Ձեր վստահելի աղբյուրը

Ռազմական փորձագետ Կարեն Վրթանեսյանը ֆեյսբուքի իր էջում գրել էր.«Վաղուց արդեն բոլորը գիտեն, որ նիկոլենց այսպես կոչված «վարժական հավաքները» իրականում մեծ մասամբ մարտական ծառայություն են առաջնագծում, համենայն դեպս գոնե մոտոհրաձիգների, հետախույզների և էլի շատ տարբեր ռազմական մասնագիտություններ ունեցող պահեստազորայինների համար։ Այսինքն «վարժական հավաքների» անվան տակ հավաքած քաղաքացիականների մեծ մասին տանում են դիրքերը պահելու»։ Նա նաև լրատվամիջոցներին խորհուրդ եր տվել հավաքների մասին պաշտոնական հաղորդագրությունը տարածելիս վերնագրերում «Վարժական հավաքներ» արտահայտությունը չօգտագործել։

Panorama.am-ը Կարեն Վրթանեսյանից ճշտեց, թե ինչ  սկզբունքով են քաղաքացիներին կանչում հավաքների, քանի որ լինում են դեպքեր երբ ծանուցում են ստանում նաև պատերազմներին մասնակցածները։

Կ. Վրթանեսյան-Իրենք օրենքներն այնպես են փոխել, որ ում ուզեն, կարող են կանչել  հավաքների։ Սահմանափակում չկա դրված, ինչ-որ մեկին կարող են չկանչեն, իսկ մյուսին կարող են անընդհատ կանչեն։ Ես դեպք գիտեմ, որ նույն մարդուն այս 3.5 տարվա ընթացքում երրորդ անգամ են կանչել հավաքների, սկսզբից՝ եռամսյա, այնուհետև՝ 25-օրյա և  դրանից հետո կրկին կանչել են։ Կա դեպք, որ մարդը զինվորական է, զորացրվել է և 2.5 ամսից կանչել են վարժական հավաքի, նա սպա է։

Panorama.am-Ի՞նչ միտում եք տեսնում այդ երևույթի մեջ։

Կ. Վրթանեսյան-Սա հերթական  գործիքն է, որով պահեստազորի ցանկացած տղամարդու,  եթե նա լուրջ հիվանդություններ չունի, ընդորում, նաև չծառայածներին կարող են գործից կտրեն տանեն հավաքների՝ ինչքան ուզեն։ Ռեալ սահմանափակում չկա, կարող են անընդհատ կանչեն։ Սրա առաջին նպատակն այն է, որ այն շատ հարմար գործիք է, ում ուզում են ճնշում են։ Երկրորդ՝ բանակի ջախջախման ֆոնին, իրենք բանակը կազմաքանդում են, որովհետև այս իշխանությունները  բանակը դիտարկում են, որպես թշնամական կառույց, դրա համար ամեն ինչ անում են վերևից ներքև քանդելու համար։ Գեներալական կազմը կազմաքանդեցին։ Մինչև 2020 թվականը սկսեցին այդ գործընթացը, իսկ դրանից հետո այն մեծացավ և ահագնացավ, հիմա էլ իջնում են սպայական ավելի ցածր կամ նույնիսկ պայմանագրայիններին և այլն։ Վերջում թողնելու է մի փոքր՝ 15-20 հազարանոց ուժ, որը հավաքված է լինելու Նիկոլին հավատարմության սկզբունքով, ինչպես հիմա հավաքում են ոստիկանության որոշ ստորաբաժանումներին։ Իրենք չեն էլ թաքցնում այդ երևույթը և պարբերաբար սպառնում են զորահավաքներով։

Panorama.am-Այդ դեպքում ստացվում է, որ դրանք վարժական հավաքներ չեն։ Լրատվամիջոցներն ինչպե՞ս կարող են վերնագրեն դրանց մասին պաշտոնական հաղորդագրությունները։

Կ. Վրթանեսյան-Նման դեպքերում այդ պաշտոնական լուրերին կարելի է դնել հետևյալ վերնաքիրը. «ՊՆ-ն շարունակում է քաղաքացիներին տանել առաջնագիծ» կամ «Հավաքները շարունակվում են», բայց երբ գրում են «վարժական հավաքներ»,այն սուտ է, քանի որ վարժականն այդ 25 օրից 7 օրն է։ Ընդորում, մարդը, որը ենթադրենք 10-20 տարի առաջ է ծառայել կամ ընդհանարպես չի ծառայել, չի կարող 7 օրում որևէ բան սովերել։ Դիրք պահելը, հատկապես շրջանաձև պաշտպանությունը պահանջում է լուրջ վարժանքներ, այն ամիսների գործն է, 7 օրում նման բաներ չեն սովորեցնում։

Panorama.am-Դուք նշեցիք չծառայածներին հավաքների կանչելու մասին, ինչպե՞ս է այն հնարավոր։

Կ. Վրթանեսյան- Կան մարդիկ, որոնք դիսերտացիա են պաշտպանել չեն ծառայել, բայց պահեստազորի մեջ է և կանչում են հավաքների։ Կան նաև առողջական պատճառներով ազատված որոշ կատեգորիաներ, որոնց կանչում են հավաքների, ասում են՝ հո մենք ձեզ պատերազմ չենք տանում, այլ վարժական հավաքների։ Բայց այն ռեալ հավաք է և մարդուն տանում են 7 օրվա վարժանքների, այնուհետև համոզում, վախեցնում և բարձրացնում են դիրքեր։ Ընդորում վերջիններս լրիվ անպատրաստ են, քանի որ եթե ռազմական բախումներ են սկսվում, այնտեղ նրանք դիրքը չեն կարողանում պահել։ Եթե բախտները բերեց  և այդ դիրքում եղավ 5-6 փորձառու դիրքապահ, կարող է պահեն և մյուսներին էլ կասեն, թե ինչ և ինչպես է պետք անել։ Բայց կարող է դիրքում երկու ծառայած է լինում, կամ կապավոր է լինում, որը երբեք դիրք չի պաշտպանել, նա այլ ռազմական մասնագիտացում ունի, այդ դեպքում գերխնդիր կլինի դիրք պահելը։