Ձեր վստահելի աղբյուրը

Աշխարհագետ, գեոմորֆոլոգ Լևոն Գալստյանը միացել է Ամուլսարի ոսկեբեր քվարցիտների հանքավայրի շահագործման վերաբերյալ հայտարարությանը, որտեղ մի շարք պահանջներ են ներկայացվել պետական մարմիններին։

«Ես չեմ ակնկալում պատասխան  ներկայացված պահանջներին։ Պահանջներն ընկալում եմ որպես ներկայացված փաստ, եթե դրանք չեն կատարվում, ապա ես՝ որպես քաղաքացի ունեմ իրավունք որոշակի գործողություններ անելու կամ մտածելու որոշակի գործողություններ անելու մասին»,-Panorama.am-ի հետ զրույցում ասաց աշխարհագրագետը։

Թե ինչ գործողությունների  մասին է խոսքը, նա չի ցանկանում փակագծեր բացել։

«Դրա մասին հիմա չենք խոսում։ Ինձ համար կարևորն այն փաստն է, որ պահանջները չկատարելու դեպքում ես համարելու եմ, որ պետությունը չի կատարում իր քաղաքացու ցանկությունները։ Ընդ որում ինձ նման կան տասնյակ, հնարավոր է հարյուրավոր, հազարավոր քաղաքացիներ, որոնք ունեն նույն պահանջները։ Ես  2011 թվականից միշտ եղել եմ հանքի շահագործման դեմ պայքարում՝ որպես մարդ, քաղաքացի, մասնագետ, այսօր էլ պատրաստ եմ։ Բայց ամեն ժամանակ ունի իր մարտավարությունն ու ռազմավարությունը»,-նշեց նա։

Հայտարարությանը միացածների թվում շատ ջերմուկցիներ կան։ Հանքի շահագործման հետևանքների վերաբերյալ քննարկումների արդյունքում Լ. Գալստյանը եկել է համոզման, որ Ջերմուկում մոմի լույսով փնտրելու դեպքում 10-30 մարդ կգտնվի, որ կողմ է հանքի աշխատելուն։

«Ջերմուկ քաղաքը միշտ դեմ է եղել։ Եթե հիշում եք, 2018-ին հանրագիր-ստորագրահավաք է իրականացվել, մոտ 3 հազար մարդ է միացել։ Ջերմուկ խոշորացված համայնքի բնակիչները դեմ են այդտեղ մետաղական հանքարդյունաբերական ցանկացած ծրագրի, խոսքը միայն  Ամուլսարի մասին չէ։ Ստորագրահավաքին մասնակցել են Ջերմուկի, Գնդեվազի, Կեչուտի ու այլ բնակավայրերի ապրողները։ Այս փաստերը կան, հիմա ով ինչ պատմի, ասի կամ փորձի իր հարցազրույցներով, սպասարկող լրատվամիջոցներով, որոնց  կազմն այս վերջին 13 տարում անընդհատ փոփոխվում է՝ նայած ով է կառավարող ուժը, հեռուստաընկերություններով, ներկայացնի, թե այդ ծրագրին մեծ աջակցություն կա, ասեմ, այդ աջակցությունը 10-20 տոկոսից ավելի չի եղել Հայաստանում, հնարավոր է՝ պատերազմից հետո մի քիչ ավելացած լինի, բայց ամեն դեպքում մենք գիտենք՝  ինչքան աջակից ունի ծրագիրը, ինչքան աջակից՝  տարածքը մաքուր պահելու կողմնակիցները, ի դեպ այդ մարդկանց և քանակը, և որակը մենք լավ գիտենք»,-ասաց Գալստյանը։

Այն, որ ժողովրդավար որևէ երկրի բանկի կողմից ծրագիրը ֆինանսավարում չի ստանում, ըստ Գալստյանի, հուշում է, որ Արևմուտքում ի վերջո հասկացել են, որ ժողովրդի կամքին հակառակ գնալը չի բխում իրենց դավանած արժեքներից։

«Ես չեմ ուզում հիմա այդ արժեքները քննարկել, բայց ստեղծված իրավիճակում ֆինանսավորման բեռի մեծ մասն իր վրա վերցրեց ինչ-որ մի Եվրասիական բանկ, որի գլխավոր բաժնետերերն են Ռուսաստանը, Ղազախստանը, Բելառուսը։ Սա արդեն բոլորին ինչ-որ բան հուշում է։  Կա նաև մի հայկական բանկ, դեռ չգիտենք՝ որն է, որը ռիսկ է արել ու ևս 50 մլն դոլար կտրամադրի այդ ծրագրին։  Ես չգիտեմ, որ բանկն է, բայց կարող եմ նրան բարի խորհուրդ տալ, եթե չեն ուզում  նախորդների պես իրենց ներդրումները կորցնել, թող ուղղակի ձեռ քաշեն այդ ծրագրից։ Ինչպես նախկինում այլ բանկեր են կորցրել, նրանք էլ են կորցնելու»,-նշեց Գալստյանը ավելացնելով, որ 2011-ից ի վեր որպես աշխարհագետ, քաղաքացի իր կարծիքը  հանքի շահագործման վերաբերյալ չի փոխվել։

Հիշեցնենք, որ 2023թ. փետրվարի 22-ին ՀՀ կառավարությունը Եվրասիական զարգացման բանկի և «Լիդիան Արմենիա» ՓԲԸ-ի հետ կնքել է  եռակողմ փոխըմբռնման հուշագիր՝ վերսկսելու Ամուլսարի ոսկեբեր քվարցիտների հանքավայրի շահագործման ծրագիրը։

Հայտարարության ներքո ստորագրած մոտ 600 կազմակերպությունների ներկայացուցիչներ և անհատներ  մեր խոր հիասթափություն և դժգոհություն են հայտնում Ամուլսարում հանք շահագործելու վերաբերյալ ՀՀ կառավարության ապօրինի, կարճատես, անպատասխանատու, արկածախնդիր, պետության համար վտանգներով հղի որոշման կապակցությամբ։