Առողջություն 22:13 10/07/2023 Հայաստան

2018-23թթ. հոգեմետ դեղերից թունավորումների հետևանքով արձանագրված մահվան դեպքերը 4-ն են. NEWS.am-ին ՎԿ-ից են հայտնել

NEWS.am-ին հաջողվել է պարզել և առաջին անգամ հրապարակել վերջին տարիներին Հայաստանում գրանցված թմրամիջոցների չարաշահման հետևանքով մահացությունների պաշտոնական ցուցանիշը։

Հրապարակված հոդվածում ասվում է. «Շուրջ երեք ամիս ոլորտի համար պատասխանատու պետական գերատեսչությունների հետ հարցուպատասխանի արդյունքում ստացված վիճակագրական տվյալները բազմաթիվ հարցերի և կասկածների տեղիք են տալիս։ Այսպես․ ՀՀ վիճակագրական կոմիտեից NEWS.am-ի գրավոր հարցմանն ի պատասխան հայտնել են հետևյալը․

«2018-2023թթ. հունվար-ապրիլ ամիսներին, համաձայն Արդարադատության նախարարության Քաղաքացիական կացության ակտերի ռեգիստրի միասնական էլեկտրոնային կառավարման համակարգից ստացված մահվան վերաբերյալ գրանցումների, ՀՀ մահացության պատճառական կառուցվածքում՝ թմրամիջոցներից, հոգեդիսլեպտիկներից և այլ դասերում չդասակարգված հոգեմետ դեղերից թունավորումների հետևանքով արձանագրված մահվան  դեպքերը 4-ն են»։

Իսկ Առողջապահության նախարարության առողջապահության ազգային ինստիտուտից, որն իրականացնում է ՀՀ բնակչության մահացության և հիվանդացության ցուցանիշների հաշվառում, NEWS.am-ին տեղեկացրել են, որ 2021թ․ Հայաստանում հոգեկան և վարքի խանգարումներից՝ կապված հոգեներգործուն նյութերի օգտագործման հետ, մահվան դեպք չի գրանցվել։

«Միաժամանակ տեղեկացնում ենք, որ 2022թ․ 2023թ․ տվյալները ներկայում հասանելի չեն»,-հարցմանն ի պատասխան նշել է ԱԱԻ-ի տնօրեն Ալեքսանդր Բազարչյանը։

Թեև Վիճակագրական կոմիտեն տվյալներ հավաքագրելիս օգտվել էր Քաղաքացիական կացության ակտերի ռեգիստրի միասնական էլեկտրոնային կառավարման համակարգից, NEWS.am-ի առանձին հարցմանն ի պատասխան Արդարադատության նախարարության ՔԿԱԳ գործակալությունից հայտնել էին, որ իրենք թմրանյութերի կամ հոգեմետ դեղերի գերդոզավորումից արձանագրված մահվան դեպքերի վերաբերյալ վիճակագրություն չեն վարում:

«ԱՆ ՔԿԱԳ e-civil էլեկտրոնային կառավարման միասնական համակարգը չունի հնարավորություն դասակարգելու առկա մահվան ակտային գրանցումները ըստ մահվան պատճառների, ուստի Ձեր հարցման վերաբերյալ տեղեկատվության տրամադրումը հնարավոր չէ»,-ասված է մեզ ուղարկված պատասխանում։

Պետական գերատեսչությունների իրարամերժ պատասխանները և պաշտոնապես գրանցված անհավանական տվյալները հիմք են տալիս ենթադրելու, որ Հայաստանում թմրամիջոցների չարաշահման հետ կապված մահվան դեպքերի վիճակագրությունը պատշաճ չի իրականացվում։

Վիճակագրական կոմիտեի պաշտոնական կայքում տարեկան կտրվածքով հրապարակվում են ՀՀ մահացություններն ըստ մահվան հիմնական պատճառների, որոնց թվում գերակշռում են արյան շրջանառության համակարգի (սրտանոթային համակարգի) հիվանդությունները։ 2022թ․ Հայաստանում գրանցվել է մահվան 10 700 դեպք, որից 5 944-ը կամ 55.6 %-ի մահվան պատճառ է նշվել արյան շրջանառության համակարգի հիվանդությունները, իսկ 2021թ․ սրտանոթային հիվանդություններից գրանցվել է 5 822 մահվան դեպք։ Քիչ չեն նաև շնչառական օրգանների հիվանդություններից մահվան դեպքերը։ 2022թ․ արձանագրվել է այս հիվանդությունից մահվան 1026 նախորդ տարվա 877 դեպքի համեմատ։ Նշենք, որ այդ ցուցանիշների աղբյուրը մահվան բժշկական վկայականների հիմքով կազմված քաղաքացիական կացության մահվան վերաբերյալ ակտերի գրանցումներն են։ NEWS.am-ի աղբյուրները վստահեցնում են, որ թմրանյութերի գործածման հետևանքով գրանցված մահվան դեպքերը «թաքնված են» սրտանոթային համակարգի և  շնչառական օրգանների հիվանդություններին վերաբերող ցուցանիշներում։ Բանն այն է, որ թմրամիջոցների գործածման արդյունքում, երբ գրանցվում է սրտի կամ շնչառության կանգ, բժիշկը կամ դատաբժիշկը, որպես մահվան հիմնական պատճառ միայն նշում է սրտանոթային կամ շնչառական օրգան համակարգերի հիվանդությունների առկայությունը, սակայն թե ի՞նչն է նպաստել այդ հիվանդությունների զարգացմանը, չի նշվում։ Օրինակ՝ մարդը մահանում է սրտի կաթվածից, մինչդեռ հնարավոր է նրա մոտ մետանֆետամինային կամ կոկաինային գերդոզավորում լինի, որն էլ հանգեցրել է կաթվածի։

Քիչ չեն նաև Հայաստանում թմրանյութերի ազդեցության տակ ինքնասպանությունների և սպանությունների դեպքերը, որոնց վերաբերյալ վիճակագրություն նույնպես չի վարվում։

Առողջապահության ազգային ինստիտուտի հրապարակած՝ Հայաստանի Հանրապետության թմրամիջոցների վերաբերյալ վերջին զեկույցի (2022թ.) համաձայն՝ Հայաստանում դեռեւս չի մշակվել թմրամիջոցների գործածման հետ կապված մահացության հստակ մեթոդաբանություն, մինչդեռ այն երկրները, որտեղ թմրանյութերի իրացման և գործածության տեմպերն աճում են, իրականացվում է առանձին հաշվառում։ Հաշվի առնելով Հայաստանում թմրամիջոցների հետ կապված հանցագործությունների ահագնացող տեմպերը՝ այդ թվում անօրինական շրջանառության և իրացման ծավալներն, ինչպես նաև թմրանյութերի տարածման ժամանակակից մեթոդներն ու եղանակները (Տելեգրամ ալիքներ և այլն), պատասխանատու գերատեսչությունները վաղուց պետք է մշակած լինեին թմրամիջոցների գործածման հետ կապված մահացության հստակ մեթոդաբանություն, ինչն էլ հիմք կտար պատշաճ վիճակագրություն վարել և այդ ցուցանիշների հիման վրա մշակել  թմրանյութերի  ոչ բժշկական օգտագործումից բնակչությանը պատճառված վնասի նվազեցման կոնկրետ ռազմավարություն։

Նշենք, որ լրատվամիջոցներում հրապարակված ոչ պաշտոնական տվյալներով՝ Հայաստանում թմրանյութերի գործածումից տարեկան մահանում է միջինում 500-600 մարդ։ Միջազգային տարբեր զեկույցների համաձայն՝ ամեն տարի ամբողջ աշխարհում 200 մլն-ից ավելի մարդ թմրամիջոց է օգտագործում․ նրանցից 200 հազարը չարաշահման հետևանքով մահանում են:

ՄԱԿ Թմրամիջոցների և հանցավորության դեմ պայքարի գրասենյակի (UNODC) հրապարակած 2022 թ․ Թմրամիջոցների համաշխարհային զեկույցի համաձայն՝ աշխարհում 15-ից 64 տարեկան շուրջ 284 միլիոն մարդ թմրանյութ է օգտագործում, որոնց մեծ մասը՝ երիտասարդներ են։ Ըստ նույն աղբյուրի՝ Աֆրիկայում և Լատինական Ամերիկայում թմրանյութերի կախվածության հետ կապված խանգարումներից բուժում ստացողների մեծ մասը մինչև 35 տարեկան են: Զեկույցի հեղինակների գնահատմամբ՝ ամբողջ աշխարհում 11,2 միլիոն մարդ օգտագործում է ներարկային թմրանյութեր:

ԱՄՆ-ում 2022թ․ թմրանյութերի չարաշահման հետաևանքով մահացությունների ռեկորդային ցուցանիշ է գրանցվել։ ԱՄՆ Հիվանդությունների վերահսկման և կանխարգելման կենտրոնի հրապարակած տվյալների համաձայն՝ թմրանյութերի գերդոզավորման հետևանքով նախորդ տարի Միացյալ նահանգներում մահացել է 109680 մարդ, իսկ 2021-ին՝ 107622 մարդ: Համեմատության համար նշենք, որ 2022 թվականին COVID-19-ից ԱՄՆ-ում մահացել է 245,000 մարդ»։

Մանրամասնությունները՝ սկզբնաղբյուրում:



Աղբյուր` Panorama.am
Share |

Լրահոս

11:20
Հակակոռուպցիոն կոմիտեի նախագահի թեկնածուների ընտրության մրցութային խորհրդի կազմում քաղհասարակության ներկայացուցիչների ներգրավման մասին
Հակակոռուպցիոն կոմիտեի նախագահի թեկնածուների ընտրության մրցութային խորհրդի կազմում քաղաքացիական հասարակության ներկայացուցիչների ներգրավման մասին...
Աղբյուր` Panorama.am
10:56
Որոշում կայացրել եմ. Հովիկ Աղազարյան
«Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավոր Հովիկ Աղազարյանը մանդատը վայր դնել-չդնելու հետ կապված արդեն որոշում է կայացրել: Նա...
Աղբյուր` Panorama.am
10:38
Իշխանությունը բանակի կերպափոխման նոր հայեցակարգում ուղենիշ է սահմանել՝ հիմքում ունենալով 2 նպատակ. Աբրահամյան
Իշխանությունը բանակի կերպափոխման (հիմնական ուղենիշները) նոր հայեցակարգ է ընդունել, որի 8-րդ գլուխը վերնագրված է` Անցում արհեստավարժ բանակի: ԱԺ...
Աղբյուր` Panorama.am
10:28
«Գոյ» թատրոնի փակման փորձերը սպառնում են ազգային և առաջադեմ մշակութային կենտրոնների գոյությանը
Նոյեմբերի 25-ին, ժամը 15:00-ին, Վարչական դատարանում տեղի կունենա «Գոյ» թատրոնի գործով կարևոր դատական նիստ։
Աղբյուր` Panorama.am
10:19
Կամ Փաշինյանը թիմին ակնարկում է՝ անձնապես ինքը ստացել է «անվտանգության երաշխիք» կամ սկսում է «ներիշխանական» «թավշյա հեղափոխություն». Բադալյան
«Ամբողջ հարցն այն է, թե նա ի՞նչ պատասխանատվություն է պատրաստվում թողնել այսպես ասած թիմի վրա»:
Աղբյուր` Panorama.am
10:11
Այս տարվա հոկտեմբերին եկամուտ ստացող աշխատատեղերի թվաքանակը կազմել է 779 151
Պետական եկամուտների կոմիտեն տեղեկացնում է, որ հարկ վճարողների կողմից 2024 թվականի հոկտեմբեր ամսվա համար ներկայացված եկամտային հարկի և սոցիալական...
Աղբյուր` Panorama.am
10:06
Կրուտոյը, Կիրկորովը, Բասկովը զրկվել են Ուկրաինայի պետական ​​պարգևներից
Ուկրաինայի նախագահ Վլադիմիր Զելենսկին մի քանի ռուս արտիստների զրկել է Ուկրաինայի պետական մրցանակներից։ Այս մասին ասվում է Զելենսկու վարչակազմի...
Աղբյուր` Panorama.am
09:55
Վրաստանի նախագահը դժգոհ է ընդդիմության գործողություններից
Վրաստանի նախագահ Սալոմե Զուրաբիշվիլին դժգոհություն է հայտնել խորհրդարանական ընտրությունների արդյունքների դեմ բողոքող ընդդիմության...
Աղբյուր` Panorama.am
09:34
Շվեյցարիայի կառավարությունն Ուկրաինայի պատճառով արգելել է ռազմական տեխնիկայի արտահանումը Լեհաստան
Շվեյցարիայի կառավարությունն արգելել է ռազմական տեխնիկայի արտահանումը Լեհաստան՝ Կիև զենք տեղափոխելու պատճառով։ Այս մասին հայտնում է TVP.Info...
Աղբյուր` Panorama.am
09:01
«Ժողովուրդ». Արգիշտի Քյարամյանին հրավիրել են ՀՀ հակակոռուպցիոն կոմիտե՝ հարցաքննության
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. ««Ժողովուրդ» օրաթերթի բացառիկ տեղեկությունների համաձայն՝ ՀՀ քննչական կոմիտեի նախկին...
Աղբյուր` Panorama.am
08:59
«Հրապարակ». Կազանում Ալիևի հետ հանդիպումից հետո նախնական պայմանավորվածությունն էլ է «գրվել սառույցին»
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Մենք գրել էինք, որ հոկտեմբերին Կազանում Ալիևի հետ հանդիպումից հետո վարչապետ Փաշինյանն ու...
Աղբյուր` Panorama.am
08:58
«Փաստ». Ովքեր կփոխարինեն մանդատազուրկ ՔՊ-ական պատգամավորներին
«Փաստ» թերթը գրում է. «Օրերս հայտնի դարձավ, որ ՀՀ ԱԺ «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավոր Նարեկ...
Աղբյուր` Panorama.am
08:56
«Ժողովուրդ». Կոռուպցիայի կանխարգելման հանձնաժողովի նախագահի պաշտոնի առաջադրման հայտարարությամբ դիմելու է նաև Էդգար Ղազարյանը
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. «Նիկոլ Փաշինյանը 6 պաշտոնյայի հեռացրեց պաշտոնից, որից երկուսի նշանակման մասին հայտնեց վաղ...
Աղբյուր` Panorama.am
08:54
«Հրապարակ». Փաշինյանը որոշել է ՔՊ-ականներին բանի տեղ չդնել` ցույց տալ, որ ինքն է ամեն ինչ որոշում
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «ՔՊ նախաձեռնող նիստը, որը տեղի է ունենում ամեն հինգշաբթի և որը վարում է Նիկոլ Փաշինյանը,...
Աղբյուր` Panorama.am
08:51
«Փաստ». Նպատակը հանրության դժգոհությունն անձամբ Փաշինյանից ուղղել դեպի քպական թիմ
«Փաստ» թերթը գրում է. «Կադրային վերջին փոփոխությունները բազմաթիվ քննարկումների տեղիք տվեց, ինչն, ի դեպ, հենց Նիկոլ...
Աղբյուր` Panorama.am
08:49
«Ժողովուրդ». Երևանի փոխքաղաքապետ Արմեն Փամբուխչյանը պատասխաններ է պահանջում Անդրանիկ Քոչարյանից
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. ««Ժողովուրդ» օրաթերթի ՔՊ-ական աղբյուրները փոխանցում են, որ Երևանի փոխքաղաքապետ...
Աղբյուր` Panorama.am
08:47
«Հրապարակ». Դիանա Գասպարյանի ամուսնու ընտանիքն Էջմիածնում առանձնատների կառուցման բիզնես է անում, որտեղ նաև խախտումներ կան
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Բազմաթիվ հրապարակումներ են եղել մամուլում այն մասին, որ Վաղարշապատ համայնքի ղեկավար Դիանա...
Աղբյուր` Panorama.am
08:45
«Փաստ». Չի բացառվում, որ Փաշինյանը պաշտոնանկ արված պաշտոնյաներին նույնիսկ նոր պաշտոնների նշանակի
«Փաստ» թերթը գրում է. «Այսպես կոչված՝ «վոթցափյան պաշտոնանկությունների» թեմայի հետ կապված տարբեր...
Աղբյուր` Panorama.am
08:44
«Ժողովուրդ». Որն է լինելու «Մայր Հայաստան» խմբակցության հաջորդ քայլը
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. «Երևանի ավագանու «Մայր Հայաստան» խմբակցությունը արդեն հավաքել է ընդդեմ տրանսպորտի...
Աղբյուր` Panorama.am
08:41
«Հրապարակ». Ինչու Փաշինյանի իշխանությունն այլևս չի բոյկոտում ՀԱՊԿ և ԱՊՀ հարթակներում տեղի ունեցող միջոցառումները
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Արտաքին քաղաքական զարգացումներից հետո Նիկոլ Փաշինյանի իշխանությունում հետողորմյա են արել, այլևս...
Աղբյուր` Panorama.am
08:29
Սա տգիտnւթյnւնից բացի նաև ստnրnւթյnւն է. Լևոն Քոչարյանը՝ Փաշինյանի հայտարարության մասին
ԱԺ Հայաստան խմբակցության պատգամավոր Լևոն Քոչարյանը Նիկոլ Փաշինյանի հայտարարությունը «Արևմտյան Հայաստանի» ու Բաքվի կողից շրջանառվող...
Աղբյուր` Panorama.am
08:15
Տիչինայի փողոցում բախվել են «Toyota»-ն ու «Mercedes-Benz»-ը, կան տուժածներ
Նոյեմբերի 22-ին, ժամը 21:20-ին Ճգնաժամային կառավարման ազգային կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Երևան քաղաքի Տիչինայի փողոցի թիվ 102/1 շենքի...
Աղբյուր` Panorama.am
23:07
Արթուր Պողոսյանը` Քննչական կոմիտեի նախագահի պաշտոնի թեկնածու
«Արթուր Պողոսյանի թեկնածությունն առաջադրել եմ Քննչական կոմիտեի նախագահի պաշտոնում»,-Հանրային հեռուստատեսությանը տված հարցազրույցում...
Աղբյուր` Panorama.am
22:56
Սաակաշվիլին հեղաշրջման կոչ է անում. Մամուկա Մդինարաձե
Վրաստանի նախկին նախագահ Միխեիլ Սաակաշվիլին կոչ է անում քաղաքացիներին երկրում հեղաշրջում իրականացնել՝ ասելով, որ ցուցարարները պետք է ավելի շատ...
Աղբյուր` Panorama.am
22:03
ՀՀ ԶՈՒ հավաքականը թիմային աղյուսակում հունահռոմեական ոճում զբաղեցրել է 3-րդ հորիզոնականը. ՀՀ ՊՆ
ՀՀ ՊՆ-ից հայտնում են, որ ըմբշամարտի զինվորականների աշխարհի առաջնության վերջնարդյունքում ՀՀ ԶՈՒ հավաքականը թիմային աղյուսակում հունահռոմեական...
Աղբյուր` Panorama.am
21:55
ՔՊ-ական Կարեն Սարուխանյանը վստահեցնում է, որ լավ քնելու համար բարբիտուրատներ պարունակող Կորվալոլ է խմել
ԱԺ ՔՊ-ական պատգամավոր Կարեն Սարուխանյանը գրում է. «2023թ. դեկտեմբերին, երբ «Քաղաքացիական պայմանագիր»  կուսակցությունը...
Աղբյուր` Panorama.am
21:34
Արամ Առաջինը Լիբանանի հայկական կուսակցապետերի և պատգամավորների հետ խորհրդակցություն է անցկացրել
Մեծին տան Կիլիկիո կաթողիկոսությունից հայտնում են, որ Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Արամ Ա․ Վեհափառ Հայրապետի հրավերով, Հայ հոգևոր պետերի և Լիբանանի հայ քաղաքական...
Աղբյուր` Panorama.am
21:15
Առաջիկա օրերին սպասվում է ձյուն
ՇՄՆ «Հիդրոօդերևութաբանության և մոնիթորինգի կենտրոն» ՊՈԱԿ-ի տնօրեն Լևոն Ազիզյանը գրում է. Նոյեմբերի 25-ի գիշերն առանձին...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Թալանում ու թալանում են , խաբելով, ստով ո՞ւմ փորն է կշտանում. Քաղաքացիները՝ թանկացումների մասին
17:35 22/11/2024

Թալանում ու թալանում են , խաբելով, ստով ո՞ւմ փորն է կշտանում. Քաղաքացիները՝ թանկացումների մասին

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}