«Արուեստը … չի մեռնիր»… Զարեհ Մութաֆյան (լուսանկարներ)
1915 թվականի գաղթի ճանապարհին բոլոր հարազատներին կորցրած ութնամյա Զարեհ Մութաֆյանը հաստատվում է Եվրոպայում: 1927-1931-ին ուսում է ստանում Միլանի «Բրերա» գեղարվեստի ակադեմիայում ու երկու տարի անց բացում է իր անհատական առաջին ցուցահանդեսը Միլանի նկարիչների տանը: 1939 թ տեղափոխվում է Փարիզ:
Նա իր ամբողջ կյանքի ընթացքում հասցրել է դառնալ հազարից ավելի կտավների հեղինակ, որի մեծ մասը հիմնականում բնանկարներ են: Նա նաև ունի ծովանկարներ, դիմանկարներ: Բացի գեղանկարչությունից, Մութաֆյանը նաև արվեստաբանությանը նվիրված հետաքրքիր աշխատությունների հեղինակ է։
Նկարիչը երեք անհատական ցուցահանդես է ունեցել Հայասատանում ` 1969թ., 1971թ, 2007 թ.: «1969 թ. իրականացավ նրա փայփայծ երազանքը`Ֆրանսիայից առաջին անգամ եկավ Հայաստան: Առաջին հանդիպումը հայրենի բնաշխարհի հետ ստեղծագործական անսպառ եռանդ ներշնչեց նկարիչին: Նրա նկարներից սկսեցին հոսել գույները»,-ասել է արվեստաբան Շահեն Խաչատրյանը: Հայաստանի բնությունը տեսնելուց հետո` Փարիզ վերադառնալով չի կտրվեց հայկական բնաշխարհից:
«Հայրս ավելի քան 1000 կտավների հեղինակ է: Անհատական ցուցահանդեսներ է ունեցել եվրոպական, ամերիկյան մի շարք երկրներում: Սակայն նա առավել շատ կարևորում էր հայաստանյան երկու ցուցահանդեսները»,-ասել է Զ. Մութաֆյանի որդին` Հայաստանի ԳԱԱ արտասահմանյան անդամ, պատմաբան Արմեն-Կլոդ Մութաֆյանը, ով ներկա է եղել 2007 թ. Հայաստանի ազգային պատկերասրահում նկարչի 100-ամյակին նվիրված բացված ցուցահանդեսին:
«Արուեստը ամէն մէկ ձգտումին մեջ կը ծնի, կ’երիտասարդանայ ու կը ծերանայ, բայց չի մեռնիր, միշտը վերածնվի, ինչպես օրուան արևը»,- ասել է ֆրանսահայ անվանի նկարիչ Զարեհ Մութաֆյանը:
Աքսորի նախօրեին
Երևանը Արարատի ֆոնի վրա
Հայաստանի ոսկե աշուն
Հայուհի
Վերապրողը
Սբ Խաչ եկեղեցին
Հայկական վանք
Երևանի երեխաները
Ապաքինում
Աղջնակը
Լեսկոնիլի ծովախորշը
Ծարավ
Հայկական կերպարվեստ շարքը նպատակ ունի նորելու մեր հիշողությունն ու հարգանքը` հանդեպ հայ արվեստի վարպետների ու դասականների:
Շարքի նախորդ հրապարակումները՝
Հմուտ փորագրություններ և անզուգական նկարազարդումներ… Տիգրան Փոլադ (լուսանկարներ)
Բնանկարներ՝ առանց մարդկային կերպարների... Հովհաննես Ալխազյան (լուսանկարներ)
«...ծովի մասնագետ»... Արսեն Շաբանյան (լուսանկարներ)
«Այլևս ոչինչ չունեմ քեզ սովորեցնելու»… Վարդան Մախոխյան (լուսանկարներ)
Հայ կերպարվեստում ռոմանտիկական ուղղության սկզբնավորողներից... Մկրտիչ Ճիվանյան (լուսանկարներ)
250 նկարիչներից լավագույնը… Հովսեփ Փուշման (լուսանկարներ)
«... հայ նկարիչների համաստեղութեան մէջ առաւել միջազգային հնչեղութիւն ունեցող վարպետներից է»... Արշակ Ֆեթվաճյան (լուսանկարներ)
Ինտենսիվ գույնի, հատկապես լույսի ճանաչված վարպետ… Կարապետ Ադամյան (լուսանկարներ)
«Այս ամենի համար միայն մեկ բառ կա՝ «ապշեցուցիչ»... ». Էդգար Շահին (լուսանկարներ)
«…ես հայ նկարիչ եմ, ես իմ տառապած ժողովրդի մի բեկորն եմ»… Գառզու (լուսանկարներ)
«... իմ մեջ խորը վիշտ կտեսնենք»... Ժանսեմ (լուսանկարներ)
Կերտել է նրբագեղ ու լիրիկական բանաստեղծական մի աշխարհ... Վեհիկ Տեր-Գրիգորյան (լուսանկարներ)
«... կան վերջապես նկարիչներ, որոնց գրածը հուշ է, հիշողություն»... Հովսեփ Կարալյան (լուսանկարներ)
Հին Թիֆլիսը՝ Ջոկոնդա, արև ու ծով... Վաղարշակ Էլիբեկյան (լուսանկարներ)
Գեղանկարչություն, գրքի ձևավորում, գրաֆիկա... Գրիգոր Խանջյան (լուսանկարներ)
«Նրա ստեղծագործություններում ամփոփվում են 20-րդ դարի հայոց պատմության հանգույցները»... Սարգիս Մուրադյան (լուսանկարներ)
«…ծնվում է մի արվեստ, որն իր ձևով խիստ ազգային է և խորը մարդկային իր բովանդակությամբ»… Լավինիա Բաժբեուկ–Մելիքյան (լուսանկարներ)
Նոր շունչ են հաղորդել հայկական գեղանկարչությանը... Ալեքսանդր Բաժբեուկ-Մելիքյան (լուսանկարներ)
«Թիֆլիսյան դպրոցից»… Գևորգ Գրիգորյանի (Ջոտտո) (լուսանկարներ)
Խորհրդահայ կերպարվեստի սկզբնավորման աչքի ընկնող ներկայացուցիչ...Վահրամ Գայֆեճյան
Սովորաբար նա չէր ստորագրում... Վանո Խոջաբեկյան (լուսանկարներ)
«...հետաքրքիր մի երևույթ ...» Գեորգի Յակուլով (լուսանկարներ)
Հայ գեղանկարչության «նոր ալիքը». Հարություն Կալենց (լուսանկարներ)
«Առնական է, քնքուշ, ռոմանտիկ և ռեալիստական»… Ժողովրդական նկարիչ Էդվարդ Իսաբեկյան (լուսանկարներ)
«Նազարը` ես եմ»… Արա Բեքարյան (լուսանկարներ)
Բնանկարի ժանրի առաջնակարգ վարպետներից… Սեդրակ Առաքելյան (լուսանկարներ)
Հայկական ժամանակակից գրաֆիկայի հիմնադիր… Հակոբ Կոջոյան (լուսանկարներ)
«Մատիսի ու Սեզանի կողքին…»՝ Մարտիրոս Սարյան (լուսանկարներ)
«Մեր սերունդը զմայլված էր … իսկական հայրենասեր էր» ՝ Գևորգ Բաշինջաղյան (լուսանկարներ)
«…միշտ մեր նկարասրահների զարդը կլինենե` Փանոս Թերլեմեզյան (լուսանկարներ)
«...եվրոպական մասշտաբի մի վարպետ»՝ Եղիշե Թադևոսյան (լուսանկարներ)
Ազգային ռեալիստական նկարչությունը հասցրել է նոր բարձրության. Ստեփան Աղաջանյան (Լուսանկարներ)
Հոգեբանական առաջին դիմանկարն ու ժանրային առաջին նկարները. Ստեփանոս Ներսիսյան (լուսանկարներ)
Հայ կերպարվեստում պատմական ժանրի հիմնադիր՝ Վարդգես Սուրենյանց (լուսանկարներ)
Հայկական կերպարվեստում բնանկարի ժանրի հիմնադիր՝ Հովհաննես Այվազովսկի (լուսանկարներ)
Հայկական կերպարվեստում դիմանկարի ժանրի հիմնադիր՝ Հակոբ Հովնաթանյան (լուսանկարներ)
Լրահոս
Տեսանյութեր
Եթե Ադրբեջանը վստահ է, ինչո՞ւ է դատական գործընթացները դադարեցնելու մասին գաղափար առաջ քաշում