Ձեր վստահելի աղբյուրը

Ոստիկանությունում նախապատրաստված նյութերով մերժվել է Աֆրիկյանների ակումբի շենքի քանդման վերաբերյալ քրեական գործի հարուցումը:

Ոստիկանությունը Panorama.am-ի հարցմանն ի պատասխան հայտնել է, որ քրեական գործի հարուցումը մերժվել է Քրեական դատավարության օրենսգրքի 35-րդ հոդվածի 1-ին մասի 2-րդ կետով սահմանված հիմքով՝ արարքի մեջ հանցակազմ չկա:

Հիշեցնենք, որ հունիսի 16-ին «Թրանսփարենսի ինթերնեյշնլ» հակակոռուպցիոն կենտրոն հասարակական կազմակերպության ներկայացրած հանցագործության մասին հաղորդումով ահազանգ էր հնչեցվել, որ ՀՀ կառավարության թիվ 1616-Ն որոշմամբ Երևան քաղաքի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցուցակում ընդգրկված Աֆրիկյանների շենքը պատմամշակութային հուշարձանն ապօրինի կերպով է քանդվում։

Ինչպես նշված է ՀՀ ոստիկանության՝ մեզ ուղարկած պատասխանում, «Քննչական գլխավոր վարչության Երևան քաղաքի քննչական վարչության Կենտրոնականի քննչական բաժնում նյութերի նախապատրաստմամբ հիմնավորվել է, որ «Աֆրիկյանների բնակելի տուն» պատմամշակութային հուշարձանը ընդգրկելով Հայաստանի Հանրապետության Երևան քաղաքի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների պետական ցուցակում և Երևան քաղաքի տեղափոխման ենթակա պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցուցակում, ՀՀ Կառավարությունը թույլատրել է հուշարձանի տեղափոխումը:

ՀՀ Կառավարության 2010 թվականի օգոստոսի 5-ի որոշմամբ Երևան քաղաքի Տերյան 11 հասեցում գտնվող բնակելի տան կառուցապատման իրավունքի ձեռքբերող է ճանաչվել «Միլենիում կոնստրակշն» ընկերությունը, որին Երևանի քաղաքապետարանի կողմից 2014 թվականի ապրիլի 2-ին տրված Երևան քաղաքի Կենտրոն վարչական շրջանի Տերյան փողոցի 11-13 շենքերի քանդման /ապամոնտաժման/ թույլտվությունը հատկացվել է օրենքով սահմանված կարգով, նախքան հուշարձանը տեղափոխելը, պահպանելով «Պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ու պատմական միջավայրի պահպանության և օգտագործման մասին» ՀՀ օրենքի 21-րդ հոդվածի պահանջները՝ կատարվել են գիտական ուսումնասիրման, չափագրման և լուսանկարման աշխատանքները, շինարարական աշխատանքների կազմակերպման նախագծերը համաձայնեցվել են ՀՀ մշակույթի նախարարի տեղակալի և Երևանի քաղաքապետի հետ։

Միաժամանակ, ՀՀ քրեական դատավարության օրենսգրքի 180-րդ հոդվածով սահմանված ստուգողական գործողությունների արդյունքում ձեռք բերված փաստական տվյալների համակցությամբ հաստատվել է, որ «Թրանսփարենսի ինթերնեյշնլ» հակակոռուպցիոն կենտրոն հասարական կազմակերպության տնօրեն Վ.Հոկտանյանի՝ հաղորդմամբ հայտնած մտահոգությունը՝ ՀՀ Երևան քաղաքի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձան հանդիսացող «Աֆրիկյանների բնակելի տան» ոչնչացման կամ վնասման վերաբերյալ հիմնավոր չէ, քանի որ նշված շինությունը ապամոնտաժվում է ՀՀ Կառավարության որոշման հիման վրա, «Հին Երևան» ծրագրի իրականացման համար նախատեսվող «Գլխավոր» պողոտայի Աբովյան-Բուզանդ-Արամի-Կողբացի փողոցների միջև ընկած տարածքում տեղափոխման համար հատկացված հողամասում հուշարձանի վերականգնման համար՝ ՀՀ և միջազգային օրենսդրությունների պահպանմամբ»։

Ահա այս հիմանավորումներն են դրված քրեական գործը մերժելու հիմքում: Մինչդեռ շենքի համար պայքարող քաղաքացիները Աֆրիկյանների ակումբի շենքի քանդման օրինականության հակափաստարկ էին բերում նույն միջազգային նորմը:

Նրանք պնդում էին, որ շենքի քանդմամբ ՀՀ կառավարությունը խախտում է 21.10.2008թ-ին ԱԺ-ի կողմից վավերացված Եվրոպայի ճարտարապետական ժառանգության պաշտպանության մասին կոնվենցիան (Գրանադա, 3.10.1985): Մասնավորապես, ըստ նրանց, խախտվում է կոնվենցիայի 5-րդ հոդվածը, որի համաձայն. «Յուրաքանչյուր կողմ պարտավորվում է արգելել պահպանվող որևէ հուշարձանի ամբողջական կամ մասնակի տեղափոխումը, բացի այն դեպքի, երբ այդպիսի հուշարձանի նյութական պահպանությունը հրամայաբար պահանջում է այն տեղափոխել…»:

Ոստիկանություն և Գլխավոր դատախազություն դիմած «Թրանսփարենսի ինթերնեյշնլ» հակակոռուպցիոն կենտրոնի փոխտնօրեն Սոնա Այվազյանը Panorama.am-ի թղթակցի հետ զրույցում նախ նկատեց, որ իրենք դիմել էին մոտ մեկ ամիս առաջ, երբ շենքը դեռ քանդված չէր:

«Մենք անդրադարձել էինք այն բանին, որ շենքի քանդումն ընթացքի մեջ է, դա առաջին օրինախախտումն էր: Դիմումի երկրորդ հիմքն այն էր, որ նույն տեղափոխման վերաբերյալ որոշումը հակասում է միջազգային կոնվենցիային: Երկու օր առաջ են ինձ կանչել ոստիկանության քննչական բաժին՝ բացատրություն տալու: Շենքն արդեն քանդված էր, մենք նշեցինք, որ այն պատճառով, որ իրենք 10 օրվա ընթացքում, ինչպես որ կարգն է, չեն հարուցել քրեական գործ, նաև դա է նպաստել, որ շենքը քանդվի: Ասացին, որ կպատասխանեն, բայց մենք տեղյակ չէինք, որ մերժել են: Ձեզանից ենք իմանում, որ մերժել են քրեական գործի հարուցումը»- ասաց նա:

Ըստ Սոնա Այվազյանի, իրավապահ մարմիններն ու շենքի տեղափոխումն իրականացնողները այդ կոնվենցիան այնպես են մեկնաբանում, ինչպես իրենք են ցանկանում:

«Դրանում հստակ է գրված, որ հուշարձանը կարող է տեղափոխվել միայն եթե պահպանությունը հրամայաբար պահանջում է այն տեղափոխել: Ես չգիտեմ ինչպես են իրենք դա մեկնաբանել, որ համարել են, որ դա խախտում չի»,- հավելեց ԹԻՀԿ փոխտնօրենը:

Նա հակադարձեց, որ հուշարձանն ակնհայտորեն քանդվել է. «Նույնիսկ եթե իրենք ասում են, որ շենքն ամբողջովին ապամոնտաժվել է տեղափոխելու համար, այդ ապամոնտաժումը հակասել է ՀՀ օրենսդրությանը: Միայն այն հագամանքը, որ այնտեղ բուլդուզերով քանդում է տեղի ունեցել, քարերը չեն համարակալվել, պատշգամբը գոյություն չունի: Դա արդեն վկայում է, որ շենքը չի ապամոնտաժվել: Ապամոնտաժելուց յուրաքանչյուր դետալ պետք է ապամոնտաժել և հետագայում վերականգնվեր: Իսկ հիմա, եթե նույնիսկ վերականգնվի, աղճատված է վերականգնվելու»:

Նշենք, որ հանցագործության մասին հաղորդում Ոստիկանություն և Գլխավոր Դատախազություն ներկայացրել էր նաև Panorama.am-ը՝ ուշադրություն հրավիրելով նաև իրավապահ մարմինների աշխատակիցների անգործության վրա, երբ շենքը քանդվում էր առանց Մշակույթի նախարարություն փաստաթղթեր ներկայացնելու և սահմանված ընթացակարգի խախտմամբ:

Այնուամենայնիվ, իրավապահ մարմինները որևէ ապօրինություն չտեսան այս գործընթացում, իսկ շենքը քանդվեց մեծ տեխնիկայով, հիմա էլ տարածքը դատարկ է: Նկատենք նաև, որ երբ դեռ նոր էր համարակալվել շենքի ֆասադը, ակտիվիստները մի քանի շարք քարերի վրայից ջնջել էին թվերը, և ֆասադի մի զգալի մասն ապամոնտաժվեց առանց համարակալման:

Հիմա հարց է, թե ինչպես է վերականգնվելու շենքը: Իսկ ներսի հատվածն այդպես էլ չհամարակալվեց, կովշով հավասարեցրին հողին: Նկատենք նաև, որ պատասխանատուները պնդում էին, սեփական պատասխանատվությամբ հայտարարում, որ շենքը վերականգնելու են ոչ միայն դրսի հատվածից, այլև ներսի կառուցատարրերով՝ ամբողջությամբ:

Հարակից հրապարակումներ`
Աֆրիկյանների շենքի հարցով դատարանի պատասխանը դեռ չի ստացվել
«Աֆրիկյանների ակումբից» մնաց փոշին ու աղբը. Լուսանկարներ
Աֆրիկյանների շենքի քանդման փաստով հանցագործության մասին հաղորդմանը դեռ պատասխան չկա
Աֆրիկյանների շենքի հետ կապված նորից հայց է ներկայացվել դատարան
Վարչական դատարանը մերժել է վարույթ ընդունել Աֆրիկյանների ակումբի վերաբերյալ հայցը
Դատարանը դեռ վարույթ չի ընդունել Աֆրիկյանների շենքի գործով հայցը
Աֆրիկյանների շենքի ֆասադի զգալի մասն արդեն չկա (Տեսանյութ)
Նախարարությունը փորձում է պարզաբանել Աֆրիկյանների շենքի «քանդումն ու տեղափոխումը»
Աֆրիկյանների շենքի քարերը մեքենաներով տանում են (Տեսանյութ)
Աֆրիկյանների շենքը նորից ապամոնտաժում են. «Մի գազել քար տարան»
Մշակույթի նախարարը Աֆրիկյանների շենքի համար պայքարող քաղաքացիների մոտ չի իջել
Աֆրիկյանների շենքի ապամոնտժաժումը` հանցագործություն իրավապահների աչքի առաջ
Աֆրիկյանների ակումբի շենքի ֆասադային մասում վերսկսվել են առանց թույլտվության աշխատանքները
Ինչ է կատարվում Աֆրիկյանների շենքի ներսում (Տեսանյութ)
Աֆրիկյանների ակումբի շենքի ֆասադից քարեր են հանում
«Հին Երևան» նախագծի հեղինակի վերաբերմունքը` մի քանի հարցի պատասխանով
Աֆրիկյանների շենքն ամբողջությամբ փակում են (Լուսանկարներ)
Ճարտարապետ. Քաղաքաշինական ծրագրերը պետք է ենթարկվեն հուշարձանին, ոչ թե հակառակը
Աֆրիկյանների շենքի քանդման փաստով դատախազություն հանցագործության մասին հաղորդում է ներկայացվել
Գլխավոր դատախազությունը Աֆրիկյանների ակումբի հարցով մեկնաբանություն չունի
Աֆրիկյանների շենքն ապամոնտաժող բանվորներն անտեսել են Մշակույթի նախարարության արգելանքը
Աֆրիկյանների շենքի ապամոտնաժումը շարունակվում էր, պայքարը` նույնպես (Տեսանյութ)
Պահպանենք Աֆրիկյանների ակումբի շենքը նախաձեռնության նամակը` ՀՀ-ում հավատարմագրված եվրոպական կառույցներին
Ահազանգ. Աֆրիկյանների շենքի քարերը հանում են, իսկ բակի կողմը ցանկապատում
Աֆրիկյանների շենքի ապամոտնաժումը` առանց թույլտվության. ակտիվիստները հերթապահում են
Աֆրիկյանների շենքը ծածկած պաստառի հետևում բանվորներ են աշխատում (Լուսանկարներ)
Ճարտարապետ. Աֆրիկյանների ակումբի շենքի տեղափոխման պատճառները հիմնավորված չեն
Ճարտարապետն` Աֆրիկյանների շենքի ապամոնտաժման և Երևանի աղավաղված պատմության մասին
«Անորակ դեկորացիա, բուտաֆորիա, աբսուրդ…». Աֆրիկյանների շենքի տեղափոխման մասին
«Աֆրիկյանների տուն» հուշարձան-շենքը տեղափոխելու է «Հին Երևան» պատմաճարտարապետական թաղամաս
Աֆրիկյանների տունը կազմելու է «Հին Երևան» նախագծի մաս
Նախարարություն. Ներկայում Աֆրիկյանների շենքում իրականացվում են հուշարձանի գլխավոր ճակատի երեսաքարերի համարակալման աշխատանքները
«Զամասկած» Հին Երևան. Քարերն «աղմկում» են, բայց այն դեռ ծրագիր է
Աֆրիկյանների հնագույն շենքը ոչնչացվում է, իսկ քաղաքապետարանը` լռում