Ձեր վստահելի աղբյուրը

«Եվրոպական դատարանում Չիրագովի և Սարգսյանի գործերի քննությանը նախապատրաստվելու ժամանակ, երբ ուսումնասիրում էի նաև միջազգային մամուլը, բրիտանական The Telegraph պարբերականում հանդիպեցի հրապարակման Արցախյան հակամարտության վերաբերյալ, որում ասվում էր, որ Լեռնային Ղարաբաղը մեր օրերի Շլեզվի Քոշեյնի հարցն է: 19-րդ դարի այդ հակամարտության վերաբերյալ լորդ Պալմեստոնն ասել է, որ Եվրոպայում միայն երեք մարդ է այն երբևէ հասկացել, որոնցից մեկը մահացել է, մյուսը՝ խելագարվել, իսկ երրորդն ինքն է, որը մոռացել է այդ մասին»,-«Արցախի Հանրապետության միջազգային ճանաչման հրամայականը» գիտագործնական համաժողովի ընթացքում ելույթում ասաց ՀՀ դատարանի նախկին դատավոր Ալվինա Գյուլումյանը:

Նրա խոսքով Արցախի ճանաչման ձգձգումը կամ հարցի սառեցումը նշանակում է՝ հասնել իր բերած օրինակում նկարագրված վիճակին և մոռացության տալ հարցը

Գյուլումյանը հնարրավոր համարեց, որ Արդարադատության միջազգային դատարանում Հայաստանի ներկայացրած դիմումից ադրբեջանցիներն առանձին հատվածներ վերցնեն և օգտագործեն:

Այդ մտահոգության համատեքստում  նա կարևորեց  պետության իրավական անվտանգության խնդիրը, որպեսզի իրավական ատյաններին ներկայացնելու համար ցանկացած փաստաթուղթ նախապատրաստելիս՝ իմանան դրա հետագա հնարավոր հետևանքների մասին:

Ընդգծելով, որ նույնը վերաբերում է  միջազգային պայմանագրերին, մասնավորապես՝ խաղաղության պայմանագրին՝ ՄԻԵԴ-ում ՀՀ նախկին դատավորը հավելեց. «Պետք է իմանանք, թե իրավական առումով այն որքան է ապահովելու մեր անվտանգությունը»:

Ալվինա Գյուլումյանը հայտարարեց, որ  Հաագայի դատարան կարելի էր նաև դիմում ներկայացնել ուժի կիրառման սկզբունքի խախտման փաստը հաստատելու վերաբերյալ:

«Ասվում է՝ մենք գնում ենք խաղաղության, բայց այստեղ մի մեծ հարց է առաջանում. արդյո՞ք Արցախը չճանաչելով՝ մենք կարող ենք հասնել խաղաղության»,-ասաց նախկին դատավորը և նկատեց, որ դրա պատասխանն էլ տրվել է ՄԱԿ-ի մարդու իրավունքների կոմիտեի 1984թ.-ի 21-րդ նստաշրջանում ընդունված քաղաքական և քաղաքացիական իրավունքների մասին դաշնագրի առաջին հոդվածի վերաբերյալ ընդհանուր դիտողություններով, որտեղ ընդգծվել է, որ,  ինչպես ցույց է տվել պատմությունը, ժողովուրդների ինքնորոշումների իրավունքի նկատմամբ հարգանքը և այդ իրավունքի իրագործումը նպաստում է պետությունների միջև բարեկամական հարաբերությունների և համագործակցության կայացմանը, միջազգային խաղաղության, փոխըմբռնման ամրապնդմանը:

Հայտնելով, որ Արցախի՝ միջազգային ավելի լայն ճանաչման անհրաժեշտութուն կա, որի համար կա երկու ճանապարհր՝ բանախոսն ասաց, որ առաջինով պետք է հանրությանը հասցվի, որ  Արցախը երբևէ պատմականորնեն և ԽՍՀՄ փլուզման ժամանակ չի եղել և պետք է ընդամենը ճանաչել նրա միացումը Հայաստնաին:

Նկատելով, որ այս մոտեցումը կարող է բախվել տարածքային ամբողջականության սկզբունքի հետ՝ Գյուլումյանն ասաց, որ կարելի է նաև որպես տարածքային վեճ իրավական և փաստական հիմքերի վրա աշխատել:

«Երկրորդ տարբերակով պետք է հիմնավորել, որ արցախի ժողովուդը միջազգային իրավունքի, և նախկին ԽՍՀՄ օրենսդրության հիման վրա իրականացրել է իր ինքնորոշման իրավունքը՝ դրա համար ունենալով բավարար իրավական և փաստական հիմքեր»,-հայտարարեց Գյուլումյանը: