Ձեր վստահելի աղբյուրը

«Խնդրի իրավական կողմն այն է, որ այս պարագայում Օրհուսի կոնվենցիան ամբողջովին խախտվում է՝ հանրության կարծիքը հաշվի չի առնվում, իսկ «Լիդիան Արմենիա»-ի դեպքում, երբ ստորգետնյա թունավոր ջրերը Ամուլսարի ընդերքից կարող են Որոտանի, Արփայի, Սևանի և վերջին հաշվով Հրազդան գետով հասնեն Արարատյան դաշտ՝ ազդակիր համայնք դառնում է Հայաստանի ողջ բնակչությունը: Մի փոքր երկրում եթե հանկարծ ողջ կենտրոնական տարածքը թունավորվեց, դրա հետևանքը ղեկավարության մեջ որևէ մեկը պատկերացնո՞ւմ է»,- Panorama.am-ին իր կարծիքը հայտնեց «Դալմա-Սոնա» բնապահպանական հիմնադրամի նախագահ Ռուզաննա Ղազարյանը:

Հիշեցնենք, որ փետրվարի 22-ին էկոնոմիկայի նախարար Վահան Քերոբյանը հայտարարել էր, որ Ամուլսարի ոսկու հանքը կշահագործվի և այդ նպատակով ՀՀ կառավարությունը 250 միլիոն դոլար արժողությամբ համաձայնագիր է ստորագրել «Լիդիան Արմենիա» ընկերության ու Եվրասիական զարգացման բանկի հետ։ Նա նաև նշել էր, որ հանքի շահագործման դիմաց Հայաստանը ստանալու է «Լիդիան Արմենիա» ընկերության բաժնետոմսերի 12,5 %-ը։

Ավելի քան 10 տարի է Ամուլսարի հարակից բնակավայրերի բնակիչները և բնապահպան-ակտիվիստները պայքարում են ծրագրի իրականացման դեմ՝ հայտարարելով, որ անթուլատրելի է Ջերմուկ առողջարանային քաղաքի և Հայաստանի ջրային ռեսուրսների հիմնական ակունքի մոտ ոսկու հանք շահագործել, որ այն կվտանգի Հայաստանի ողջ ջրային պաշարները, և բնակիչների առողջությունը: 

Ռուզաննա Ղազարյանը կարծիք հայտնեց, որ հանքի շահագործմանը հավանություն տված  կառավարության անդամներից ոչ մեկը հայրենասեր չէ:

«Կրկնվեմ՝ իրավական առումով Օրհուսի կոնվենցիան լրիվ խախտվել է՝ հանրության կարծիքը հաշվի չի առնված, իսկ որ իրենք ազդակիր համայնք միայն շրջակայքի համայնքներն էին համարել և Ջերմուկը չէին վերցրել, այն նույնպես խախտում էր, ստացվում է, որ տառակերությամբ էին զբաղվել:

Խնդիրներին մանրամասն  անդրադառնալու հանար շատ ժամանակ է անհրաժեշտ, բայց ես գիտեմ, որ Ամուլսարը հանք չի դառնալու, սա միանշանակա է: Մեր ժողովուրդը թույլ չի տալու: Քանի դեռ վերջնական որոշումը չի կայացվել՝  կառավարությունը պարտավոր է հետ կանգնի իր մտադրությունից ու չշարունակի այդ գործընթացը, քանի որ այն շատ վատ հետևանքներ է ունենալու:

Նրանք փորձում են հին թույլտվությունը դնեն գործարկեն, երբ որ հին թույլտվության համար հիմք հանդիսացած ՇՄԱԳ-ն դեռ այն ժամանակ արդեն պարզվել էր, որ սխալ է, խախտումներով է արված, ճիշտ չէ, թերի է և այդ թույլտվությամբ շարունակել հանք գործարկել՝ ուղղակի հանցագործություն կլինի:

Միանշանակ վստահ եմ, որ Ամուլսարը սար է մնալու և այնտեղ հանք չի լինելու: Ողջ ժողովուրդը գնալու է ու կանգնի սարի կողքը: Ուղղակի չպետք է դա թույլ տրվի նաև այն պատճառով, որ Ջերմուկի տարածքը թշնամու հայացքի տակ է և նրանք ամեն ինչ օգտագործում են մի թիզ առաջ գալու համար: Մեր կառավարությունը, գոնե սա հասկանալով, պետք է չթողնի որ ժողովուրդը գնա կուտակվի Ջերմուկում»:

Panorama.am-ի թղթակիցը հարց ուղղեց, թե որպես իրավաբան Ռուզաննա Ղազարյանը խնդիր տեսնո՞ւմ է այն երևույթի մեջ, որ կառավարությունը  Քաջարանի պղնձամոլիբդենային կոմբինատից հետո բաժնեմաս է վերցնում նաև Ամուլսարը շահագործել պատրաստվող «Լիդիան Արմենիա»,-ընկերությունից:

«Խնդիրն այն է, որ պետությունն ինքը պատվիրակված իրավունք ունի և ոչ թե պետք է լինի սեփականատերը: Մեր Սահմանադրությամբ՝ երկիրը, մեր ժողովրդինն է: Ժողովրդինը, ոչ թե կառավարությանը: Կրկնեմ՝ վերջինս ունի պատվիրակված լիազորություններ: Այն, որ ինքը որոշի, որ այն իրենն է և հետո էլ օգտագործի այդ եկամուտները և հարց է, թե ում գրպանը կգնան դրանք, այդտեղ էլ հանցագործության բազմաթիվ տարրեր կան:

Իրենք ուղղակի իրավունք չունեն առանց հանրության կարծիքը հաշվի առնելու՝ հանրության, ժողովրդի սեփականություն հանդիսացող ընդերքը, ունեցվածքը, սարը տալ այլ սեփականատերերին՝ դարձնելով ուրիշների սեփականությունը՝ ի վնաս հայ ժողովրդի: Սա այն դեպքում, երբ այդտեղ չի կարելի նման գործողություններ կատարել: Ես ապշում եմ, որ ամեն անգամ ասում են, թե ռիսկերը կառավարելի են: Որևէ բանական մարդ չի կարող ասել, թե հնարավոր է տարերքը կառավարել: Վերջին ամսվա ընթացքում ամբողջ Մերձավոր Արևելքը, Թուրքիայում, Սիրիայում մինչև Կիպրոս և Եգիտոս երկարշարժերի շղթան գնաց: Իրենք ինչպես են պատկերացնում՝ այդ ռիսկերը կառավարելի՞ են: Այն դեպքում, երբ մենք սեյսմիկ գոտում ենք գտնվում՝ հայտարարել, թե ռիսկերը կառավարելի են և իրենք կարող են այնպես անել, որ թունավորված ստորգետնյա ջրերը այլ տեղեր չգնան, չգան հասնեն Արարատյան դաշտ՝ անմտություն է: Ուղղակի ես չգիտեմ՝ կա՛մ իրենք են մանկամիտ, կա՛մ ժողովրդին են երեխայի տեղ դնում:

Ամուլսարն այսօր հայ ժողովրդի համար փորձաքար է, եթե մենք հիմա չկարողանանք պաշտպանել մեր սարը՝ հետևանքները շատ վատ են լինելու՝ Աստված չանի»,-պատասխանեց «Դալմա-Սոնա» բնապահպանական հիմնադրամի նախագահը: