Ձեր վստահելի աղբյուրը

2015թ-ի սեպտեմբերի 14-ին Եվրամիության անդամ 28 երկրների ղեկավարները հավաքվելու են Բրյուսելում, որպեսզի միասնական ռազմավարություն մշակեն միգրացիոն ճգնաժամից դուրս գալու համար: Այս մասին գրում է «Forbs.ru»-ն: 

Ակնհայտ է, որ բոլորին բավարարող ու բոլորի համար ընդունելի լուծման տարբերակ ոչ մեկը չունի: Խնդրին լրացուցիչ բարդություն է հաղորդում այն, որ Եվրամիության տարբեր երկրներ տարբեր կերպ են ընկալում խնդրի բուն էությունը: Գերմնիային ու Շվեդիային, ովքեր առաջարկում են ազատականացնել փախստականների առանձին խմբերի ապաստան տրամադրելու կարգը, հակադրվում են Նիդերլանդները, Ֆինլանդիան ու Հունգարիան`պահանջելով ստեղծված իրավիճակի համար արմատական լուծում, այն է`փակել սահմանները և զինվորական պարեկային ծառայություն սահմանել ծովում ու ցամաքում:

Արդեն այսօր ակնհայտ է, որ փախստականներին ընդունող երկրների ազգային բյուջեների վրա ընկնող ծանրաբեռնվածությունը նվազեցնելու նպատակով համաեվրոպական միգրացիոն քաղաքականության հիմքում դրվելու է տարանջատման սկզբունքը, ըստ որի`տարբերակվելու են Կոսովոյից, Ալբանիայից, Բոսնիա և Հերցեգովինայից եկող «տնտեսական» փախստականներին «քաղաքական» փախստականներից, ովքեր գալիս են Սիրիայից, Էրիթրեայից, Եթովպիայից, Աֆղանստանից, որոնք փորձում են ազատվել պատերազմից, Իսլամական Պետությունից ու դրանց պատճառած ավերածություններից: Բալկաններից ներգաղթողները, թերևս, չեն կարող հույս ունենալ, որ կստանան փախստականի կարգավիճակ ու դրա հետ կապված սոցիալական, ֆինանսական և իրավական աջակցություն, մինչդեռ քաղաքական պատճառներով հումանիտար ծանր կացության մեջ հայտնված մարդիկ Եվրոպայում պարզեցված կարգով կստանան ապաստան ու փախստականի կարգավիճակ:

Միգրանտների նկատմամբ Եվրոպական երկրների ռեպրեսիվ քաղաքականությունը հիմականում պայմանավորված է ֆինանսական ծախսերով, որոնք կատարվում են փախստականներին սոցիալական ապահովություն երաշխավորելու համար: Ամենասուղ սոցիալական ապահովության փաթեթ միգրանտներին առաջարկում են Հունգարիան, Չեխիան և Լեհաստանը, իսկ ամենաշռայլն այս հարցում Նիդերլանդներն են, Գերմանին, Դանիան ու Շվեդիան:

Շվեդիայում, որտեղ միգրանտներին սոցիալական ապահովություն երաշխավորելու մասին օրենքը ընդունվել է 1994թ-ին և առ այսօր չի փոփոխվել, պետական աջակցության ֆինանսական բաղադրիչը որոշվում է` ելնելով միգրանտների տեղակայման կենտրեններից: Նրանք, ովքեր բաշխվում են սննդով ու ջեռուցմամբ ապահովված պետական կենտրոններում, հավելյալ գումար են ստանում 720 կրոնի (76,50 եվրո) չափով`մեկ չափահաս անձի համար և 570 կրոն (60 եվրո)` զույգով ապրող անձանցից յուրաքանչյուրի համար: Եվս 360 կրոն (38 եվրո) ստանում են 18 տարեկանից ցածր երեխաները: Ոչ պետական կենտրոններում տեղակայված միգրանտներին հատկացվող դրամական օժանդակությունն ավելի նշանակալից է: Պետությունը տրամադրում է 2130 կրոն (226 եվրո) չափահաս մեկ անձին և 1830 կրոն (194 եվրո) զույգով ապրող չափահաս միգրանտներից յուրաքանչյուրին:

Գերմանիայում «Ապաստան փնտրող անձանց երաշխիքների մասին» օրենքով փախստականներին ամսեկան ազատ տնօրինման իրավունքով հատկացվում է 143 եվրո և ևս 216 եվրո`սննդի, հագուստի, տեղաշարժի համար, որը դաշնային իշխանությունների որոշմամբ կարող է վճարվել կա՛մ կանխիկ, կա՛մ էլ ծառայությունների տեսքով: Սրան զուգահեռ`պետությունն իր վրա է վերցնում նաև բնակության և ջեռուցման ծախսերը: Վերջին վճարները պայմանավորված են տվյալ դաշնային միավորում միջին կենսամակարդակով և կարող են կազմել մեկ հասուն մարդու համար 323 եվրոյից մինչև 283 եվրո` 18 տարեկանից ցածր անձանց համար:
Արդյո՞ք հնարավոր է գոյատևել այս գումարների հաշվին: Հավանաբար հնարավոր է, սակայն շատ դժվար, քանի որ անգամ գործազրկության նպաստը Գերմանիայում կազմում է 399 եվրո:

Շվեդիայում միգրանտներին վճարվող նպաստների անհամաչափությունը քաղաքացիություն ունեցող անձանց վճարվող նպաստներևի հետ համեմատած էլ ավելի ցայտուն է, քանի որ 2 չափահասից և 4 երեխայից բաղկացած փախստական ընտանիքին Շվեդիայում վճարվող պետական նպաստը միջինում կազմում է 8160 կրոն (867 եվրո), մինչդեռ նույն կազմն ունեցող Շվեդիայի քաղաքացի հանդիսացող անձանց ընտանիքին վճարվում է 19450 կրոն (2066 եվրո) նպաստ:

Պետք է նշել, որ Եվրամիությունը ևս պատրաստ է մասմաբ իր վրա վերցնել միգրանտներիրն ընդունելու ֆինանսական բեռը`հյուրընկալող երկրներին հատկացնելով որոշակի գումար յուրաքանչյուր միգրանտի համար: Օրինակ`Լեհաստանը կստանա Եվրամիությունից 10 հազար եվրո Մերձավոր Արևելքից եկած յուրաքանչյուր միգրանտի համար, և 6 հազարական եվրո`Իտալիայից ու Հունաստանից ժամանած միգրանտների համար:

Մյուս կողմից`Եվրոպական հանձնաժողովը միգրանտների հիմնախնդիրները կարգավորելու նպատակով ֆինանսական օժանդակություն է ցուցաբերում նաև 3-րդ երկրներին: 2015թ-ին Կոսովոն ստացել է 7,1 մլն. եվրո` փախստականներին տեղակայելու կենտրոն ստեղծելու և առավել արդյունավետ միգրացիոն մենեջմենթ կազմակերպելու համար: Եվս 469 մլն. եվրո հատկացվել է Թուրքիային`սիրիացի փախստականների հարցերը կարգավորելու նպատակով:

Եվրոպական հասարակությունը, որը դաստիարակվել է հավասարության և միասնական Եվրոպայի գաղափարներով, բախվելով անընդհատ աճող միգրացիոն ներհոսքի հետ, ի ցույց է դնում իր ճաքերը: Մի կողմից Եվրոպայի բնակիչների մեծ մասը գերադասում է անհոգ կյանքը`առանց ցնցումների ու փոփոխությունների, սակայն փախստականների ալիքը, քաղաքական գործիչների ու ԶԼՄ-ների հակամիգրացիոն հռետորաբանությունը բարենպաստ միջավայր չեն ստեղծում դրա համար: Որպես հետևանք`ԵՄ-ի մի շարէ երկրներում ուժեղացել են ծայրահեղ աջակողմյան կուսակցությունները:

Այս ամենին զուգահեռ`Եվրոպայում հասունացող հումանիտար աղետը հանգեցնում է հասարակական նախաձեռնություններիր ակտիվացմանը, որոնք սկսել են ճնշում գործադրել իրենց կառավարությունների վրա`վերանայելու փախստականներին ընդունելու մասին դիրքորոշումը: Այսպես` Իսլանդիայի 327 հազար բնակիչներ facebook-յան նախաձեռնությամբ ստիպեցին իրենց կառավարությանը վերանայել միգրացիոն քաղաքականությունը և նախատեսվող 50 միգրանտների փոխարեն ապաստան տալ 11 հազար սիրիացի փախստականների: