Առողջություն 18:08 11/07/2022

Վերջերս տարածված է տանն ինքնակամ դեղորայքային աբորտներ իրականացնելու պրակտիկան, որը շատ վտանգավոր է. Նարինե Բեգլարյան

2021 թվականին իրականացված հետազոտության արդյունքում պարզվել է, որ Հայաստանում անպտղության ցուցանիշը 16.8 տոկոս է։  Այս ցուցանիշը բարձր է Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության հաստատած սահմանային ցուցանիշից՝ 15 տոկոս և դրանից ավելին արդեն բավական մտահոգիչ ցուցանիշ է։ «Անպտղության տարածվածությունը Հայաստանի Հանրապետության բնակչության շրջանում» քանակական հետազոտության արդյունքները ներկայացնելիս ասաց ՄԱԿ-ի Բնակչության հիմնադրամի հայաստանյան գրասենյակի սեռական և վերարտադրողական առողջության ծրագրի համակարգող Նարինե Բեգլարյանը։

Նրա ներկայացրած կանոնի համաձայն, 12 ամիս և ավելի կանոնավոր և առանց բեղմնականխման միջոցների օգտագործման սեռական հարաբերությունների արդյունքում եթե կինը չի հղիանում, կոչվում է  անպտղություն։ Տարանջատվում է առաջնային և երկրորդային անպտղություն։ Առաջնայինն այն է, երբ կինն ընդհանրապես չի հղիացել 12 ամիս և ավելի հարաբերությունների արդյունքում, երկրորդայինը, երբ զույգերն անցյալում ունեցել են առնվազն 1 երեխա, սակայն վերջին 12 կամ ավելի ամիս կանոնավոր, անպաշտպան սեռական հարաբերությունների պարագայում չեն հասել հղիության։

Հետազոտության համաձայն, որին մասնակցել է վերարտադրողական տարիքի 3000 անհատ (1532 տղամարդ, 1468 կին) Երևանից և ՀՀ բոլոր մարզերից, Հայաստանում առաջնային անպտղություն ունի հարցվողների 1,7%-ը, երկրորդային անպտղություն ունի հարցվողների 15,1%-ը:

Նա ասաց, որ  2009 թվականին անցկացված նույնատիպ հետազոտության համաձայն, առաջնային անպտղությունը հատկապես կանանց մոտ նվազել է։ 2009-ին կազմել է 5,7 տոկոս, այժմ՝ 1,3 տոկոս, երկրորդային անպտղությունն աճել է։ Երկրորդային անպտղության  հարցում ավելի մեծ դերակատարում ունեն տղամարդիկ. եթե 2009 թվականին երկրորդային անպտղությունը տղամարդկանց մոտ 2,8 տոկոս է կազմել, այս հետազոտության համաձայն ներկայումս կազմում է 17,6  տոկոս։

«Կտրուկ աճ է արձանագրվել, անհրաժեշտ է ավելի խորացված հետազոտություն իրականացնել՝ հասկանալու, թե որոնք են հիմնական պատճառները։ Պետք է տարանջատել, թե կոնպլեքս պատճառների մեջ որոնք են գերակշռողը, որպեսզի թիրախային միջոցառումներ ձեռնարկվի իրավիճակը բարելավելու և անպտղության ցուցանիշը նվազեցնելու նպատակով»,-ասաց Ն.Բեգլարյանը՝ ընդգծելով, որ Հայաստանում ծնելիության գործակիցը ցածր է՝ 1,6 տոկոս, այսինքն պարզ  վերարտադրողականությունը Հայաստանում չի ապահովվում, ու դրա հետ մեկտեղ  ստիպված են լինում առերեսվել անպտղության հարցին, այսինք  օրհասական է օր առաջ միջոցառումներ ձեռնարկել  անպտղության ցուցանիշը լավացնելու համար, հնարավորություն ունենալ օգտագործել այդ պոտենցիալը։

Այսպիսով, ըստ հետազոտության, կին հարցվողների շրջանում անպտղությունը կազմել է 14,3% (առաջնային՝ 1,3%, երկրորդային՝ 13%)։ ՄԱԲՀ աջակցությամբ նախորդ ուսումնասիրության համեմատ, այդ ցուցանիշը նվազել է (նախկինում 16,8%)։ Նվազել է նաև առաջնային անպտղությունը (նախկինում 5,4%), մինչդեռ երկրորդային անպտղությունն աճել է (նախկինում 11,4%):

•Տղամարդ հարցվողների շրջանում շրջանում անպտղությունը կազմել է 19,8% (առաջնային՝ 2,2%, երկրորդային՝ 17.6%)։ Նախորդ ուսումնասիրության համեմատ ցուցանիշը մոտ քառակի աճել է (նախկինում՝ 5,1%)։ Ընդ որում, առաջնայի անպտղությունը մի փոքր նվազել է (նախկինում՝ 2,3%), իսկ երկրորդայինը՝ զգալիորեն աճել (նախկինում 2,8%):

Ն. Բեգլարյանն ասաց, որ կանանց շրջանում  անպտղության հիմնական պատճառներն են՝ արգանդի, արգանդափողերի, ձվարանների հետ կապված խնդիրներ։ Կարող են լինել էնդոկրին խախտումներ։ Բավականաչափ մեծ դերակատարում ունեն նաև բորբոքային հիվանդությունները, սեռավարակները։ Հետազոտության արդյունքների համաձայն, երկրորդային  անպտղություն ունեցող  կանանց 35 տոկոսը նշել է, որ ունեն կեսարյան հատումներ։

«Սրանք այն տվյալներ են, որոնք ի հայտ են եկել մեր հետազոտության արդյունքում, բայց պետք է ավելի խորքային հետազոտություն անել»,- նշեց նա։

Տղամարդկանց դեպքում հիմնական պատճառներն են բորբոքային հիվանդություններ, սեռավարակներ, սերմնահեղուկի արտազատման, շարժունակության հետ կապված խնդիրներ։

Նա ասաց, որ առաջնային անպտղությունն ավելի շատ տարածված է Վայոց ձորում, Սյունիքում, երկրորդային՝ Վայոց ձորում, Շիրակում, Երևանում։

«Այսինքն, նաև պետք է  հասկանալ, թե աշխարհագրորեն տեղակայումն ինչպիսի ներազդում է  ունեցել երկրորդային անպտղության պատճառների վրա»,- ասաց Ն.Բեգլարյանը։

Նրա խոսքով, վերջերս բավականաչափ տարածված է տանն ինքնակամ դեղորայքային աբորտներ  իրականացնելու պրակտիկան, որը շատ վտանգավոր է, նույնպես հղի է բարդություններով։ 

Ն.Բեգլարյանի նշեց նաև, որ անապահով արհեստական ընդհատումները կարող են երկրորդային անպտղություն հիմնական պատճառ դառնալ։

«Եթե արհեստական ընդհատումն իրականացվում է բժշկական հաստատությունում, պրոֆեսիոնալ բուժանձնակազմի կողմից, համարվում է անվտանգ։ Բայց բժշության մեջ չկա  ոչ մի 100 տոկոսանոց ապահով միջամտություն, ցանկացած միջամտություն  կարող է վտանգներ պարունակել, հղի լինել բարդություններով»,- ասաց Ն.Բեգլարյանը։ 

Հետազոտության համաձայն, հարցվող կանանց մոտ 36 տոկոսը դիմել է արհեստական ընդհատումների։ 

Նա հայտնեց, որ Հայաստանում վերջին տարիներին բավականաչափ մեծ տեմպով աճում է կեսարյան հատման ցուցանիշը. 2021 թվականի տվյալներով, ծննդաբերության  38 տոկոսն իրականացվում է կեսարյան հատումներով։ ԱՀԿ տվյալներով, նորմա է, երբ ծննդաբերությունների 10-15 տոկոսն է իրականացվի կեսարյան հատումներով։ Աճ գրանցվել  է ոչ միայն Հայաստանում։ 

«Անհրաժեշտ է ավելի համալիր մոտեցում ցուցաբերել ու հասկանալ՝ ինչն է դրդապատճառները։ Ձեռնարկվել է հետազոտություն բժիշկների մասնակցությամբ, որպեսզի կհասկանան, թե որոնք են պատճառները, որպեսզի ավելի հստակ մոտեցում կարողանանք ունենալ։ Դրա արդյունքում նաև կաջակցենք առողջապահության նախարարությանը կեսարյան հատումների թվի նվազման ուղղությամբ ծրագիր մշակի»,- ասաց նա։

Հետազոտության այլ արդյունքներ

• Երբևէ սեռական հարաբերություն ունեցած հարցված կանանց 86%-ը և տղամարդկանց 81%-ը կա՛մ ընդհանրապես չեն պլանավորում կա՛մ մոտ ապագայում չեն պլանավորում երեխաներ ունենալ: Միևնույն ժամանակ, կանանց 36,0%-ը և տղամարդկանց 48,0%-ը համարում է, որ ունի պլանավորածից քիչ երեխա։

• Կանանց շրջանում երեխա ունենալ չցանկանալու հիմնական պատճառներն են տարիքը (21,7%), իր կամ ամուսնու առողջական խնդիրները (15,6%), ֆինանսական դժվարությունները (15,0%) և արդեն ծրագրած թվով երեխաներ ունենալը (14,7%)։

• Տղամարդկանց շրջանում երեխա ունենալ չցանկանալու հիմնական պատճառներն են տարիքը (27,1%), ֆինանսական դժվարությունները (14,8%), ծրագրած թվով երեխաներ ունենալը (13,7%), երկրի անկայուն վիճակը (9,1%): Պատճառների ընդամենը մոտ 9%-ն է վերաբերում իր կամ կնոջ առողջական խնդիրներին։

• Միևնույն ժամանակ, կին հարցվողների 50%-ը, իսկ տղամարդ հարցվողների 54%-ը երբեք չեն օգտագործել ժամանակակից բեղմնականխման միջոցներ:

• Մինչդեռ երբևէ հղիացած կին հարցվողների 46%-ն իր կյանքի ընթացքում երբևէ դիմել է հղիության արհեստական ընդհատման: Աբորտի հիմնական պատճառներն են եղել արդեն ծրագրած թվով երեխաներ ունենալը կամ երեխա ավելի ուշ ունենալ ցանկանալը (36%) առողջության/կյանքի համար վտանգը (22%), նյութական դժվարությունները (21%)։ Պտղի անցանկալի սեռը որպես պատճառ նշվել է պատասխանների 8%-ում, ընդ որում 7%-ը նշել է աղջիկ չուզելը, 1%-ը՝ տղա չուզելը։

 



Աղբյուր` Panorama.am
Share |
Տեքստում սխալ կամ վրիպակ նկատելու դեպքում, ուղարկեք խմբագրին հաղորդագրություն` նշելով տվյալ սխալը, այնուհետև սեղմելով Ctrl-Enter:

Լրահոս

14:27
Արմենուհի Հարությունյանն ազատվել է փոխնախարարի պաշտոնից
Նիկոլ Փաշինյանի որոշմամբ, արդարադատության նախարարի տեղակալի ժամանակավոր պաշտոնակատար Արմենուհի Հարությունյանն ազատել է զբաղեցրած պաշտոնից:...
Աղբյուր` Panorama.am
14:10
Հայրենի՞ք, հա՞յ, մարդկային կյա՞նք... դուք տենց բաներ չեք լսել. Մամիջանյանը՝ ՔՊ-ին
«Սպասում եք անցած անգամվա նման կես տարի տանջեք մարդկանց Բաքվի բանտում ու ընտրություններից մի քանի շաբաթ առաջ գերիների առողջության գնով մի երկու ձայն ավել պոկեք»
Աղբյուր` Panorama.am
13:59
ԱԺ նախագահի հայտարարությունը՝ Նարեկ Զեյնալյանի հրաժարականի դիմումի մասին
ՀՀ ԱԺ նախագահը հայտարարություն է տարածել ԱԺ պատգամավոր Նարեկ Զեյնալյանի հրաժարականի դիմումի մասին։  ««Ազգային ժողովի...
Աղբյուր` Panorama.am
13:49
Ադրբեջանին և Թուրքիային անհրաժեշտ է, որ Փաշինյանի միջոցով Հայաստանը դառնա պանթյուքիզմի ֆուռերի համար «պռոխոդնոյ դվոր». Շարմազանով
«Նիկոլ Փաշինյանը Հայստանը տանում է դեպի վերջնական գահավիժման, Երրորդ հանրապետության դե ֆակտո և դե յուրե կործանում,  դեպի Հայաստանի...
Աղբյուր` Panorama.am
13:27
Գարիկ Սարգսյանը չի թույլատրում Վեդիում կազմակերպել «Կատարյալ ապուշը» ֆիլմի ցուցադրությունը. Տիգրան Նալչաջյան
Արդեն երկու անգամ Վեդու համայնքապետարանը թույլ չի տալիս քաղաքում ցուցադրել ռեժիսոր Տիգրան Նալչաջյանի «Կատարյալ ապուշը» ֆիլմը։...
Աղբյուր` Panorama.am
13:13
Կկատարվի քահանայական ձեռնադրություն
Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի տարբեր կառույցներում սպասավորող վեց սարկավագներ կարժանանան քահանայական օծման և ձեռնադրության
Աղբյուր` Panorama.am
13:07
Ջերմաստիճանը կնվազի 6-10 աստիճանով
Երևանում նոյեմբերի 22-ի ցերեկը, 23-24-ին, 27-ի ցերեկը սպասվում է առանց տեղումների եղանակ։ Նոյեմբերի 25-26-ին, 27-ի գիշերը սպասվում են...
Աղբյուր` Panorama.am
12:53
Ալեքսիս Օհանյանը ցուցադրել է գերհազվագյուտ հայկական մետաղադրամ
Ամերիակահայ գործարար, Reddit-ի հիմնադիր Ալեքսիս Օհանյանը X սոցիալական ցանցում (նախկինում՝ Twitter) ցուցադրել է Արտաշեսյանների տոհմից Մեծ Հայքի...
Աղբյուր` Panorama.am
12:33
Թափառող շների վրա կրակած տղամարդը ներկայացել է ոստիկանություն
Նոյեմբերի 10-ին հաղորդում էր ստացվել Համայնքային ոստիկանության Արթիկի բաժնում: Կենդանապաշտպանները հայտնել էին, որ նախորդ օրը Արթիկի Լմբատ-2...
Աղբյուր` Panorama.am
12:31
Ռոնալդուն նշել է ռեկորդ, որը չի ցանկանում գերազանցել
Կրիշտիանու Ռոնալդուն մի քանի ամիս առաջ բացել է իր YouTube ալիքը։ Պորտուգալացին կայծակնային արագությամբ ձեռք է բերել բաժանորդներ. այժմ ալիքին...
Աղբյուր` Panorama.am
12:16
Գերմանիայի ԱԳ նախարար Անալենա Բարբոքը Բաքվում կայացած COP29-ի ժամանակ սուր քննադատության է ենթարկել Ադրբեջանին
Գերմանիայի ԱԳ նախարար Անալենա Բերբոքն Ադրբեջանում ընթացող ՄԱԿ-ի Կլիմայի փոփոխության համաժողովի (COP29) 29-րդ նստաշրջանում իր առաջին...
Աղբյուր` Panorama.am
11:37
Visa-ն խտրականություն է դնում ԶԼՄ-ների միջև՝ սահմանափակելով աշխատանքը
«Պարզում ենք, թե ինչ սկզբունքով են ընտրվել ԶԼՄ–ները, որոնց հասանելի կլինեն ֆորումի բանախոսները»։
Աղբյուր` Panorama.am
11:28
Ցավն էլ պետք է չափ ունենա. Ավտովթարի հետևանքով մահացել է պատերազմում զոհված Արտյոմ Խաչատրյանի եղբայրը
Ողբերգական ավտովթարի հետևանքով զոհվել է Արթուր Խաչատրյանը։ Նա 44-օրյա պատերազմում զոհված Արտյոմ Խաչատրյանի եղբայրն է։ Մինչ այդ ընտանիքը 17...
Աղբյուր` Panorama.am
11:27
Պեսկով. Ռուսաստանի խնդիրը ոչ թե միգրանտներն են, այլ անօրինական ներգաղթյալները
Ռուսաստանի համար խնդիրը ոչ բոլոր միգրանտներն են, որոնք երկիր են ժամանել, այլ միայն նրանք, ովքեր անօրինական կերպով գտնվում են Ռուսաստանի...
Աղբյուր` Panorama.am
10:55
Ռուսական պարարտանյութերի մասնաբաժինը եվրոպական շուկայում հասել է ռեկորդային մակարդակի
Ռուսաստանի մասնաբաժինը եվրոպական պարարտանյութերի ներմուծման մեջ սեպտեմբերին օգոստոսի համեմատ աճել է 2,9 %ային կետով և հասել 32,1 %-ի։ Սա...
Աղբյուր` Panorama.am
10:52
Մանկահասակ որդիներին 30 տարի առաջ սպանած Սմիթը կրկին հայտնվել է մամուլի ուշադրության կենտրոնում
53-ամյա Սուսան Սմիթը 30 տարի ազատազրկումից հետո  կրկին հայտնվել է միջազգային մամուլի ուշադրության կենտրոնում գլխագրերում։ Նրան դատարանը...
Աղբյուր` Panorama.am
10:51
Շախմատի Մ12տ. ԱԱ. Հայ մասնակիցների արդյունքները
Իտալիայի Մոնտեսիլվանո քաղաքում շարունակվում է 2024 թվականի շախմատի աշխարհի մինչև 12 տարեկան պատանիների և աղջիկների առաջնությունը:  6...
Աղբյուր` Panorama.am
10:35
Գիշերային ակումբի այցելուն սեր է խոստովանել դիջեյին և կծել նրա ականջը
Գերմանիայում դիսկոտեկի այցելուն գրկել է դիջեյին և կծել նրա ականջի մի մասը։ Միջադեպի մասին հայտնում է Bild-ը։ 2023 թվականի փետրվարին Ստորին...
Աղբյուր` Panorama.am
10:25
Հայաստանը՝ հայկական առաջին արբանյակից արված լուսանկարներում
ՀՀ բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարար Մխիթար Հայրապետյանը հայկական առաջին արբանյակից արված լուսանկարներ է հրապարակել: «Մեր...
Աղբյուր` Panorama.am
10:18
Իրանը, ի պատասխան ՄԱԳԱՏԷ-ի բանաձևի, նոր ցենտրիֆուգներ կգործարկի
Իրանի ատոմային էներգիայի կազմակերպության (AEOI) ղեկավար Մոհամմադ Էսլամին հրամայել է «արդյունավետ միջոցներ ձեռնարկել», ներառյալ նոր...
Աղբյուր` Panorama.am
10:18
Ողբերգական վթար Սեբաստիա փողոցում
Ճգնաժամային կառավարման ազգային կենտրոն նոյեմբերի 22-ին, ժամը 00:53-ին  ահազանգ է ստացվել, որ Երևան քաղաքի Սեբաստիա փողոցում տեղի է...
Աղբյուր` Panorama.am
09:39
Մեդվեդևը հրապարակել է «Օրեշնիկ» հրթիռային համակարգ հարվածի տեսանյութը
ՌԴ Անվտանգության խորհրդի փոխնախագահ, «Եդինայա Ռոսիա» կուսակցության նախագահ Դմիտրի Մեդվեդևը «Օրեշնիկ» նորագույն հրթիռի...
Աղբյուր` Panorama.am
09:10
Telegram-ում խարդախության նոր տեսակ է տարածվում
Telegram-ում խարդախության նոր տեսակ է տարածվում. հաքերները սկսել են օգտատերերին ուղարկել ֆիշինգային հղում, որը ներկայացվում է որպես նվեր՝...
Աղբյուր` Panorama.am
09:01
Նոյեմբերի 22-ին փոխանակման կետերում դոլարի փոխարժեքն աճել է, ռուբլու և եվրոյինը՝ նվազել
ՀՀ բանկերում այսօր՝ նոյեմբերի 22-ին ժամը 09:00-ի դրությամբ, ԱՄՆ դոլարի առքի միջին փոխարժեքը կազմում  է 387.22դրամ՝ նախորդ օրվա վերջի...
Աղբյուր` Panorama.am
08:57
«Հրապարակ». Ոստիկանության զորքերի հրամանատարը պետությունից բնակարանային վարձի փոխհատուցում է ստացել` չունենալով դրա իրավունքը
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Երեկ գրել էինք, որ ոստիկանության զորքերի հրամանատար, գեներալ Հայկ Բաբայանը, որը երազում է...
Աղբյուր` Panorama.am
08:56
«Ժողովուրդ». ՔՊ կուսակցությանը նվիրատվություն կատարած ընկերությունը տուգանվում է նվիրած գումարի չափով
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. ««Ժողովուրդ» օրաթերթը պաշտոնական աղբյուրներից տեղեկացավ, որ ՀՀ կոռուպցիայի...
Աղբյուր` Panorama.am
08:55
«Ժողովուրդ». Աղազարյանը վատ դրության մեջ է դրել ՔՊ-ին. համարձակ հերոս է խաղում
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. «Հովիկ Աղազարյանը անհարմար դրության մեջ է դրել Նիկոլ Փաշինյանին ու ՔՊ վերնախավին, իսկական...
Աղբյուր` Panorama.am
08:50
«Հրապարակ». Արմավիրի մարզպետի թափուր պաշտոնում դիտարկվում է մարզպետի տեղակալ Արգիշտի Մեխակյանի թեկնածությունը
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Դավիթ Խուդաթյանի՝ ՏԿԵ նախարար նշանակվելուց հետո Արմավիրի մարզպետի թափուր պաշտոնում դիտարկվում է...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Խայտառակություն Թումանյան փողոցում. Չախոյան
16:15 21/11/2024

Խայտառակություն Թումանյան փողոցում. Չախոյան

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}