Ավազանի դպրոցը նույնիսկ 4 բալանոց երկրաշարժից փուլ կգա
«Շատ անմխիթար պայմաններ են, էնքան որ հարմարեցված է, բայց դպրոցական շենք չի: Յոլա ենք գնում, բայց դե…» ,- Ավազանի հիմնական դպրոցի տնօրեն Սարգիս Լալայանն այսպիսի բնորոշում է տալիս դպրոցի շենքին, որն ինչպես ինքն է ասում, նույնիսկ 4 բալանոց երկրաշարժից փուլ կգա:
Տնօրենը 1938 թվականին կառուցված ոչ տիպային շինությունում մի քանի անգամ փորձել է վերանորոգում անել: Կարողացել է հովանավորների օգնությամբ տանիքը նորոգել, իսկ պարբերաբար կոտրվող պատուհանների ապակիները սեփական միջոցների հաշվին է փոխում:
Շենքում սանհանգույց չունեն: Դպրոցն ունի հինգ դասասենյակ, իսկ դրանց պայմանները շատ վատն են: Միայն դպրոցական գույքն է, որ քիչ թե շատ նորմալ վիճակում է:
«Հատակն ու պատուհաններն էլ են անմխիթար վիճակում: Հատակը փայտ է, տեղ-տեղ առհասարակ չկա: Պատուհաններին էլ` նույնն է»,- նշում է նա:
Ճաշարանը ևս բացակայում է: Երեխաներին տրամադրվող պարտադիր սնունդն ապահովելու համար տնօրենը ստիպված խոհարարին խնդրել է, որ ճաշերը տանը եփի, բերի դպրոց. «Փախստականներով վերաբնակեցված գյուղ է: Դրա անհրաժեշտությունը շատ է, երեխաները դրա կարիքն ունեն»:
Սարգիս Լալայանը վերանորոգման համար չի էլ ցանկանում դիմել, քանի որ ոչ թե վերանորոգում է անհրաժեշտ, այլ տիպային դպրոցական շենք. «Ոչ մի հարմարություն չկա, այն պայմաններն ու կառուցվածքը չունի, որ անհրաժեշտ են դպրոցին: Վերանորոգումն անիմաստ ծախս կլինի: Ավելի լավ կլինի, որ շենք կառուցեն, որպեսզի մարդ կողքից նայի, տեսնի, որ դպրոց է, ոչ թե ձևական շինություն»:
Մարզպետարան Ավազանի հիմնական դպրոցի տնօրենը չի դիմել, գիտի, որ հնարավորությունները մեծ չեն, մեծ հույսեր չի կապում:
14 տարի առաջ, երբ տնօրենն ընդունում էր դպրոցը, աշակերտների թիվը 19-նն էր, այսօր արդեն 43 աշակերտ ունեն: Սարգիս Լալայանը հպարտանում է` գյուղում ծնելիությունը բարձր է, աշակերտների` թեև ոչ մեծ տեմպերով, բայց աճ արձանագրող թիվն էլ ուրախացնում է:
Դպրոցն այս ուսումնական տարում ունեցել է 5 շրջանավարտ, 5 առաջին դասարանցի. «Եթե չքոչեն, այս տարի 7 աշակերտ կընդունենք: Մեր գյուղում արտագաղթ չի եղել, բայց արդեն երրորդ տարին է` գնալու տրամադրություններն աշխուժացել են»:
Դասարանները բազմակազմ են, դպրոցում 10 ուսուցիչ ունեն: Տնօրենը շենքային պայմաններից հետո մյուս խնդիրը նշում է դպրոցների կոմպլեկտավորումը:
«Դա ձևականություն է: Հնարավոր չէ 45 րոպեում երկու դասարանների երեխաներին համապատասխան գիտելիքներ տալ: Դա պարզ է»,- ասում է նա:
«Ամենակարևոր խնդիրն այն է, որ դպրոցը դպրոցի նման լինի և այդ բազմակազմ դասարանների մոդելը վերանա: Ամեն մեկն էլ ուզում է, որ իր աշխատանքը լավ անի: Ինչքան էլ ուզում ես լավ լինես, չի ստացվում: Այն չի ստացվում, ինչ կցանկանում ես»,-վստահեցնում է տնօրենը:
Դպրոցի տնօրենը հպարտանալու մի տեղ էլ ունի. աշակերտների մեծ մասը կրթությունը շարունակում են բարձրագույն ուսումնական հաստատություններում, մագիստրանտներ էլ ունեն:
Սարգիս Լալայանը ասում է` եթե պայմաններ լինեն, ավելի լավ աշակերտներ ու ավելի լավ արդյունքներ կունենան:
Գյուղական դպրոցների մասին շարքի նախորդ պատմությունները՝
Չորաթանի դպրոցն ու աշակերտների կիսատ մնացած ցանկությունը
Վերին Կարմիր Աղբյուրի դպրոցը` կիսավարտ, վթարային շենքում
Դաստակերտի դպրոցի տանիքը` անձրևաջրերով լցված, դպրոցը` քանդման եզրին
Քամին տանիքն է տարել, անձրևները լցվել են շենք, քայքայել պատերն ու հատակը. Սպանդարանի դպրոցը
Փլատակ դարձած դպրոցը. 10 տարի փայտե տնակներում, հետո` խոնավ ու բորբոսնած պատերով շենքում
Հիմքերն անձրևաջրերով են լցվում, տանիքը` կաթում, հատակը քանդված է… Վերիշենի դպրոցը
Թասիկի դպրոցը` առանց դպրոցական շենքի, 14 աշակերտով
Քանդված տանիքով դպրոցը. Տնօրենը հնամաշ պատուհաններին մի կերպ ապակի է գցում ու ցելոֆաններ փակցնում
Քանդված հատակ, փտած դռներ, առաստաղից երևացող գերաններ և մութ դասասենյակներ. Կուտականի դպրոցը
Դպրոցը՝ նախկին կոլխոզի շենքում. Սալվարդում ընդամենը 15 աշակերտ կա
«Կոմպլեկտավորած դասարանում ուսման որակի հերն անիծվում է». Դպրոցի տնօրենը զենքերը վայր չի դնում
Պատուհանից այն կողմ` ցելոֆաններ երկնքի փոխարեն. Սորիկի աշակերտների երազանքն ու իրականությունը
Դպրոցը՝ վթարային շենքում. Դաշտադեմում մի քանի օրից ընդամենը ինը աշակերտ կմնա
Քայքայված պատեր ու ծակ լուսամուտներ. Վաղատինի դպրոցը
Յոթ աշակերտով դպրոցը, Աճարկուտում քիմիայի լաբորանտն արդեն 15 տարի հայոց լեզու է դասավանդում