Ձեր վստահելի աղբյուրը

«Հայաստանը կոնկրետ և տրամաբանական լուծումներ է առաջարկում սահմանագծման և սահմանազատման, տարածաշրջանային կոմունիկացիաների բացման, Լեռնային Ղարաբաղում ռազմական էսկալացիան բացառելու առումով և մեզ մերժողականության կամ պայմանավորվածությունները չկատարելու մեջ մեղադրելու որևէ հիմք կամ հիմնավորում չկա»,-կառավարության այսօրվա նիստում հայտարարեց Նիկոլ Փաշինյանը՝ ամփոփելով Արցախի և Հայաստանի շուրջ ստեղծված գործընթացներին վերաբերող հայտարարությունը:

Նա հայտնեց, որ Հայաստանի Հանրապետության պատրաստակամություն է հայտնում Ադրբեջանի հետ ստորագրելու խաղաղության պայմանագիր:

«Հայաստանը պատրաստ է խաղաղության  բանակցությունների անհապաղ մեկնարկին: Ապրիլի 6-ին Բրյուսելում նախատեսված է ԵՄ խորհրդի նախագահ Շառլ Միշելի, Ադրբեջանի նախագահի և իմ հանդիպումը: Եվ հույս ունեմ այդ հանդիպման ժամանակ Ադրբեջանի նախագահի հետ կքննարկենք և կհամաձայնեցնենք Խաղաղության բանակցությունների մեկնարկի հետ կապված բոլոր հարցերը»,-ասաց Փաշինյանը:

Մինչ այդ անդրադառնալով Հայաստան-Ադրբեջան սահմանների սահմանագծման և սահմանազատման հարցին՝ Նիկոլ Փաշինյանն ասաց, որ 2021 թվականի նոյեմբերի 26-ին Սոչիում տեղի ունեցած եռակողմ հանդիպման արդյունքներով Ռուսաստանի Ադրբեջանի նախագահները և Հայաստանի Հանրապետության վարչապետը ընդունել են հայտարարություն, որտեղ ասվում է, որ իրենք պայմանավորվել են «հայ-ադրբեջանական սահմանին կայունության և անվտանգության մակարդակը բարձրացնելուն ուղղված քայլեր ձեռնարկել և գործընթացը մղել Հայաստանի Հանրապետության և Ադրբեջանի Հանրապետության միջև պետական սահմանի դելիմիտացիայի և դեմարկացիայի հարցերով երկկողմ հանձնաժողովի ստեղծման ուղղությամբ»։

Նրա խոսքով՝ դելիմիտացիայի հարցերով հանձնաժողով ստեղծելուն պետք է նախորդեն հայ-ադրբեջանական սահմանին կայունության և անվտանգության մակարդակը բարձրացնելուն ուղղված քայլեր:

Տեղեկացնելով որ Ադրբեջանը միջոցառումների վերաբերյալ ոչ մի առաջարկ չի արել՝ Փաշինյանն ասաց. «Հայաստանը, ինչպես գիտեք, հանդես է եկել խորհրդային ժամանակների հայ-ադրբեջանական սահմանագծից զորքերի հայելային ետքաշման, այդ սահմանագծի պահպանությունը սահմանափակ թվով սահմանապահների հանձնելու և սահմանի նկատմամբ միջազգային մոնիթորինգ իրականացնելու առաջարկով: Ադրբեջանը մինչև օրս այդ առաջարկին պաշտոնական պատասխան չի տվել, երրորդ երկրներից ստացված տեղեկատվությամբ մեր առաջարկն ընդունելի չէ Ադրբեջանի համար»:

Նրա խոսքով՝ Ադրբեջանը կամ չի ընդունում, կամ չի արձագանքում այս առաջարկներին, ինչը նշանակում է, որ Ադրբեջանը փորձում է սահմանին լարվածությունը և ռազմական գործողությունների վերսկսման հնարավորությունը պահել նաև սահմանագծման գործընթացի ժամանակ, Հայաստանի նկատմամբ տարածքային պահանջներ ձևակերպելու և այդ պահանջները չբավարարելու պարագայում ռազմական սադրանքների դիմելու համար:

Նա կարծիք հայտնեց, որ անհրաժեշտ է սահմանային իրադրության միջազգային մոնիտորինգի մեխանիզմ գործարկել, որի վերաբերյալ մի քանի տարբերակ են առաջարկել Ադրբեջանին և ընդունելի կլինի այդ տարբերակներից ցանկացածը, որը կընդունի Ադրբեջանը:

Անդրադառնալով Արցախում ստեղծված իրավիճակին՝ գործադիրի ղեկավարը արձանագրեց, որ ադրբեջանի զինված ուժերը բացի այն, որ ներխուժել են Ռուսաստանի դաշնության խաղաղապահ զորախմբի պատասխանատվության գոտի, շարունակում են Արցախի մի շարք գյուղերի բնակչությանն ահաբեկող հայտարարություններ անել բարձրախոսներով՝ խաղաղապահների աչքի առաջ՝ մարդկանցից պահանջելով լքել իրենց տները, հակառակ դեպքում սպառնալով ուժի գործադրմամբ նրանց հեռացնել այնտեղից:

«Հայ առաքելական քրիստոնյա հավատքի բնակչություն ունեցող գյուղերի բնակիչների համար նույնիսկ օրվա գիշերային ժամերին ադրբեջանցիները բարձրախոսներով մուսուլմանական ազան են միացնում: Մենք իհարկե մեծ հարգանք ունենք իսլամական կրոնի և քաղաքակրթության նկատմամբ, բայց այն ինչ անում է Ադրբեջանը մարդկանց խղճի և կրոնի ազատության նկատմամբ բռնություն է, կրոնական ատելություն հրահրելու միջոց և ի վերջո վիրավորում է մեր հայրենակիցների կրոնական զգացմունքները»,-ասաց փաշինյանը:

Նա դիտարկեց նաև Արցախում հայկական ամեն բանից ազատելու Ադրբեջանի քաղաքականությանը և, հիշատակելով Ադրբեջանի մշակույթի նախարարի փետրվարի 23-ին արած այն հայտարարությունը, ասաց . «Սա նշանակում է, որ Ադրբեջանը հրապարակայնորեն և պաշտոնապես մեկնարկում է իրեն հասանելի հայկական մշակութային ժառանգության նենգափոխումը, վերացումը»:

Փաշինյանի խոսքով՝ 2021 թվականի մարտի 16-ին Հադրութի շրջան կատարած այցի ընթացքում Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը, խոսելով Ծակուռիի Սուրբ Աստվածածին հայկական եկեղեցու վերաբերյալ, հայտարարել է. «Հայերը ինչպես պղծել են մեր մզկիթները, այնպես էլ հին աղվանական տաճարն էլ են պղծել: Բայց մենք կվերականգնենք։ Այս բոլոր գրությունները կեղծ են, հետո գրված գրություններ են»։

Ըստ գործադիրի ղեկավարի՝ Ադրբեջանի այս քայլերը բացահայտ մարտահրավեր են ՄԱԿ-ի Արդարադատության միջազգային դատարանի կողմից 2021թ. դեկտեմբերի 7-ին կայացված հրատապ միջոցներ կիրառելու վերաբերյալ որոշմանը, որը հստակ պարտավորեցնում է Ադրբեջանին. «Ձեռնարկել բոլոր անհրաժեշտ միջոցները՝ կանխելու և պատժելու վանդալիզմի ու պղծման գործողությունները՝ ուղղված հայկական մշակութային ժառանգության, ներառյալ՝ եկեղեցիների և այլ պաշտամունքի վայրերի, հուշարձանների, տեսարժան վայրերի, գերեզմանատների և արտեֆակտերի դեմ»:

Հայտարարելով, որ այդ բոլոր իրավիճակները պետք է պատշաճ միջազգային քննության և գնահատականի և հասցեական գնահատականի արժանանան՝ Փաշինյանն արձանագրեց, որ Արցախի հայ բնակչությունը ամեն օր ահաբեկվում է և դրա նպատակը նրանց իրենց տներից ու հայրենիքից տեղահանելն է: