Խուճապի չմատնվեք, եթե պատահաբար հանդիպեք ազնվացեղ եղջերուի
«Դիլիջան» ազգային պարկի տարածքում գտնվող Ազնվացեղ եղջերուների բազմացման կենտրոնից դեպի բնություն բաց թողվեցին տասն ազնվացեղ եղջերուներ։ Բնության համաշխարհային հիմնադրամի (WWF) հայաստանյան մասնաճյուղի տնօրեն Լևոն Աղասյանի խոսքով՝ եղջերուների երկրորդ խումբ է բաց թողնվել դեպի բնություն, առաջինը 2022թ․-ին էր՝ երեք առանձնյակ։
«2013թ․-ից ի վեր ՀՀ ՇՄՆ-ի հետ համատեղ հանձն ենք առել այս կարևոր գործը՝ վերաբնակեցնելու ազնվացեղ եղջերուներին իրենց պատմական ապրելավայրերում։ Հարկ է նշել, որ եղջերուների վերջին գրանցումները մեր տարածքում եղել են 1950-ականներին, ինչից հետո տեսակն ի սպառ վերացել էր։ Մեր նպատակն է՝ ստեղծել բոլոր պայմանները Հայաստանի հարուստ կենսաբազմազանությունը համալրել ազնվացեղ եղջերուներով»,- ասաց Աղասյանը։
Նրա խոսքով՝ եղջերուների բաց թողնման օրը պատահական չէ։ Այն համըկնում է Հայաստանի բնության հատուկ պահպանվող տարածքների օրվա հետ։Աղասյանը հավաստիացրեց, որ ծրագիրը շարունակական է լինելու և նախատեսում են յուրաքանչյուր տարի 10 առանձյակ բաց թողնել բնություն։
«Մի խնդրանք-հորդոր ունեմ քաղաքացիներին՝ կենդանիներին բնություն բաց թողնելուց հետո կարող են լինել դեպքեր, երբ նրանք հանդիպեն մարդկանց, խնդրանքս է՝ չվնասել և խուճապի չմատնվել։ Կենդանիները նախահարձակ չեն լինում»,- ավելացրեց նա։
Բնության համաշխարհային հիմնադրամի հայաստանյան մասնաճյուղը համաձայնագիր է կնքել Վրաստանի կենդանաբանական այգու հետ։
«Այս տարի նախատեսում ենք թվով մեկ եղջերուի ներմուծում Հայաստան Վրաստանից։ Երկու տարի առաջ մենք նրանց երկու եղջերու ենք փոխանցել։Այս տարի սպասում են արու եղջերուին Վրաստանից»,- տեղեկացրեց Աղասյանը։
Ընդգծենք, որ այս փոխանակումը նպատակ ունի բարելավելու Հայաստանում բնակվող եղջերուների գենոֆոնդը։
ՇՄՆ նախարարի տեղակալ Արա Մկրտչյանն իր խոսքում նշեց, որ կենսաբազմազանության պահպանությունը կյանքի որակի ապահովման համար ունի կարևորագույն նշանակություն։
«Այն այժմ ոչ միայն բալանսի խախտման փուլում է, այլև կենդանական աշխարհի շատ տեսակներ գտնվում են անհետացման եզրին կամ արդեն իսկ վերացել են։ Դեռևս ոչ վաղ անցյալում ՝ մինչև 1954թ․-ը, Հայաստանում կովկասյան ազնվացեղ եղջերուներին կարելի էր հանդիպել բնության մեջ, սակայն ներկայում մարդու և ազնվացեղ եղջերուի հանդիպումներ չկան, քանի որ նրանք բնական տարածքներում այլևս առկա չեն։ 2013թ․-ից սկսած իրականացնում ենք այս կարևոր ծրագիրը և այս տարի մենք ամենամեծ խմբաքանակը բաց թողեցինք բնություն՝ տասը առանձյակ»,- ասաց Մկրտչյանը։
ՀՀ շրջակա միջավայրի նախարարության և Բնության համաշխարհային հիմնադրամի հայաստանյան մասնաճյուղի (WWF-Armenia) և կողմից իրականացվում է «Կովկասյան ազնվացեղ եղջերուի վերաբնակեցումը Հայաստանում» ծրագիրը՝ Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետության (BMZ)՝ KfW Զարգացման բանկի միջոցով, WWF Գերմանիայի, Կովկասի բնության հիմնադրամի (CNF) աջակցությամբ։ Վերոնշյալ ծրագրի շրջանակներում 2018 թվականին Իրանի Իսլամական Հանրապետությունից Հայաստան է տեղափոխվել 14 առանձնյակ։ Ազնվացեղ եղջերուների բազմացման կենտրոնում այժմ նրանց քանակը հասել է 44-ի, որոնցից տասին բաց թողեցին բնություն։
Կենդանիները ռադիովզկապով են և նրանց տեղաշարժը հսկում են WWF գրասենյակի աշխատակիցները։ Ինչպես հաղորդեցին՝ նախորդ տարի բաց թողնված կենդանիները շրջել են հանրապետության տարածքով՝ ընդհուպ եղել են Սպիտակ համայնքում, Ապարանում, սակայն հետո կրկին վերադերձել են «Դիլիջան» ազգային պարկի տարածք։
Շատ կարևոր է, որպեսզի մարդիկ նրանց հանդիպելիս չվախենան և չվնասեն, ինչպես մասնագետներն են նշում՝ եղջերուները շատ նուրբ կենդանիներ են և մարդու ոչ ադեկվատ պահվածքից կարող են խուճապի մատնվել։
Հիշեցնենք, որ ազնվացեղ եղջերուն կամ մարալն ընդգրկված է Հայաստանի Կարմիր գրքում (2010)` որպես «Կրիտիկական վիճակում գտնվող»:
Հարակից հրապարակումներ`
Լրահոս
Տեսանյութեր
ՀԱՊԿ-ը ստեղծում է սպառնալիքներ ՀՀ անվտանգության, հետագա գոյության, ինքնիշխանության համար. Փաշինյան
