Պատրաստի մթերքները չի կարելի երկար պահել սառնարանում. խորհուրդներ գաստրոէնտերոլոգից
«Միքայելյան» համալսարանական հիվանդանոցի Գաստրոէնտերոլոգիայի և հեպատոլոգիայի կլինիկայի գաստրոէնտերոլոգ-լյարդաբան, ԵՊԲՀ գաստրոէնտերոլոգիայի և հեպատոլոգիայի ամբիոնի դասախոս Աննա Հազոյանը ներկայացնում է պատրաստի սննդի պահման, կոնկրետ սննդատեսակների և ալկոհոլի չարաշահման խնդիրները, դրա հետևանքով ի հայտ եկող գանգատները:
Որքա՞ն կարելի է պահել արդեն պատրաստի սնունդը
1. Հնարավորինս շուտ օգտագործեք արդեն պատրաստի սնունդը:
2. Սառնարանում պահվող պատրաստի մթերքները ևս երկար պահել չի կարելի, այնտեղ ևս դրանց մեջ կարող են բազմանալ այնպիսի բակտերիաներ ինչպիսին է օրինակ լիստերիան, որը սիրում է երշիկեղեն, պանիր, սնկեր և այլն։
3. Պահպանեք սառնարանում պահվող մթերքները փակ տարաներում կամ տոպրակների մեջ, այդպիսով կկանխեք բակտերիաների տարածումը մի մթերքից մյուսին։
4. Խորհուրդ չի տրվում սնունդը մի քանի անգամ տաքացնել և սառեցնել հաճախ փոխելով ջերմաստիճանը՝ տաք սնունդը պետք է տաք պահել, սառը սնունդը՝ սառը։
5. Կարևոր է հիշել, որ փչացած սննդամթերքը կարող է տարբերվել իր տեսքով, հոտով կամ համով, սակայն շատ կարևոր է հիշել, որ արտաքինից անփոփոխ սնունդը ևս կարող է մահացու վտանգավոր լինել, օրինակ բոտուլիզմի դեպքում։
Գաստրոէնտերոլոգը նաև ներկայացնում է, թե ամանորին ո՞ր սննդամթերքների չարաշահումն է հաճախ մարսողական գանգատների պատճառ հանդիսանում:
«Պետք է նկատել, որ մեր ռացիոնը միշտ և Ամանորին հատկապես հարուստ է դժվարամարս ուտելիքներով, իսկ տոնական օրերին երբ մսի բազմազան տեսականին՝ աղացած, տապակած, ջեռոցում եփված կամ երշիկեղենի տեսքով, պանրի տեսականին, զանազան աղցանները զուգակցվում են սեղաններից անպակաս գազավորված ըմպելիքներով, դա արդեն իսկապես մարտահրավեր է մեր մարսողական համակարգի համար։ Սրանով է թերևս բացատրվում այն հանգամանքը, որ այս շրջանում մարսողական որոշ գանգատներ ակտիվանում են»,- նշում է մասնագետը։
Ինչպե՞ս կարելի է «մաքրել» լյարդը հատկապես տոնական օրերին, երբ ալկոհոլ հաճախ են կիրառում
Աննա Հազոյանը նշում է, որ լյարդը մաքրող միջոցներ՝ բույսեր, դեղեր կամ այլ միջոցներ գոյություն չունեն, պետք է ալկոհոլի չարաշահումից խուսափել, հատկապես եթե արդեն կա լյարդի որևէ հիվանդություն։
Ալկոհոլը, ունենալով բարձր կալորիականություն սովորաբար արգելակում է ախորժակը և մարդը սկսում է վատ սնվել, ինչն էլ ավելի է բարձրացնում լյարդի վնասման ռիսկը։ Ինչպես ասում են, միայն «խմելը» լյարդի վնասում կարող է առաջացնել, սակայն «ուտել-խմել»-ն էլ կարող է պանկրեատիտ առաջացնել՝ ենթաստամոքսային գեղձի բորբոքում։
Այսինքն՝ ոչ սննդով և ոչ էլ որևէ այլ միջոցով մենք չենք կարող կանխել ալկոհոլի չարաշահման վատ հետևանքները մեր օրգանիզմի համար։
«Տնական» օղին ավելի անվտա՞նգ է, քան խանութում վաճառվողը
Ըստ գաստրոէնտերոլոգ՝ լյարդի ախտահարման ցածր ռիսկային քանակ է համարվում մինչև 20 գ/օր մաքուր էթանոլի ընդունումը տղամարդկանց և մինչև 10գ/օր՝ կանանց համար, այսիքն, եթե դիտարկում են էթանոլով լյարդի ախտահարման փաստը, ապա տնական օղին, օրը միջինում ունի 60% թնդություն ավելի քիչ քանակով արդեն ավելի տոքսիկ է, քան խանությում վաճառվողը։
«Սակայն իհարկե չի բացառվում, որ խանությում վաճառվող օղին էլ կարող է պարունակել այլ տոքսիկ նյութեր, հավելումներ, որոնք հավելյալ վտանգ կարող են ներկայացնել։
Այնպես որ, լավագույն տարբերակը ուղղակի ալկոհոլի չարաշահումից խուսափելն է»,- ընդգծում է նա։
Ի՞նչ անել, եթե առաջացել են մարսողական գանգատներ՝ վքնածություն, լուծ, փորկապություն և այլն
Նախ խուսափեք «մեղավոր» սննդից՝ մի քանի օրվա աղցաններից, գազավորված և կոնսերվացված ուտելիքներից, ալկոհոլից։
Գանգատների պահպանման դեպքում անպայման պետք է դիմել մասնագետի, քանի որ եթե մի դեպքում դա կարող է լինել մարսման անցողիկ խանգարում, մեկ այլ դեպքում դա կարող է լինել քրոնիկ հիվանդության սրացում կամ նոր դրսևորում։
Լրահոս
Տեսանյութեր
Հայաստանի ու հայ ժողովրդի շահերը պաշտպանող իշխանություն գոյություն չունի. Բագրատ Սրբազան
