Կյանքը պաշարված Արցախի Քոլատակ գյուղում
Քոլատակը գտնվում է Արցախի Հանրապետության Մարտակերտի շրջանում: 44-օրյա պատերազմից հետո գյուղի բնակիչները արդեն իսկ վերադառնում էին իրենց բնականոն կյանքին, ամեն մարդ փորձում էր իր աշխատանքով լուծել օրվա ապրուստի խնդիրը, երբ պատուհասեց հերթական խնդիրը՝ Արցախի լիակատար շրջափակումը:
Պատերազմից հետո որևէ բնակիչ չի լքել գյուղը: Տեղահանված արցախցիներից շատերն ընտանիքով բնակություն են հաստատել Քոլատակում:
Պատերազմից հետո գյուղ սկսեցին գալ նաև ներքին զբոսաշրջիկները. Հայ առաքելական եկեղեցու հավատավորներն ուխտագնացություններ են կազմակերպում դեպի Հակոբավանք: Կաչաղակաբերդի ճանապարհն էլ է անցնում գյուղով։
Քոլատակի համայնքապետ Սեյրան Ավանեսյանը պատմում է, որ շրջափակման սկզբնական շրջանում մարդկանց առօրյա կյանքում փոփոխություն գրեթե չէր նկատվում:
«Մարդիկ պատրաստվել էին ձմեռվան, հավաքել էին իրեց բերքն ու բարիքն և հանգիստ դիմակայեցին։ Քանի որ գյուղը գազաֆիկացված չէ, գազի անջատումները բնակիչների համար խնդիր չէր և չէին զգում դրա բացակայությունն ու անհրաժեշտությունը: Շրջափակումն իր առաջին նշանները զգացնել տվեց այն ժամանակ, երբ սկսեցին անջատել էլեկտրաէներգիան, վատթարացան կապի միջոցները, համացանցը»,-Panorama.am-ի հետ զրույցում ասում է գյուղապետը։
Դեկտեմբերի սկզբին արցախյան և հայաստանյան մի քանի հասարակական կազմակերպություններ որոշել էին գյուղի երեխաների համար նվերներ բերել և մեծ միջոցառում կազմակերպել, բայց չկարողացան իրականացնել, ինչի հետևանքով երեխաների մոտ տրամադրության անկում նկատվեց: Խոստացած նվերների մի մասն ավելի ուշ հասան, երեխաները շատ էին ուրախացել:
Ինչպես արցախյան ցանկացած բնակավայրում, այստեղ ևս մարդիկ հավատով էին ապրում, որ այսօր, վաղը և մոտ ժամանակահատվածում ճանապարհը բացվելու է:
«Բայց եկավ մի շրջան, երբ զգացվում էր որոշակի ապրանքատեսակների պակաս: Այդ ընթացքում մարդկանց կտրոններ բաժանեցին, և բնակիչները կարողացան իրենց անհրաժեշտ գնումները կատարել: Սակայն գյուղացիներին հիմնականում մտահոգում էր դիզվառելիքի և մեքենաների լիցքավորման խնդիրը, որը իրենց համար օրհասական է»,-նշում է գյուղապետը։
Դպրոցում դասընթացը դադարեցվել է մեկ շաբաթով, որից հետո վերականգնվել։
Գարնանացանը հիմնականում կազմակերպվել է պետության աջակցությամբ, այսինքն՝ պետության թույլտվությամբ, գյուղացիները լցակայաններից ստացել են իրենց հասանելիք վառելիքը և կատարել իրենց աշխատանքը: Տեխնիկայի առումով ևս խնդիրներ չեն առաջացել, կարողացել են այնպես կազմակերպել մեր աշխատանքը, որ ամեն ինչ ընթանա իր հունով:
Չնայած այն հանգամանքին, որ Արցախում եղանակային պայմաններն այս տարի շատ վատ էին՝ կարկուտ, հորդառատ անձրևներ, Քոլատակը չի տուժել, բերքատվությունը բարձր չէ, բայց բերք կա, գյուղն իր ապրուստը կարող է հոգալ:
Սերմերի և կարտոֆիլի առումով փոխառության կարգով պետական աջակցություն է իրականացվել: ԿԽՄԿ-ի կողմից տարբեր բանջարաբոստանային մշակաբույսերի սերմեր են տրամադրել՝ հիմնական շեշտը դնելով տեղահանված ընտանիքներին օգնելու վրա։
«Ունենք մեր վառելիքի պահեստային ֆոնդը՝ հիվանդներին հիվանդանոց հասցնելու համար։ Մեր գյողի բնակչությունը միշտ էլ մեկը մյուսին նեցուկ է լինում, բայց այս շրջափակման ընթացքում դա ավելի տպավորիչ էր, երբ միմյանց հետ կիսում են օրինակ կենդանիների կերն ու այլ բանր։ Վարուցանքի, խոտհունձի ժամանակ էլ օգնում են իրար, մի օր հավաքվում են մեկի համար են աշխատում, մյուս օրը ՝ հարևանի։ Եթե որևէ մեկի տեխնիկան փչացել է, ապա բոլորով հավաքվում ենք սարքում: Այդ համախմբվածությունը գնալով ավելի խորը արմատներ է գցում, որն ինձ համար շատ ուրախալի է»,-ասում է Սեյրան Ավանեսյանը։
Հիմա գյուղացիների համար ամենից դժվար ժամանակահատվածն է, մարդիկ չարչարվել են, աշխատել, բերք ու բարիք ստեղծել, որ կարողանանան հետո վաճառել, բայց դիզվառելիք չլինելու պատճառով մնում են առանց եկամտի։ Ստեղծված իրավիճակում տուժում են թե Քոլատակի, թե Ստեփանակերտի բնակիչները։
«Որոշում ընդունեցին, որ հասարակական տրանսորտով գյուղացիներին հասցնելու են մինչև շուկա, մինչ այդ մի կերպ, գրեթե անհնար ձևով գյուղացին իր ստեղծած ապրանքը հասցնում էր Ստեփանակերտի ավտոկայան, տաքսի չլինելու պատճառով մնում են այնտեղ կանգնած»,-ասում է նա։
Անորոշության պայմաններում բնակիչները նաև ամբարում են բերքը։ Հրատապ է վառելիքի, ձեթի և շաքարավազի հարցը։
«Մեր համայնքի բնակչության և անգամ մեզ մոտ բնակություն հաստատած տեղահանված հայրենակիցների մոտ Քոլատակից գնալու միտք չի առաջացել, անգամ նման կարծիք չեմ էլ լսել: Բայց լսել եմ, որ ճանապարհը բացվի, մարդիկ ավելի կզարգացնեն իրենց գործունեությունը»,-պատմում է գյուղապետը։
Հարակից հրապարակումներ`
- Արցախում մանկապարտեզները՝ ճգնաժամի շեմին
- Արցախում դեղորայքային ապահովումը կրիտիկական վիճակում է. Ավանեսյան
- Արցախյան գյուղմթերքը՝ Ստեփանակերտի շուկայում
- Հակոբավանքը որպես հոգևոր կենտրոն, կարևորագույն կոթող վերականգնելով՝ երեք հաղթանակ ենք տանելու. Գևորգ Պողոսյան