Ձեր վստահելի աղբյուրը

«Սուրմալու» առևտրի կենտրոնում տեղի ունեցած պայթյունը պետական, տեսչական մարմինների անգործության հետևանք է եղել։ Panorama.am-ի հետ զրույցում նման պնդում արեց «Իրազեկ և պաշտպանված սպառող» ՀԿ նախագահ Բաբկեն Պիպոյանը՝ վկայակոչելով գլխավոր դատախազության տարածած հաղորդագրությունը։ 

«Անխոս այպես է։ Դատախազության հաղորդագրությունը եկավ ու փարատեց այն մարդկանց կասկածները, որոնք անվստահություն ունեին այն հայտարարությունների ու գնահատականների նկատմամբ, որոնք տալիս էին հենց առաջին օրը։ Ինչո՞ւ։ Տեսչական մարմինը կարգադրագիր է տալիս խախտումների վերացման համար ու սահմանում խելամիտ ժամկետ, որը նախատեսված է օրենքով։ Որից հետո նոր ստուգումով պետք է նայել, թե կարգադրագրի պահանջները կատարվա՞ծ են, թե՞ ոչ։  Բայց փաստացի, տեսչական մարմինը չի գնացել՝ տեսնելու այդ խնդիրները վերացվե՞լ են, թե՞ ոչ։ Սա նշանակում է, որ օրինախախտ տնտեսվարողի հետ համարժեք օրինախախտություն սկսումէ  կատարել այն մարդը, ինստիտուտն ու ինստիտուտները, որոնք վճարվում են մեր հարկերից»,-մանրամասնեց Բաբկեն Պիպոյանը։

ՀԿ նախագահի խոսքով, տեղի ունեցածում մեկ աշխատակցի կամ մեկ ինստիտուտի մոտեցումը չէ, այլ տեսչական մարմինների աշխատանքի փիլիսոփայությունն է, մեթոդաբանությունը, որ ինչ-որ մեկը կարող է իրավունք ունենալ չգնալ ու չստուգել խախտումների վերացված լինել կամ չլինելը։

Հիշեցնենք, որ դատախազությունը հատնել էր. «ՀՀ քաղաքաշինության, տեխնիկական և հրդեհային անվտանգության տեսչական մարմնի ղեկավարը դեռևս 2021 թվականին հանձնարարել է ստուգում իրականացնել «Երևանի պահածոների գործարան» ՓԲ ընկերությունում:

Ստուգման արդյունքներով օբյեկտում հայտնաբերվել են տեխնիկական և հրդեհային անվտանգության նորմատիվ փաստաթղթերի պահանջների 16 խախտումներ, և արձանագրվել դրանց վերացման ժամկետները։  Նախաքննության ընթացքում քննիչի համապատասխան որոշմամբ ՀՀ քաղաքաշինության տեխնիկական և հրդեհային անվտանգության տեսչական մարմնից առգրավված փաստաթղթերի ուսումնասիրությունից պարզվել է, որ արձանագրված խախտումների վերացման վերջնաժամկետից հետո նոր ստուգումներին և կանխարգելիչ միջոցառումներին ուղղված որևէ գործողություն չի իրականացվել»։

«Չկա մեթոդաբանություն, չկան ուղեցույցներ, ավելին ասեմ, այս մարմինն ունի կառավարման խորհուրդ, որը նախորդ տարվա պլանի կատարումն ու աշխատանքային գործունեությունը համարել է բավարար։ Ավելին ասեմ, պայթյունին հաջոդել է կառավարության նիստ, որի ընթացքում հնչել է ամեն ինչ, բացի նրանից, որ կառավարությունն ուզում է հասկանալ, թե ինչպես կանխարգելի նման խնդիրները տեսչական համակարգում, քանի որ մենք մի օր ունենում ենք սպիրտից թունավորում, Սուրմալուի պայթյուն, իսկ դրան ց մասին հիշում ենք միայն ողբերգության օրը։ Պետությունը, պետական ապարատը չի ցանկանում իրեն տեսնել մեղավորների շարքում»,-շեշտեց Panorama.am-ի զրուցակիցը։

Որպես ասվածի հիմնավորում նա վկայակոչեց էկոնոմիկայի նախարարի պաշտոնը զբաղեցնոց Վահան Քերոբյանի հայտարարությունը, որ առևտրի կենտրոնի պայթյունից տուժած տնտեսվարողներին փոխհատուցում չի տրամադրվի։

«Սա նշանակում է խուսափել պատասխանատվությունից։ Անգամ այն պարագայում, երբ պետության չունի բացթողում, պետք է կանգնի իր հարկատուի կողքին։ Մինչդեռ այստեղ, երբ կա պետության մեղավորությունը, ասում են, որ բիզնեսի կողքին չեն կանգնում։ Ավելին, կառավարությունում չստեղծվեց աշխատանքային խումբ, որը կհասկանար համակարգային բացերը՝ մեթոդաբանության, փիլիսոփայության, ռազմավարության մշակողներից մինչև կատարողականների ապահովողներ, պետք է ծառայողական քննություն իրականացվեր ոչ թե մեղավորներին պատժելու, այլ խնդիրները հասկանալու ու լուծում տալու համար։ Մինչդեռ կառավարությունը շրջանցում է պրոբլեմը, ավելին, օրեր անց չեն էլ ուզում դիտարկել եղած բացթողումները»,-նշեց նա։

Պիպոյանը, գնահատելով պայթյունի վայրում կամավորների աշխատանքը, ընդգծեց, որ նրանց պատշաճ օգնություն, աջակցություն չի ցուցաբերվել, աշխատանքի կազմակերպում չի եղել,  ինչը կարող էր ողբերգական հետևանքներ ունենալ։ Միաժամանակ դեպքի վայրում չեն եղել առողջապահության, էկոնոմիկայի նախարարները։

«Մինչև այսօր էլ քննարկում են ոչինչ չանելու հարցը։ Մինչև հիմա չկա գնահատական, թե «Սուրմալու»-ի դիմացի մայթին գործող տոնավաճառում անվտանգության կանոնները պատշաճ պահպանվո՞ւմ են, թե՞ ոչ»,-նշեց նա։

Նկատենք, որ Երևան քաղաքի դատախազը միջնորդագրերով առաջարկել է սեղմ ժամկետում քննարկել Երևանում գործող խոշոր առևտրի կենտրոններում և հատկապես այն առևտրի կենտրոններում, որոնք վերակառուցված են նախկինում այլ նպատակային նշանակությամբ կառուցված շենքերի հիման վրա, ստուգումներ իրականացնելու, հանրապետության ամբողջ տարածքում գործող առևտրի սրահներում և մարդկանց մեծ կուտակում ունեցող վայրերում հրագործական արտադրատեսակների վաճառքով զբաղվող տնտեսվարողների կողմից ԱԻՆ նախարարի 2015 թվականի հրամանի պահանջների կատարման հարցը։

Պիպոյանն ընդգծեց՝ խնդրին սիրողական մոտեցում չի կարելի ցուցաբերել, հակառակ դեպքում բիզնես ոլորտում կլինի կոլապս, դրա համար անհրաժեշտ է ռիսկերի գնահատում, աշխատանքների ճիշտ կազմակերպում ու հերթականություն, դրանք ապահովող օպերատիվ խմբերի ստեղծում, որպեսզի աշխատանքն ինտենսիվ կատարվի։

«Մինչդեռ կառավարության նիստում ողբերգական դեպքից հետո չի հնչել  մի պարզ միտք՝ եկեք հասկանանք մեր մեղավորությունը, ի՞նչն ենք սխալ արել։ Տեղի է ունեցել ողբերգություն, դրանից հետո առնվազն հրապարակային հայտարարություն՝ թե ո՞րն է մեր սխալը չի եղել»,-ընդգծեց ՀԿ նախագահը։

Անդրադառնալով դատախազության տարածած հաղորդագրության՝ տեսչական մարմնի աշխատանքի վերաբերյալ հատվածին, ապա Պիպոյանն ասաց.

«Դատախազության հայտարարությունները ավելի շատ պետք է լինեն ոչ թե բարոյախրատական հարթության մեջ, այլ քրեաիրավական։ Ես դատախազությունից ակնկալում էի ու շարունակում եմ ակնկալել այս դեպքի հետ կապված քրեաիրավական գնահատական, ոչ թե բարոյախրատական։ Սատախազությունը հարցը պետք է դիտարկի քրեաիրավական հարթության մեջ  ու հաղորդակցությունն ապահովի այդ ժամանակ։ Ու պետք չէ մեղքը բարդել մեկ տեսուչի կամ մեկ մարմնի ղեկավարի վրա, պետք է արվի համակարգային վերլուծություն բացթողումների վերաբերյալ, մինչդեռ դրա մասին խոսք չկա»։

Հիշեցնենք, որ օգոստոսի 14-ին «Սուրմալու» առևտրի կենտրոնում տեղի ունեցած պայթյունի հետևանքով զոհվել է 16 մարդ, այդ թվում հղի կին ու երեխա։ Մեկ մարդ համարվում է անհետ կորած։

Երևան քաղաքի ԲԿ-ներ է դիմել 63 քաղաքացի, որոնցից 2-ը դեռևս շարունակում է բուժում ստանալ։

Հրդեհից և պայթյունից հետո փրկարար ծառայողները փլատակներից դուրս են բերել 26 քաղաքացու, որից 10-ը՝ ողջ։

Այսօր դատախազությունից հայտնեցին՝ «Սուրմալու» առևտրի կենտրոնում տեղի ունեցած պայթյունի դեպքի առթիվ նախաձեռնված քրեական վարույթով 4 անձ ձերբակալվել է: Անուններ չեն հրապարակվել։