Հայաստանն ու եվրասիական տնտեսական ինտեգրացիայի ակտուալ առաջնահերթությունները. քննարկում
«Հայաստանի առևտրատնտեսական հարաբերությունների վեկտորները միջնաժամկետ և երկարաժամկետ կտրվածքով մնալու են հիմնականում նույնը։ Ավելի քան համոզված եմ, որ և՛ այս, և՛ հաջորդ տարի Ռուսաստանի ուղղությամբ մեր թե՛ արտահանումը, թե՛ ներկրումը շոշափելի աճելու են, մեր երկրի տնտեսության դիվերսիֆիկացիան շարունակվելու է, ինչը նպաստելու է մեր տնտեսության զարգացմանը, եթե, իհարկե, չլինի որևէ կոլապս»,-այս մասին «Հայաստանն ու եվրասիական տնտեսական ինտեգրացիայի ակտուալ առաջնահերթությունները» թեմայով կլոր-սեղան քննարկման ժամանակ հայտարարեց քաղաքական վերլուծաբան, Եվրասիական փորձագիտական ակումբի համակարգող Արամ Սաֆարյանը:
Նա նշեց, որ այս ընթացքում Հայաստանի իշխանությունները պետք է կարողանան թե՛ տնտեսական, թե՛ քաղաքական, թե՛ Սփյուռքի ռեսուրսը օգտագործելով՝ Հայաստանը դարձնել հետաքրքիր տնտեսական գործընկեր:
«Եթե Ռուսաստանի հետ առճակատման պայմաններում Արևմուտքը Հայաստանին շատ նեղը դրեց, ապա իր այդ քայլով Հայաստանին մեկընդմիշտ նետելու է Ռուսաստանի գիրկը: Դա նրան պետք չէ, հետևապես Հայաստանը զգուշորեն, լավ մտածված ու լուրջ ծրագրերով պետք է օգտագործի իրավիճակն իր օգտին»,- ասաց նա։
Սաֆարյանն ասաց. «Բավականին բարդ ժամանակներ են, պատերազմը թողել է ծանր հետևանքներ, բայց նույնիսկ այս պայմաններում Հայաստանի համար բացվում են օգուտներ քաղելու հնարավորություններ ու հեռանկարներ»:
Օրինակ, նշեց նա, ռուս գործընկերներն ասում են, որ ունեն խնդիր ժամանակակից տեխնոլոգիաների առումով, որոնք դեռ ստանում են Չինաստանից, բայց ժամանակն է, որ կամաց-կամաց ինքներս դա արտադրենք։
«Վստահ եմ, որ Հայաստանն այս հարցում լուրջ դերակատարում կարող է ունենալ և ունի իրական հնարավորություն, օրինակ, հեռակա հանդիպում կազմակերպելու ԵԱՏՄ ու ԵՄ միջև: Այո, նույնիսկ բարդ այս պայմաններում հնարավոր է նման բան անել ու ուրվագծել հնարավոր համագործակցությունը»,- կարծիք հայտնեց Սաֆարյանը:
Շարունակելով խոսել տնտեսության մասին, նա փաստեց՝ ընթացիկ տարվա յոթ ամիսներին Հայաստանում արձանագրվել է աննախադեպ տնտեսական աճ՝ 11%, սակայն դրան զուգահեռ անընդհատ աճում է աղքատությունը, տարվա վերջում ըստ կանխատեսումների, աղքատությունը կհասնի 42 տոկոսի։
«Մենք համարում ենք, որ միանգամայն ռեալ է կառավարության կանխատեսած յոթ տոկոս տնտեսական աճի ապահովումը տարեվերջին, բայց քաղաքական իշխանության պարտականությունն է այդ միջոցները ուղղել դեպի աղքատության խնդիրների վերացում: Միայն օրենքով է հնարավոր երկրում կատարել այնպիսի վերաբաշխում, որը հնարավորություն կտա վերացնել աղքատությունը»,- հավելեց Արամ Սաֆարյանը:
Բանախոսը նաև հնշեց, որ Հայաստանը կարևոր դեր կարող է ստանձնել նաև ներկրումը տեղականով փոխարինելու գործընթացում, որի մասին Ռուսաստանում ինտենսիվ խոսում են հատկապես վերջին երկու տարիներին:
Քննարկման մյուս մասնակից՝ «Միջազգային հումանիտար զարգացման» ՀԿ նախագահ Արման Ղուկասյանի խոսքով էլ, ԵԱՏՄ շուկայի շնորհիվ է, որ Հայաստանն այսօր ունի մեծ առավելություններ առաջին հերթին արտահանման ոլորտում։
«Հայաստանի տնտեսությունը միանշանակ շահում է ԵԱՏՄ անդամակցությունից, սա ապացուցեցին անցած տարիները: Անգամ ՌԴ դեմ պատժամիջոցների պատերազմը ցույց տվեց, թե որքան ամուր ու կայուն է ԵԱՏՄ-ն, Հայաստանի տնտեսական աճի ցուցանիշները դրա վառ ապացույցն են: Իսկ գրագետ կառավարումը կարող է ավելի շատ օգուտներ տալ մեր երկրին»,- ասաց Ղուկասյանը:
Տնտեսագետ Աշոտ Թավադյանն էլ նշեց, որ Հայաստանը պետք է ձևակերպի կարևոր խնդիրներ ԵԱՏՄ շրջանակում ներուժն իրացնելու համար։
«ՌԴ նկատմամբ կիրառվող պատժամիջոցների պայմաններում, հատկապես միգրացիոն հոսքերի համակարգման համար Հայաստանի կառավարությունը պետք է առանցքային դեր խաղա համապատասխան ընթացակարգերի ձևավորման գործում, որոնք թույլ կտան օրենսդրորեն լուծել միգրացիայի հիմնախնդիրները, կազմակերպությունների ձևավորումն ու գործազրկության մակարդակի նվազեցումը։ Հայաստանն աշխատուժ արտահանող երկիր է, առանց ակտիվ միգրացիոն քաղաքականության իրավիճակը չի կարող էապես փոխվել։ Առայժմ դրամական փոխանցումները և միգրանտները ընդլայնում են սպառողական շուկան, շինարարությունը և ծառայությունների արտադրությունը։ Մինչդեռ աշխատանքային ռեսուրսների պետական քաղաքականությունը պետք է խթանի հայրենադարձության աճը»,- ընդգծեց նա:
«Միջազգային հումանիտար զարգացման» ՀԿ փոխնախագահ Ծովինար Կոստանյանն անդրադարձավ Երևանում կայացած ԵԱՏՄ միջկառավարական խորհրդի նիստին, որի ընթացքում կարևոր ուղերձներ հնչեցին: Մասնավորապես, շեշտադրվեց գազի և նավթամթերքի ընդհանուր շուկաների ձևավորման կարևորությունը, տնտեսության թվայնացման հարցը և այլն: Փորձագետի խոսքով՝ Հայաստանի փորձագիտական դաշտը պետք է վերլուծի բոլոր շեշտադրումները, որ հնչեցին ԵԱՏՄ անդամ-պետությունների վարչապետերի կողմից, քանի որ այդ ամենը անմիջականորեն փոխկապակցված է մեր երկրի ու ժողովրդի բարեկեցության հետ։
«Աշխարհը կանգնած է գլոբալ փոփոխությունների առջև, և տնտեսական գործոնը այդ կոնտեքստում չափազանց կարևոր է, քանի որ միայն զարգացած տնտեսություն ունենալով կարող ենք խոսել զարգացնել անվտանգային կոմպոնենտը: Այդ իսկ պատճառով կարևոր է, որ փորձագիտական հանրությունը ճիշտ բանաձևեր առաջարկի՝ ԵԱՏՄ անդամակցությունից ընձեռվող հնարավորություններից լիարժեք օգտվելու համար»,- հավելեց նա:
Կլոր սեղան-քննարկումը կազմակերպվել էր «Միջազգային հումանիտար զարգացման» ՀԿ կողմից, քննարկմանը մասնակցեցին հայաստանյան բուհերի տասնյակ ուսանողները: Քննարկման ավարտին տեղի ունեցավ մտքերի փոխանակում:
Լրահոս
Տեսանյութեր
Հայաստանի ու հայ ժողովրդի շահերը պաշտպանող իշխանություն գոյություն չունի. Բագրատ Սրբազան