Հիվանդանոցի համար նախատեսված շենքում, 15 աշակերտով և օդում կախված` Տալվորիկի դպրոցը
Արմավիրի մարզի Տալվորիկի հիմնական դպրոցում աշակերտական աղմուկ գրեթե չի լինում: 15 աշակերտով դպրոցը տեղավորված է հիվանդանոցի համար կառուցված շենքում, պայմանները, մեղմ ասած, վատն են:
Ու չնայած աշակերտների փոքր թվին, ոչ տիպային շինությանը, քանդված հատակին ու ճաքած պատերին, դպրոցը դպրոց է` իր աշակերտներով, նրանց և ուսմանը նվիրված, 45 րոպեի ընթացքում 3 դասարան կրթող ուսուցիչներով ու համայնքի` դեպի դրպոցն ունեցած մեծ սիրով:
Վերջին անգամ դպրոցում վերանորոգում է եղել 1994 թվականին: Արմատներով Արևմտյան Հայաստանի Տալվորիկ Գավառից մի բարերար է աջակցել:
Մինչ օրս դպրոցը որևէ տեղից օժանդակություն չի ստացել: Սեփական ֆինանսական միջոցներ չունենալու պատճառով չեն կարողացել վերանորոգել:
«Դժվարություններ շատ կան: Հատակն է տեղ-տեղ քանդվել, որովհետև խոնավ է, անձրևաջրեր են լցվել: Անընդհատ ամրացնում ենք մեր համեստ միջոցներով: Ծածկն էլ է նորմալ: Իհարկե, շատ դպրոցներ այդ խնդիրներն ունեն»,- ասում է տնօրեն Մարինե Սաֆարյանը:
Տալվորիկում մարդկանց կյանքը մշակույթին, կրթությանն ու արվեստին կապող միակ կենտրոնի հանգիստը, սակայն, խաթարվեց վերջերս:
Տնօրեն Մարինե Սաֆարյանն ամեն օր վախով է բացում դռները, դպրոցի զանգն ամեն օր վախով է հնչում: Ամեն օրը կարող է վերջինը դառնալ:
«Լուրեր են պտտվում, որ դպրոցը կարող է փակվի, բայց պաշտոնապես ոչինչ չենք ստացել: Հնարավորինս աշխատում ենք, պարզապես աշակերտները քիչ են: Միայն մեր դպրոցի խնդիրը չէ սա: Ընդհանուր հանրապետության մասշտաբով լուրեր են պտտվում, որ որտեղ քիչ են աշակերտները, հնարավոր է, օպտիմալացվի: Դպրոցը կմնա, չի լինի երևի տնօրեն, կամ հեռակա կարգով կկառավարեն հարևան համայնքի տնօրենը: Բայց մեզ վարչությունից ասել են, որ պաշտոնապես ոչինչ չկա, ես էլ որպես տնօրեն ոչինչ չեմ ստացել»,- ասում է Մարինե Սաֆարյանը:
Տնօրենն ընդգծում է, որ սիրով, ամենայն նվիրումով աշխատում են. «Ցանկալի կլիներ, որ աշակերտները շատ լինեին: Աշակերտները քիչ են, դժվարությունները շատ են, երկկոմպլեկտ, եռակոմպլեկտ դասարաններ ունենք, ուսուցման պրոցեսն էլ է դժվարանում: Բայց նաև ունենք համալրված ուսուցչական կազմ, արհեստավարժ մասնագետներ են, ոչնչով չեն զիջում»:
Դպրոցն ունի տարրական 1 դասարան` եռակոմպլեկտ է, 4-րդ դասարան չունեն, 5 ու 6 երկկոմպլեկտ են, 7 ու 9-ը` երկկոմպլեկտ:
Տնօրենի խոսքով, դժվարությունը միայն այս տարի է: Եկող տարի աճ են ունենալու, մոտ 8 աշակերտ կընդունեն. «Դժվար պահը սա է: Ամեն դեպքում աշխատում ենք: Ցանկալի է, որ դպրոցը մնա, որովհետև համայնքի ժողովուրդը շատ մեղք է: Հարևան համայնքը 3 կմ հեռավորության վրա է: Այնտեղ ունեն մեծ դպրոց` համապատասխան չափանիշներով: Բայց այնտեղ էլ մոտ 25 աշակերտ ունեն: Դպրոցում մենք էլի կաշխատենք, եթե չփակեն: Մտահոգվում ենք, անձամբ ծնողների հետ զրույց եմ ունենում: Ծնողներն էլ ըմբոստանում են, ասում են ինչպե՞ս, դպրո՞ցն էլ փակվի: Դպրոցը ծնողին համայնքին կապող միակ տեղն է: Բացի այդ տարրական դասարանների փոքրիկ աշակերտներին հեշտ չէ ամեն օր տանել-բերել, եթե նույնիսկ տրանսպորտ տան: Օդի մեջ ենք»:
Դպրոցի առաջադիմությունը բավարար է, միջինից բաձր է. «Աշակերտները քիչ են, անընդհատ աշխատում ես, թվում է հեշտ է մեկ դասաժամին անհատական ուսուցման ծրագրով պիտի առաջնորդվենք, բայց այդ ընթացքում ուսուցիչը երկու-երեք դասարանի ծրագրի հետ գործ ունի: Աշակերտներն էլ մյուս կողմից շեղվում են, խառնաշփոթ է ստեղծվում: Դպրոց-ծնող կապն է բարձր, համայնքի ղեկավարն էլ շատ մեծ նվիրումով է մոտենում դպրոցին»:
Ավագ դպրոցից հետո երեխաներն ուսումը շարունակում են Արմավիր քաղաքի ավագ կամ հարևան գյուղերի դպրոցներում:
Մարինե Սաֆարյանն ասում է, որ ճանապարհների ու տրանսպորտի խնդիր էլ կա. «Անձամբ ես քաղաքից եմ, ամեն օր Արմավիրից եմ գալիս Տալվորիկ: Մարզում միակ համայնքն է, որ տրանսպորտ չունի: Համայնքում նույնիսկ խանութ չկա, որտեղից օգտվեն ժողովուրդը: Պատկերացրեք, ինչ դժվար կացության մեջ են ապրում այս մարդիկ»:
Գյուղական դպրոցների մասին շարքի նախորդ պատմությունները՝
Արծվաբերդի դպրոցը` գյուղապետարանի նախկին, վթարային շենքում
5.5 դասարանով և աշակերտներին նվիրված ուսուցիչներով սահմանամերձ դպրոցը
7 աշակերտ` 3 ընտանիքից, 4 դասարանով և խարխուլ շենքով դպրոցը
Երկու մասնաշենք և 338 աշակերտ ունեցող դպրոցի փոքր հատվածն է միայն օգտագործվում
Ավազանի դպրոցը նույնիսկ 4 բալանոց երկրաշարժից փուլ կգա
Չորաթանի դպրոցն ու աշակերտների կիսատ մնացած ցանկությունը
Վերին Կարմիր Աղբյուրի դպրոցը` կիսավարտ, վթարային շենքում
Դաստակերտի դպրոցի տանիքը` անձրևաջրերով լցված, դպրոցը` քանդման եզրին
Քամին տանիքն է տարել, անձրևները լցվել են շենք, քայքայել պատերն ու հատակը. Սպանդարանի դպրոցը
Փլատակ դարձած դպրոցը. 10 տարի փայտե տնակներում, հետո` խոնավ ու բորբոսնած պատերով շենքում
Հիմքերն անձրևաջրերով են լցվում, տանիքը` կաթում, հատակը քանդված է… Վերիշենի դպրոցը
Թասիկի դպրոցը` առանց դպրոցական շենքի, 14 աշակերտով
Քանդված տանիքով դպրոցը. Տնօրենը հնամաշ պատուհաններին մի կերպ ապակի է գցում ու ցելոֆաններ փակցնում
Քանդված հատակ, փտած դռներ, առաստաղից երևացող գերաններ և մութ դասասենյակներ. Կուտականի դպրոցը
Դպրոցը՝ նախկին կոլխոզի շենքում. Սալվարդում ընդամենը 15 աշակերտ կա
«Կոմպլեկտավորած դասարանում ուսման որակի հերն անիծվում է». Դպրոցի տնօրենը զենքերը վայր չի դնում
Պատուհանից այն կողմ` ցելոֆաններ երկնքի փոխարեն. Սորիկի աշակերտների երազանքն ու իրականությունը
Դպրոցը՝ վթարային շենքում. Դաշտադեմում մի քանի օրից ընդամենը ինը աշակերտ կմնա
Քայքայված պատեր ու ծակ լուսամուտներ. Վաղատինի դպրոցը
Յոթ աշակերտով դպրոցը, Աճարկուտում քիմիայի լաբորանտն արդեն 15 տարի հայոց լեզու է դասավանդում