Մելքոնյան. Եթե ՄԻԵԴ-ը որոշում կայացնի հօգուտ թուրքական կողմի, չի նշանակում, որ հայոց պահանջատիրությունն ավարտվելու է
«Փերինչեքն ընդդեմ Շվեյցարիայի» գործով Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանում կայացած դատավարությունը պետք չէ ֆետիշացնել, այն Հայոց ցեղասպանության հարցի վերջնական դատավարությունը չէ, ընդամենը մի դրվագ է, որտեղ հանդիպել են Հայաստանն ու Թուրքիան: Լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ ասաց թուրքագետ Ռուբեն Մելքոնյանը:
«Եթե դատարանը որոշում կայացնի հօգուտ թուրքական կողմի, չի նշանակում, որ հայոց պահանջատիրությունն ավարտվելու է, Հայոց ցեղասպանության միջազգային ճանաչումը դադարեցնելու ենք: Սա է թուրքական հիմնական քարոզչությունը՝ բացահայտ և ոչ բացահայտ, ինչը մեր կողմից պետք է մերժվի: Այն ընդամենը շարքային դատավարություն է, ոչ ավելին»,- նշեց թուրքագետը՝ հավելելով, որ թուրքական իշխանությունները, տարբեր շրջանակներ, Փերինչեքի դատավարությունը խիստ կարևորում են, ֆետիշացնում են, ընդդեմ Հայոց ցեղասպանության միջազգային ճանաչման նրանց հիմնական քայլերի մեջ Փերինչեքի դատավարությունն ամենակարևոր կետերից է:
«Եթե դատարանն այնպիսի որոշում ընդունի, որ ինչ-որ կերպ արդարացնի Փերինչեքի, այն Թուրքիայի համար հաղթաթուղթ կլինի, թուրք պրոֆեսորներն ասում են, որ դրանով կավարտվի Հայոց ցեղասպանության հետ կապված ամբողջ գործընթացը: Բայց ինչպես նշեցի, որևէ աղերս չունի տարամաբանության հետ»,- ասաց բանախոսը:
Ռ. Մելքոնյանի խոսքով, ՄԻԵԴ-ը որոշակիորեն քաղաքականացված կառույց է, վերջին տարիներին ավելի շատ քաղաքական որոշումներ են կայացվում, քան իրավական: Այս համատեքստում թուրքագետը չի բացառում, որ դատարանը ոչ թե իրավական, այլ քաղաքական որոշում կկայացնի:
«Միայն այն փաստը, որ Փերինչեքի գործը հասել է այս ատյան, արդեն խոսում է ավելի շատ քաղաքականին տեղ տալու մասին: Դատարանն իր բնույթով, իմ իրավաբան գործընկերներն էլ են ասում, հակառուսական դատարան է, Եվրասիական տնտեսական միությանն անդամակցելով՝ հակառուսականությունը կարող է նաև հակահայկականության վերածվել»,- նշեց Ռ. Մելքոնյանը:
Ըստ նրա, և հայկական, և թուրքական կողմի իրավաբանների ելույթները հագեցած էին քաղաքագիտական և պատմագիտական շեշտադրումներով, թուրքական կողմի հիմնական հաղթաթուղթն այն էր, որ մարդու խոսքի ազատության սահմանափակման հետ կապված խնդիր է:
«Դատարանը չի կայացնելու իրավական վճիռ, ուստի փաստաբանների իրավական հիմնավորումները ուժեղ կամ թույլ լինելը, կարծում եմ, երկրորդական են լինելու»,- նշեց նա:
Ինչ վերաբերում է Փերինչեքին, ըստ Ռ. Մելքոնյանի, նա հայտնի է որպես սկանդալային, տարբեր իշխանություններին ծառայություն մատուցած անձ, քաղաքական շրջանակներում վաղուց դրոշմել են քաղաքական գործակալի պիտակը, տարբեր տարիներին տարբեր սկանդալային դրվագներով է հայտնի:
«Ի դեմս Փերինչեքի, գործ ունենք Թուրքիա պետության հետ, և այս բազմամյա օգտագործման գործիքն է, որն այսօր խորհրդանշում է Թուրքիան և թուրքական արդարադատությունը»,- ասաց թուրքագետ Ռուբեն Մելքոնյանը:
Հիշեցնենք, որ Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանը հունվարի 28-ին քննել է «Փերինչեքն ընդդեմ Շվեյցարիայի» (Perincek v. Switzerland (no. 27510/08)) գործը, որի վերաբերյալ 2013թ դեկտեմբերի 17-ի վճիռը բողոքարկվել էր Շվեյցարիայի կողմից, և 2014թ հունիսի 2-ին ՄԻԵԴ-ը որոշել էր գործը վերաքննել դատարանի Մեծ պալատում: Հայցորդը թուրք ազգայնական քաղաքական գործիչ Դողու Փերինչեքն է, ով իբրև Թուրքիայի Աշխատավորական կուսակցության ղեկավար 2005թ մայիս, հուլիս և սեպտեմբեր ամիսներին Շվեյցարիայում մասնակցելով տարբեր կոնֆերանսների ժխտել է 1915թ և դրանից հետո Օսմանյան կայսրության կողմից հայերի նկատմամբ իրականացված ցեղասպանության պատմական փաստը: Շվեյցարիայի ներկայացրած բողոքի հիման վրա, ս.թ. հունվարի 28-ին ՄԻԵԴ Մեծ պալատը քննության է առել «Փերինչեքն ընդդեմ Շվեյցարիայի» գործը, որտեղ Հայաստանը ներգրավված է որպես երրորդ կողմ՝ ՄԻԵԴ-ում ՀՀ կառավարության լիազոր ներկայացուցիչ, ՀՀ գլխավոր դատախազ Գևորգ Կոստանյանի գլխավորությամբ և Գլխավոր դատախազի տեղակալ Էմիլ Բաբայանի, Արդարադատության նախարարի տեղակալ Արման Թաթոյանի, միջազգային հայտնի փաստաբաններ Ջեֆրի Ռոբերթսոնի, Ամալ Քլունիի և Թոբի Քոլիսի մասնակցությամբ: Նշենք, որ դատավճիռը հրապարակվելու է վեց ամսից ոչ շուտ:
Նախորդող հրապարակումներ՝
«Հայաստանը ներկայացնող փաստաբանների ելույթները իրավական գնահատականների տեսանկյունից մեծ ներդրում չունեին»
Ամալ Քլունի. «Այս դատարանը շատ լավ գիտի խոսքի ազատության պաշտպանության հարցում Թուրքիայի վերաբերմունքը»
Գրեգ Սարգսյան․ ՄԻԵԴ-ում ընդդեմ Փերինչեքի հանդես են գալիս նաև 2 թուրքական կազմակերպություններ
«Հայ ժողովուրդը չէր սպասում, որ հարյուրամյակի նախաշեմին կհայտնվի այս դատարանում՝ փորձելով պաշտպանել սեփական պատմությունը»
Փերինչեքն ընդդեմ Շվեյցարիայի. Դողու Փերինչեքը ելույթ ունեցավ, նիստը շարունակվում է
Գ.Կոստանյան. Թուրքիան, ի վերջո, ճանաչելու, ապաշխարելու և փոխհատուցելու է