Երևանը «բարեկարգվում» է՝ ի հաշիվ կանաչ գոտու
Երևանում լայնամասշտաբ բարեկարգման աշխատանքներ են իրականացվում, որոնց կատարումը հաճախ չի վերահսկվում։ Արդյունքում՝ ունենում ենք կանաչ տարածքների հետ կապված երբեմն անդառնալի խնդիրներ, ընդհուպ՝ ծառերի չորացում։ Հարցի վերհանումն օրհասական է, քանի որ Երևանը կիսանապատային գոտում է և առանց այդ էլ մթնոլորտում առկա է փոշու չափազանց բարձր քանակություն։ Հետևաբար՝ քաղաքի նորմալ միկրոկլիմա ապահովելու խնդիր ունենք։ Մինչդեռ իրավիճակը մեղմելու փոխարեն, խնդիրներն ավելի են սրվում։ Երևանի քաղաքապետարանը մի աշխատանք կատարում է՝ ի հաշիվ մյուսի, որի համար, ի դեպ, ևս պատասխանատու է և մի ողջ վարչություն, ՀՈԱԿ լծված են մայրաքաղաքի կանաչապատման գործին։
Մասնավորապես, վերջերս համացանցում ԵՊԲՀ հիգիենայի և էկոլոգիայի ամբիոնի դոցենտ , բժշկական գիտությունների թեկնածու, «Կանաչապատում և շրջակա միջավայրի պահպանություն» ՀՈԱԿ-ի նախկին փոխտնօրեն Քրիստինա Վարդանյանն իր էջում ահազանգեց, որ բարեկարգման աշխատանքների արդյունքում վնասվել են հաստաբուն ծառերի ծառարմատներ։ Մասնագետը հաճախ է բարձրաձայնում նմանօրինակ խնդիրների մասին։ Panorama.am-ի հետ զրույցում նա վստահություն հայտնեց, որ այդ ծառերը,որոնց արմատները վնասվել են, ենթակա են չորացման։
«Բարեկարգման աշխատանքներում բացարձակապես հաշվի չեն առնվում կանաչ ֆոնդի վիճակը։ Խնդիրն այնքան խորն է, որ նույնիսկ նախագիծ մշակեցինք և ավագանին ընդունեց այդ օրենքը առ այն, որ շինհրապարակում ծառերը պետք է պաշտպանված լինեն։ Ծառերի բունը պետք է փայտե պաշտպանիչ ճաղերով ծածկված լինեն , քանի որ տեխնիկայի շարժի ընթացքում, անհնարին է կեղևի վնասումներ չլինեն, իսկ ցանկացած կեղևի վնասում բաց դռներ են ինֆեկցիայի տարածման համար։ Դրանք տրավմաներ են բույսի համար»,- ասաց Վարդանյանը։
Նրա դիտարկմամբ՝ խնդիրն առկա է հատկապես Երևանի կենտրոնում, մասնավորապես և՛ Չարենցի, և՛ Տերյան փողոցներում արձանագրվել են վնասված ծառեր, որոնք ամիսներ անց կչորանան։
«Ծառերի արմատային համակարգի ուղղակի կտրտելը, ձևելը, հարմարեցնելը նոր բնաբաժակի, անընդունելի է, որովհետև ունենք որոշակի սահման, առնվազն 1,5 մետր իրավունք չունենք մոտենալ ծառերի արմատային համակարգին ։ Էլ չեմ խոսում այն մասին, որ կտրատվում, ձևվում է՝ ըստ ճաշակի։
Վարդանյանը շեշտում է, որ Երևանի քաղաքապետարանն անելիք ունի ՝ պետք է խիստ վերահսկողություն իրականացնել։
«Բարեկարգման , ասֆալտապատման աշխատանքներն իրականացնելու ժամանակ Բնապահպանական վարչությունը պետք է այդ նախագծերը վերահսկի։ Խոսքը՝ բոլոր այն նախագծերի մասին է, որոնք առնչվում են կանաչ տարածքներին զուգակցված աշխատանքներով։ Չի՛ կարելի միանձնա որոշում կայացնել և փողոցն ընդլայնել՝ ի հաշիվ կանաչ գոտու, առավել ևս՝ ծառի արմատային համակարգի։ Ի վերջո քաղաքապետարանի տարբեր վարչությունների միջև կա հորիզոնական կապ , չի կարելի անել բարեկարգման աշխատանքներ մայթեզրին, որի հետևանքով հաջորդ ամռանը չորանալու են 60 տարեկան հացենիները։ Իսկ իմ արձանագրած ծառատեսակների մոտ չորացումն անխուսափելի է լինելու։ Կան ստանդարտներ, որոնք պետք է պահել, չեն պահվում։ Այս ծառերի հետևից մշտադիտարկում եմ իրականացնելու, 100 տոկոսվ վստահ եմ՝ չորանալու են, նույնիսկ 1 տոկոս կասկած չունեմ։ Այդ պարագայում ևս հարցին կանդրադառնամ և շատ ավելի լուրջ։ Եթե անում ես արարք, որի համար չես պատժվում, ապա դա կրկնվում է։ Իսկ եթե մեկ անգամ պատժվի, ապա դա չի կրկնվի»,- նշեց նա։
Մեկ այլ մտահոգիչ երևույթ, որի տարածվածության մասին խոսեց Վարդանյանը, ծառերին թռչնի բներ, հայտարարություններ փակցնելն է։
«Ծառրի վրա մեխերով հայտարարություններ, թռչունների բներ կամ «մի՛ աղտոտեք բնությունը» գրությունը ամրացնելը, կամ երբ սկսում են բացատրել,թե ինչպես պետք է սորտավորեն աղբը և այդ բացատրությունն արվում է ծառի վրա, օրինակ՝ Աբովյան փողոցի վրա կա նման բան,անթույլատրելի է։ Չի՛ կարելի բնության մի էակի հաշվին լուծել մյուսի խնդիրները։ Բայց մեկ անհատը չի կարող ման գալ Երևանի փողոցներով ու ասի, գիտեք այս հայտարարությունը հանեք կամ այս թռչնի բույնը պոկեք։ Այս հարցում անհրաժեշտ է համակարգային մոտեցում։ Նրանք , ովքեր խախտում են պահանջը,որը դնում է Երևանի քաղաքապետարանը, որն, ի դեպ, տերն է քաղաքային գույքի,պետք է տուգանվեն։ Մի քանի անգամ կտուգանվեն և այդ հարցն ի սպառ կվերանա, կհասկանան, որ չի կարելի»,- ասաց մեր զրուցակիցը։
Վարդանյանի համոզմամբ՝ պետք է լինեն պատժող մեխանիզմներ,զուգահեռ նաև՝ բացատրող։ Հանրության լայն շերտերի մոտ նաև մտածելակերպի փոփոխության պետք է տեղի ունենա։
Հարակից հրապարակումներ`
- Մայթերի բարեկարգում՝ ծառերի կյանքի հաշվին․Ահազանգ
- Քրիստինե Վարդանյան. Կանաչ ֆոնդի խնդիրները դեռ նոր են տեսանելի դառնում