Քաղաքական 15:15 17/05/2022 Արցախ

Amnesty International-ը՝ 44-օրյա պատերազմում ծերերի նկատմամբ ադրբեջանցիների իրականացրած հանցագործությունների մասին

68-ամյա Սլավիկ Գալստյանը, որն ընտանիքի հետ ապրում էր Արցախի Հադրութի շրջանի Մեծ Թաղեր գյուղում (այժմ օկուպացված է Բաքվի կողմից) և տառապում էր հոգեսոցիալական անհարմարվողականությամբ, 2020 թվականի հոկտեմբերին չի ցանկացել լքել իր գյուղը։ Սլավիկի մարմինը հայտնաբերվել է միայն երկու ամիս անց: Այդ մասին ասվում է Amnesty International-ի «Փախչել վերջինը. Բռնագաղթը և տարեցների դեմ պատերազմական հանցագործությունները Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության ժամանակ» վերնագրով զեկույցում:

Ինչպես նշվում է իշխանությունների կողմից տրված մահվան վկայականում՝ մահը վրա է հասել կրծքավանդակի, որովայնի և ներքին օրգանների հրազենային վնասվածքներից արյան տրավմատիկ կորստի հետևանքով։ Սլավիկ Գալստյանի որդին՝ Աշոտը, որին դիակի ինքնությունը պարզելու համար կանչել էին դիահերձարան, ասել էր, որ հոր մարմինը խոշտանգված էր՝ չհաշված մահվան պատճառ դարձած վնասվածքները: «Գանգը փշրված էր, կոտրված էին մարմնի բոլոր ոսկորները և նա նման էր մի կտոր մսի»,-ասել էր որդին:

Զեկույցում նշվում է 2020 թվականի աշնանը ադրբեջանի կողմից, իր դաշնակիցների՝ Թուրքիայի, օտարերկրյա ահաբեկիչների և ջիհադիստների անմիջական մասնակցությամբ, պատերազմի ընթացքում ծանր բռնությունների, ներառյալ՝ ռազմական հանցագործությունների մասին, ինչպիսիք են՝ արտադատական գնդակահարությունները, խոշտանգումները և այլ դաժան վերաբերմունքները: Դրանք արել է ադրբեջանական կողմը՝ տարեց էթնիկ հայերի նկատմամբ.

«2020 թվականին ռազմական գործողությունների վերսկսումն առանձնահատուկ ընդգծեց այն լուրջ սպառնալիքները, որոնց ենթարկվում է հայ բնակչության որոշակի խումբը՝ տարեցները։ Սպանված էթնիկ հայերի կեսից ավելին 60 տարեկանից բարձր է եղել։ Ամենատարեցը 89 տարեկան էր։

Բազմաթիվ տարեցներ կալանքի տակ գտնվելու ընթացքում ենթարկվել են խոշտանգումների և այլ դաժան վերաբերմունքի: Շատերը դեռևս անհայտ կորած են համարվում»,-ասվում է զեկույցում:

Զեկույցի նպատակը միջազգային մարդասիրական իրավունքի խախտումները, ներառյալ ռազմական հանցագործություններն ուսումնասիրելն է, որոնք կատարվել են ադրբեջանական ուժերի կողմից տարեց մարդկանց նկատմամբ 2020 թվականի ռազմական գործողությունների ընթացքում և դրանից հետո։

Ըստ զեկույցի, 72-ամյա Բելլա Հարությունյանն ասել է, որ Հադրութից փախչելու անհրաժեշտությունը հնարավոր չի եղել բացատրել 84-ամյա ամուսնուն՝ Էռնեստին, որը տառապում էր թույլ տկարամտությամբ։ Էռնեստը հրաժարվել է փախչել ընտանիքի մնացած անդամների հետ։ Ադրբեջանական զորքերի՝ Հադրութ մտնելուց որոշ ժամանակ անց Էռնեստը սպանվել է, իսկ նրա անդամահատված մարմինը հայտնաբերվել է միայն մի քանի ամսից հետո։

Amnesty International-ը մեջբերել է Բելլայի խոսքերը. «Նրան սպանել են, մաշկել են ամուսնուս մարմնի այն հատվածները, որտեղ դաջվածքներ են եղել… Ո՞վ կմտածեր, որ այսօր հնարավոր են նման բաներ՝ գլխատումներ, անդամահատումներ»: Որդու խոսքով՝ Էռնեստի ձեռքերից մեկը մարմնից պոկված է եղել։

Հաշմանդամություն չունեցող տարեցներից շատերը նույնպես նախընտրել են մնալ: Ինչպես նշվում է զեկույցում, բոլոր տարեցները խոսում էին իրենց տների և հողի նկատմամբ խորը կապվածության մասին՝ որպես արժեքավոր ակտիվների և եկամտի աղբյուրների, ինչպես նաև իրենց տներին սրտանց կապված լինելու մասին:

«Ես մի քանի անգամ գյուղից տարել էի պապիկիս, բայց ամեն անգամ նա ինքնուրույն ավտոստոպով վերադառնում էր գյուղ: Նա ասել էր, որ կնոջ գերեզմանն այնտեղ է, և ինքը չի ուզում այլ տեղ լինել»,-ասում է մի տղամարդ, որի 90-ամյա պապին հրադադարից հետո ապօրինաբար ձերբակալել են ադրբեջանական ուժերը:

Զեկույցում բերվում են նաև Արցախի օմբուդսմենի տվյալները, ըստ որոնց՝ մարտերի ընթացքում զոհվել է առնվազն 48 տարեց խաղաղ բնակիչ, ինչը կազմում է էթնիկ հայերի շրջանում փաստաթղթավորված քաղաքացիական անձանց մահվան դեպքերի կեսից ավելին։ Նրանցից ոմանք զոհվել են անկանոն գնդակոծության հետևանքով, սակայն առնվազն 30 տարեց ապօրինաբար սպանվել են ադրբեջանական զինուժի կողմից այն բանից հետո, երբ նրանք վերահսկողություն են հաստատել հայկական գյուղերի և քաղաքների վրա։

«Amnesty International-ը կարողացել է հաստատել այս դեպքերից շատերը վկաների և հարազատների ցուցմունքներից, նաև մահվան վկայականներից, որոնք տրվել են Հայաստանի իշխանությունների անցկացրած պաշտոնական դատաբժշկական փորձաքննության արդյունքում, ինչպես նաև սոցիալական ցանցերում տեղադրված տեսանյութերից:

Սպանություններից շատերը եղել են արտադատական մահապատիժներ՝ երբեմն գլխատման կամ գնդակահարության միջոցով, իսկ երբեմն էլ, ամենայն հավանականությամբ, նախքան սպանությունը կիրառվել էին խոշտանգումներ կամ այլ դաժան վերաբերմունք: Մի շարք դեպքերում մահացածների մարմիններն անդամահատվել են»,- ասվում է զեկույցում, որին ամբողջությամբ հնարավոր է ծանոթանալ այս հղումով։



Աղբյուր` Panorama.am
Share |
Տեքստում սխալ կամ վրիպակ նկատելու դեպքում, ուղարկեք խմբագրին հաղորդագրություն` նշելով տվյալ սխալը, այնուհետև սեղմելով Ctrl-Enter:

Լրահոս

14:45
ՊՆ-ին կից կոլեգիայի նիստ է հրավիրվել
Հունվարի 22-ին ՀՀ պաշտպանության նախարարի առաջին տեղակալ, ԶՈՒ ԳՇ պետ, գեներալ-լեյտենանտ Էդվարդ Ասրյանի գլխավորությամբ տեղի է ունեցել...
Աղբյուր` Panorama.am
14:33
Գումարները պետք է հետ վերադարձվեն, կարծում եմ՝ առաջիկա օրերին արձագանք կունենանք. Ժաննա Անդրեասյանը՝ Սնուփ Դոգի համերգի մասին
«Սպասում ենք կազմակերպության արձագանքին և մեր գործողությունները պարզ են՝ պայմանագրի դրույթներից ելնելով նախատեսում ենք, որ գումարների...
Աղբյուր` Panorama.am
14:10
Վարուժան Գեղամյան. Հեշտ կռահելի է, թե ինչ են պլանավորում մարզել և ինչ նպատակով Թուրքիա-Ադրբեջան երկյակը
Հունվարի 20-ից Կարսի շրջանում՝ Հայաստանի Հանրապետության սահմանից մի քանի կիլոմետր հեռավորության վրա սկսվել են և մինչև փետրվարի 7-ը շարունակվելու...
Աղբյուր` Panorama.am
13:48
ՔՊ-ն առաջադրեց և 64 կողմ, 1 դեմ ձայներով Արսեն Թորոսյանին ընտրեց Առողջապահության հանձնաժողովի նախագահ
«ԱԺ Առողջապահության հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահի պաշտոնում ՔՊ-ն առաջադրել էր Արսեն Թորոսյանի թեկնածությունը և ԱԺ 107 պատգամավորից...
Աղբյուր` Panorama.am
13:41
Փաշինյանի աներձագն ամուսնալուծվել է. նա մանրամասներ ներկայացրեց իր տան թալանի մասին
ԱԺ «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավոր, Նիկոլ Փաշինյանի աներձագ Հրաչյա Հակոբյանը Ագզային ժողովում լրագրողների հետ...
Աղբյուր` Panorama.am
13:26
Բաբկեն Թունյանը տրանսպորտի թանկացման հարցում համակարծիք է Փաշինյանի ու Աննա Հակոբյանի հետ
ԱԺ «Քաղաքացիական պահմանագիր» խմբակցության պատգամավոր Բաբկեն Թունյանն այն կարծիքին է, որ հնարավոր չէ առանց ուղեվարձի վերանայման...
Աղբյուր` Panorama.am
13:25
Օդի ջերմաստիճանը կբարձրանա 2-4 աստիճանով
Երևանում հունվարի 22-ի ցերեկը, 23-27-ին սպասվում է առանց տեղումների եղանակ: Մարզերում 22-ի ցերեկը, 23-ին, 26-27-ին սպասվում է առանց...
Աղբյուր` Panorama.am
13:16
Ելույթիս ընթացքում ես քննադատել եմ ՔՊ-ին, այսինքը՝ իշխող կուսակցությանը. ՔՊ-ական պատգամավոր
«Հանդիպել եմ մամուլի նման հրապարակումների և պետք է ասեմ, որ ամբողջությամբ չի համապատասխանում իրականությանը, որևէ ծեծկռտուք և որևէ վեճ...
Աղբյուր` Panorama.am
13:13
«Նուբարաշեն» ՔԿՀ-ում ձերբակալվել է ներքնազգեստում թմրամիջոց թաքցրած քաղաքացին
ԱՆ «Նուբարաշեն» քրեակատարողական հիմնարկի անվտանգության ապահովման բաժնի ծառայողները հունվարի 21-ին՝ ժամը 12։05-ի սահմաններում,...
Աղբյուր` Panorama.am
12:28
Ինչու է Ալեքսանդր Սիրունյանը հրաժարվել ԲԴԽ անդամի իր թեկածությունից
«Քիչ առաջ Ալեքսանդր Սիրունյանը, ով առաջադրված էր որպես Բարձրագույն դատական խորհրդի անդամի թեկնածու, հանդես եկավ հայտարարությամբ և իր...
Աղբյուր` Panorama.am
12:19
Հանրությունը սպասում է, որովհետև այն միայն ԱՆԻՖ-ում 10 մլրդ դրամի մսխում չէ. Թադևոս Ավետիսյան
«Իմ թույլ տալն այնքան էլ էական չէ, հանրությանը, այնուամենայնիվ, շատ  է հետաքրքրում, որովհետև խոսքը 10 մլրդ ՀՀ դրամի մասին է»,-...
Աղբյուր` Panorama.am
12:14
Եթե կա մեկը, որին պետք է խորհուրդ տալ կրթվել ու չդոփել տեղում, ապա դա այսօրվա քաղաքային իշխանությունն է. Պիպոյան
«Յուրաքանչյուր քաղաքացի իրավունք ունի իր քաղաքացիական անհնազանդության ակցիան իրականացնելու»,-լրագրողների հետ հանդիպմանը հայտարարեց...
Աղբյուր` Panorama.am
12:14
Ալեքսանդր Սիրունյանը հրաժարվել է ԲԴԽ անդամի թեկնածությունից
Ալեքսանդր Սիրունյանը հրաժարվել է ԲԴԽ անդամի թեկնածությունից։ Լրագրողների հետ ճեպազրույցի ժամանակ հայտարարեց «Քաղաքացիական...
Աղբյուր` Panorama.am
11:39
600 դրամով դիզել կա՞, 470 դրամով կուզե՞ք, բերեմ. Պիպոյանը՝ քաղաքապետարանի պաշտոնյաներին
«Հիմա ես քաղաքային իշխանություններին ասում եմ՝ դուրս եկեք փողոց, տեսեք՝ 600 դրամով դիզել կա՞։ 470 դրամով դիզել ուզո՞ւմ եք բերեմ, ձեր...
Աղբյուր` Panorama.am
11:34
Ռուսաստանցի գործարարի՝ «Ջերմուկ»-ի շշից խմելուց հետո մաhվան դեպքով հարուցված քրեական գործը կասեցվել է. փաստաբան
Անցած տարի փետրվարի 13-ին «Ջերմուկ» հանքային ջուր խմելուց հետո մահացած վլադիկավկազցի ձեռնարկատեր, բարեգործ Օլեգ Գուսովի ընտանիքի...
Աղբյուր` Panorama.am
11:31
Ադրբեջանի օկուպացրած տարածքներում մնացած տրանսպորտային միջոցների վրա առաայսօր գույքահարկ է գոյանում. Արմեն Խաչատրյան
«Վերջին 4 տարիների ռազմական գործողությունների ժամանակ մենք ունենք տասնյակ, եթե չասեմ հարյուրավոր տրանսպորտային միջոցներ, որոնք մնացել են...
Աղբյուր` Panorama.am
11:00
ՈւՂԻՂ. Տրանսպորտը թանկացնում են նախկինների մերժած հաշվարկով. Պիպոյանը փաստաթղթեր է հրապարակում
«Իրազեկ և պաշտպանված սպառող» ՀԿ նախագահ Բաբկեն Պիպոյանն ընթացող ասուլիսում ներկայացնում է պաշտոնական փաստաթղթեր, որոնք վկայում են,...
Աղբյուր` Panorama.am
10:52
Այսօր ոչ թե զուտ ընդդիմությունն է Նիկոլ Փաշինյանի դեմ, այլ երկրի իրողությունները. Վիգեն Հակոբյան
Փորձագիտական շրջանակներում կարծիք է գերակայում, որ Ալիևի հայտարարությունները նախապես քննարկվում են Փաշինյանի հետ և դրանք վերջինիս ձեռնտու են...
Աղբյուր` Panorama.am
10:38
Զելենսկին Եվրոպայից խնդրել է 200 հազար խաղաղապահ
Ուկրաինային անհրաժեշտ է առնվազն 200 հազար եվրոպացի խաղաղապահ՝ Ռուսաստանի հետ հակամարտության ավարտից հետո անվտանգությունն ապահովելու համար։...
Աղբյուր` Panorama.am
10:13
Շվարցենեգերը՝ Թրամփի պատճառով ԱՄՆ-ից հեռանալու լուրերի մասին
Հոլիվուդյան մարտաֆիլմերի աստղ և Կալիֆորնիայի նախկին նահանգապետ Առնոլդ Շվարցենեգերը մեկնաբանել է այն լուրերը, թե պատրաստվում է հեռանալ ԱՄՆ-ից՝...
Աղբյուր` Panorama.am
10:12
Որ եկամուտներն են ենթակա հայտարարագրման.ՊԵԿ
ՊԵԿ նախագահի հրամանով նվազեցվող եկամուտների մասով սահմանվել է շեմ՝ 300 հազար դրամ, և մինչև այդ շեմը ստացված եկամուտները կարող են չհայտարարագրվել...
Աղբյուր` Panorama.am
09:36
Այս պահին Թուրքիայի ու Ադրբեջանի համար քաղաքական հաշվարկի ժամանակահատված է. Աբրահամյան
«Արդյո՞ք աշխարհաքաղաքական դերակատարները նոր խաղի կանոններ կսահմանեն, թե՞ կշարունակի աշխարհը շարժվել «ջունգլիների օրենքներով»»
Աղբյուր` Panorama.am
09:35
ՀՀ իշխանությունը ճիշտ կանի, որ ԱՄՆ-ում նոր դեսպան նշանակի. Սուրեն Սարգսյան
«ԱՄՆ-ում նոր վարչակազմ է եկել, նոր արժեհամակարգով, պահպանողական հայացքներով, քրիստոնեական խոր հավատքով: Ընդ որում, եկել է նաև ծայրահեղ...
Աղբյուր` Panorama.am
09:26
Հունվարի 22-ին փոխանակման կետերում դոլարի փոխարժեքը նվազել է, եվրոյինը և ռուբլունը՝ աճել
ՀՀ բանկերում այսօր՝ հունվարի 22-ին ժամը 09։00-ի դրությամբ, ԱՄՆ դոլարի առքի միջին փոխարժեքը կազմում  է 394.44 դրամ՝ նախորդ օրվա վերջի...
Աղբյուր` Panorama.am
09:18
Սասունյան. Ցեղասպանությունը ժխտող Թուրքիայի լոբբիստը պետք է իր վաստակած գումարը նվիրաբերի հայերին
Նախկին կոնգրեսական Բոբ Լիվինգսթոնն անցյալ շաբաթ մեկնաբանություն հրապարակեց Wall Street Journal-ում՝ պահանջելով Միացյալ Նահանգների պաշտոնաթող...
Աղբյուր` Panorama.am
09:12
Թուրքիայի հանգստավայրի հյուրանոցներից մեկում բռնկված հրդեհի հետևանքով զոհերի թիվը հասել է 76 -ի
Թուրքիայի Քարթալկայա լեռնադահուկային հանգստավայրի հյուրանոցներից մեկում բռնկված հրդեհի հետևանքով առնվազն 76 մարդ է զոհվել։ Այս մասին...
Աղբյուր` Panorama.am
09:04
«Ժողովուրդ». Նախարարը, իր պետական գործերը թողած, կուսակցական թիթեռ է նկարո՞ւմ
«Ժողովուրդ» թերթը գրում  է. «Հայաստանի բարձրագույն ղեկավարությունը, փաստորեն, չէր հրավիրվել ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ...
Աղբյուր` Panorama.am
08:57
«Հրապարակ». Թալանել են Փաշինյանի աներձագ Հրաչյա Հակոբյանի առանձնատունը
«Հրապարակ» թերթը գրում  է. «Մեր տեղեկություններով՝ անհայտ անձինք թալանել են «Քաղաքացիական պայմանագիր»...
Աղբյուր` Panorama.am
08:54
«Ժողովուրդ». Դեռ պաշտոնական քարոզարշավը չմեկնարկած՝ Սարիկ Մինասյանն արդեն սկսել է քարոզարշավը
«Ժողովուրդ» թերթը գրում  է. «Գյումրու համայնքապետի ԺՊ նշանակված Սարիկ Մինասյանը, որը համայնքապետի՝ մարտին կայանալիք...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

ՈւՂԻՂ. Տրանսպորտը թանկացնում են նախկինների մերժած հաշվարկով. Պիպոյանը փաստաթղթեր է հրապարակում
11:17 22/01/2025

ՈւՂԻՂ. Տրանսպորտը թանկացնում են նախկինների մերժած հաշվարկով. Պիպոյանը փաստաթղթեր է հրապարակում

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}