Հասարակություն 15:55 31/01/2024 Հայաստան

ԶՊՄ կոմբինատը կարող է պաշտպանիչ անտառային շերտեր ապահովել, չգիտեմ թե ինչու չեն անում. Վլադիկ Մարտիրոսյան

2018 թվականի «Հեղափոխությունից» հետո իշխանության եկած  քաղաքական ուժը հասավ նրան, որ «Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատ» ՓԲԸ-ն  ՀՀ կառավարությանը փոխանցեց բաժնետոմսերի 25 %-ը։ Դրանից հետո կառավարության ներկայացուցիչներն իրենց ղեկավարի հետ միասին հայտարարեցին, որ Հայաստանի թիվ մեկ հարկատու համարվող կոմբինատում այլևս աշխատանքների այլ հարաբերություններ են լինելու, ինչը վերաբերում է նաև հանքարդյունաբերության ոլորտում բնապահպանական չափանիշների պահպանմանը։
Panorama.am-ը Սյունիքում բնապահպանական խնդիրների և դրանց լուծման ուղղությամբ կատարվող աշխատանքների շուրջ զրուցեց մարզային «Խուստուփ» բնապահպանական հասարակական կազմակերպության նախագահ Վլադիկ Մարտիրոսյանի հետ։  

Վ. Մարտիրոսյան- Օրախնդիր է մնում պոչամբարների ռեկուլտիվացիայի և թափուկավայրերի անտառապատման հարցերը։ Այն լանդշաֆտները, որտեղ դատարկ ապարները են լցված, դրանք արդեն լցվում են ձորերը և աղավաղում դրանք։

Այն տեղերում, որտեղ այլևս չեն լցվում մակաբացված այդ դատարկ ապարները, անհրաժեշտ է լանդշաֆտը վերականգնել, անտառապատել, կանաչապատել։ Դրանք բոլորը հնարավոր է անել, բայց չի արված։

Մյուս կողմից էլ Արծվանիկի պոչամբար թափվող ջուրը գալիս է ֆլոտացիոն ֆաբրիկաներից, որտեղ զգալի քանակությամբ քիմիկատներ են օգտագործվում։ Այդ ամբողջը հասնում է պոչամբար և որպեսզի այդ տհաճ վտանգավոր հոտը չտարածվի գյուղերի վրա, անհրաժեշտ է, որ պաշտպանիչ անտառաշերտեր հիմնեն պոչամբարի շուրջ։ Ես այդ մասին մի քանի անգամ հայտարարել և առաջարկել եմ։ Կան համապատասխան տեսակի երեք պաշտպանիչ անատառային գծերի տեսակներ՝ հողմակայուն, ոչ հողմակայուն, հրահողմակայուն։

Սա «Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատ»-ի համար խնդիր չի հանդիսանում, մանավանդ, որ կոմբինատն իր համար արդեն տնկարան ունի և իր համար բավականին տնկանյութ է աճեցնում։ Նրանք կարող են պաշտպանիչ անտառային շերտեր ապահովել, չգիտեմ, թե ինչու չեն անում։ Կոմբինատի տնկարանները ժամանակին ես եմ հիմնել, տնօրենին ապացուցեցի, որ դրանք կոմբինատին պետք են և մենք հիմնեցինք։

Չեմ հասկանում, թե ինչու այդ ուղղությամ ակտիվ գործունեություն չեն իրականացնում, պաշտպանիչ անտառաշերտերը շատ լավ բան կլինեն, քամիների ժամանակ փոշիները չեն տարածվի շրջակայքում։ Երբ պոչհանքի ջուրը ներծծվում է և մնում է չոր ապարը, այդ ժամանակ փոշին բարձրանում է։ Նոր չորացած պոչամբարում չեն կարող անմիջապես ռեկուլտիվացիա անեն, քանի որ նրա տակ դեռ տիղմ է։ Այդ պատճառով էլ պաշտպանիչ անտառաշերտերը խիստ անհրաժեշտ են։ Իսկ երբ պոչամբարը լավ չորանում է, այդ հատվածի վրա 70 սմ հողաշերտ են լցնում և վտանգը չեզոքացնում են, փոշին չի բարձրանում և հոտը չի տարածվում։ Նախքան ռեկուլտիվացիան, այդ պաշտպանիչ անտառաշերտերի ապահովումը շատ կարևոր է։

Panorama.am-Կոմբինատում Ձեր աշխատելու տարիներին ինչո՞ւ չիրականացրեցիք այդ ծրագիրը։

Վ. Մարտիրոսյան-Տնկարանները հիմնելուց 2 տարի անց ինձ ուղարկեցին թոշակի, իսկ այնտեղ մենք նոր-նոր ցանքս էինք անում և մինչև հասուն տնկիներ ունենալն ես արդեն թոշակի էի գնացել։

Օրախնդիր է մնում  թափուկավայրերի անտառապատման հարցը, որպեսզի լանդշաֆտերը վերականգնվի։ Դեպի Մեղրի գնալու ճանապարհին դատարկ ապարների թափուկավայրերը լցվել, գրեթե հասել են ճանապարհին, այն ադեն լցված է։ Եթե այնտեղ այլևս չենք լցնելու, եղբայր, եկեք անատառապատենք, անտառներ տնկենք, կանաչապատենք, գեղեցկացնենք շրջակա  միջավայրը, չթողնենք այդպիսի քանդված վիճակում։ Եթե անտառապատենք և կանաչապատենք՝ լանդշաֆտը կդառնա վերականգնված։ Դատարկ ապարների տեղադրման վայրը միայն քարերը չեն, այնտեղ նաև հող կա, գրունտ կա և կարող են առանց լրացուցիչ հող ավելացնելու հիանալի ձևով անտառապատել այդ հատվածը,  այնտեղ անհնարին ոչինչ չկա։

Իսկ Արծվանիկի պոչամբարի զգալի հատվածը՝ Սյունիք բնակավայրի տարածքից սկսած լրիվ ռեկուլտիավացիա է արված և հողով ծածկված է, այնտեղից վտանգ չկա։

Panorama.am-Իսկ ի՞նչ  քայլեր են արվել կոմբինատի գործունեության հետևանքով  շրջակա մկիջավայրի վրա բացասական ազդեցությունը մեղմելու համար։

Վ. Մարտիրոսյան-Լեռնահանքային արդյունաբերությունը, շրջակա միջավայրն աղտոտող ճյուղ է, ոչ մեկն այն չի կարող հերքել։ Բայց վերջին տարիներին որոշ փոփոխություններ արվել են։ Պոչատարը, որ երկու խողովակ էր, վթարի դեպքում մեծ խնդիրենր էր առաջացնում և դժվարանում էին վթարված խողովակից մյուսին պոչի հոսքն ուղղել։ Այսօր երրորդ գիծն են կառուցել և վթարների դեպքում ինքնաշխատ եղանակով միանում է նորմալ խողովակաշարին՝ ճեղքված, վթարված խողովակաշարից պոչը չի գալիս հասնում պոչամբար։

Բացի այդ վտանգավոր հատվածներում արտահոսող պոչերի հավաքման փոսեր են ստեղծվել, որոնք թույլ չեն տալիս վթարված խողովակաշարից դուրս թափված աղտոտված ջրերը լցվեն հարակից գետերը, այլ հավաքվում են այնտեղ։ Երկար ժամանակ է, ինչ Ողջի գետը չի աղտոտվում, մաքուր է հոսում։ Վերջինիս վտակ հանդիսացող Գեղի և Նորաշեն գետերի վրա նման ամբարներ են ստեղծված և վթարի դեպքում էլ պոչերը չեն լցվում գետերը։
 



Աղբյուր` Panorama.am
Share |

Լրահոս

15:17
Սանիտարահիգիենիկ նորմերի կոպիտ խախտումներ հանրային սննդի կետում
Սննդամթերքի անվտանգության տեսչական մարմնի ղեկավարի որոշմամբ կասեցվել է անհատ ձեռնարկատեր Լուսիկ Կարապետյանին պատկանող հանրային սննդի օբյեկտի...
Աղբյուր` Panorama.am
14:37
Վանաձոր-Դիլիջան ճանապարհին բեռնատար է այրվել
Լոռու մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն նոյեմբերի 22-ին, ժամը 11:28-ին ահազանգ է ստացվել, որ Վանաձոր-Դիլիջան...
Աղբյուր` Panorama.am
14:27
Արմենուհի Հարությունյանն ազատվել է փոխնախարարի պաշտոնից
Նիկոլ Փաշինյանի որոշմամբ, արդարադատության նախարարի տեղակալի ժամանակավոր պաշտոնակատար Արմենուհի Հարությունյանն ազատել է զբաղեցրած պաշտոնից:...
Աղբյուր` Panorama.am
14:10
Հայրենի՞ք, հա՞յ, մարդկային կյա՞նք... դուք տենց բաներ չեք լսել. Մամիջանյանը՝ ՔՊ-ին
«Սպասում եք անցած անգամվա նման կես տարի տանջեք մարդկանց Բաքվի բանտում ու ընտրություններից մի քանի շաբաթ առաջ գերիների առողջության գնով մի երկու ձայն ավել պոկեք»
Աղբյուր` Panorama.am
13:59
ԱԺ նախագահի հայտարարությունը՝ Նարեկ Զեյնալյանի հրաժարականի դիմումի մասին
ՀՀ ԱԺ նախագահը հայտարարություն է տարածել ԱԺ պատգամավոր Նարեկ Զեյնալյանի հրաժարականի դիմումի մասին։  ««Ազգային ժողովի...
Աղբյուր` Panorama.am
13:49
Ադրբեջանին և Թուրքիային անհրաժեշտ է, որ Փաշինյանի միջոցով Հայաստանը դառնա պանթյուքիզմի ֆուռերի համար «պռոխոդնոյ դվոր». Շարմազանով
«Նիկոլ Փաշինյանը Հայստանը տանում է դեպի վերջնական գահավիժման, Երրորդ հանրապետության դե ֆակտո և դե յուրե կործանում,  դեպի Հայաստանի...
Աղբյուր` Panorama.am
13:27
Գարիկ Սարգսյանը չի թույլատրում Վեդիում կազմակերպել «Կատարյալ ապուշը» ֆիլմի ցուցադրությունը. Տիգրան Նալչաջյան
Արդեն երկու անգամ Վեդու համայնքապետարանը թույլ չի տալիս քաղաքում ցուցադրել ռեժիսոր Տիգրան Նալչաջյանի «Կատարյալ ապուշը» ֆիլմը։...
Աղբյուր` Panorama.am
13:13
Կկատարվի քահանայական ձեռնադրություն
Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի տարբեր կառույցներում սպասավորող վեց սարկավագներ կարժանանան քահանայական օծման և ձեռնադրության
Աղբյուր` Panorama.am
13:07
Ջերմաստիճանը կնվազի 6-10 աստիճանով
Երևանում նոյեմբերի 22-ի ցերեկը, 23-24-ին, 27-ի ցերեկը սպասվում է առանց տեղումների եղանակ։ Նոյեմբերի 25-26-ին, 27-ի գիշերը սպասվում են...
Աղբյուր` Panorama.am
12:53
Ալեքսիս Օհանյանը ցուցադրել է գերհազվագյուտ հայկական մետաղադրամ
Ամերիակահայ գործարար, Reddit-ի հիմնադիր Ալեքսիս Օհանյանը X սոցիալական ցանցում (նախկինում՝ Twitter) ցուցադրել է Արտաշեսյանների տոհմից Մեծ Հայքի...
Աղբյուր` Panorama.am
12:33
Թափառող շների վրա կրակած տղամարդը ներկայացել է ոստիկանություն
Նոյեմբերի 10-ին հաղորդում էր ստացվել Համայնքային ոստիկանության Արթիկի բաժնում: Կենդանապաշտպանները հայտնել էին, որ նախորդ օրը Արթիկի Լմբատ-2...
Աղբյուր` Panorama.am
12:31
Ռոնալդուն նշել է ռեկորդ, որը չի ցանկանում գերազանցել
Կրիշտիանու Ռոնալդուն մի քանի ամիս առաջ բացել է իր YouTube ալիքը։ Պորտուգալացին կայծակնային արագությամբ ձեռք է բերել բաժանորդներ. այժմ ալիքին...
Աղբյուր` Panorama.am
12:16
Գերմանիայի ԱԳ նախարար Անալենա Բարբոքը Բաքվում կայացած COP29-ի ժամանակ սուր քննադատության է ենթարկել Ադրբեջանին
Գերմանիայի ԱԳ նախարար Անալենա Բերբոքն Ադրբեջանում ընթացող ՄԱԿ-ի Կլիմայի փոփոխության համաժողովի (COP29) 29-րդ նստաշրջանում իր առաջին...
Աղբյուր` Panorama.am
11:37
Visa-ն խտրականություն է դնում ԶԼՄ-ների միջև՝ սահմանափակելով աշխատանքը
«Պարզում ենք, թե ինչ սկզբունքով են ընտրվել ԶԼՄ–ները, որոնց հասանելի կլինեն ֆորումի բանախոսները»։
Աղբյուր` Panorama.am
11:28
Ցավն էլ պետք է չափ ունենա. Ավտովթարի հետևանքով մահացել է պատերազմում զոհված Արտյոմ Խաչատրյանի եղբայրը
Ողբերգական ավտովթարի հետևանքով զոհվել է Արթուր Խաչատրյանը։ Նա 44-օրյա պատերազմում զոհված Արտյոմ Խաչատրյանի եղբայրն է։ Մինչ այդ ընտանիքը 17...
Աղբյուր` Panorama.am
11:27
Պեսկով. Ռուսաստանի խնդիրը ոչ թե միգրանտներն են, այլ անօրինական ներգաղթյալները
Ռուսաստանի համար խնդիրը ոչ բոլոր միգրանտներն են, որոնք երկիր են ժամանել, այլ միայն նրանք, ովքեր անօրինական կերպով գտնվում են Ռուսաստանի...
Աղբյուր` Panorama.am
10:55
Ռուսական պարարտանյութերի մասնաբաժինը եվրոպական շուկայում հասել է ռեկորդային մակարդակի
Ռուսաստանի մասնաբաժինը եվրոպական պարարտանյութերի ներմուծման մեջ սեպտեմբերին օգոստոսի համեմատ աճել է 2,9 %ային կետով և հասել 32,1 %-ի։ Սա...
Աղբյուր` Panorama.am
10:52
Մանկահասակ որդիներին 30 տարի առաջ սպանած Սմիթը կրկին հայտնվել է մամուլի ուշադրության կենտրոնում
53-ամյա Սուսան Սմիթը 30 տարի ազատազրկումից հետո  կրկին հայտնվել է միջազգային մամուլի ուշադրության կենտրոնում գլխագրերում։ Նրան դատարանը...
Աղբյուր` Panorama.am
10:51
Շախմատի Մ12տ. ԱԱ. Հայ մասնակիցների արդյունքները
Իտալիայի Մոնտեսիլվանո քաղաքում շարունակվում է 2024 թվականի շախմատի աշխարհի մինչև 12 տարեկան պատանիների և աղջիկների առաջնությունը:  6...
Աղբյուր` Panorama.am
10:35
Գիշերային ակումբի այցելուն սեր է խոստովանել դիջեյին և կծել նրա ականջը
Գերմանիայում դիսկոտեկի այցելուն գրկել է դիջեյին և կծել նրա ականջի մի մասը։ Միջադեպի մասին հայտնում է Bild-ը։ 2023 թվականի փետրվարին Ստորին...
Աղբյուր` Panorama.am
10:25
Հայաստանը՝ հայկական առաջին արբանյակից արված լուսանկարներում
ՀՀ բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարար Մխիթար Հայրապետյանը հայկական առաջին արբանյակից արված լուսանկարներ է հրապարակել: «Մեր...
Աղբյուր` Panorama.am
10:18
Իրանը, ի պատասխան ՄԱԳԱՏԷ-ի բանաձևի, նոր ցենտրիֆուգներ կգործարկի
Իրանի ատոմային էներգիայի կազմակերպության (AEOI) ղեկավար Մոհամմադ Էսլամին հրամայել է «արդյունավետ միջոցներ ձեռնարկել», ներառյալ նոր...
Աղբյուր` Panorama.am
10:18
Ողբերգական վթար Սեբաստիա փողոցում
Ճգնաժամային կառավարման ազգային կենտրոն նոյեմբերի 22-ին, ժամը 00:53-ին  ահազանգ է ստացվել, որ Երևան քաղաքի Սեբաստիա փողոցում տեղի է...
Աղբյուր` Panorama.am
09:39
Մեդվեդևը հրապարակել է «Օրեշնիկ» հրթիռային համակարգ հարվածի տեսանյութը
ՌԴ Անվտանգության խորհրդի փոխնախագահ, «Եդինայա Ռոսիա» կուսակցության նախագահ Դմիտրի Մեդվեդևը «Օրեշնիկ» նորագույն հրթիռի...
Աղբյուր` Panorama.am
09:10
Telegram-ում խարդախության նոր տեսակ է տարածվում
Telegram-ում խարդախության նոր տեսակ է տարածվում. հաքերները սկսել են օգտատերերին ուղարկել ֆիշինգային հղում, որը ներկայացվում է որպես նվեր՝...
Աղբյուր` Panorama.am
09:01
Նոյեմբերի 22-ին փոխանակման կետերում դոլարի փոխարժեքն աճել է, ռուբլու և եվրոյինը՝ նվազել
ՀՀ բանկերում այսօր՝ նոյեմբերի 22-ին ժամը 09:00-ի դրությամբ, ԱՄՆ դոլարի առքի միջին փոխարժեքը կազմում  է 387.22դրամ՝ նախորդ օրվա վերջի...
Աղբյուր` Panorama.am
08:57
«Հրապարակ». Ոստիկանության զորքերի հրամանատարը պետությունից բնակարանային վարձի փոխհատուցում է ստացել` չունենալով դրա իրավունքը
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Երեկ գրել էինք, որ ոստիկանության զորքերի հրամանատար, գեներալ Հայկ Բաբայանը, որը երազում է...
Աղբյուր` Panorama.am
08:56
«Ժողովուրդ». ՔՊ կուսակցությանը նվիրատվություն կատարած ընկերությունը տուգանվում է նվիրած գումարի չափով
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. ««Ժողովուրդ» օրաթերթը պաշտոնական աղբյուրներից տեղեկացավ, որ ՀՀ կոռուպցիայի...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Խայտառակություն Թումանյան փողոցում. Չախոյան
16:15 21/11/2024

Խայտառակություն Թումանյան փողոցում. Չախոյան

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}