությունների ծրագիրը. ԱԳ փոխնախարար
«Արդեն իսկ սկսել ենք բանակցություններն արտոնագրերի ազատականացման շուրջ, այս օրերին՝ 5-6-ը, Երևանում է Եվրամիության պատվիրակությունը,...
Աղբյուր` Panorama.am
11:45
Հիմնականն այն է, որ բացառում է երրորդ կողմի վերահսկողությունը. Պարույր Հովհաննիսյանը՝ հաղորդակցության ուղիների վերաբերյալ
«Մեզ հասած տեղեկություններով ընդունելության ընթացքում վիրավորանքներ և սպառնալիքներ են հնչել, որի մասին Բելգիական կողմին հայտնել ենք...
Աղբյուր` Panorama.am
11:45
Կոչ եմ անում կառավարությանը փոխել իր դիրքորոշումը և ունենալ հատուկ օր՝ հարգելու Հայաստանի համար զոhվածների հիշատակը. Նազարյան
Հայաստանի կառավարությունը բացասական եզրակացություն է տվել ԱԺ «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Գեղամ Նազարյանի օրենսդրական...
Աղբյուր` Panorama.am
11:28
Սրբուհի Գալյանը նշանակվել է արդարադատության նախարար
ՀՀ նախագահ Վահագն Խաչատուրյանի հրամանագրով՝ Սրբուհի Գալյանը նշանակվել է արդարադատության նախարար։ «Հիմք ընդունելով վարչապետի...
Աղբյուր` Panorama.am
11:20
Թուրքիան Եվրոպայի հետ միասին մեջմե՞ջ է անում հետխորհրդային տարածքը. Պյոտոր Ակոպով
«Էրդողանը Մոսկվայի համար մտահոգության ևս մեկ առիթ է ստեղծում» վերնագրով վերլուծական հոդվածում «ՌԻԱ նովոստի»-ի քաղաքական...
Աղբյուր` Panorama.am
11:06
Ինչո՞ւ է կարևոր արցախցիների մասին Գերմանիայի դատարանի որոշումը. Տարոն Սիմոնյան
«Գերմանիայի դատարանի որոշումը, որն արդեն ուժի մեջ է մտել, ապացուցում է, որ արցախցիներն իրականում հնարավորություն չունեն մուտք գործել...
Աղբյուր` Panorama.am
10:26
Տիկնիզյան. Գնահատում եմ, թե ինչպես են ինձ վերաբերվում «Լոկոմոտիվում»
«Լոկոմոտիվի» կիսապաշտպան Նաիր Տիկնիզյանը նշել է, որ ցանկանում է երկարաձգել պայմանագիրն ակումբի հետ։ «Ես մեծ ցանկություն...
Աղբյուր` Panorama.am
10:15
Վրացական տուրիստական ընկերությունը ջնջել է Լոռու մասին գրառումը, Զուրաբաշվիլու էջում դատարկ լինկն է
Վրացական տուրիստական ընկերությունը՝ Adjara Voyage-ը, որ իր էջում Հայաստանի Լոռու մարզը ներկայացրել էր Վրաստանի պատմական տարածք,  այդ...
Աղբյուր` Panorama.am
09:51
Ապագա ընտրություններում հաղթող ուժերը
«Առաջիկա խորհրդարանական ընտրությունները (հերթական թե արտահերթ) աչքի են ընկնելու անսպասելի, անհավանական դաշինքներով ու միավորումներով։ Դա...
Աղբյուր` Panorama.am
09:46
Բելգիայում Ադրբեջանի դեսպանը սպառնացել է սպանել ԵՄ-ում ՀՀ դեսպան Տիգրան Բալայանին
Հայաստանի դեսպանությունը պաշտոնական բողոք է հայտնել Բրյուսելում այլ դիվանագիտական ներկայացուցչություններին, քանի որ Բելգիայում Ադրբեջանի դեսպան...
Աղբյուր` Panorama.am
09:32
«Հրապարակ». Ավինյանը Երևանի չլուծված խնդիրների համար մեղադրում է գործադիրին
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Երևանի քաղաքապետ Տիգրան Ավինյանը երեկ խորհրդարանում 2025 թվականի բյուջեի քննարկման ժամանակ...
Աղբյուր` Panorama.am
09:31
«Ժողովուրդ». Հովիկ Աղազարյանի որդին իր «գործունեության» ընթացքում եղել է նաև ՊԵԿ մաքսային հատվածի պաշտոնատար անձ
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. «ՔՊ-ական պատգամավոր Հովիկ Աղազարյանի որդու կազմակերպած՝ մեքենաների ներմուծում/արտահանում...
Աղբյուր` Panorama.am
09:30
«Հրապարակ». Շունչները պահած սպասում են Բագրատ սրբազանի վերադարձին
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Քաղաքական շրջանակներում, շունչները պահած, սպասում են Սրբազան պայքարի առաջնորդ Բագրատ սրբազանի...
Աղբյուր` Panorama.am
09:28
«Փաստ». Ընդդիմադիր պատգամավորները չեն միջամտել Ալեն Սիմոնյանի և լրագրողի միջև միջադեպին
«Փաստ» թերթը գրում է. «Լրատվամիջոցներն անդրադարձել են, որ օրերս խորհրդարանում միջադեպ է եղել ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանի և...
Աղբյուր` Panorama.am
09:24
«Փաստ». Ինչու է վերջին շրջանում Անդրանիկ Քոչարյանը դարձել չափազանց զգուշավոր
«Փաստ» թերթը գրում է. «Առիթ ունեցել ենք տեղեկացնելու, որ քպական Անդրանիկ Քոչարյանից ու իր «խմբակից» շատ մեծ...
Աղբյուր` Panorama.am
09:23
«Ժողովուրդ». «Իմ քայլը» հիմնադրամի ընթրիքի նվիրատվությունը արտոնությունների կամ ներողամտության ակնկալիք
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. «ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի տիկնոջ՝ Աննա Հակոբյանի «Իմ քայլը» հիմնադրամի առաջին...
Աղբյուր` Panorama.am
09:21
«Հրապարակ». ՔԿՀ-ներում ռեյդ են արել և հավաքել կալանավորների բջջային հեռախոսները
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Քրեակատարողական հիմնարկներում հոկտեմբերին ռեյդ են արել և հավաքել կալանավորների բջջային...
Աղբյուր` Panorama.am
09:21
Տրամաբանորեն առաջնային կարգով պետք է դրվեր օկուպացված տարածքների ուղղություններով սահմանազատման հարցը. Աբրահամյան
ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության քարտուղար Տիգրան Աբրահամյանը գրում է. «Հայաստանի ու Ադրբեջանի փոխվարչապետերի` մի քանի օր...
Աղբյուր` Panorama.am
09:19
«Ժողովուրդ». «Ախորժակը ուտելիս է բացվում»-ը ոչ թե սոսկ դարձվածք է, այլ հեղափոխական իրականություն
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. «Ստորև ներկայացվող փաստերը իրավապահների և նրանց քաղաքական ղեկավար, այսօր արդեն հատուկենտ...
Աղբյուր` Panorama.am
09:16
«Հրապարակ». Ալեն Սիմոնյանը ՔՊ-ական կանանց հետ մերձեցման երեկո է անցկացրել
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Ալեն Սիմոնյանն անցած շաբաթ ՔՊ-ական կանանց հետ մերձեցման երեկո է անցկացրել՝ Ձորափի ռեստորաններից...
Աղբյուր` Panorama.am
09:14
Նոյեմբերի 5-ի հոսանքազրկումների մասին
«Հայաստանի էլեկտրական ցանցեր» փակ բաժնետիրական ընկերությունը տեղեկացնում է, որ նոյեմբերի 5-ին պլանային նորոգման աշխատանքներ...
Աղբյուր` Panorama.am
09:10
Նոյեմբերի 5-ին փոխանակման կետերում դոլարի, և եվրոյի փոխարժեքները աճել են, ռուբլունը՝ նվազել
ՀՀ բանկերում այսօր՝ նոյեմբերի 5-ին ժամը 09:00-ի դրությամբ, ԱՄՆ դոլարի առքի միջին փոխարժեքը կազմում 384.72 դրամ՝ նախորդ օրվա վերջի համեմատ աճելով...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

«Գոյ» թատրոնի դերասանները դիմեցին ոստիկանություն
14:26 04/11/2024

«Գոյ» թատրոնի դերասանները դիմեցին ոստիկանություն

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}