Ձեր վստահելի աղբյուրը

Եվրոպական Միության խորհրդարանի կայքում տեղադրվել է  Հայոց ցեղասպանության 100-ամյակի առթիվ բանաձևի տեքստը:

Հիշեցնենք, որ առաջարկված նախագծից բացի, խորհրդարանն ընդունել էր նաև պատգամավորներ Ֆաբիո մասիմո Կաստալդոյի և Լաուրա Ագեայի լրացումները՝ բանաձևի տեքստում Հռոմի պապի հայտարարությունները հիաշատակելու վերաբերյալ: Ստորև ոչ պաշտոնական թարգմանությամբ ներկայացնում ենք Եվրախորհրդարանի ընդունած բանաձևի տեքստն ամբողջությամբ:

«Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարելից

Եվրոպական Խորհրդարանի 2015 թվականի ապրիլի 15-ի բանաձևը Հայոց ցեղասպանության հարյուրերորդ տարելիցի առթիվ

Եվրոպական խորհրդարանը,
- հաշվի առնելով 1948թ. ցեղասպանության հանցագործության նախազգուշացման և պատժի մասին ՄԱԿ Կոնվենցիան,
- հաշվի առնելով 1987թ. հունիսի 18-ին Հայկական հարցի քաղաքական լուծման մասին իր ընդունած բանաձևը,
- հաշվի առնելով 2015թ. մարտի 12-ին ընդունած մարդու իրավունքների և ժողովրդավարության 2013թ. ամենամյա զեկույցի մասին բանաձևը և այդ հարցի շուրջ ԵՄ քաղաքականությունը,
- հաշվի առնելով 2009թ. հոկտեմբերի 10-ին Ցյուրիխում Հայաստանի Հանրապետության և Թուրքիայի Հանրապետության միջև դիվանագիտական հարաբերությունների հաստատման մասին ստորագրված արձանագրությունը, ինչպես նաև Հայաստանի Հանրապետության և Թուրքիայի Հանրապետության միջև հարաբերությունների զարգացման մասին արձանագրությունը,
- հաշվի առնելով 2015թ. ապրիլի 12-ին Նորին Սրբություն Ֆրանցիսկոս Պապի արած հայտարարությունը,
-հաշվի առնելով իր Կանոնակարգի 123(2) և (4) կետերը,

A. նկատի ունենալով, որ 2015թ. լրանում է Օսմանյան կայսրությունում իրականացված Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարելիցը,
B. նկատի ունենալով Օսմանյան կայսրությունում իրականացված Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչող անդամ-երկրների և ազգային խորհրդարանների թվի աճը,
C. նկատի ունենալով, որ Եվրոպական միավորման շարժման գլխավոր շարժառիթներից մեկը Եվրոպայում մարդկության դեմ հանցագործությունները և պատերազմների կրկնությունը կանխելու կամքն է,
D. նկատի ունենալով, որ Թուրքիան և Հայաստանը 2009 թվականին Ցյուրիխում հարաբերությունների հաստատման և զարգացման արձանագրությունների ստորագրմամբ ձեռնարկել են դիվանագիտական հարաբերությունների կարգավորման գործընթաց,
E. նկատի ունենալով, որ խիստ անցյալի մասին հիշողությունները վառ պահելու կարևորությունը, քանզի առանց ճշմարտության և հիշողության հաշտեցում լինել չի կարող,

1. Հարյուրամյակի շեմին հարգանքի տուրք է մատուցում Օսմանյան կայսրությունում սպանված 1.5 միլիոն անմեղ հայերի հիշատակին, եվրոպական համերաշխության և արդարության ոգուն համահունչ՝ միանում է Հայոց ցեղասպանության հարյուրամյակի հիշատակի միջոցառումներին, կոչ է անում Հանձնաժողովին և Խորհրդին միանալ հիշատակի արարողություններին,
2. Վկայակոչում է 1987թ. հունիսի 18-ի իր բանաձևը, որով մասնավորապես ճանաչել է, որ 1915-1917թթ. Օսմանյան կայսրության տարածքում հայերի դեմ տեղի ունեցած ողբերգական իրադարձությունները Ցեղասպանություն են, ինչպես որ սահմանված է 1948թ. ցեղասպանություն հանցագործությունը կանխելու և պատժելու կոնվենցիայում, դատապարտում է մարդկության դեմ հանցագործությունների և ցեղասպանության բոլոր դեպքերը և վճռականորեն դատապարտում է դրանք ժխտելու ցանկացած փորձ,
3. Հարգանքի տուրք է մատուցում ցեղասպանությունների և մարդկության դեմ գործած բոլոր հանցագործությունների անմեղ զոհերի հիշատակին, առաջարկում է սահմանել Ցեղասպանությունների հիշատակման միջազգային օր՝ ևս մեկ անգամ աշխարհի հիշեցնելու բոլոր մարդկանց և ազգությունների՝ խաղաղության և արժանապատվության իրավունքը,
4. Ընդգծում է, որ ցեղասպանությունների և մարդկության դեմ հանցագործությունների ժամանակին կանխումը և արդյունավետ պատժումը պետք է լինի միջազգային հանրության և Եվրամիության հիմնական առաջնահերթությունների շարքում,
5. Ողջունում է Թուրքիայի Հանրապետության նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի և Թուրքիայի Հանրապետության վարչապետ Ահմեթ Դավութօղլուի հայտարարությունները, որտեղ նրանք ցավակցություն էին հայտնում և ճանաչում Օսմանյան Կայսրության հայերի դեմ իրականացված վայրագությունները, կոչ է անում Թուրքիային օգտագործել Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարելիցը որպես հնարավորություն, շարունակելու իր անցյալին առերեսվելու ջանքերը, այդ թվում՝ իր արխիվները բացելու միջոցով, ճանաչելու Հայոց ցեղասպանությունը և դրանով հայ և թուրք ժողովուրդների իրական հաշտեցման ճանապարհ հարթել:
6. Բարձր է գնահատում Նորին Սրբություն Ֆրանցիսկոս պապի ապրիլի 12-ի ուղերձը, որտեղ նա հիշատակել է Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարելիցը՝ խաղաղության ու հաշտության ոգով:
7. Կոչ է անում Թուրքիային հարգել և գիտակցել մշակութային ժառանգության պաշտպանության հարցում իր ստանձնած պարտավորությունները, մասնավորապես՝ բարի կամքի դրսևորմամբ իր իրավասության ներքո եղած տարածքում անցած մեկ դարի ընթացքում ոչնչացված կամ ավերված հայկական և այլ մշակութային ժառանգության համալիր գույքագրում իրականացնել,
8. Առաջարկում է Հայաստանին և Թուրքիային օգտագործել եվրոպական ազգերի հաջող համագործակցության օրինակները և կենտրոնանալ այնպիսի օրակարգի վրա, որտեղ առաջնահերթը ժողովուրդների միջև համագործակցությունն է, հավատում է, որ դա իր ներդրումը կունենա հայ և թուրք ժողովուրդների միջև պատմական հաշտեցման՝ ճշմարտության եւ հավատի ոգով, աջակցում է Հայաստանի և Թուրքիայի միջև քաղաքացիական նախաձեռնություններին, որոնք ուղղված են հարաբերությունների կարգավորմանը, կոչ է անում Թուրքիային և Հայաստանին դիվանագիտական հարաբերությունների հաստատման մասին արձանագրություններն, առանց նախապայմանների, վավերացնելու և իրականացնելու միջոցով ձեռնամուխ լինել հարաբերությունների կարգավորմանը՝ բացելով սահմանը և ակտիվորեն աշխատելով հարաբերությունների բարելավման ուղղությամբ, հատուկ շեշտադրելով անդրսահմանային համագործակցությունը և տնտեսական ինտեգրումը,
9. Հանձնարարում է իր նախագահին այս բանաձևն ուղարկել Խորհրդին, Հանձնաժողովին, Հանձնաժողովի փոխնախագահին/ԵՄ արտաքին հարաբերությունների և անվտանգության քաղաքականության հարցերով բարձրագույն ներկայացուցչին, անդամ երկրների կառավարություններին և խորհրդարաններին, Հայաստանի Հանրապետության կառավարությանը ու խորհրդարանին և Թուրքիայի Հանրապետության կառավարությանը և խորհրդարանին»:

Նախորդող`
Թուրքիայի ԱԳՆ-ն սպառնում է Եվրոպային
Էդվարդ Նալբանդյանի հայտարարությունը. Եվրախորհրդարանի ընդունած բանաձևը կարևոր ուղերձ է ‪Թուրքիային
Die Welt. Թուրքերը սպառնում են Հռոմի պապին սպանել
Թուրքիայի խորհրդարանի խոսնակը Հռոմի պապի հայտարարությունն անթույլատրելի է համարում
La Repubblica. Ֆրանցիսկոսի թանկարժեք ազնվությունը, ով ցեղասպանությունն իր անունով է կոչում
Էրդողան. «Ես վշտացած եմ Հռոմի պապի խոսքերից»
Թուրքիայի կողմից գործածված խիստ տոնայնությունը չի կարող արդարացված լինել. Պաոլո Ջենտիլոնի
Հռոմի պապը պատասխանել է Թուրքիայից հնչող դժգոհություններին
Իտալիայի ԱԳՆ. Թուրքիան չափից դուրս կոշտ արձագանքեց հայերի բնաջնջման վերաբերյալ Հռոմի պապի խոսքերին
Սերժ Սարգսյան. Միայն Ֆրանցիսկոս պապի նման առաջնորդները կարող են աշխարհը զերծ պահել ցեղասպանություններից
Հռոմի պապ Ֆրանցիսկոս. Ցեղասպանությունը լռության մատնելը հանցակցություն է
Թուրքիան Վատիկանից հետ է կանչել իր դեսպանին. Հռոմի պապի հնչեցրած Ցեղասպանությունը
Թուրքիան Հայոց ցեղասպանության մասին Հռոմի պապի հայտարարությունից հետո կանչել է Վատիկանի դեսպանին
«Ֆրանս Պրես». Հռոմի Ֆրանցիսկոս Պապը օգտագործել է Ցեղասպանություն բառը