Ձեր վստահելի աղբյուրը

2022 թվականի ապրիլի 26-ին Նիկոլ Փաշինյանի ավտոշարասյան մեքենաներից մեկը Պարոնյան-Լեո փողոցների խաչմերուկում մահացու վրաերթի ենթարկեց երիտասարդ հղի կնոջ՝ Սոնա Մնացականյանին։ Մնացականյանին վրաերթի ենթարկելու և անզգուշությամբ մահ պատճառելու գործը դատարանում է։ Դատավարության ընթացքի վերաբերյալ Panorama.am-ը զրուցել է տուժող Սոնա Մնացականյանի իրավահաջորդի ներկայացուցիչ Րաֆֆի Ասլանյանի հետ։

Panorama.am-Դատավարությունը ո՞ր փուլում է գտնվում։

Րաֆֆի Ասլանյան-Այս պահին հիմնական դատալսումների փուլն է։ Հիշեցնեմ, որ վարորդի վերաբերյալ քրեական վարույթի նյութերն են ուղարկվել դատարան մեղադրական եզրակացությամբ և այս պահին դատաքննությունն իրականացվում է վարորդի արարքի կապակցությամբ։

Նախորդ 5 դատական նիստերի ընթացքում հարցաքննվել են շուրջ 30 վկաներ, հաջորդ դատական նիստում հարցաքննվելու են ևս 4 վկաներ, այնուհետև դատարանն անցնելու է  քրեական վարույթի գրավոր ապացույցների հետազոտմանը։ Այդ փուլում կողմերի միջնորդություններն են քննության առարկա դառնալու։

Panorama.am-Վկաները հիմնականում ի՞նչ են ասում։

Րաֆֆի Ասլանյան- Իմ կարծիքով, այս գործի համար վկաների ցուցմունքներն առհասարակ էական նշանակություն չունեն, քանի որ, կարծում եմ, վկաներ դատակոչելն ընդամենը դատաքննության ընթացքն անհարկի ծանրաբեռնեց։ Դեպքն ամբողջությամբ տեսագրված է և դեպքի բնույթն այնպիսին է,  որ այստեղ մասնագիտական գիտելիքներ են պահանջվում անձանց արարքների իրավական գնահատման համար, հետևաբար վկաների՝ անցորդներ, օգնություն ցուցաբերողներ, ճանապարհային ոստիկանության աշխատակիցներ, հայտնած տեղեկությունները գործի համար առարկայական նշանակություն չեն կարող ունենալ։ Այդպես էլ կա, որևէ մեկը որևէ տեղեկություն չհայտնեց իր ցուցմունքում, որը գործի համար ելակետային նշանակություն ունենար։

Վկաներից՝ ճանապարհային ոստիկանության աշխատակիցները, այսինքն՝ նույն դասակում աշխատող անձինք, ենթադրաբար են նշում, որևէ մեկն արագությանն ականատես չի եղել, ասում են՝ մեր կարծիքով վարած կլիներ մոտ 70-80 կմ/ժամ արագությամբ, կարծիքներ են հնչեցնում՝ այդ խաչմերուկն իբրև թե բարձր արագությամբ հնարավոր չէր մտնել և այլն։ Դրանք գնահատողական դատողություններ են։ Դա ոչ թե վկայի ասելով է, այլ փորձագետի եզրակացությամբ։ Արդեն երկու փորձագիտական եզրակացություններ կան գործում, որտեղ նշվում է,  որ նվազագույն արագությունը եղել է 180 կմ/ժամ, այսինքն խաչմերուկ մուտք գործելու պահին։ Սա նշանակում է, որ մինչև արգելակումն ավելի բարձր արագություն է ունեցել։ Այդ հանգամանքը որևէ վկա չի կարող հերքել իր գնահատողական դատողությամբ, որքան էլ լինի օբյեկտիվ կամ շահագրգիռ, իսկ այս դեպքում վկաները մեծամասնամբ շահագրգիռ են, ՃՈ աշխատակիցներ են։ Դա կարող է հերքել միայն մեկ այլ՝ նույն բնագավառի փորձագետը։ Սա ակնհայտ է, հետևաբար վկաների ասածները որևէ նշանակություն չունեն, տուժող կողմը գտնում է, որ վարորդի արարքի կապակցությամբ արդեն իսկ կան բավարար փաստական տվյալներ, նրա նկատմամբ մեղադրական վճիռ արձակելու համար  գործով հավաքված են առավել քան բավարար փաստական տվյալներ։

Panorama.am- Ավելի վաղ դուք հայտնել էիք, որ այս դեպքով իրականացվել է ուղղորդված նախաքննություն, բացահայտ նպատակներով «անհետացվել» է շարասյան ավտոմեքենաներում օգտագործված ռադիոկապի ձայնագրությունը։ Բողոք էիք ներկայացրել վերաքննիչ քրեական դատարան, այն բավարարվել էր։ Այդ մասով ի՞նչ նորություն կա։

Րաֆֆի Ասլանյան-Հատուկ նշանակության տրանսպորտային միջոցների մեջ պետք է լինեն ռադիոկապ ու ձայնագրվի։ Նաև կառավարության որոշմամբ է այդպես, որ ռադիոկապը պետք է ձայնագրվի ու արձանագրվի, բայց վարույթի ընթացքում ընդամենը մեկ գրությամբ վարույթն իրականացնող մարմինը բավարարվել է, որտեղ ոստիկանության համապատասխան վարչությունից նշել են, որ տեխնիկական խոտանի պատճառով ձայնագրություն չի իրականացվել, մինչդեռ  ձայնագությունը տեղի ունեցածի վրա լույս կսփռեր, հատկապես կարևոր էր շարասյան ղեկավարի ու շարասյան պատասխանատու ղեկավարի արարքների քրեաիրավական գնահատման համար։ Ըստ կառավարության որոշման, նրանք անձնական պատասխանատվություն են կրում շարասյան ավտոմեքենաների արագության համար։

Քրեական հետապնդում չհարուցելու մասին որոշում էր կայացվել նշված անձանց նկատմամբ։ Իմ կողմից բողոքարկվել է, վերաքննիչ դատարանը բավարարել է իմ բողոքը՝ արձանագրելով, որ մինչդատական վարույթի ընթացքում խախտվել են տուժողի իրավահաջորդ Մնացական Մնացականյանի իրավունքները և իրավաչափ է գնահատել տուժող կողմի այն դատողությունները, որ և ռադիոկապի ձայնագրությունը չպահպանվելու հանգամանքի և այլ հանգամանքների կապակացությամբ պատշաճ նախաքննություն չի իրականացվել և վերաքննիչ դատարանը պարտավորեցրել է նոր քրեական վարույթ նախաձեռնելու եղանակով իրականացնել նոր նախաքննություն և վերացնել տուժողի իրավահաջորդի իրավունքների խախտումները։

Գլխավոր դատախազի տեղակալը վճռաբեկ բողոք էր բերել վերաքննքիչ դատարանի այդ որոշման դեմ, սակայն վճռաբեկ դատարանը ապրիլի 7-ի որոշմամբ այդ բողոքը վարույթ չի ընդունել, այդպես, ըստ էության, արձանագրելով, որ վերաքննիչ դատարանի կայացրած որոշմամբ որևէ առերևույթ դատական սխալ թույլ չի տրվել։ Սա նշանակում է, որ արդեն ունենք օրինական ուժի մեջ մտած դատական ակտ, պետք է նոր վարույթ նախաձեռնվի դրա շրջանակներում քննության առարկա դարձվի բացի վարորդից, նաև մյուս անձանց մեղավորության հարցը։

Panorama.am- Դատական լսումների ընթացքը ինչպե՞ս կգնահատեք։

Րաֆֆի Ասլանյան-Այս պահին որևէ արտառոց բան չենք նկատել։ Սա այն փուլը չէ, որտեղ հնարավոր է ինչ-որ կերպ միջամտել։ Դժվար է  պատկերացնել, թե ինչ կարող էր արվեր, որպեսզի տուժող կողմի դժգոհությունն հարուցվեր։ Հիմնական դատալսումների փուլն է, որտեղ վկաներն են հարցաքննվում, ապացույցներն են հետազոտվում։ Մնացածը՝ վարույթի օբյեկտիվ ընթացքի մասին իրական և հիմնավորված հետևությունները կարող ենք անել մյուս փուլերում։ Այդ մասին կարող ենք խոսել վճիռ կայացնելուց հետո։

Panorama.am- Ակնկալո՞ւմ եք օբյեկտիվ դատավճիռ։

Րաֆֆի Ասլանյան-Մենք, իհարկե, այդ ակնկալիքն ունենք, որ ի վերջո կունենանք օբյեկտիվ դատավճիռ։ Տուժող կողմը գտնում է, որ գործով ապացույցներն առավել քան բավարար են մեղադրյալի նկատմամբ մեղադրական վերդիկտ արձակելու համար։ Նաև գտնում ենք, որ պետք է լինի համաչափ պատիժ։

Իհարկե, հիմնավոր կասկածներ ունենք, որ, գործի բնույթը հաշվի առնելով, այս գործի նկատմամբ կա որոշակի ուղղորդված վերաբերմունք և այդ կասկածը ձևավորվել է հենց նախաքննության ընթացքում։ Մասնավորապես, բազմիցս բարձրաձայնել ենք, որ նախաքննության ընթացքում ամեն ինչ արվել է, որպեսզի տեղի ունեցածի համար մեղադրվող անձը՝ Արամ Նավասարդյանը, մնա ազատության մեջ։ Սա առաջին հերթին պայմանավորված էր դեպքի բնույթով և այն հանգամանքով, որ հանդիսանում էր վարչապետին ուղեկցող ավտոշարասյան ավտոմեքնայի վարորդ։ Հետևաբար, միշտ էլ ունենալու ենք կասկած, որ որոշակի փուլում դարձյալ այս գործով լինելու է  միջամտություն, ամեն ինչ արվելու է  Արամ Նավասարդյանի և մյուս մեղավոր անձանց քրեական պատասխանատվությունից զերծ պահելու ուղղությամբ։ Բայց սա մեր վճռականության վրա որևէ ազդեցություն չի ունենալու, տուժող կողմն իր իրավունքների իրացմամբ ամեն ինչ անելու է, որպեսզի օբյեկտիվ ելքի հանգենք։

Panorama.am-Շնորհակալություն հարցերին պատասխանելու համար։