Ձեր վստահելի աղբյուրը

Պատերազմները, համավարակը, բնական աղետներն ազդում են կրթության որակի, կրթական հետազոտությունների արդյունավետության վրա։ Ինչպե՞ս հաղթահարել այդ հետևանքները, ինչպե՞ս խթանել կրթությունը։ Այս հարցերն են քննարկում, հաջողված փորձի մասին միմյանց պատմում աշխարհի տարբեր ծայրերից՝ Շոտլանդիայից, ԱՄՆ-ից, Ավստրալիայից ու այլ երկրներից Հայաստան ժամանած կրթական ոլորտի հետազոտողներ։

Կրթական հետազոտությունների եվրոպական ասոցիացիայի (EERA) համաժողովը հյուրընկալած Երևանի պետական համալսարանի բակում, միջանցքներում, լսարաններում ակտիվ եռուզեռ է. օգոստոսի 22-25-ը համաժողովի աշխատանքներին մասնակցելու համար այստեղ են ավելի քան 800 պատվիրակներ՝ 54 երկրներից:

Մայր բուհում այսօր ուսանողների փոխարեն արտասամանցի ու տեղացի մասնագետներն են. քննարկում են  հարցեր «Կրթությունը փոփոխվող աշխարհում. գլոբալ իրողությունների ազդեցությունը կրթական հետազոտությունների հեռանկարների և փորձի վրա» թեմայի վերաբերյալ։

Ասոցիացիայի անդամ ԵՊՀ Մանկավարժության և կրթության զարգացման կենտրոնի տնօրեն, ECER 2022 համաժողովի աշխատանքային խմբի ղեկավար, մանկավարժական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր Նազիկ Հարությունյանը Panorama.am-ի հետ զրույցում ասաց՝ տարածաշրջանում համաժողովն առաջին անգամ է անցկացվում։ Միջոցառումն ընդունող անդամ երկիրն ընտրվում է մրցույթով, 2018-ին միաձայն քվեարկությամբ որոշվել է՝ 2022-ին այն տեղի կունենա Երևանում։

Հայաստանի ներկայացվածությունը EERA-ում մեծ գործընթացի արդյունք է։ Չորս տարի թեկնածու անդամ լինելուց հետո՝ 2014 թվականին, Հայաստանը ԵՊՀ Մանկավարժության և կրթության զարգացման կենտրոնի միջոցով դարձել է ասոցիացիայի լիիրավ անդամ՝ իրավունք ստանալով Կրթական հետազոտությունների եվրոպական համաժողովը (ECER) Հայաստանում կազմակերպելու։ Համաժողովն առաջին անգամ է կազմակերպվում առհասարակ հետխորհրդային երկրում։



Չնայած ասոցիացիային անդամակցում է 43 երկիր, երևանյան համաժողովին մասակցելու հայտ էր ներկայացվել 54 երկրից, այդ թվում ԱՄՆ-ից, Ավստրալիայից, աֆրիկյան երկրներից։ Դիմած 2 237 մասնագետների թեզիսներն ուսումնասիրվել են երեք փորձագետների կողմից և միայն դրական պատասխան ստանալուց հետո է արտոնվել համաժողովին նրանց մասնակցությունը։

Արդյունքում ընտրվել է 1500 մասնակից,  800-ն այս օրերին մասնակցում են ԵՊՀ-ում անցկացվող միջոցառումներին, 700-ն էլ նախընտրել են համաժողովի օնլայն տարբերակը, որը նախատեսվում է սեպտեմբերին։

COVID-19 համավարակից հետո սա ECER առաջին համաժողովն է: Քանի որ համավարակը դեռ լիովին հաղթահարված չէ, որոշվել է, որ համաժողովը զուգահեռաբար կանցկացվի նաև առցանց ձևաչափով։

Հայաստանից ներկայացվել է 137 հայտ, 40-ը՝ Երևանի պետական համալսարանից։ ՀՀ-ից ներկայացված հայտերից 75-ը ստացել է դրական պատասխան, տեղացի մասնագետները հանդես կգան մոտ չորս տասնյակ ելույթներով։ 

«Մասնակցում են հետազոտողներ ԵՊՀ-ից ու մյուս բուհերից գիտահետազոտական ինստիտուտներից ու կենտրոններից, ինչպես նաև Հայաստանում գործող միջազգային կազմակերպություններից»,-ասաց Նազիկ Հարությունյանը՝ շեշտելով ՄԱԿ-ի մանկական հիմնադրամի ու «Դասավանդիր, Հայաստան» ծրագրի աջակցությունը։

ԵՊՀ Մանկավարժության և կրթության զարգացման կենտրոնը գործադրել  է բոլոր ջանքերը, որպեսզի համաժողովը լավագույնս կայանա։

Միջոցառման նպատակն է մեկ հարկի տակ հավաքել փորձառու, սկսնակ հետազոտողներին՝ միասին քննարկելու, վերլուծելու առկա հիմնախնդիրները, գտնելու դրանց հնարավոր լուծումները։ Հետագայում նման հանդիպումներն ու քննարկումները կարող են հիմք դառնալ արդյունավետ համագործակցության, գիտական համատեղ աշխատանքների իրականացման համար։

Արցախյան երրորդ պատերազմից, Քովիդի համավարակից հետո Հայաստանում ևս սրվել են կրթական հիմնախնդիրները։ Դրա վառ ապացույցը հայաստանյան գրեթե բոլոր բարձրագույն ուսումնական հաստատություններում մեծ թվով թափուր մնացած տեղերն են։

«Մենք այս թեմաները քննարկելու ենք։ Շատ երկրներ կան, որ անցել են պատերազմի միջով։ Մենք պետք է հասկանաք, թե ինչպես են կարողացել հոգեբանորեն թոթափել այդ վիճակը, վերագտնել իրենց ու առաջ շարժվել։ Աղետներն ազդում են կրթության որակի վրա, բուհեր մուտքի վրա։ Թափուր տեղերի առկայությունը պայմանավորված է կրթության որակով, անվստահությամբ, արտագաղթով, սոցիալ-տնտեսական պայմաններով, հուսահատությամբ, հոգեբանական սթրեով»,-նշեց պրոֆեսոր Հարությունյանը։

Նրա խոսքով, այս հարցը լուրջ ուսումնասիրության կարիք ունի, իսկ մինչ այդ Հարությունանը լավատես է. վստահ է, որ առկա իրավիճակը հաղթահարելու ենք ու ստեղծելու այնպիսի միջավայր, որտեղ երիտասարդն իրեն ապահով կզգա, իր ապագան կտեսնի հայրենիքում։

Խոսելով համաժողովի ընթացքում Հայաստանի կրթական ոլորտում առկա հիմնախնդիրները բարձրաձայնելու և դրանց՝ օտարազգի հետազոտողների կողմից ուշադրությանն արժանանալու կարևորությունից՝ համաժողովի կոորդինատոր, EERA-ի հայաստանյան ներկայացուցիչ Աննա Ալեքսանյանն ընդգծել է.

«Մեր նպատակներից է մոտիվացնել երիտասարդ հետազոտողներին, որպեսզի նրանք հետաքրքրվեն նաև Հայաստանի կրթական համակարգում առկա խնդիրներով և վերադառնալով իրենց երկիր՝ շարունակեն ուսումնասիրել այն»։

ԵՊՀ Մանկավարժության և կրթության զարգացման կենտրոնի հետազոտող Սամվել Ասատրյանը, խոսելով համաժողովին իր մասնակցությունից և թեմայի ընտրությունից, նշել է, որ այն առավելապես կենտրոնացված է առցանց կրթության հետևանքների վրա.

«Համավարակից հետո ստեղծվեց իրավիճակ, որտեղ առաջնային էր հեռավար ուսուցումը: Չեմ ժխտում, որ տեխնոլոգիական կրթությունն ունի իր դրական նշանակությունը, բայց այն ունի նաև բացասական հետևանքներ։ Ընդհանրապես հրաժարվել էլեկտրոնային կրթությունից հնարավոր չէ. այն պետք է բալանսավորել»։

Տեսանյութը՝ հղումով։