Քաղաքական 16:24 08/11/2024 Հայաստան

Վահան Գրիգորյան. Վերջին տասնամյակների ընթացքում համաշխարհային ժանդարմի դերը թանկ է արժեցել հենց Ամերիկայի համար

Դոնալդ Թրամփի վերընտրվելը ԱՄՆ նախագահի պաշտոնում այն բնական գործընթացների շարունակությունն էր, որոնք տեղի են ունենում համաշխարհային քաղաքականության մեջ, որոնց էությունը կայանում է նրանում, որ լիբերալիզմը և ժողովրդավարությունը սպառել են իրենց օգտակարությունը որպես կառավարման ձևեր։

Լիբերալիզմը մշակվել է 18-րդ դարում բրիտանացի քաղաքական ստրատեգների կողմից՝ որպես սոցիալական կառավարման ձև արդյունաբերական դարաշրջանում։ Այսօր մարդկությունը արդյունաբերական դարաշրջանից շարժվում է դեպի հասարակության հետարդյունաբերական համակարգ՝ շնորհիվ գիտական և տեխնոլոգիական առաջընթացի: Այս նոր սոցիալական համակարգում տեղ չկա ազատականության և ժողովրդավարության համար, ինչով բացատրվում է հակալիբերալ ուժերի ապագա հաղթանակը Երրորդ համաշխարհային պատերազմում։

Եթե խոսենք Միացյալ Նահանգների դերի մասին, ապա վերջին տասնամյակների ընթացքում համաշխարհային ժանդարմի դերը թանկ է արժեցել հենց Ամերիկայի համար։ Միաբևեռ աշխարհակարգը պահպանվում էր ԱՄՆ ռեսուրսների հաշվին, ինչը հանգեցրեց լուրջ համակարգային ճգնաժամի երկրի ներսում, և որոնց լուծման հետագա ձախողումը կսպառնար երկրի գոյությանը։ Դոնալդ Թրամփն իր ելույթներում բազմիցս խոսել է այս մասին՝ հայտարարելով, որ Ամերիկան իր հաշվին պահպանում է ՆԱՏՕ-ի և այլ միջազգային կազմակերպությունների գոյությանը, մինչդեռ ԱՄՆ-ում ներքին խնդիրները երկրաչափական աճ են գրանցում։ Հենց դրանով է բացատրվում Թրամփի ֆենոմենը և նրա մեկուսացման քաղաքականությունը՝ սահմանափակել ԱՄՆ-ի դերը համաշխարհային ասպարեզում, հրաժարվել համաշխարհային ժանդարմի դերից՝ ԱՄՆ ռեսուրսները երկրի ներս ուղղելու պետության վերականգնման համար։

Ամերիկյան արտաքին քաղաքականության պատրիարք Զբիգնև Բժեզինսկին 2012 թվականին իր «Ռազմավարական տեսակետը» գրքում կանխատեսել էր մինչև 2025 թվականը Ամերիկայի դուրս գալը համաշխարհային ասպարեզից, ինչը մենք տեսնում ենք այսօր:

Եվրասիայից Միացյալ Նահանգների հեռանալը, բնականաբար, կստեղծի վակուում, որը կփորձեն լրացնել տարածաշրջանային տերությունները։ Ռուսաստանի ազդեցությունը կմեծանա Եվրոպայում և հետխորհրդային տարածքում, իսկ Չինաստանինը՝ Ասիական-խաղաղօվկիանոսյան տարածաշրջանում։

Դա վերաբերում է նաև հարավկովկասյան տարածաշրջանին։ Լոնդոնն ու Անկարան մնում են միայնակ առանց Վաշինգտոնի, ինչը կտրուկ նվազեցնում է «Թուրանական միջանցքի» (ինչպես իրանցիներն անվանում են Զանգեզուրի միջանցքը) կառուցելու հնարավորությունները, ինչպես նաև ընդհանուր առմամբ այս տարածաշրջանում Թուրքիայի արտաքին քաղաքականության ընդլայնումը։ Ընդհակառակը, Ռուսաստանի դերը, որը վերջին տարիներին անկում է ապրել, այժմ կմեծանա, հատկապես Ուկրաինայում անխուսափելի մոտալուտ հաղթանակից հետո, և Մոսկվան առաջիկա տարիներին կձգտի Հարավային Կովկասում ամբողջական քաղաքական հեգեմոնիայի:
Մի խոսքով, հարավային Հայաստանի նկատմամբ Ադրբեջանի ոտնձգության և հայկական պետության տարածքային ամբողջականության խախտման ռիսկերը նվազել են, ինչը իհարկե, դրական գործոն է Հայաստանի Հանրապետության համար։

Վահան Գրիգորյան

 



Աղբյուր` Panorama.am
Share |
Տեքստում սխալ կամ վրիպակ նկատելու դեպքում, ուղարկեք խմբագրին հաղորդագրություն` նշելով տվյալ սխալը, այնուհետև սեղմելով Ctrl-Enter:

Լրահոս

14:07
«Փյունիկ» -«Վեստ Արմենիա» հանդիպումը չեղարկվել է
Հայաստանի Fastex Պրեմիեր լիգայի 17-րդ տուրի այսօր կայանալիք մեր հանդիպումը չի կայանալու մրցակից թիմի չներկայանալու պատճառով: Այս մասին հայտնում...
Աղբյուր` Panorama.am
13:59
Հանուն տեղական արտադրողների վեց ամիս խոզ քիչ կներկրեն
6 ամսով կսահմանափակվի ընտանի տեսակների կենդանի խոզերի ներմուծումը Հայաստան։ Համապատասխան որոշումն ընդունվեց կառավարության այսօրվա նիստում։...
Աղբյուր` Panorama.am
13:33
Իսաբեկյան փողոցի մի հատված փակ կլինի
Ասֆալտապատման աշխատանքներով պայմանավորված՝ .նոյեմբերի 21-ին` ժամը 13:00-ից մինչև 24:00-ն, փակ է լինելու Իսաբեկյան փողոցի՝ Է. Իսաբեկյան փ....
Աղբյուր` Panorama.am
13:22
Ողբերգական պատահար Արտաշար գյուղում
Ճգնաժամային կառավարման ազգային կենտրոն նոյեմբերի 21-ին, ժամը 10:57-ին  տեղեկություն է ստացվել, որ Արմավիրի մարզի Արտաշար  գյուղում`...
Աղբյուր` Panorama.am
13:09
2025 թվականից կգործի աջակցության նորացված ծրագիր ԼՂ-ից բռնի տեղահանված անձանց համար
ԼՂ-ից բռնի տեղահանված անձանց կեցության և այլ ծախսերը հոգալու նպատակով՝ 2025 թվականի հունվարից կգործի նորացված սոցիալական աջակցության ծրագիր։...
Աղբյուր` Panorama.am
13:03
Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև գետերի ջրերի ոլորտում պաշտոնական համագործակցություն առկա չէ. ԱԳՆ
Օրեր առաջ Ադրբեջանում ԱՄՆ դեսպանը հայտարարել էր. «Մեր ակտիվ աջակցությամբ Ադրբեջանից և Հայաստանից հիդրոլոգների և ինժեներների մի խումբ...
Աղբյուր` Panorama.am
12:43
Ինչ եղանակ է սպասվում այսօր
Երևանում նոյեմբերի 21-ի ցերեկը, 22-24-ին սպասվում է առանց տեղումների եղանակ։ Նոյեմբերի 25-26-ին սպասվում են տեղումներ։ ​ Մարզերում...
Աղբյուր` Panorama.am
12:24
Ընծայման տոնն է
«Սիրելի՛ մայրե՛ր, ձեզ է վստահված մատաղ սերնդի դաստիարակությունը, սա ավելի կարևոր է, քան ասենք կարիերա անելն ի հաշիվ մայրանալու»,- ասում է Հայր Զաքարիան
Աղբյուր` Panorama.am
12:13
Ստամբուլում մաhաgել է գերաշնորհ Տ. Գարեգին արքեպիսկոպոս Պէքճեանը
Այսօր առավոտյան Ստամբուլի Ս. Փրկիչ ազգային հիվանդանոցում մահացել է գերաշնորհ Տ. Գարեգին արքեպիսկոպոս Պէքճեանը:  Պոլսո հայոց...
Աղբյուր` Panorama.am
11:52
Վահե Ղազարյանի հետ մանկությունից ընկերներ ենք, սա որոշ հարցերում մի քիչ խանգարել է. Փաշինյան
Նիկոլ Փաշինյանը Ներքին գործերի նախարարության աշխատակազմին է ներկայացրել նորանշանակ նախարար Արփինե Սարգսյանին: Նիկոլ Փաշինյանը...
Աղբյուր` Panorama.am
11:48
Տեսնում ես՝ «Գազ 66»-ի ռամա է դրած մայթի վրա, պապու ռաման է բա...Տարեք ձեր ննջարանի պատից կախեք. Նիկոլ Փաշինյան
«Տասնյակ տարիներով քանդած, բառիս բուն իմաստով ավերակ,  ճանապարհը, մայթը կառուցում ենք, վերականգնում ենք։ Հետո ասում ես՝ գնամ, տեսնեմ...
Աղբյուր` Panorama.am
11:41
Լյուքսեմբուրգի Պատգամավորների պալատը Բաքվnւմ պահվnղ հայերի մասին բանաձև է ընդունել
Լյուքսեմբուրգի Պատգամավորների պալատը բանաձև է ընդունել, որտեղ հաշվի առնելով մի շարք հանգամանքներ, դատապարտում է Ադրբեջանի իշխանությունների...
Աղբյուր` Panorama.am
11:31
Հրազդանում ձին արգելափակվել է խրամափոսի մեջ
Նոյեմբերի 20-ին, ժամը 21:46-ին Կոտայքի մարզային փրկարարական վարչության ճգնաժամային կառավարման կենտրոն ահազանգ է ստացվել, որ Հրազդան քաղաքի...
Աղբյուր` Panorama.am
11:22
Ռեփեր Գուֆն ուզում է Մոսկվայում ելույթ ունենալ՝ էլեկտրոնային թևնոցով
Ռուս հայտնի Ռեփեր Գուֆը (Ալեքսեյ Դոլմատով) մտադիր է Մոսկվայում համերգ տալ էլեկտրոնային թևնոցով, որը նրան հագցրել են դատարանի որոշմամբ։ Եթե դա...
Աղբյուր` Panorama.am
11:20
Ուզում եմ մեր գործընկերներին, ովքեր թողել են իրենց պաշտոնը, կրկին շնորհակալություն հայտնել. Փաշինյան
«Տեղյակ եք, որ մեր նախորդ նիստից ի վեր կադրային որոշակի փոփոխություններ են տեղի ունեցել և ես ուզում եմ մեր գործընկերներին, ովքեր թողել են...
Աղբյուր` Panorama.am
11:06
Վերականգնվում են Սրվեղ վանական համալիրը և Կիրանցի Սբ. Երրորդություն եկեղեցին
ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության աշխատակիցներն այցելել են Տավուշի մարզի Սրվեղ վանական համալիր և Կիրանց գյուղի Սբ....
Աղբյուր` Panorama.am
11:00
20 հարկ վճարողի մոտ արձանագրվել է «Անկանխիկ գործառնությունների մասին» ՀՀ օրենքի պահանջների խախտում
Պետական եկամուտների կոմիտեն ներկայացնում է 2024 թվականի հոկտեմբեր ամսվա ընթացքում «Անկանխիկ գործառնությունների մասին» ՀՀ օրենքի...
Աղբյուր` Panorama.am
10:45
Երևան քաղաքի մի շարք փողոցներում կտեղադրվեն ռետինե կանգնակներ
Երևանի քաղաքապետարանից հայտնում են.  «Հաշվի առնելով, որ Մյասնիկյան պողոտայից դեպի Աբովյան պուրակ երթևեկությունը թույլատրվում է...
Աղբյուր` Panorama.am
10:07
«Ոսկե գնդակի» դափնեկիր Ռոդրին Մեսսիին համարում է պատմության լավագույն ֆուտբոլիստ
Ըստ նրա, Մեսսիի և Ռոնալդուի ժամանակներն անցել են։
Աղբյուր` Panorama.am
10:05
Մարգարիտա Սիմոնյանը պատմել է Լավրովի ասուլիսի ժամանակ լրագրողի հետ կապված միջադեպի մասին
«Russia Today» մեդիա խմբի և RT-ի գլխավոր խմբագիր Մարգարիտա Սիմոնյանը հեգնանքով մեկնաբանել է Sky News-ի լրագրողի մասնակցությունը ՌԴ...
Աղբյուր` Panorama.am
09:53
Ավստրալիայում մինչև 16 տարեկան երեխաները չեն կարող օգտվել սոցցանցերից. Օրենքն ընդունվել է
Ավստրալիայի կառավարությունն օրենք է ընդունել, որն արգելում է մինչև 16 տարեկան երեխաներին օգտվել սոցիալական ցանցերից։ Հինգշաբթի օրն այս ...
Աղբյուր` Panorama.am
09:35
Թուրքիայի ԱԳՆ-ն դատապարտել է հութիների հարձակումը թուրքական ընկերությանը պատկանող բեռնատար նավի վրա
Թուրքիայի ԱԳՆ-ն դատապարտել է Եմենի հութիների՝ Անսար Ալլահ ապստամբների շարժման հրթիռային հարձակումը Կարմիր ծովում գտնվող Anadolu S բեռնատար նավի...
Աղբյուր` Panorama.am
09:32
Սատանայական ծեսը Ծիծեռնակաբերդում կատարվեց. Տիգրան Քոչարյան
Տեղեկատվական անվտանգության, մեդիայի հարցերով փորձագետ Տիգրան Քոչարյանը գրում է. «Երեկ արվեց այն ինչ պետք է արվեր։ Ինչի մասին և...
Աղբյուր` Panorama.am
09:31
Արմավիրի մարզպետը նշանակվեց նախարար
ՀՀ նախագահ Վահագն Խաչատուրյանի հրամանագրով, Դավիթ Խուդաթյանը  նշանակել տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարար:...
Աղբյուր` Panorama.am
09:29
«Փաստ». ՊՆ-ն ինչի՞ց ելնելով է նախապատրաստված և ավելի ուժեղ համարվող ըմբիշներին դուրս թողել ու թիմը կազմել այլ ըմբիշներից
«Փաստ» թերթը գրում է. «Ամբողջ աշխարհում ընդունված է, որ սպորտը, խոշոր մրցաշարերը լավ հնարավորություն են ցանկացած երկրի...
Աղբյուր` Panorama.am
09:27
«Հրապարակ». Պաշտոնանկության ալիքը չի շրջանցի նաև մարզպետաց դասին
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Իշխանական աղբյուրներից տեղեկանում ենք, որ պաշտոնանկության երկրորդ ալիքն էլ է լինելու: Թիրախում...
Աղբյուր` Panorama.am
09:25
«Ժողովուրդ». Ո՞վ է դիմել Քյարամյանին՝ Աղազարյանի որդու մեքենաների գործով
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. «ՔՊ-ական Հովիկ Աղազարյանի շուրջ օղակը սեղմվում է. նա, բացի կաշառք պահանջելու վարույթից, նաև այլ...
Աղբյուր` Panorama.am
09:18
Նոյեմբերի 21-ին փոխանակման կետերում դոլարի և եվրոյի փոխարժեքներն աճել են, ռուբլունը՝ նվազել
ՀՀ բանկերում այսօր՝ նոյեմբերի 21-ին ժամը 09:00-ի դրությամբ, ԱՄՆ դոլարի առքի միջին փոխարժեքը կազմում 386.97 դրամ՝ նախորդ օրվա վերջի համեմատ...
Աղբյուր` Panorama.am
09:18
«Ժողովուրդ». Ներթիմային գզվռտոցները շարունակվում են
«Ժողովուրդ» թերթը գրում է. «Իշխող խմբակցության ներսում ներթիմային գզվռտոցները շարունակվում են։ «Ժողովուրդ»...
Աղբյուր` Panorama.am

Տեսանյութեր

Ռուբեն Քոչարը կասկածներ ունի՝ Երվանդ Քոչարի թանգարանում կան գործեր, որոնք կեղծիք են. փաստաբան
12:57 20/11/2024

Ռուբեն Քոչարը կասկածներ ունի՝ Երվանդ Քոչարի թանգարանում կան գործեր, որոնք կեղծիք են. փաստաբան

Հետևեք մեզ և ծանոթացեք թարմ լուրերին!

Ամենից շատ կարդացված նյութեր

{"core.blocks.header.spell_message1":"\u0546\u0577\u057e\u0561\u056e \u057d\u056d\u0561\u056c\u0568` ","core.blocks.header.spell_message2":"\u0548\u0582\u0572\u0561\u0580\u056f\u0565\u055e\u056c \u0570\u0561\u0572\u0578\u0580\u0564\u0561\u0563\u0580\u0578\u0582\u0569\u0575\u0578\u0582\u0576 \u057d\u056d\u0561\u056c\u056b \u0574\u0561\u057d\u056b\u0576:"}