Լաբորատորիաներն ինչ գին ուզում կրակում են. Պետությունը չի վերահսկում, իսկ թանկ ծառայությունն էլ որակի երաշխիք չէ
Երևանի որոշ լաբորատորիաներում փորձաքննության գները հասել են Փարիզի գներին։ Panorama.am-ի խմբագրություն այսօր զանգահարած քաղաքացին դժգոհեց՝ լաբորատորիաներից մեկում փորձաքննությունների համար վճարել է ճիշտ նույնքան գումար, որքան Ֆրանսիայում ու մի քանի անգամ թանկ, քան հայաստանյան մյուս լաբորատորիաներում։
Հիմա առավել հասցեական. Իոնական կալցիումի փորձաքննության համար «Պրոմ-Տեստ»-ում քաղաքացին վճարել է 5000 դրամ այն պարագայում, երբ նույն փորձաքննությունը մյուս լաբորատորիաներում իրականացվում է 1200-1500 դրամով։
«Պարատհորմոնի ու իոնական կալցիումի երկու փորձաքննության համար Գենետիկայի կենտրոնում վճարել եմ 8 հազար դրամ, իսկ «Պրոմ-Տեստ» լաբորատորիայում 20 հազար դրամ։ Պատկերացնո՞ւմ եք՝ նույն հետազոտությունների համար մի քանի քայլ իրարից հեռու գտնվող լաբորատորիաներում գների տարբերությունն ինչ ահռելի է։ Սա գալիս է այն բանից, որ պետության կողմից ոչ վերահսկողություն կա, ոչ էլ վերահսկելու ցանկություն»,- նշեց քաղաքացին։
ԱՆ խոսնակ Մարիամ Ծատրյանը Panorama.am-ի հետ զրույցում ասաց՝ երկու կենտրոններն էլ մասնավոր են, և իրենք են որոշում ու սահմանում ծառայությունների գները։
«Նախարարությունը սահմանում ու վերահսկում է միայն պետպատվերի գները, նախարարության ենթակայութնան ներքո գտնվող հաստատությունների գնացուցակները։ Մասնավոր կազմակերպությունների դեպքում որևէ կանոնակարգում չկա»,-ասաց նախարարության խոսնակը։
Մրցակցության պաշտպանության հանձնաժողովի խոսնակ Անի Սմբատյանն էլ փաստեց, որ ոլորտը մրցակցային է, չկան մենաշնորհային կամ գերիշխող դիրք զբաղեցնողներ։ Իսկ չհիմնավորված բարձր գնի մասին կարելի է խոսել, եթե շուկայում գերիշխողներ կան։
«Եթե տվյալ փորձաքննությունը կատարում են միայն 1-2 լաբորատորիաներ, ապա սա կարող է դառնալ վարույթի առարկա, այսինքն նրանք դառնում են գին թելադրող»,-մանրամասնեց Սմբատյանը։
Պարատհորմոնի ու իոնական կալցիումի փորձաքննություններ Հայաստանում իրականացնում են գրեթե բոլոր լաբորատորիաները։ Ընդ որում, մյուսների սահմանած գներն էլ էականորեն ցածր են, քան «Պրոմ-Տեստ»-ինը։
Համեմատության համար մի քանի տարբերակ նշենք.
«Էկոսենս»-ում
Պարատհորմոնի փորձաքննություն-7500 դրամ
Իոնական կալցիումի փորձաքննություն-1500 դրամ
«Նաիրի» ԲԿ-ում
Պարատհորմոնի փորձաքննություն-8000 դրամ
Իոնական կալցիումի փորձաքննություն-1200 դրամ
«Դիագեն Պլյուս»-ում
Պարատհորմոնի փորձաքննություն-8000 դրամ
Իոնական կալցիումի փորձաքննություն-1500 դրամ
«Պրոմ-Տեստ»-ում
Պարատհորմոնի փորձաքննություն-15000 դրամ
Իոնական կալցիումի փորձաքննություն-5000 դրամ։
«ՊՐՈՄ-ՏԵՍՏ» սահմանափակ պատասխանատվությամբ ընկերության ներկայացուցիչ Սևադա
Գինոյանն ասաց, գնային քաղաքականությունը կախված է ինքնարժեքից, կիրառվող նյութերից ու այլ հանգամանքներից։
«Ես չեմ ասում, որ նման չափով թանկ լինելը հնարավոր չէ, բայց չենք կարող մի քանի հետազոտության գնով ընդհանուր կարծիք կազմել։ Օրինակ, պարատհորմոնի նյութերն ամերիկյան են, միայն մենք ենք դրանցով աշխատում, իսկ իոնական կալցիումի փորձաքննության արդյունքում մենք չորս տարրի՝ կալիումի, մագնիումի, կալցիումի, նատրիումի փորձաքննություն ենք անում»,-ասաց նա՝ չբացառելով, որ որոշ փորձաքննություններ էլ իրենց մոտ կարող են էժան լինել։
«Իրազեկ և պաշտպանված սպառող» ՀԿ նախագահ Բաբկեն Պիպոյանը հարցը ցավալի է որակում և լուրջ խնդիր՝ սպառողների շահերի տեսանկյունից։
«Ավելին ասեմ, որքան շեղում կա գումարի հարցում, ցավոք սրտի, վերջում կարող է նույնքան շեղում լինել արդյունքներում, այսինքն մի դեպքում կարող է պարզվի մարդը լրիվ առողջ է, մյուս դեպքում՝ լուրջ խնդիր կա։ Ոլորտն ամբողջությամբ մնացել է վերահսկողությունից դուրս և գնի, և փորձաքննության որակի առումով»,-Panorama.am-ի հետ զրույցում ասաց նա։
ՀԿ նախագահն ընդգծեց՝ այս հարցն իր հետ կարող է բերել շղթայական այլ խնդիրներ, քանի որ հիվանդության կանխարգելումը, բուժումը սկսում է վաղ ու ճշգրիտ ախտորոշումից, որտեղ մեծ դեր ունեն հենց լաբորատորիաները։ Նրա գնահատմամբ, պետք է ստեղծել վերահսկելի իրավիճակ՝ միաժամանակ թույլ տալով, որ դաշտը զարգանա։
«Պետությունը պետք է փաստի, որ սա իր համար խնդիր է։ Նույն իրավիճակն է դեղերի շուկայում։ Մենք նույն երկրում արտադրված նույն ընկերության դեղը կողք կողքի դեղատներում կարող ենք գտնել տարբեր գներով, հնարավոր է մեկը վաճառի օրինակ 8500 դրամով, մյուսը՝ 4000 դրամով։ Երբ առողջապահության նախարարությունը, էկոնոմիկայի նախարարությունը, կամ ամբողջ գործադիրը չի ընկալում, որ այս ոլորտը, մեղմ ասած, միլիոններ դիզելու համար նախատեսված ոլորտ չի, և բացի ազատ, առողջ մրցակցությունը կարող է սահմանվել առավելագույն գին, որով պետք է մատուցվի այդ ծառայությունը, այսինքն պետք է սահմանվի շահութաբերության x տոկոս»,-ասաց Պիպոյանը՝ նշելով, որ մինչ այդ խնդիրը պետք է լուծվի հանրային իրազեկման միջոցով։
Եթե պետությունն անգամ չի խառնվում լաբորատորիաների գնային քաղաքականությանը, ապա, ըստ մասնագետի, պետությունը պետք ստեղծի հավելված, որտեղ տեսանելի կլինեն բոլոր փորձաքննություններն իրենց արժեքներով, դրանց համար կիրառվող սարքավորումներով։
«Մենք այստեղ նաև որակի խնդիր ունենք, շատ հայրենակիցներ հասկանում են, որ տարբեր լաբորատորիաներ տալիս են տարբեր պատասխաններ։ Թանկ ծառայությունը որոշ դեպքերում մարկետինգային քայլ է, իբր էժան ծառայությունը վատ որակ ունի։ Մինչդեռ պետք է փաստել, որ թանկ փորձաքննությունը չի նշանակում որակյալ փորձաքննություն, թանկը որակի նշան չէ»,-ընդգծեց Պիպոյանը։
Հարակից հրապարակումներ`
Լրահոս
Տեսանյութեր
Աշխարհի առաջնությունից առաջ ինձ «подножка տվեց» Սիմոն Մարտիրոսյանը. Փաշիկ Ալավերդյան