Հասարակություն 15:55 31/01/2024 Հայաստան

ԶՊՄ կոմբինատը կարող է պաշտպանիչ անտառային շերտեր ապահովել, չգիտեմ թե ինչու չեն անում. Վլադիկ Մարտիրոսյան

2018 թվականի «Հեղափոխությունից» հետո իշխանության եկած  քաղաքական ուժը հասավ նրան, որ «Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատ» ՓԲԸ-ն  ՀՀ կառավարությանը փոխանցեց բաժնետոմսերի 25 %-ը։ Դրանից հետո կառավարության ներկայացուցիչներն իրենց ղեկավարի հետ միասին հայտարարեցին, որ Հայաստանի թիվ մեկ հարկատու համարվող կոմբինատում այլևս աշխատանքների այլ հարաբերություններ են լինելու, ինչը վերաբերում է նաև հանքարդյունաբերության ոլորտում բնապահպանական չափանիշների պահպանմանը։
Panorama.am-ը Սյունիքում բնապահպանական խնդիրների և դրանց լուծման ուղղությամբ կատարվող աշխատանքների շուրջ զրուցեց մարզային «Խուստուփ» բնապահպանական հասարակական կազմակերպության նախագահ Վլադիկ Մարտիրոսյանի հետ։  

Վ. Մարտիրոսյան- Օրախնդիր է մնում պոչամբարների ռեկուլտիվացիայի և թափուկավայրերի անտառապատման հարցերը։ Այն լանդշաֆտները, որտեղ դատարկ ապարները են լցված, դրանք արդեն լցվում են ձորերը և աղավաղում դրանք։

Այն տեղերում, որտեղ այլևս չեն լցվում մակաբացված այդ դատարկ ապարները, անհրաժեշտ է լանդշաֆտը վերականգնել, անտառապատել, կանաչապատել։ Դրանք բոլորը հնարավոր է անել, բայց չի արված։

Մյուս կողմից էլ Արծվանիկի պոչամբար թափվող ջուրը գալիս է ֆլոտացիոն ֆաբրիկաներից, որտեղ զգալի քանակությամբ քիմիկատներ են օգտագործվում։ Այդ ամբողջը հասնում է պոչամբար և որպեսզի այդ տհաճ վտանգավոր հոտը չտարածվի գյուղերի վրա, անհրաժեշտ է, որ պաշտպանիչ անտառաշերտեր հիմնեն պոչամբարի շուրջ։ Ես այդ մասին մի քանի անգամ հայտարարել և առաջարկել եմ։ Կան համապատասխան տեսակի երեք պաշտպանիչ անատառային գծերի տեսակներ՝ հողմակայուն, ոչ հողմակայուն, հրահողմակայուն։

Սա «Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատ»-ի համար խնդիր չի հանդիսանում, մանավանդ, որ կոմբինատն իր համար արդեն տնկարան ունի և իր համար բավականին տնկանյութ է աճեցնում։ Նրանք կարող են պաշտպանիչ անտառային շերտեր ապահովել, չգիտեմ, թե ինչու չեն անում։ Կոմբինատի տնկարանները ժամանակին ես եմ հիմնել, տնօրենին ապացուցեցի, որ դրանք կոմբինատին պետք են և մենք հիմնեցինք։

Չեմ հասկանում, թե ինչու այդ ուղղությամ ակտիվ գործունեություն չեն իրականացնում, պաշտպանիչ անտառաշերտերը շատ լավ բան կլինեն, քամիների ժամանակ փոշիները չեն տարածվի շրջակայքում։ Երբ պոչհանքի ջուրը ներծծվում է և մնում է չոր ապարը, այդ ժամանակ փոշին բարձրանում է։ Նոր չորացած պոչամբարում չեն կարող անմիջապես ռեկուլտիվացիա անեն, քանի որ նրա տակ դեռ տիղմ է։ Այդ պատճառով էլ պաշտպանիչ անտառաշերտերը խիստ անհրաժեշտ են։ Իսկ երբ պոչամբարը լավ չորանում է, այդ հատվածի վրա 70 սմ հողաշերտ են լցնում և վտանգը չեզոքացնում են, փոշին չի բարձրանում և հոտը չի տարածվում։ Նախքան ռեկուլտիվացիան, այդ պաշտպանիչ անտառաշերտերի ապահովումը շատ կարևոր է։

Panorama.am-Կոմբինատում Ձեր աշխատելու տարիներին ինչո՞ւ չիրականացրեցիք այդ ծրագիրը։

Վ. Մարտիրոսյան-Տնկարանները հիմնելուց 2 տարի անց ինձ ուղարկեցին թոշակի, իսկ այնտեղ մենք նոր-նոր ցանքս էինք անում և մինչև հասուն տնկիներ ունենալն ես արդեն թոշակի էի գնացել։

Օրախնդիր է մնում  թափուկավայրերի անտառապատման հարցը, որպեսզի լանդշաֆտերը վերականգնվի։ Դեպի Մեղրի գնալու ճանապարհին դատարկ ապարների թափուկավայրերը լցվել, գրեթե հասել են ճանապարհին, այն ադեն լցված է։ Եթե այնտեղ այլևս չենք լցնելու, եղբայր, եկեք անատառապատենք, անտառներ տնկենք, կանաչապատենք, գեղեցկացնենք շրջակա  միջավայրը, չթողնենք այդպիսի քանդված վիճակում։ Եթե անտառապատենք և կանաչապատենք՝ լանդշաֆտը կդառնա վերականգնված։ Դատարկ ապարների տեղադրման վայրը միայն քարերը չեն, այնտեղ նաև հող կա, գրունտ կա և կարող են առանց լրացուցիչ հող ավելացնելու հիանալի ձևով անտառապատել այդ հատվածը,  այնտեղ անհնարին ոչինչ չկա։

Իսկ Արծվանիկի պոչամբարի զգալի հատվածը՝ Սյունիք բնակավայրի տարածքից սկսած լրիվ ռեկուլտիավացիա է արված և հողով ծածկված է, այնտեղից վտանգ չկա։

Panorama.am-Իսկ ի՞նչ  քայլեր են արվել կոմբինատի գործունեության հետևանքով  շրջակա մկիջավայրի վրա բացասական ազդեցությունը մեղմելու համար։

Վ. Մարտիրոսյան-Լեռնահանքային արդյունաբերությունը, շրջակա միջավայրն աղտոտող ճյուղ է, ոչ մեկն այն չի կարող հերքել։ Բայց վերջին տարիներին որոշ փոփոխություններ արվել են։ Պոչատարը, որ երկու խողովակ էր, վթարի դեպքում մեծ խնդիրենր էր առաջացնում և դժվարանում էին վթարված խողովակից մյուսին պոչի հոսքն ուղղել։ Այսօր երրորդ գիծն են կառուցել և վթարների դեպքում ինքնաշխատ եղանակով միանում է նորմալ խողովակաշարին՝ ճեղքված, վթարված խողովակաշարից պոչը չի գալիս հասնում պոչամբար։

Բացի այդ վտանգավոր հատվածներում արտահոսող պոչերի հավաքման փոսեր են ստեղծվել, որոնք թույլ չեն տալիս վթարված խողովակաշարից դուրս թափված աղտոտված ջրերը լցվեն հարակից գետերը, այլ հավաքվում են այնտեղ։ Երկար ժամանակ է, ինչ Ողջի գետը չի աղտոտվում, մաքուր է հոսում։ Վերջինիս վտակ հանդիսացող Գեղի և Նորաշեն գետերի վրա նման ամբարներ են ստեղծված և վթարի դեպքում էլ պոչերը չեն լցվում գետերը։
 



Աղբյուր` Panorama.am
Share |

Լրահոս

19:47
Վաղվա «Իմնեմնիմի»-ի հիմնական ֆոկուսը լինելու է «հերձելու» վրա․ Նարեկ Սամսոնյան
«Իմնեմնիմի» փոդքասթի վարող Նարեկ Սամսոնյանը գրում է․ «Վաղվա «Իմնեմնիմի»-ի հիմնական ֆոկուսը լինելու ա...
Աղբյուր` Panorama.am
19:36
Թռչնամսում հայտնաբերվել են մանրէաբանական անհամապատասխանություններ․ ՍԱՏՄ
 ՀՀ սննդամթերքի անվտանգության տեսչական մարմնի ստուգումների արդյունքում կասեցվել է «Ոսկե հավիկ պլյուս» ՍՊԸ-ին պատկանող թռչնամսի...
Աղբյուր` Panorama.am
19:24
«Արտաշատ» ԲԿ-ն որպես կարմիր գիծ առողջապահությունում. Ծաղիկ Վարդանյան
«Առողջության իրավունք» իրավապաշտպան ՀԿ համանախագահ Ծաղիկ Վարդանյանը գրում է․ «ԱՐՏԱՇԱՏԻ ԲԺՇԿԱԿԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԸ ՈՐՊԵՍ ԿԱՐՄԻՐ ԳԻԾ...
Աղբյուր` Panorama.am
19:09
Սարգիս Գալստյանը մեղավոր ճանաչվեց լրտեսության համար և դատապարտվեց 18 տարվա ազատազրկման
Լրտեսության համար մեղադրվող Լեռնային Ղարաբաղի նախկին պաշտոնյա, Ստեփանակերտում մոտ կես տարի մնալուց հետո Հայաստան տեղափոխված Սարգիս Գալստյանը...
Աղբյուր` Panorama.am
18:55
Փոքր պետություններն իրավունք չունեն սխալներ գործել․ Արտակ Զաքարյան
ՀՀԿ ԳՄ անդամ Արտակ Զաքարյանը գրել է. «2018թ. ապրիլի 17-ին, երբ հասարակության մի հատվածը, Նիկոլի հետ փողոցներն ընկած, փոփոխությունների...
Աղբյուր` Panorama.am
18:41
Էրդողան․ Մեր արտաքին առևտրի դեֆիցիտի ամենամեծ պատճառը էներգիայի դիմաց վճարելն է
Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը Ստամբուլում մասնակցել է «‎Anadօlu» պետական լրատվական գործակալության էներգետիկ ֆորումին,...
Աղբյուր` Panorama.am
18:28
Արփի Դավոյանը կնշանակվի ՊՎԾ պետ
Oragir.News-ի տեղեկություններով, առաջիկայում ԱԺ «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավոր Արփի Դավոյանը կնշանակվի ՊՎԾ պետի...
Աղբյուր` Panorama.am
18:12
Ազգային ողբերգություն է ունենալ մի իշխանություն, որը լեգիտիմացնում է Ցեղասպանությունը․ Լիլիթ Գալստյան
 «Հայաստան» խմբակցության պատգամավորնոր Լիլիթ Գալստյանը գրում է․ «Ազգային ողբերգություն է ունենալ մի իշխանություն, որը...
Աղբյուր` Panorama.am
18:04
Դժբախտ պատահարի հետևանքով մաhաgել է Հայաստանի կարատեի առաջնությունների բազմակի չեմպիոն Մկրտիչ Ղազարյանը
Այսօր դժբախտ պատահարի հետևանքով կյանքից անժամանակ հեռացել է Հայաստանի կարատեի ազգային ֆեդերացիայի մարզիկ Մկրտիչ Ղազարյանը: Լուրը հայտնում...
Աղբյուր` Panorama.am
18:00
Ախալքալաքում տարածված է կոկսակի վիրուսը
Ախալքալաքի մունիցիպալիտետում վերջերս տարածում է ստացել կոկսակի վիրուսը։ Jnews-ի հաղորդմամբ, հիվանդությունն Ախալքալաքում առաջին անգամն է...
Աղբյուր` Panorama.am
17:53
Բնակարանային գողությունը բացահայտվել է դատագենետիկական փորձաքննության եզրակացության արդյունքում
Այս տարվա  հունիսի 1-ին` ժամը 10։30-ին, անհայտ անձը Երևան քաղաքի Մամիկոնյանց փողոցի բնակարաններից մեկի պատուհանից ապօրինի մուտք էր գործել...
Աղբյուր` Panorama.am
17:44
Հայտնի են 2025 թվականի տարվա թռչնի քվեարկության արդյունքները
Հայտնի են «Տարվա թռչուն 2025» քվեարկության արդյունքները։ Ձայները բաժանվել են հետևյալ կերպ. 1․ Հայկական որոր (Larus armenicus)՝...
Աղբյուր` Panorama.am
17:30
Թալանում ու թալանում են, խաբելով, ստով ո՞ւմ փորն է կշտանում. Քաղաքացիները՝ թանկացումների մասին
Այս տարվա ընթացքում առաջին անհրաժեշտության տարբեր ապրանքներ, ծառայություններ թանկացել են, թեև ոչ աշխատավարձը, ոչ թոշակը գրեթե չի բարձրացել։...
Աղբյուր` Panorama.am
17:30
ՃՏՊ Աշտարակ-Ապարան ավտոճանապարհին․ կան տուժածներ
Նոյեմբերի 22-ին, ժամը 15:28-ին Արագածոտնի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Աշտարակ-Օհանավան...
Աղբյուր` Panorama.am
16:59
2024 թ.-ին մեկնարկած թանկացումներն ավելի մեծ թափով կշարունակվեն 2025 թ.-ին
Չկարողանալավ տնտեսության մեջ իրական աճ ապահովել՝ Հայաստանի կառավարությունը որդեգրել է ծառայությունների, գների թանկացման և հարկերի բարձրացման...
Աղբյուր` Panorama.am
16:37
Սիսիան-Կապան ավտոճանապարհին ավտոցիստեռնը բախվել է բետոնե արգելապատնեշին, վնասել ջրագիծը և հայտնվել Որոտան գետում
Նոյեմբերի 22-ին, ժամը 11:10-ին Սյունիքի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Շամբի ՀԷԿ-ի...
Աղբյուր` Panorama.am
16:37
Նոր կառուցվող էլիտար շենքի շինհրապարակում բետոնախառնիչը կողաշրջվել է. Կա վիրավոր
Այսօր՝ նոյեմբերի 22-ին, արտակարգ դեպք է տեղի ունեցել Երևանում: Shamshyan.com-ը հայտնում է, որ ժամը 12:40-ի սահմաններում Արշակունյաց 23/7...
Աղբյուր` Panorama.am
16:30
Հոկտեմբեր ամսվա տաք մեկնարկը և ցրտաշունչ ավարտը
Օդի միջին ամսական ջերմաստիճանը Հայաստանում կազմել է 7․1°C
Աղբյուր` Panorama.am
16:25
Հայաստանի հավաքականն Ազգերի լիգայի փլեյ-օֆֆում կխաղա Վրաստանի հետ
Նոյեմբերի 22-ին ՈւԵՖԱ-ի շտաբ-բնակարանում՝ շվեյցարական Նիոն քաղաքում, կայացել է ՈՒԵՖԱ Ազգերի լիգայի B/C լիգաների փլեյ-օֆֆի վիճակահանությունը։...
Աղբյուր` Panorama.am
16:11
Մարությանը համաձայնեց բանավիճել Տիգրան Ավինյանի հետ
«Սիրելի հայրենակիցներ, Ընդունում ենք Factor TV-ի առաջարկը՝ բանավեճ անցկացնել Տիգրան Ավինյանի հետ՝ իշխանության բերած տրանսպորտի թանկացման...
Աղբյուր` Panorama.am
15:41
Ալեն Սիմոնյանը Վիետնամից լուսանկար է հրապարակել ընդդիմադիր պատգամավորի հետ
Ալեն Սիմոնյանի գլխավորած պատվիրակությունը պաշտոնական այցով Վիետնամում է։ Ալեն Սիմոնյանն ինսթագրամի սթորի բաժնում ակտիվորեն լուսակարներ է...
Աղբյուր` Panorama.am
15:35
Հայաստանում ալկոհոլից կախվածությամբ հաշվառված է 6312 անձ. ԱՆ
Ալկոհոլը հոգեակտիվ, տոքսիկ նյութ է և կարող է կախվածություն առաջացնել։  Այն խաթարում է կենտրոնական նյարդային համակարգի աշխատանքը՝ մեծացնելով...
Աղբյուր` Panorama.am
15:24
«Արտաշատ» ԲԿ-ում կրքերը չեն հանդարտվում. կլինի վարչական հատվածի փոփոխություն
«Արտաշատ» ԲԿ-ում կրքերը չեն հանդարտվում։ Այսօր կենտրոն է շտապել առողջապահության նախարարի պաշտոնը զբաղեցնող Անահիտ ավանեսյանը։...
Աղբյուր` Panorama.am
15:17
Սանիտարահիգիենիկ նորմերի կոպիտ խախտումներ հանրային սննդի կետում
Սննդամթերքի անվտանգության տեսչական մարմնի ղեկավարի որոշմամբ կասեցվել է անհատ ձեռնարկատեր Լուսիկ Կարապետյանին պատկանող հանրային սննդի օբյեկտի...
Աղբյուր` Panorama.am
14:37
Վանաձոր-Դիլիջան ճանապարհին բեռնատար է այրվել
Լոռու մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն նոյեմբերի 22-ին, ժամը 11:28-ին ահազանգ է ստացվել, որ Վանաձոր-Դիլիջան...
Աղբյուր` Panorama.am
14:27
Արմենուհի Հարությունյանն ազատվել է փոխնախարարի պաշտոնից
Նիկոլ Փաշինյանի որոշմամբ, արդարադատության նախարարի տեղակալի ժամանակավոր պաշտոնակատար Արմենուհի Հարությունյանն ազատել է զբաղեցրած պաշտոնից:...
Աղբյուր` Panorama.am
14:10
Հայրենի՞ք, հա՞յ, մարդկային կյա՞նք... դուք տենց բաներ չեք լսել. Մամիջանյանը՝ ՔՊ-ին
«Սպասում եք անցած անգամվա նման կես տարի տանջեք մարդկանց Բաքվի բանտում ու ընտրություններից մի քանի շաբաթ առաջ գերիների առողջության գնով մի երկու ձայն ավել պոկեք»
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Թալանում ու թալանում են , խաբելով, ստով ո՞ւմ փորն է կշտանում. Քաղաքացիները՝ թանկացումների մասին
17:35 22/11/2024

Թալանում ու թալանում են , խաբելով, ստով ո՞ւմ փորն է կշտանում. Քաղաքացիները՝ թանկացումների մասին

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}