Քաղաքական 11:19 03/05/2023 Տարածաշրջան

Հարութ Սասունյան. Թուրքական ժխտման նոր մարտավարությունը. պաշտոնազրկել Բայդենին՝ Հայոց ցեղասպանության ճանաչման համար

Ավելի քան մեկ դար շարունակ իրար հաջորդող թուրքական կառավարությունները տարբեր հնարքներ են փորձել Հայոց ցեղասպանության հավաստիությունը ժխտելու համար: Նրանց բոլոր փորձերը ողորմելիորեն ձախողվել են։ Թուրքիան դիվանագիտական ճնշում գործադրեց ամբողջ աշխարհում և տասնյակ միլիոնավոր դոլարներ ծախսեց՝ վարձելով չափազանց թանկ լոբբիստական ընկերություններ՝ անհերքելին հերքելու համար: Ի տարբերություն հետպատերազմյան Գերմանիայի, որն ընդունեց իր մեղքը Հոլոքոստի համար և փոխհատուցեց, թուրքական կառավարությունը, շարունակելով իր ժխտումները, ամբողջ աշխարհում պիտակավորվում է որպես չզղջացող ոճրագործ վարչակարգ: Թուրքիայի համար ավելի լավ կլիներ մաքրվել՝ ճանաչելով և փոխհատուցելով 1915 թվականի զանգվածային հանցագործությունների համար, քան հավերժացնել իր բարբարոսական անցյալի խայտառակ ժառանգությունը:

Թուրքական ժխտողականության վերջին ծիծաղելի մարտավարությունն է՝ հայտարարել, որ նախագահ Ջո Բայդենը, ճանաչելով Հայոց ցեղասպանությունը, «խախտել է ԱՄՆ Սահմանադրության չորս հոդվածները»։ Եթե ցեղասպանությունը սարսափելի թեմա չլիներ, նման մեղադրանքը զվարճալի կլիներ: Սակայն կատակերգությունն այսքանով չի ավարտվում։ Թուրք լրագրող Ուղուր Դունդարին տված հարցազրույցում, որը հրապարակվել է մի շարք թուրքական լրատվամիջոցներում, ԱՄՆ-ում Թուրքիայի նախկին դեսպան Շուքրու Էլեքդաղն առաջարկել է թուրքական խմբերին փորձել պաշտոնազրկել Բայդենին Սպիտակ տնից հեռանալուց հետո, թեև նախագահին չի կարելի պաշտոնազրկել, երբ նա այլևս նախագահ չէ։
Դեսպան Էլեքդաղը սահմանադրական իրավունքի մասնագետ չէ։ Նա քոլեջում սովորել է տնտեսագիտություն, իսկ հետո դարձել դիվանագետ։ Նա ոչինչ չգիտի ԱՄՆ Սահմանադրության մասին:

Երբ թուրք լրագրողը Էլեքդաղին հարցրել է, թե ինչպես կարող են թուրքերը դատի տալ Բայդենին, քանի որ նա Օսմանյան կայսրությունն է անվանել որպես Ցեղասպանության հեղինակ, այլ ոչ թե Թուրքիայի Հանրապետությունը, դեսպանը ապուշաբար նշել է, որ «գոյություն չունի Օսմանյան կոչվող ազգություն: Օսմանյանը կայսրության անունն է։ Նրանք, ովքեր հիմնել են Օսմանյան պետությունը, թուրքեր են և նրանք մեր նախահայրերն են, իսկ մենք՝ նրանց ժառանգները»: Այսպիսով, Էլեքդաղն առաջարկում է թուրքերին դատի տալ Բայդենին՝ Օսմանյան կայսրությանը ցեղասպանության մեջ մեղադրելու համար: Սակայն, քանի որ Էլեքդաղը Թուրքիայի Հանրապետությունը կապում է Օսմանյան կայսրության հետ, ապա Թուրքիան բնականաբար պատասխանատու է օսմանյան հանցագործությունների համար։

Էլեքդաղը կեղծորեն պնդում է, որ նախագահ Բայդենը խախտել է ԱՄՆ Սահմանադրության 6-րդ հոդվածը, հինգերորդ բարեփոխումը, 1-ին հոդվածը (9-րդ բաժինը) և 14-րդ  բարեփոխումը:
Էլեքդաղն առաջարկել է, որ Թուրքիայի նախագահ Էրդողանը հայտարարի ամբողջ աշխարհին՝ «Նախագահ Բայդենը հանցագործություն է կատարել՝ խախտելով ԱՄՆ Սահմանադրությունը ապրիլքսանչորսյան իր հայտարարություններով»։ Սա ամբողջ հարցազրույցի ամենազավեշտալի հատվածն է։ Էրդողանը, որը զանգվածային հանցագործություններ է կատարել Թուրքիայի հարյուր հազարավոր քաղաքացիների նկատմամբ, երկրագնդի վրա վերջին մարդն է, որ կարող է որևէ մեկին մեղադրել հանցագործություն կատարելու մեջ։

Իր հարցազրույցի վերջում Էլեքդաղը հայտարարել է, որ ինքը կապ է հաստատել Ամերիկայի թուրքական միությունների ասամբլեայի (ATAA) ղեկավարների հետ, որոնք նրան ասել են, թե իրենք կքննարկեն նախագահ Բայդենին ուղղված իր մեղադրանքները
Էլեքդաղն առաջարկել է ակադեմիական հետազոտություն անցկացնել «ԱՄՆ նախկին նախագահին պաշտոնազրկման  և քրեական պատասխանատվության ենթարկել, թե ոչ» նրա «սահմանադրական իրավախախտումների համար»: ATAA-ն այժմ ծրագրում է գիտաժողով անցկացնել ամերիկյան համալսարաններից մեկում «պատմաբանների և իրավաբանների մասնակցությամբ»։

Ես ստացա ATAA-ի՝ նախագահ Բայդենին ուղղված նամակի պատճենը, թվագրված 2023 թվականի ապրիլի 18-ին, որտեղ նրան ասվում էր, որ նախորդ տարվա ապրիլքսանչորսյան իր երկու հայտարարությունները «անտեսել են ԱՄՆ Սահմանադրության առնվազն չորս հոդվածները և բարեփոխումները»։ Այնուամենայնիվ, ATAA-ի նամակը ստանալուց մեկ շաբաթ անց նախագահ Բայդենը 2023 թվականի ապրիլի 24-ին հերթական անգամ հանդես եկավ Հայոց ցեղասպանության մասին հայտարարությամբ՝ անտեսելով թուրքական նախազգուշացումները։ ATAA-ն նախագահը Բայդենին ասել է, որ ապրիլքսանչորսյան իր երկու  հայտարարությունների «դրդապատճառը եղել է միայն հզոր հայկական սփյուռքի շրջանում քաղաքական ժողովրդականություն ձեռք բերելը»:

Իր նամակի վերջում ATAA-ն կեղծորեն պնդել է, որ եղել է «Թուրքիայի և Հայաստանի հանրապետությունների նախաձեռնությունը՝ ստեղծելու Համատեղ պատմական հանձնաժողով, կազմված պատմաբաններից և իրավաբաններից և ընտրված Անկարայի ու Էրիվանի կողմից»:
Կցանկանայի մի քանի մտքեր ավելացնել թուրքական խեղաթյուրումների այս գրոհին.
Ես շատ ուրախ կլինեմ, եթե ATAA-ն դատական հայց ներկայացնի նախագահ Բայդենի դեմ, որը կհանգեցնի Օսմանյան Թուրքիայի կողմից իրականացված ցեղասպանության հանցագործության հանրայնացմանն ամբողջ աշխարհում։ ATAA-ի իրավաբանները հաճույքով կհարստանան՝ վարձատրվելով նման անլուրջ հայց ներկայացնելու համար:

Եթե Էլեքդաղն իսկապես սահմանադրական իրավունքի փորձագետ էր, ինչո՞ւ նա դատի չէր տվել նախագահ Ռոնալդ Ռեյգանին 1981 թվականին և ԱՄՆ Ներկայացուցիչների պալատին 1984-ին, երբ նրանք ճանաչեցին Հայոց ցեղասպանությունը՝ Վաշինգտոնում իր դեսպան եղած ժամանակ: Ինչո՞ւ ATAA-ն հայցեր չէր ներկայացրել 1975 թվականին՝ Ներկայացուցիչների պալատի, 2019 թվականին՝ Սենատի ու Ներկայացուցիչների պալատի և ԱՄՆ բոլոր 50 նահանգների կողմից Հայոց ցեղասպանության ճանաչման համար:

ATAA-ն կարող է շատ գումար և ջանք խնայել՝ պարզապես հարցնելով Google-ի Արհեստական բանականության (AI) կայքին, արդյոք թուրքերը կարող են դատի տալ նախագահ Բայդենին՝ Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչելու համար։ Ահա AI-ի պատասխանը.

«Ոչ, Բայդենը չի խախտել Սահմանադրությունը՝ ճանաչելով Հայոց ցեղասպանությունը։ Սահմանադրությունը բացահայտորեն չի արգելում նախագահին նման հայտարարություն անել, և չկա որևէ նախադեպ, որը ենթադրում է, որ այն հակասահմանադրական կհամարվի… Հայոց ցեղասպանությունը Օսմանյան կայսրության կողմից հայերի համակարգված բնաջնջումն էր Առաջին համաշխարհային պատերազմի ժամանակ:  Ցեղասպանության ժամանակ  սպանվել է մոտավորապես 1.5-ից 2 միլիոն հայ: Թուրքիայի կառավարությունը երկար ժամանակ հերքել է, որ ցեղասպանություն է տեղի ունեցել, սակայն կան անհամար ապացույցներ, որոնք հաստատում են դրա եղելությունը: Բայդենի կողմից Հայոց ցեղասպանության ճանաչումը վաղուց ուշացած քայլ էր մարդկության պատմության ամենամութ էջերից մեկի ճանաչման համար: Սա հզոր հայտարարություն է մարդու իրավունքների և արդարության նկատմամբ Ամերիկայի հանձնառության մասին»:

Հարութ Սասունյան
«Կալիֆորնիա կուրիեր» թերթի հրատարակիչ
www.TheCaliforniaCourier.com
Թարգմանությունը՝ Ռուզաննա Ավագյանի

 



Աղբյուր` Panorama.am
Share |

Լրահոս

16:57
Ադելիա Պետրոսյանը Ռուսաստանի Գրան պրիի 2-րդ փուլում հաղթել է կարճ ծրագրում
Ռուսաստանի գեղասահքի չեմպիոն ազգությամբ հայ  Ադելիա Պետրոսյանը Կազանում ընթացող Ռուսաստանի Գրան պրիի 2-րդ փուլում լավագույն արդյունքն է...
Աղբյուր` Panorama.am
16:42
Հրդեհ Բաքու-Թբիլիսի-Կարս երկաթգծի Ախալքալաքի կայարանում
Նոյեմբերի 1-ին երեկոյան ժամը 22։00-ի սահմաններում հրդեհ է բռնկվել Բաքու-Թբիլիսի-Կարս երկաթուղու Ախալքալաքիի հատվածի հոսանքի տրանսֆորմատորային...
Աղբյուր` Panorama.am
16:30
Իրանը լուրջ հարվшծ կհասցնի Իսրայելին և ԱՄՆ-ին. հոգևոր առաջնորդ
Իրանը լուրջ հարված կհասցնի Իսրայելին և ԱՄՆ-ին՝ ի պատասխան Թեհրանի և Մերձավոր Արևելքում իսլամական դիմադրության ուժերի նկատմամբ թշնամական քայլերի։...
Աղբյուր` Panorama.am
16:13
Նախկին ՀՀԿ-ական, «Զովք»-ի փոխտնօրեն, «Պրոֆալ»-ի տնօրեն և այլք․ Աննա Հակոբյանի հետ ընթրած «հաջողակ տղամարդիկ»
Oragir.News-ը մանրամասներ է ընթրիքից, որին մասնակցելու համար «Իմ քայլը» հիմնադրամին նախապես 1 միլիոն դրամ պետք է վճարեին։
Աղբյուր` Panorama.am
16:00
Սերբիայում երկաթուղային կայարանում փլուզման հետևանքով 14 մարդ է զոհվել, երկրում սգո օր է
Հայաստանի արտաքին գործերի նախարարությունը ցավակցել է Սերբիայի երկաթուղային կայարանում տեղի ունեցած ողբերգական փլուզման հետևանքով զոհվածների ընտանիքին։
Աղբյուր` Panorama.am
15:32
Ծանրորդ Ալեքսանդր Լազարյանը` Եվրոպայի մինչև 20 տարեկաների չեմպիոն
Նա նվաճել է նաև փոքր բրոնզե և փոքր ոսկե մեդալներ
Աղբյուր` Panorama.am
15:19
Արցախյան հանրությունը պետք է իմանա` ովքե՞ր են այդ մարդիկ, որ իրենց իրավունք են վերապահում արցախցիների անունից խոսել. Ստեփանյան
ՀՀ Աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարությունը տեղեկացրել է, որ «40+10 հազար» աջակցության ծրագիրը կշարունակվի մինչև ապրիլ,...
Աղբյուր` Panorama.am
15:07
Կոչ. COP29-ին ընդառաջ և ընթացքում հատուկ կարևորությամբ արծարծել արցախահայության նկատմամբ շարունակվող անարդարության մասին
Մեծի Տանն Կիլիկիո Կաթողիկոս Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Արամ Առաջինը, կաթողիկե հայոց կաթողիկոս պատրիարք Տ. Ռաֆայել Պետրոս ԻԱ Մինասյանը և Մերձավոր Արևելքի Հայ...
Աղբյուր` Panorama.am
14:41
Սիսիան-Աղիտու ավտոճանապարհին բախվել են բեռնատարն ու «VAZ»-ը, կան տուժածներ
Նոյեմբերի 2-ին, ժամը 13:23-ին Սյունիքի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Սիսիան-Աղիտու...
Աղբյուր` Panorama.am
14:36
Խաչանովը մեկնաբանել է Փարիզի «Մասթերսի» քառորդ եզրափակչում Դիմիտրովի նկատմամբ տարած հաղթանակը
Ռուսաստանը ներկայացնող Կարեն Խաչանովը դուրս է եկել Փարիզում ընթացող Masters շարքի մրցաշարի  քառորդ եզրափակչում հաղթել է բուլղարացի Գրիգոր...
Աղբյուր` Panorama.am
14:26
Արամ Առաջինն ու Օկամպոն քննարկել են արցախահայերի իրավունքներին վերաբերող հարցեր
Նոյեմբեր 1-ին Մեծի Տանն Կիլիկիո Կաթողիկոս Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Արամ Առաջինն ու  Միջազգային քրեական դատարանի նախկին գլխավոր դատախազ Լուիս Մորենո...
Աղբյուր` Panorama.am
14:11
Արման Ծառուկյանն ու Իսլամ Մախաչևը կարող են ռևանշ մենամարտ անցկացնել հունվարի 18-ին
Թեթև քաշային կարգում UFC-ի գործող չեմպիոն Իսլամ Մախաչևը և Արման Ծառուկյանը կարող են ռեւանշ-մենամարտ անցկացնել հունվարի 18-ին Լոս Անջելեսում...
Աղբյուր` Panorama.am
14:04
«Գոյ» թատրոնը կվերսկսի գործունեությունը
«Լիահույս ենք, որ Գ. Սունդուկյանի անվան ազգային ակադեմիական թատրոնի տնօրենը չի խոչընդոտի և կենթարկվի օրինական պահանջին»։
Աղբյուր` Panorama.am
14:00
Ջերմաստիճանը կշարունակի նվազել
Երևանում նոյեմբերի 2-ի ցերեկը, 5-7-ին սպասվում է առանց տեղումների եղանակ։ Նոյեմբերի 3-ի երեկոյան ժամերին, 4-ին հնարավոր է կարճատև անձրև։...
Աղբյուր` Panorama.am
13:54
Մեկ տարում պարեկային ծառայության մեքենաների մասնակցությամբ գրանցվել է 468 պատահար. Հետք
որից 150-ի մեղավորը պարեկային ծառայության աշխատակիցներն են
Աղբյուր` Panorama.am
13:46
Բժիշկը բացատրել է, թե ինչու է քնի պակասը հանգեցնում քաշի ավելացման
Քնի մշտական պակասը հանգեցնում է այնպիսի նյութերի արտադրության ավելացմանը, որոնց պարագայում մարդն ավելի մեծ հաճույքով է սկսում ուտել ճարպային և...
Աղբյուր` Panorama.am
13:29
Գագիկ Ծառուկյանը զանգահարել է Արամ Ա-ին ու պատրաստակամություն հայտնել աջակցելու Լիբանանում բնակվող հայերին
Տեղի է ունեցել Գագիկ Ծառուկյանի և Մեծի Տանն Կիլիկիո  Կաթողիկոս Արամ Առաջինի հեռախոսազրույցը՝ Գագիկ Ծառուկյանի նախաձեռնությամբ։...
Աղբյուր` Panorama.am
13:14
Արսեն Բաբայան. ՄԻՊ արագ արձագանքման խմբերը չեն այցելել ձերբակալվածներին, ինչից կարող եմ մի բան ենթադրել
«Ի սկզբանե քաղաքացիների ձերբակալման նպատակը եղել է այս մարդկանց աչքը վախեցնելը։ Տանենք մի քանի ժամ, մի քանի օր պահենք, որ էլ հանկարծ...
Աղբյուր` Panorama.am
12:52
Շիրակում ամուսինը պատանդառել է կնոջն ու զանգահարել ոստիկանություն
Նոյեմբերի 1-ին, արտակագ դեպք է տեղի ունեցել Շիրակի մարզում։ Shamshyan.com-ի փոխանցմամբ, ժամը 19։50-ի սահմաններում ՀՀ ներքին գործերի...
Աղբյուր` Panorama.am
12:30
Երևանի կառավարման տոտալ ֆիասկո է. Քրիստինա Վարդանյան
«Լսեցի քաղաքային իշխանութրան անդրադարձը մետրոյի կոլափսին։ Սա կառավարման տոտալ ֆիասկո է»,-նման գնահատկան է տալիս Երևանի...
Աղբյուր` Panorama.am
12:22
3 տեսակի ավտոբուսից օգտվելիս հնարավոր է լինելու վճարում իրականացնել նաև բանկային քարտերի միջոցով. Քաղաքապետարան
Նոյեմբերի 1-ից հասարակական տրանսպորտից օգտվելիս որոշակի փոփոխություններ են կատարվել։ Մասնավորապես Man, ZhongTong և GazelCity տրանսպորտից...
Աղբյուր` Panorama.am
12:17
Հղի կանայք կարո՞ղ են մկրտվել. Հայր Զաքարիայի պարզաբանումը
«Հղի կանայք կարո՞ղ են մկրտվել»։ Հարցին ֆեյսբուքյան իր էջում պատասխանել է Մայր Աթոռ Ս. Էջմիածնի միաբան հայր Զաքարիա Բաղումյանը....
Աղբյուր` Panorama.am
12:00
Հովհաննես Ավետիսյան. Ոստիկանությունը գտնվում է պատանդի կարգավիճակում
«Ամենայն պատասխանատվությամբ հայտարարում եմ, որ ոստիկանությունը գտնվում է Հայաստանի ժողովրդին խաբած ու ժողովրդավարության անցան տակ...
Աղբյուր` Panorama.am
11:38
ՈՒՂԻՂ. ՁՊՎ-ից ազատ արձակված Հովհաննես Ավետիսյանը ներկայացնում է իր դեմ իրականացրած ապօրինությունները
Երկու օր առաջ ձերբակալված կառավարման մասնագետ Հովհաննես Ավետիսյանն ու փաստաբան Արսեն Բաբայանը ներկայացնում են Ավետիսյանի դեմ իրականացրած...
Աղբյուր` Panorama.am
11:15
Սկանդալ «Ну-ка, все вместе»-ի տաղավարում՝ հանուն Արփի Աբգարյանի
«Ну ка все вместе» նախագծի հատուկ թողարկման ժամանակ սկանդալային իրավիճակ է ստեղծվել։ Մասնակիցները կատարել են հայտնի կոմպոզիտոր և...
Աղբյուր` Panorama.am
10:41
Ցեղասպանության ժխտումը հղի է նոր ողբերգություններով. Տիգրան Աբրահամյան
«Հայոց ցեղասպանության միջազգային ճանաչման հարցը Հայաստանի ու հայ ժողովրդի համար ոչ միայն պատմական արդարության վերականգնման, այլ կոնկրետ...
Աղբյուր` Panorama.am
10:27
Հաջորդ օրվա հաջողակ տղամարդը. Աննա Հակոբյանը հանդիպել է Դավիթ Երեմյանի հետ
Նիկոլ Փաշինյանի կինը՝ Աննա Հակոբյանը հաջողակ տղամարդկանց հետ ընթրելու hաջորդ օրը հանդիպել է մեկ այլ գործարարի՝ Դավիթ Երեմյանի, որի գործերը...
Աղբյուր` Panorama.am
10:16
Իսպանիայում զոհերի թիվը հնարավոր է հասնի 500-ի
Իսպանիայում ուժեղ ջրհեղեղների հետևանքով զոհերի թիվը հնարավոր է հասնի 500-ի։ Ասյ մասին  գրում  է «Ռիա Նովոստի»...
Աղբյուր` Panorama.am
09:53
«Փաստ». Հայաստանը պատրաստ չէ համընդհանուր հայտարարագրման համակարգին. Որքան հայտարարագիր են ներկայացվել
«Փաստ» թերթը գրում է. «Ինչպես հայտնի է, 2025 թվականի հունվարի 1-ից Հայաստանում եկամուտների հայտարարագիր են ներկայացնելու...
Աղբյուր` Panorama.am
09:51
«Հրապարակ». Փաշինյանն ուզում է Վանաձորի սցենարը կրկնել Գյումրիում
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Գյումրու ընտրություններում հաղթած ուժին քրեական հետապնդումներով հրաժարականներ պարտադրելուց հետո...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Հովհաննես Ավետիսյան. Ոստիկանությունը գտնվում է պատանդի կարգավիճակում
12:04 02/11/2024

Հովհաննես Ավետիսյան. Ոստիկանությունը գտնվում է պատանդի կարգավիճակում

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}