Հասարակություն 14:05 26/05/2023 Հայաստան

Իրավիճակն աղետալի է․ Նուբարաշենի այրվող աղբավայրի ծուխը թունավոր նյութեր է տարածում

Մայիսի 18-ից Նուբարաշենի աղբավայրում բռնկված հրդեհը դեռ չի հաջողվել ամբողջությամբ մարել։ Ներքին գործերի նախարարության Փրկարար ծառայության հաղորդագրության համաձայն, հրդեհաշիջման աշխատանքներին առանձնապես խոչընդոտում են աղբավայրի տարածքում առաջացած տորֆանման զանգվածները, որոնց խորությունը տվյալ հատվածներում հասնում է մինչև 10 մետր և ավելի:

Մինչ փրկարարները փորձում են մարել ծխացող օջախները, վտանգավոր նյութերով հագեցած ծուխը շարունակում է տարածվել առանց այդ էլ օդի աղտոտվածության լուրջ խնդրի առաջ կանգնած Երևանում՝ հատկապես աղբավայրին հարակից վարչական շրջանների և համայնքների ուղղությամբ: Հիմնականում տուժում են Նուբարաշեն, Էրեբունի համայնքները, տարբեր ժամերի ծխի հոտը հասնում է նաև Շենգավիթ, Կենտրոն վարչական շրջաններ։

Մասնագետների բնորոշմամբ՝ իրավիճակն աղետալի է, քանի որ աղբավայրի այրումից առաջացած գազերը խիստ վտանգավոր են մարդկանց առողջության համար։

Քիմիական գիտությունների թեկնածու, «Կանաչների միության» նախագահ Հակոբ Սանասարյանը Panorama.am-ի թղթակցի հետ զրույցում ասաց, որ աղբավայրում կուտակված է մեծ քանակությամբ աղբ՝ առանց տեսակավորման, ինչ կա, չկա թափվում է այնտեղ։ Աղբի մեծ կուտակումներից օդ է արտանետվում մեթան գազ, որն էլ պատճառ է հանդիսանում հաճախակի բռնկվող հրդեհների։

«Աղետալի վիճակ է, հիմա թերայրում է գնում, ինչն ավելի վտանգավոր է։ Աղբավայրին մոտ գտնվող բնակավայրերի բնակիչները գիշեր-ցերեկ այդ ծուխն են շնչում, իսկ դա սովորական ծուխ չէ, իր մեջ պարունակում է մեծ քանակությամբ տարբեր թունավոր նյութեր, ինչը մարդկանց մոտ կարող է առաջացնել մի շարք հիվանդություններ»,- նշեց նա։

Բնապահպանի խոսքով, Նուբարաշենի աղբավայրի խնդիրը միշտ եղել է՝ սկսած խորհրդային տարիներից։ Ըստ նրա՝ թեև պարբերաբար խոսում են աղբի վերամշալկման գործարանի կառուցելու մասին, նույնիսկ 7-8 տարի առաջ ճապոնացիները ցանկություն էին հայտնել գործարան կառուցել, բայց դա էլ մնաց թղթի վրա։

«Պետությունը պետք է դոտացիաների միջոցով աջակցի գործարան կառուցողներին։ Այս խնդիրը պետք է լուծել, չի կարելի անընդհատ հետաձգել, հակառակ դեպքում մենք ինչ-որ մի պահի ավելի մեծ վտանգի առաջ կկանգնենք։ Պետք է սա գիտակցել և գործել»,- ընդգծեց Հակոբ Սանասարյանը։
Հիշեցնենք, որ դեռ 2018 թվականին ներկայիս իշխանությունները մեծ ոգևորությամբ հայտարարեցին, թե նախատեսվում է կառուցել նոր աղբավայր, փակել Նուբարաշենի աղբավայրը, իսկ դրա վրա այգի հիմնել։ Իսկ այսօր ունենք այն, ինչ ունենք։ 

Երևանի պետական բժշկական համալսարանի  հիգիենայի և էկոլոգիայի ամբիոնի դոցենտ, Երևանի ավագանու անդամ Քրիստինա Վարդանյանը ևս իրավիճակը գնահատեց աղետալի։ 

Նրա խոսքով՝ փրկարարներն ամեն ինչ անում են, բայց դժվար է ծխացող օջախները մարել, քանի որ դրանք գտնվում են տարբեր խորության վրա և չեն կարող հասկանալ, թե որ հատվածից  է տեղի ունենում կրակի բռնկումը։

«Սա առաջին դեպքը չէ, որ կրակը է բռնկվում աղբավայրի տարածքում։ Այս խնդիրը մշտապես կա, մոտակայքում ապրող բնակչության համար էկոլոգիական առումով աղբավայրը մեծ վտանգ է ներկայացնում, քանի որ գոյանում են տոքսիկ միացություններ, որոնք վտանգավոր են առողջության համար։ Պետք է պետական մակարդակով այս հարցը լուծել, գումարներ գտնել, աղբավայրը փակել և վերամշակման գործարաններ կառուցել»,- ասաց նա։

Մասնագետի խոսքով՝ այստեղ ունենք ինչպես կարճաժամկետ խնդիրներ, այնպես էլ՝ երկարաժամկետ։

«Օրինակ ածխածնի մոնօքսիդով պայմանավորված մարդկանց մոտ կարող է առաջանալ շնչահեղձություն, սրտի զարկերի արագացում, հիպոքսիա, ալերգիկ ռեակցիաներ, որոնք դիտվում են հենց այսօր՝ կապված ծխի հետ։ Այրման ընթացքում առաջող ծանր նյութերը մարդու օրգանիզմի վրա ունենում են կանցերոգեն, մուտագեն ազդեցություն։ Ըստ ԱՀԿ-ի՝ դրանք մարդու օրգանիզում մնում են 10 տարի և կարող են քաղցկեղի առաջացման պատճառ դառնալ»,- նշեց Քրիստիան Վարդանյանը։

Այսպիսով, ըստ նրա՝ աղբավայրը մշտապես վտանգ ներկայացնող օջախ է, կրակը կարող է ինքնաբուխ զարգանալ, քանի որ ներսից այրվում է աղբավայրում կուտակված մեթան գազը։

Ինչպես պաշտպանվել Նուբարաշենի աղբավայրի թունավոր ծխից

Նշենք, որ Երևանի տարբեր վարչական շրջանների բնակիչներ ահազանգում են՝ անտանելի ծխից ունեն շնչարգելություն, ասթմա։ Փորձեցինք ՀՀ առողջապահության նախարարության պաշտոնական կայքից, ֆեյսբուքյան էջից ճշտել, թե ինչ խորհուրդներ են տալիս բնակիչներին ծխից պաշտպանվելու համար, սակայն զարմանալի է, որ որևէ գրառում այդ մասին չգտանք։

Քրիստինա Վարդանյանի համար ևս տարօրինակ է, որ պատասխանատու կառույցը որևէ հայտարարություն չի արել, թե ինչ պետք է անի քաղաքացին ծխի վտանգավոր ներգործությունից խուսափելու համար։ Մինչդեռ պարտավոր է պարբերաբար իրազեկել բնակչությանը, թե ինչ անել հնարավոր խնդիրները մեղմելու համար։ 

«Իրազեկելը առողջապահության ծառայությունների կարևոր գործառույթներից մեկն է, որ մարդիկ մինիմալ կարողանան իրենց պաշտպանել»,- ասաց նա։

Բժիշկի խոսքով՝ ծխից հնարավոր են շնչուղիների, թոքերի հետ կապված խնդիրներ առաջանալ։ Հատկապես խոցելի են մանկահասակ երեխաները, հղիներն ու քրոնիկ հիվանդություն ունեցողները։
«Եթե կա հնարավորություն, ապա աղբավայրին մոտ գտնվող բնակավայրերի բնակիչները կարճ ժամանակահատվածով պետք է տեղափոխվեն այլ վայրեր, իսկ եթե չկա այդ հնարավորությունը, ապա պետք է զգոն լինել։ Նախ փակ պահել պատուհանները, հատկապես գիշերը և վաղ առավոտյան, հնարավորության դեպքում օգտագործել օդորակման և օդի մաքրման համակարգեր, պատուհաններին կախել խոնավ շորեր և պարբերաբար փոխել, շատ հեղուկներ օգտագործել օրգանիզմից տոքսիկ նյութերի դուրսբերման համար»,- նշեց նա։

Քրիտինա Վարդանյանը հատկապես քրոնիկ հիվանդություններով մարդկանց զգուշացնում է տանից դուրս գալիս չմոռանալ դեղերը:

Նրա խոսքով՝ պետությունն օր առաջ պետք է միջոցներ ձեռնարկի, քանի որ եթե աղբավայրն իր տեղում մնա, մշտապես նման խնդիրներ լինելու են․ «Ոչ մեկը չի կարող կանխատեսել, թե վաղն ինչ տեղի կունենա»։

Նշենք, որ ըստ «Հիդրոօդերևութաբանության և մոնիթորինգի կենտրոն»-ի՝ Երևանի մթնոլորտային օդում փոշու պարունակությունը մայիսի 20-ին գերազանցել է սահմանային թույլատրելի կոնցենտրացիան (ՍԹԿ) Կենտրոն վարչական շրջանում 2.6 անգամ, Արաբկիրում՝ 1.1 անգամ, Նոր Նորքում՝ 1.4 անգամ,

Մայիսի 21-ին սահմանային թույլատրելի կոնցենտրացիան գերազանցվել է միայն Կենտրոն վարչական շրջանում՝ 1.4 անգամ, Նոր Նորքում՝ մոտ է եղել ՍԹԿ-ի արժեքին:

Ազոտի երկօքսիդի պարունակությունը գերազանցել է սահմանային թույլատրելի կոնցենտրացիան մայիսի 20-ին Նոր Նորքում՝ 1.1 անգամ, մայիսի 21-ը՝ Արաբկիրում՝ 1.1 անգամ, Շենգավիթում՝ 1.3 անգամ, Նոր Նորքում մոտ է եղել ՍԹԿ-ի արժեքին:



Աղբյուր` Panorama.am
Share |

Լրահոս

18:28
Արփի Դավոյանը կնշանակվի ՊՎԾ պետ
Oragir.News-ի տեղեկություններով, առաջիկայում ԱԺ «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավոր Արփի Դավոյանը կնշանակվի ՊՎԾ պետի...
Աղբյուր` Panorama.am
18:12
Ազգային ողբերգություն է ունենալ մի իշխանություն, որը լեգիտիմացնում է Ցեղասպանությունը․ Լիլիթ Գալստյան
 «Հայաստան» խմբակցության պատգամավորնոր Լիլիթ Գալստյանը գրում է․ «Ազգային ողբերգություն է ունենալ մի իշխանություն, որը...
Աղբյուր` Panorama.am
18:04
Դժբախտ պատահարի հետևանքով մաhաgել է Հայաստանի կարատեի առաջնությունների բազմակի չեմպիոն Մկրտիչ Ղազարյանը
Այսօր դժբախտ պատահարի հետևանքով կյանքից անժամանակ հեռացել է Հայաստանի կարատեի ազգային ֆեդերացիայի մարզիկ Մկրտիչ Ղազարյանը: Լուրը հայտնում...
Աղբյուր` Panorama.am
18:00
Ախալքալաքում տարածված է կոկսակի վիրուսը
Ախալքալաքի մունիցիպալիտետում վերջերս տարածում է ստացել կոկսակի վիրուսը։ Jnews-ի հաղորդմամբ, հիվանդությունն Ախալքալաքում առաջին անգամն է...
Աղբյուր` Panorama.am
17:53
Բնակարանային գողությունը բացահայտվել է դատագենետիկական փորձաքննության եզրակացության արդյունքում
Այս տարվա  հունիսի 1-ին` ժամը 10։30-ին, անհայտ անձը Երևան քաղաքի Մամիկոնյանց փողոցի բնակարաններից մեկի պատուհանից ապօրինի մուտք էր գործել...
Աղբյուր` Panorama.am
17:44
Հայտնի են 2025 թվականի տարվա թռչնի քվեարկության արդյունքները
Հայտնի են «Տարվա թռչուն 2025» քվեարկության արդյունքները։ Ձայները բաժանվել են հետևյալ կերպ. 1․ Հայկական որոր (Larus armenicus)՝...
Աղբյուր` Panorama.am
17:30
Թալանում ու թալանում են, խաբելով, ստով ո՞ւմ փորն է կշտանում. Քաղաքացիները՝ թանկացումների մասին
Այս տարվա ընթացքում առաջին անհրաժեշտության տարբեր ապրանքներ, ծառայություններ թանկացել են, թեև ոչ աշխատավարձը, ոչ թոշակը գրեթե չի բարձրացել։...
Աղբյուր` Panorama.am
17:30
ՃՏՊ Աշտարակ-Ապարան ավտոճանապարհին․ կան տուժածներ
Նոյեմբերի 22-ին, ժամը 15:28-ին Արագածոտնի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Աշտարակ-Օհանավան...
Աղբյուր` Panorama.am
16:59
2024 թ.-ին մեկնարկած թանկացումներն ավելի մեծ թափով կշարունակվեն 2025 թ.-ին
Չկարողանալավ տնտեսության մեջ իրական աճ ապահովել՝ Հայաստանի կառավարությունը որդեգրել է ծառայությունների, գների թանկացման և հարկերի բարձրացման...
Աղբյուր` Panorama.am
16:37
Սիսիան-Կապան ավտոճանապարհին ավտոցիստեռնը բախվել է բետոնե արգելապատնեշին, վնասել ջրագիծը և հայտնվել Որոտան գետում
Նոյեմբերի 22-ին, ժամը 11:10-ին Սյունիքի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Շամբի ՀԷԿ-ի...
Աղբյուր` Panorama.am
16:37
Նոր կառուցվող էլիտար շենքի շինհրապարակում բետոնախառնիչը կողաշրջվել է. Կա վիրավոր
Այսօր՝ նոյեմբերի 22-ին, արտակարգ դեպք է տեղի ունեցել Երևանում: Shamshyan.com-ը հայտնում է, որ ժամը 12:40-ի սահմաններում Արշակունյաց 23/7...
Աղբյուր` Panorama.am
16:30
Հոկտեմբեր ամսվա տաք մեկնարկը և ցրտաշունչ ավարտը
Օդի միջին ամսական ջերմաստիճանը Հայաստանում կազմել է 7․1°C
Աղբյուր` Panorama.am
16:25
Հայաստանի հավաքականն Ազգերի լիգայի փլեյ-օֆֆում կխաղա Վրաստանի հետ
Նոյեմբերի 22-ին ՈւԵՖԱ-ի շտաբ-բնակարանում՝ շվեյցարական Նիոն քաղաքում, կայացել է ՈՒԵՖԱ Ազգերի լիգայի B/C լիգաների փլեյ-օֆֆի վիճակահանությունը։...
Աղբյուր` Panorama.am
16:11
Մարությանը համաձայնեց բանավիճել Տիգրան Ավինյանի հետ
«Սիրելի հայրենակիցներ, Ընդունում ենք Factor TV-ի առաջարկը՝ բանավեճ անցկացնել Տիգրան Ավինյանի հետ՝ իշխանության բերած տրանսպորտի թանկացման...
Աղբյուր` Panorama.am
15:41
Ալեն Սիմոնյանը Վիետնամից լուսանկար է հրապարակել ընդդիմադիր պատգամավորի հետ
Ալեն Սիմոնյանի գլխավորած պատվիրակությունը պաշտոնական այցով Վիետնամում է։ Ալեն Սիմոնյանն ինսթագրամի սթորի բաժնում ակտիվորեն լուսակարներ է...
Աղբյուր` Panorama.am
15:35
Հայաստանում ալկոհոլից կախվածությամբ հաշվառված է 6312 անձ. ԱՆ
Ալկոհոլը հոգեակտիվ, տոքսիկ նյութ է և կարող է կախվածություն առաջացնել։  Այն խաթարում է կենտրոնական նյարդային համակարգի աշխատանքը՝ մեծացնելով...
Աղբյուր` Panorama.am
15:24
«Արտաշատ» ԲԿ-ում կրքերը չեն հանդարտվում. կլինի վարչական հատվածի փոփոխություն
«Արտաշատ» ԲԿ-ում կրքերը չեն հանդարտվում։ Այսօր կենտրոն է շտապել առողջապահության նախարարի պաշտոնը զբաղեցնող Անահիտ ավանեսյանը։...
Աղբյուր` Panorama.am
15:17
Սանիտարահիգիենիկ նորմերի կոպիտ խախտումներ հանրային սննդի կետում
Սննդամթերքի անվտանգության տեսչական մարմնի ղեկավարի որոշմամբ կասեցվել է անհատ ձեռնարկատեր Լուսիկ Կարապետյանին պատկանող հանրային սննդի օբյեկտի...
Աղբյուր` Panorama.am
14:37
Վանաձոր-Դիլիջան ճանապարհին բեռնատար է այրվել
Լոռու մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն նոյեմբերի 22-ին, ժամը 11:28-ին ահազանգ է ստացվել, որ Վանաձոր-Դիլիջան...
Աղբյուր` Panorama.am
14:27
Արմենուհի Հարությունյանն ազատվել է փոխնախարարի պաշտոնից
Նիկոլ Փաշինյանի որոշմամբ, արդարադատության նախարարի տեղակալի ժամանակավոր պաշտոնակատար Արմենուհի Հարությունյանն ազատել է զբաղեցրած պաշտոնից:...
Աղբյուր` Panorama.am
14:10
Հայրենի՞ք, հա՞յ, մարդկային կյա՞նք... դուք տենց բաներ չեք լսել. Մամիջանյանը՝ ՔՊ-ին
«Սպասում եք անցած անգամվա նման կես տարի տանջեք մարդկանց Բաքվի բանտում ու ընտրություններից մի քանի շաբաթ առաջ գերիների առողջության գնով մի երկու ձայն ավել պոկեք»
Աղբյուր` Panorama.am
13:59
ԱԺ նախագահի հայտարարությունը՝ Նարեկ Զեյնալյանի հրաժարականի դիմումի մասին
ՀՀ ԱԺ նախագահը հայտարարություն է տարածել ԱԺ պատգամավոր Նարեկ Զեյնալյանի հրաժարականի դիմումի մասին։  ««Ազգային ժողովի...
Աղբյուր` Panorama.am
13:49
Ադրբեջանին և Թուրքիային անհրաժեշտ է, որ Փաշինյանի միջոցով Հայաստանը դառնա պանթյուքիզմի ֆուռերի համար «պռոխոդնոյ դվոր». Շարմազանով
«Նիկոլ Փաշինյանը Հայստանը տանում է դեպի վերջնական գահավիժման, Երրորդ հանրապետության դե ֆակտո և դե յուրե կործանում,  դեպի Հայաստանի...
Աղբյուր` Panorama.am
13:27
Գարիկ Սարգսյանը չի թույլատրում Վեդիում կազմակերպել «Կատարյալ ապուշը» ֆիլմի ցուցադրությունը. Տիգրան Նալչաջյան
Արդեն երկու անգամ Վեդու համայնքապետարանը թույլ չի տալիս քաղաքում ցուցադրել ռեժիսոր Տիգրան Նալչաջյանի «Կատարյալ ապուշը» ֆիլմը։...
Աղբյուր` Panorama.am
13:13
Կկատարվի քահանայական ձեռնադրություն
Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի տարբեր կառույցներում սպասավորող վեց սարկավագներ կարժանանան քահանայական օծման և ձեռնադրության
Աղբյուր` Panorama.am
13:07
Ջերմաստիճանը կնվազի 6-10 աստիճանով
Երևանում նոյեմբերի 22-ի ցերեկը, 23-24-ին, 27-ի ցերեկը սպասվում է առանց տեղումների եղանակ։ Նոյեմբերի 25-26-ին, 27-ի գիշերը սպասվում են...
Աղբյուր` Panorama.am
12:53
Ալեքսիս Օհանյանը ցուցադրել է գերհազվագյուտ հայկական մետաղադրամ
Ամերիակահայ գործարար, Reddit-ի հիմնադիր Ալեքսիս Օհանյանը X սոցիալական ցանցում (նախկինում՝ Twitter) ցուցադրել է Արտաշեսյանների տոհմից Մեծ Հայքի...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Թալանում ու թալանում են , խաբելով, ստով ո՞ւմ փորն է կշտանում. Քաղաքացիները՝ թանկացումների մասին
17:35 22/11/2024

Թալանում ու թալանում են , խաբելով, ստով ո՞ւմ փորն է կշտանում. Քաղաքացիները՝ թանկացումների մասին

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}