Տնտեսություն 15:50 24/10/2022 Հայաստան

Առանց սահմանային անվտանգության՝ սոցիալ-տնտեսական քաղաքականություն անհնար է իրականացնել. Սուրեն Պարսյան

Կառավարությունն օրերս հայտարարեց տնտեսության աննախադեպ՝ 13.9 % աճի մասին: Թե ինչքանո՞վ են տնտեսական աճի հիմքում ընկած ժամանակավոր գործոնները և ինչպիսի՞ն է անվտանգային հարցերի ազդեցությունը տնտեսության վրա, Panorama.am-ը պարզեց ՀՅԴ Բյուրոյի տնտեսական հետազոտությունների գրասենյակի պատասխանատու, տնտեսագետ Սուրեն Պարսյանից:

«Այս տարվա 8 ամիսների հաշվարկով տնտեսական աճը կազմում է 13.9 %, որն աննախադեպ բարձր ցուցանիշ է՝ հաշվի առնելով այն բացասական կանխատեսումները, որ կային այս տարվա հետ կապված: Անշուշտ, այս աճի հիմնական գործոնն արտաքին է՝ պայմանավորված Ռուսաստանից եկող կապիտալով և ռուս տուրիստների հոսքով: Սրա արդյունքում մեր մոտ կտրուկ աճ է գրանցել ծառայության ոլորտը, մասնավորապես՝ ֆինանսաբանկային համակարգը, սնունդը կեցությունն և այլն: Աճ է գրանցել նաև առևտրի ոլորտը՝ մեծածախ առևտրի մասով: 13.9 % աճի մոտ 11 %-ը կազմում են այս երկու ոլորտները:

Պայմանավորված այս հոսքերով՝ տնտեսական վերոնշյալ աճը ժամանակավոր բնույթ է կրում, երբ այս հոսքերը դադարեն, կամ սառեցվեն, ապա մենք կունենանք կտրուկ անկում: Նման իրավիճակ էր 2000-ականներին, երբ շինարարության ոլորտի հաշվին մենք մշտապես ունեինք երկնիշ աճ տնտեսության մեջ և երբ 2008-2009թթ այդ հոսքը նվազեց, մենք ունենցանք 14.5 % տնտեսական անկում:

Այսինքը, մենք ունենք փուչիկ աճ, որը որևէ ներքին ներուժ, հիմք չունի: Երբ այս գումարների հոսքը դադարի՝ այդ աճը կտրուկ կնվազի: Այս աճին զուգահեռ մենք գյուղատնտեսության ոլորտում ունենք անկում: Մասնավորապես առաջին կիսամյակում այս ոլորտի անկումը կազմել է 5.5 %, այն դեպքում, երբ գյուղոլորտում աշխատում է մեր բնակչության 1/3-ը: Նշեմ, որ աղքատների թիվն ավելի մեծ է հենց գյուղական շրջաններում: Այսինքը Հայաստանի բնակչության այն հատվածը, որն աղքատության հետ ավելի սերտ է առնչվում, նրաց վիճակն այս տարվա ընթացքում էլ ավելի է վատթարացել, որը ևս մեկ անգամ վկայում է, որ մեր երկրում եկամուտների բաշխումն ու վերաբաշխումն արդարացի տեղի չի ունենում և այս  13.9 %-ից օգտվել են շատ քիչ թվով մարդիկ՝ բանկային հատվածի, ծառայության ոլորտի, խոշոր ներկրողների ոլորտների աշխատակիցները:

Ամփոփելով պետք է արձանագրենք, որ այն չի լուծել մեր տնտեսության երկարաժամկետ զարգացման խնդիրը, ուղղակի այս տարվա տնտեսական աճի խնդիրն ենք լուծել և տպավորիչ թիվ ենք ստացել, բայց այս տպավորիչ թիվը նաև խնդիրներ է առաջացրել հասարակության այլ խմբերի համար: Օրինակ՝ երբ ռուս տուրիստների հոսքով մեր մոտ անշարժ գույքի գները, մասնավորապես՝ վարձակալության գները մի քանի անգամ աճել են, այն մեր պաշտոնյաները ներկայացնում են տնտեսական աճ, բայց չեն նշում, որ հազարավոր հայաստանցիներ, որոնք այստեղ վարձով են ապրում, խնդրի առաջ են կանգնած և ստիպված են մի քանի անգամ ավել վճարել վարձակալության համար, այն դեպքում, երբ նրանց աշխատավարձերը, թոշակները և նպաստները չեն ավելացել մի քանի անգամ: Այսպիսով՝ մի կողմից երբ պետությունը նշում է, որ եկամուտներ ունի, ապա պետք է նաև նշի, որ դրանք ապահովելու արդյունքում հասարակության մի զգալի մաս փաստի առջև է կանգնել: Ինչպե՞ս ենք այս խնդիրը լուծում, ուղղակի ա՞չք ենք փակում այդ ամենի վրա և վե՞րջ: Ակնհայտ է, որ կառավարությունն այս պահին հաշվում է միայն դրսից եկով գումարների քանակը և չի մտածում դրանց արդյունավետ օգտագործման, դրանք տնտեսության մեջ ներդնելու մասին և հաջորդ տարվա ամբողջ պետական քաղաքականությունը բյուջեն և տնտեսական կանխատեսումները հիմնված են այն ենթադրության վրա, որ պահպանվելու է ՌԴ-ից եկող այս եկամուտների հոսքը: Ո՞վ է ասել, որ այդ եկամուտները երաշխավորված են և այդ գումարները դեռ կլինեն:

Մենք ներկայում ունենք բարդ խնդիր, որի լուծման համար մեր ներքին ներուժի մեկտեղման հարց ունենք: Ի հաշիվ սպառման և ծառայության ոլորտի աճի՝ մենք չենք կարող անընդհատ տնտեսությունը թարմացնել, վերազինել, զարգացնել: Ամենահիմնական խնդիրն այս պահին՝ անվտանգության հարցն է: Եթե կառավարությունը չի կարողանում լուծել երկի սահմանային անվտանգության հարցը, ապա այդ երկրում տնտեսական-սոցիալական քաղաքականությունն ուղղակի անհնար է իրականացնել, այն լուրջ խնդիրների առաջ է  կանգնած: Եթե կառավարությունն օր առաջ, ժամ առաջ չկարողացավ լուծել հիմնահարցը, ապա մեր տնտեսական, սոցիալական քաղաքականությունը բավականին լուրջ խնդիրների առաջ է կանգնելու և էլ ավելի է սրվելու: Օրինակ բերեմ: Սեպտեմբերի 13-14-ի ագրեսիայի հետևանքով մենք ունեցանք մոտ 7000 տեղահանված, այսինքը՝ նրանց սոցիալական վիճակն էլ ավելի վատթարացավ: Ունենք մի քանի հարյուր տներ, որոնք քանդվել են, որը դարձյալ սոցիալական խնդիր է: Ունենք նաև ենթակառուցվածքների խնդիր: Այսինքը՝ այս սոցիալական խնդիրներն ավելի են սրվելու և տնտեսությունը ի վիճակի չի լինելու այդ խնդիրները փակել:

Ամփոփելով պետք է նշեմ, որ այս պահին մեր աղքատության խնդրի լուծման հիմնական գործոնը դարձել է անվտանգությունը: Քանի դեռ մեր անվտանկգության խնդիրը չենք կարողացել լուծել, մեր աղքատությունն էլ ավելի է սրվելու»,-ասաց Սուրեն Պարսյանը:

Զրուցեց՝ Ա. Վարդանյանը
 



Աղբյուր` Panorama.am
Share |

Հարակից հրապարակումներ`

Տեքստում սխալ կամ վրիպակ նկատելու դեպքում, ուղարկեք խմբագրին հաղորդագրություն` նշելով տվյալ սխալը, այնուհետև սեղմելով Ctrl-Enter:

Լրահոս

18:20
Վարորդներից բազմիցս կաշառք ստանալու և պաշտոնեական լիազորությունները չարաշահելու համար պաշտոնյաների մեղադրանք է ներկայացվել
ՀՀ հակակոռուպցիոն կոմիտեում քննված բազմադրվագ քրեական վարույթով իրականացված նախաքննությամբ բացահայտվել են ՀՀ քաղաքաշինության, տեխնիկական և...
Աղբյուր` Panorama.am
18:09
Թուրքիայում բախում է տեղի ունեցել ոստիկանության և ընդդիմության միջև
Թուրքիայում շարունակվում են խմորումներն ընդդիմադիրների և իշխանությունների միջև, որը սկսել էր մարտյան ՏԻՄ ընտրություններում ձայների 49 տոկոսով...
Աղբյուր` Panorama.am
18:00
Եթե տրանսպորտի ուղեվարձը բարձրացնում եք, ուրեմն այդ դեպքում եկեք ժողովրդից գույքահարկ մի հավաքեք. Մեսրոպ Առաքելյան
Երևանի քաղաքային իշխանությունները հայտարարում են, թե տրանսպորտային ռեֆորմ անելու համար գործող ուղեվարձի չափը անընդունելի է և 2025 թվականի...
Աղբյուր` Panorama.am
17:53
ԿԳՄՍՆ. Հրազդանի կիրճում հնագիտական շերտեր կամ հուշարձանների պահպանությանն առնչվող խնդիրներ չեն հայտնաբերվել
Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտի նախկին տնօրեն, պատմական գիտությունների դոկտոր Հայկ Դեմոյանն այսօր ահազանգել էր՝ Հրազդանի կիրճում...
Աղբյուր` Panorama.am
17:44
ԱԺ նախագահը և ՔՊ-ական երկու պատգամավոր առաջարկում են տեղափոխություն կատարել օրհներգում
ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանը, «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավորներ Սիսակ Գաբրիելյանը և Թագուհի Ղազարյանը առաջարկում են...
Աղբյուր` Panorama.am
17:12
Գերագույն հոգևոր խորհուրդն իր մտահոգությունն է արտահայտել ՀՀ անվտանգային և ներքաղաքական հիմնախնդիրների կապակցությամբ
Նոյեմբերի 5-7-ը Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնում, նախագահությամբ Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Երկրորդ Ծայրագույն Պատրիարք և Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի և...
Աղբյուր` Panorama.am
17:01
Վիգեն Հակոբյան. Ռուսաստանի հետախուզությունն ասում է՝ գիտեն, ինչ փողեր են գալիս, ում գրպաններն են մտնում
«ՌԴ արտաքին հետախուզության ծառայության հաղորդագրությունը նախ և առաջ ուղղված է Հայաստանի իշխանություններին։ Այն ասում է՝ հստակ տվյալներ...
Աղբյուր` Panorama.am
17:00
Փաշինյանը Բուդապեշտում շփվել է Էրդողանի հետ
Նիկոլ Փաշինյանը Հունգարիայի մայրաքաղաք Բուդապեշտում մասնակցում է Եվրոպական քաղաքական համայնքի հինգերորդ գագաթնաժողովին: Միջոցառման բարձրաստիճան...
Աղբյուր` Panorama.am
16:44
Կառավարությունն առաջարկում է հարկել անհատ շինարարներին, բրոկերներին և այլ մասնագետների
«Օրենքի նախագծով առաջարկվում է 2025 թվականի հուլիսի 1-ից մի շարք մասնագիտական աշխատանքների կատարումը և ծառայությունների մատուցումը...
Աղբյուր` Panorama.am
16:38
Տիկնիզյան. Փառք Աստծո, ես միջազգային փորձ ունեմ Հայաստանի հավաքականի շնորհիվ
Հայաստանի ազգային հավաքականի և «Լոկոմոտիվի» պաշտպան Նաիր Տիկնիզյանը խոսել է իր մոտիվացիայի մասին՝ ռուսական թիմերի միջազգային...
Աղբյուր` Panorama.am
16:19
Գումարի կառավարության մասնաբաժինը հետ ենք պահանջելու քաղաքացուց և նման դեպքեր ունեցել ենք. Գևորգ Պապոյան
«ՀՀ-ում ինտենսիվ այգեգործության զարգացման, արդիական տեխնոլոգիաների ներդրման և ոչ ավանդական բարձրարժեք մշակաբույսերի արտադրության խթանման...
Աղբյուր` Panorama.am
16:09
Լաբորատոր կապիկները փախել են հետազոտական կենտրոնից
Ոստիկանությունը բնակիչներին հորդորել է փակ պահել դռներն ու պատուհանները, որպեսզի կապիկները չմտնեն իրենց տները և չշփվեն նրանց հետ:
Աղբյուր` Panorama.am
16:07
Էլ ո՞վ ինձ համար երրորդ հարկից առաջին հարկ կթռնի այդպես. Արփի Աբգարյանը՝ Լազարևի մասին
Արփի Աբգարյանը դարձել է «Россия» հեռուստաալիքով հեռարձակվող «Ну-ка, все вместе» շոուի իսկական աստղը։ Երգչուհին...
Աղբյուր` Panorama.am
15:39
Մեզ մտահոգում է կամավոր ատեստավորման մասնակցության ցուցանիշներն ու հաղթահարման շեմը. Սվաջյան
Այս տարի կամավոր ատեստավորման համար գրանցվել է ավելի քան 7000 ուսուցիչ
Աղբյուր` Panorama.am
15:33
Շոյգու. Ռուսաստանը նախադրյալներ է նկատում Հարավային Կոցկասում իրավիճակի բարելավման համար
Հարավային Կովկասում իրավիճակը մնում է բարդ, Ռուսաստանը տեսնում  նախադրյալներ դրա բարելավման համար, բայց Արևմուտքը խանգարում է։...
Աղբյուր` Panorama.am
15:32
Հայաստանում քաղբանտարկյալներ չկան. Սրբուհի Գալյան
«Ես նախկինում այդ բեռը ստանձնած եղել եմ, երբ հեղափոխությունից հետո զբաղեցրել եմ արդարադատության նախարարի տեղակալի պաշտոնը և այդ...
Աղբյուր` Panorama.am
15:20
Հույս ունենք Թուրքիայի հետ հասնել հարաբերությունների ամբողջական կարգավորման. Վահան Կոստանյան
«Մշտապես կապի մեջ ենք Կարմիր խաչի մեր գործընկերների հետ, որոնք յուրաքանչյուր ամիս այցելություններ են ունենում մեր ռազմագերիներին, և...
Աղբյուր` Panorama.am
15:20
Վաշինգտոնը Հայաստանին մղում է ազգային «ինքնասպանության». ՌԴ արտաքին հետախուզության ծառայություն
ԱՄՆ Պետդեպարտամենտը արագացրել է Հայաստանում քաղաքացիական հասարակության արևմտամետ կառույցները խթանելուն ուղղված միջոցառումների հետ կապված...
Աղբյուր` Panorama.am
14:37
Աշակերտի մոտ էլեկտրոնային սիգարետի հայտնաբերումից մինչև փոխտնօրենի ձերբակալություն. Արտակարգ դեպք Աչաջուրում
Օրեր առաջ արտակարգ դեպք է տեղի ունեցել Տավուշի մարզում։ Նոյեմբերի 1-ին Ժամը 15։30-ի սահմաններում ՀՀ ներքին գործերի նախարարության...
Աղբյուր` Panorama.am
14:36
Վարկային պորտֆելոն աճում է՝ տնային տնտեսություններին և շինարարությանը տրվող վարկերի շնորհիվ. Մարտին Գալստյան
«Բանկային համակարգում մարտահրավերները բազմազան են, դրանք շատ արագ ծաղկում և վերափոխվում են և մեզանից պահանջվում է դրանց ժամանակին և...
Աղբյուր` Panorama.am
14:27
Օդի ջերմաստիճանը կբարձրանա
Երևանում նոյեմբերի 7-ի ցերեկը, 8-12-ին սպասվում է առանց տեղումների եղանակ։ ​Մարզերում նոյեմբերի 7-ի ցերեկը, 8-12-ին սպասվում է առանց...
Աղբյուր` Panorama.am
13:51
Հայկական կողմը շահագրգռված է Ադրբեջանի պաշտոնյաների հետ հանդիպումներն ինտենսիվացնել. Կոստանյան
«Այս պահին «խաղաղության պայմանագրի» բոլոր դրույթների վերաբերյալ վերջնական համաձայնեցում չկա»,- կառավարության նիստից հետո...
Աղբյուր` Panorama.am
13:28
Կառավարությունը երիտասարդ է համարում 13-35 տարեկաններին
«Մինչ այս պետությունը չի ունեցել համապարփակ մի օրենսդրություն, որը կներկայացներ երիտասարդական քաղաքականությունը, նրա թիրախները,...
Աղբյուր` Panorama.am
13:09
Հյուսիս-Հարավի Սիսիան-Քաջարան հատվածի կառուցման համար 708 մլն եվրո վարկ կներգրավվի. Գնել Սանոսյան
«Հյուսիս-հարավ ճանապարհային միջանցքի ներդրումային ծրագրի շրջանակում ունենք Սիսիան-Քաջարան հատված՝ շուրջ 60 կմ, որտեղ նախատեսված է 4,7 կմ...
Աղբյուր` Panorama.am
13:07
Թրամփը և Բայդենը դարձան այն բացառիկ նախագահները, որ որևէ հանդիպում, հեռախոսազանգ չունեցան Նիկոլ Փաշինյանի հետ. Քաղաքագետ
«Թրամփը (առաջին նախագահական ժամկետ) և Բայդենը (մինչ օրս) դարձան այն բացառիկ նախագահները, որ իրենց պաշտոնավարման ընթացքում որևէ հանդիպում,...
Աղբյուր` Panorama.am
12:46
ԼՂ-ից բռնի տեղահանված ուսուցիչների օժանդակության ծրագրի շահառու կլինեն նաև 2020 թ. ՀՀ տեղափոխված քաղաքացիները
Կառավարության որոշմամբ փոփոխություն է կատարվել 2023 թ. Լեռնային Ղարաբաղից բռնի տեղահանված ուսուցիչների օժանդակության ծրագրում: ԿԳՄՍՆ...
Աղբյուր` Panorama.am
12:42
Աշխարհում հարկերը բարձրացնելու նման փորձ չկա, բանկային համակարգի շահույթը եթե շատ է, ապա շահութահարկն էլ է շատ. Դանիել Ազատյան
«Ֆորումում կքննարկվեն բնապահպանական, սոցիալական և կորպորատիվ կառավարման, ինչպես նաև պատժամիջոցների և միջազգային պայմաններին...
Աղբյուր` Panorama.am
12:34
Հիվանդանոցից ՔԿՀ վերադարձած կալանավորվածի բերանի խոռոչից հայտնաբերել են երկու առանձնացված փաթեթներ
Քրեակատարողական ծառայության կենտրոնական մարմնի օպերատիվ վարչության «Նուբարաշեն» տարածքային բաժնում ստացված տեղեկությունների հիման...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Վ.Հակոբյան. Ռուսաստանի հետախուզությունն ասում է՝ գիտենք, ինչ փողեր են գալիս, ում գրպաններն են մտնում
17:15 07/11/2024

Վ.Հակոբյան. Ռուսաստանի հետախուզությունն ասում է՝ գիտենք, ինչ փողեր են գալիս, ում գրպաններն են մտնում

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}