«Կյանքը, ինչպես մարդու սրտի կարդիոգրաման, նույն ռիթմը չի ունենում »… Ռոբերտ Էլիբեկյան (լուսանկարներ)
«Պարզապես մեր` հատկապես գեղանկարիչներիս բախտը բերել էր։ Խորքային առումով մենք հարուստ և հզոր ավանդույթներ ունենք և մեր գենետիկ հիշողությունն է զորեղ։ Այս հիմքով է, որ 60-ականներին մեր գեղանկարչությունը վերելք ապրեց։ Որովհետև մեր կողքին Երվանդ Քոչարն էր, Սարյանը, Բաժբեուկ Մելիքյանը, Մեծ վարպետների հսկա բանակ կար, որոնցից ստացած էներգիան, ուժը շոշափելի էր։ Այդ մարդիկ մեր կողքին էին ապրում։ Մեր ցուցահանդեսներին նրանց գալը ու երիտասարդներիս հետ խոսելը դասեր էին անմոռանալի։… Հիմա հրաշալի շրջան է երիտասարդների համար։ Նրանց համար կարևոր չէ ավագ սերունդի արվեստագետի հետ անմիջական շփումը, քանի որ աշխարհի դռները բաց է նրա առաջ։ … Այնպես որ ժամանակն է իրականում թելադրում, թե մարդը այս կամ այն շրջանում ինչ կենսաձև պիտի ընտրի։ Կյանքի շարժիչ ուժը, մարդկանց հայացքն ու հայացքի ընկալման չափերն են փոխվել։ Լա՞վ է դա, թե՝ վատ այլևս կարևոր չէ։ Անհասկանալի պրոցես է գուցե։ Մի բան է հստակ՝ կյանքը ինչպես մարդու սրտի կարդիոգրաման, նույն ռիթմը չի ունենում։ Եվ դա հրաշալի է»,- խոսքերի հեղինակն է Հայաստանի վաստակավոր նկարիչ Ռոբերտ Էլիբեկյանը (arvest.am):
Ռ. Էլիբեկյանը (1941 թ. Թբիլիսի) 1965 թ. ավարտել է Երևանի գեղարվեստա-թատերական ինստիտուտի գեղանկարչության բաժինը։ 1965 թ.ից հանրապետական, համամիութենական և միջազգային խմբային ցուցահանդեսների մշտական մասնակից (Հայաստան, Բուլղարիա, Լեհաստան, ԱՄՆ, Գերմանա, Լատվիա, Լիտվա, Ռուսաստան, Անգլիա Կանադա, Ֆրանսիա, Եգիպտոս)։1969 թ. ից զբաղվում է բեմանկարչությամբ ինչպես Հայաստանում, այնպես էլ դրա սահմաներից դուրս։
Արվեստաբան Պողոս Հայթայանը գրել է. «Ստեղծագործական կյանքի բոլոր փուլերում Ռոբերտ Էլիբեկյանը հարազատ է մնում իր գեղագիտական սկզբունքներին` երևակայությունն ու գունապաշտությունը միահյուսելով խաղի ու թատերայնության հնարամիջոցներինՙ զերծ պահելով իր արվեստը առօրյա սոցիոլոգիզմից և գրապատմողական «շարադրանքից»: Յուրաքանչյուր ժանրի սահմաններում նկարիչը որսում է գույնի, լույսի, տարածության հարաբերումով ստեղծված գունապատկերի առեղծվածային պուլսացիան՝ երկրորդական պլանում թողնելով նկարի բովանդակային բաղադրիչները: … Ռոբերտ Էլիբեկյանի ստեղծագործական դիմանկարը թերի կլիներ, եթե չանդրադառնայինք նրա բեմանկարչական և թատերական ձևավորումներին, որոնց հիմքում բեմական տարածության մեջ գունալուսային պեսպիսությունների մի յուրօրինակ աշխարհի առկայությունն է, բեմական հիմքի էլիբեկյանական «ընթերցումները», կերպարների զգեստավորման անվերջանալի հնարանքները, բեմադրող ռեժիսորի հետ մեկ ամբողջություն կազմելու և համահեղինակ դառնալու ունակությունները:
Ինքնադիմանկար կնոջ հետ
Յուրաքանչյուր բեմանկարչական աշխատանք դառնում է յուրահատուկ անհատական ցուցահանդես` իր անակնկալ գունային լուծումներով, ընդհանուրի և մասնավորի հետ անսամբլային միջավայր ստեղծելու վարպետությամբ: Չնայած նկարչի բեմադրական ոչ քիչ աշխատանքների առկայությանը, կարծում եմ, Ռոբերտ Էլիբեկյանի կարողության սահմանները ավելի լայն էին ու հարուստ, որոնք ցավալիորեն մնացին չիրագործված: Թաթուլ Ալթունյանի երգի-պարի համույթի (1970), Կ. Օրբելյանի «Անսահմանություն» բալետի (1975), Արամ Խաչատրյանի «Հավերժություն» (2004) բալետի, Մինկուսի «Դոն Քիշոտ» (1975), Լեոնկովալլոյի «Պայացներ» (1976) օպերայի զգեստների ձևավորումները և այլ բեմանկարչական աշխատանքներ այդ ասպարեզի լավագույն ձեռքբերումներից են:
Չնայած Ռոբերտ Էլիբեկյանի ստեղծագործական համապատկերում դիմանկարի ժանրը սակավ է հանդիպում, սակայն երբևէ ստեղծված գործերում հիմնական ուշադրությունը կենտրոնանում է մարդու հոգեվիճակի, նրա ոգեկանության ընդհանրական նրբագծերի խտացումների վրա` մարդուն ազատելով առօրեական նյութապաշտական աուրայից, նրա մեջ առավելապես շեշտելով ընդհանրականը, նախնականը, աստվածայինը (տիկնոջ` Մարիի, թոռնուհու` Մարիամի, Նվարդի դիմանկարները)»:
Գլխարկով աղջիկը
Դերասանները ճանապարհին
Ե. Չարենցի «Երկիր Նաիրի» վեպի զգեստների էսքիզ
Լուսնի լույս
Հանգիստ ճանապարհին
Հարդարվելիս
Ներկայացում
Ներկայացում
Ուսանողուհու դիմանկար
Մոլիեր. «Քաղքենին ազնվական» ներկայացման զգեստի էսքիզ
Մոլիեր. «Քաղքենին ազնվական» ներկայացման զգեստների էսքիզ
Հայկական կեպարվեստ շարքը նպատակ ունի նորելու մեր հիշողությունն ու հարգանքը` հանդեպ հայ արվեստի վարպետների ու դասականների:
Շարքի նախորդ հրապարակումները`
«…միշտ էլ ըմբոստ եմ եղել»… Հենրի Էլիբեկյան (լուսանկարներ)
Գծանկարի, կոմպոզիցիոն պատկերի և դիմանկարի առաջատար ներկայացուցիչ… Վռամշապուհ Շաքարյան (լուսանկարներ)
«Ազգային մոդեռնի հիմնադիրներից»… Ռուբեն Ադալյան (լուսանկարներ)
Գեղանկարիչ և թատերական նկարիչ... Արմեն Չիլինգարյան (լուսանկարներ)
Անհատական ցուցահանդեսներ է ունեցել Հայաստանում և Թուրքիայում… Մանուկ Ղրդյան (լուսանկարներ)
«Արտակարգ հետաքրքիր ու բարի մարդ էր»... Հակոբ Անանիկյան (լուսանկարներ)
Ուրույն ձեռագիր և հայրենասիրական պաթոս… Մկրտիչ Սեդրակյան (լուսանկարներ)
Հայ գեղանկարչության մեջ էքսպրեսիոնիզմի վառ ներկայացուցիչ… Բարդուղ Վարդանյան (լուսանկարներ)
Երևան քաղաքի կերպարի ինքնատիպ ու վառ նկարագրություն… Գրիգոր Աղասյան (լուսանկարներ)
Ակադեմիական ոճից մինչև ֆովիզմ… Աշոտ Զորյան (լուսանկարներ)
Աշխատել է գեղանկարչության բոլոր ժանրերում… Արամ Ղարիբյան (լուսանկարներ)
Մոնումենտալ և հաստոցային գեղանկարչություն… Հրաչյա Հակոբյան (լուսանկարներ)
Կոմպոզիցիաներ, բնանկարներ ու դիմանկարներ… Ցոլակ Ազիզյան (լուսանկարներ)
«…իմ նկարչությունը Մինասն էր հավանում»… Վարդիթեր Կարապետյան (լուսանկարներ)
«Նա Հայաստանում Մեդեռն արվեստի առաջին դեմքն էր»… Երվանդ Քոչար (լուսանկարներ)
Կ. Պոլիսից՝ Փարիզ... Կարապետ (Շարլ) Նշանյան (լուսանկարներ)
Ձգտել է ձևի և գույնի սինթեզին… Աշոտ Հովհաննիսյան (լուսանկարներ)
«Իսկական գեղանկարիչ էր»... Հմայակ Ավետիսյան (տեսանյութ, լուսանկարներ)
Բեմանկարչություն, գեղանկարչություն, գրաֆիկա, հոդվածներ և պիեսներ... Գիգո Շարբաբչյան (լուսանկարներ)
Իր արվեստին և հասարակությանն ազնվորեն նվիրված նկարիչ… Վրթանես Ախիկյան (լուսանկարներ)
«Գրքարվեստի հազվագյուտ վարպետ, հիանալի գեղանկարիչ ու գրաֆիկ»... Անդրանիկ Կիլիկյան (լուսանկարներ)
Պրոֆեսիոնալ ուրույն մոտեցում օֆորտի բնագավառում… Վլադիմիր Այվազյան (լուսանկարներ)
«Հայերը հերոսաբար կռվել գիտեն»... Արտաշես Աբրահամյան (լուսանկարներ)
«Գույների ասպետ»... Կարեն Սմբատյան (լուսանկարներ)
«Նա ստեղծում է արվեստ»…Ալեքսանդր Գրիգորյան (լուսանկարներ)
«Հատուկ ուշադրության արժանի երևույթ»... Վրույր Գալստյան (լուսանկարներ)
Անմիջական, ուղղամիտ և ուղղախոս… Սեյրան Խաթլամաջյան (լուսանկարներ)
«Նա ոտաբոբիկ քայլեց Հայաստանով…»… Հենրիկ Սիրավյան (տեսանյութ, լուսանկարներ)
Գրաֆիկական ինքնատիպ գործերի հեղինակ… Տաճատ Խաչվանքյան (լուսանկարներ)
Խորհրդահայ բեմանկարչության հիմնադիրներից… Միքայել Արուտչյան (լուսանկարներ)
«Պոլիտբյուրոյի առաջին վրձինը»... Դմիտրի Նալբանդյանը (լուսանկարներ)
Պարզ կոմպոզիցիաներ, ճշգրիտ գծանկար... Դավիթ Օքրոյան (լուսանկարներ)
Հայաստան, աշխատավոր ու կենցաղ… Մհեր Աբեղյան (լուսանկարներ)
Հովհաննես Այվազովսկու հետքերով… Էմանուել (Մանուկ) Մահտեսյան (լուսանկարներ)
«…Մինասից առաջ Քամալյան է եղել, ու չենք իմացել»… Մկրտիչ Քամալյան (լուսանկարներ)
Քաղաքացիական շունչը, բանաստեղծական նուրբ ինտոնացիան... Սուրեն Սաֆարյան (լուսանկարներ)
Յուրօրինակ և ինքնատիպ դիմանկարներ... Ենովք Նազարյանց (լուսանկարներ)
«Նա կարողանում է զրուցել բնության հետ»… Հակոբ Հակոբյան (լուսանկարներ)
Հայության կյանքն ու կենցաղը` հյութեղ գույներով… Պոլ Կիրակոսյան (լուսանկարներ)
Սոցռեալիզմ… Սեդրակ Ռաշմաճյան (լուսանկարներ)
«Ջերմ, բարի անկեղծ...»... Հմայակ Արծաթպանյան (լուսանկարներ)
Հայրենիքն ու այն կառուցող մարդիկ… Երանուհի Ասլամազյան (լուսանկարներ)
«Ես իմ երկիրը տեսնում եմ... հնչեղ, լուսավոր, բերկրալի»… Մարիամ Ասլամազյան (լուսանկարներ)
«Խորհրդավոր մարդ, անսովոր խառնվածքով նկարիչ»… Ժիրայր Օրագյան (լուսանկարներ)
Ընտանիք, մայրություն, ոճրագործություն, եղեռն, պատերազմ… Խորեն Տեր-Հարության (լուսանկարներ)
Մայր ժողովրդի ողբերգությունը՝ ստեղծագործության հիմնական թեմա... Սարգիս Խաչատուրյան (լուսանկարներ)
Քնարական, պարզ և հուզական… Հմայակ Հակոբյանը (լուսանկարներ)
«Արուեստը … չի մեռնիր»… Զարեհ Մութաֆյան (լուսանկարներ)
Հմուտ փորագրություններ և անզուգական նկարազարդումներ… Տիգրան Փոլադ (լուսանկարներ)
Բնանկարներ՝ առանց մարդկային կերպարների... Հովհաննես Ալխազյան (լուսանկարներ)
«...ծովի մասնագետ»... Արսեն Շաբանյան (լուսանկարներ)
«Այլևս ոչինչ չունեմ քեզ սովորեցնելու»… Վարդան Մախոխյան (լուսանկարներ)
Հայ կերպարվեստում ռոմանտիկական ուղղության սկզբնավորողներից... Մկրտիչ Ճիվանյան (լուսանկարներ)
250 նկարիչներից լավագույնը… Հովսեփ Փուշման (լուսանկարներ)
«... հայ նկարիչների համաստեղութեան մէջ առաւել միջազգային հնչեղութիւն ունեցող վարպետներից է»... Արշակ Ֆեթվաճյան (լուսանկարներ)
Ինտենսիվ գույնի, հատկապես լույսի ճանաչված վարպետ… Կարապետ Ադամյան (լուսանկարներ)
«Այս ամենի համար միայն մեկ բառ կա՝ «ապշեցուցիչ»... ». Էդգար Շահին (լուսանկարներ)
«…ես հայ նկարիչ եմ, ես իմ տառապած ժողովրդի մի բեկորն եմ»… Գառզու (լուսանկարներ)
«... իմ մեջ խորը վիշտ կտեսնենք»... Ժանսեմ (լուսանկարներ)
Կերտել է նրբագեղ ու լիրիկական բանաստեղծական մի աշխարհ... Վեհիկ Տեր-Գրիգորյան (լուսանկարներ)
«... կան վերջապես նկարիչներ, որոնց գրածը հուշ է, հիշողություն»... Հովսեփ Կարալյան (լուսանկարներ)
Հին Թիֆլիսը՝ Ջոկոնդա, արև ու ծով... Վաղարշակ Էլիբեկյան (լուսանկարներ)
Գեղանկարչություն, գրքի ձևավորում, գրաֆիկա... Գրիգոր Խանջյան (լուսանկարներ)
«Նրա ստեղծագործություններում ամփոփվում են 20-րդ դարի հայոց պատմության հանգույցները»... Սարգիս Մուրադյան (լուսանկարներ)
«…ծնվում է մի արվեստ, որն իր ձևով խիստ ազգային է և խորը մարդկային իր բովանդակությամբ»… Լավինիա Բաժբեուկ–Մելիքյան (լուսանկարներ)
Նոր շունչ են հաղորդել հայկական գեղանկարչությանը... Ալեքսանդր Բաժբեուկ-Մելիքյան (լուսանկարներ)
«Թիֆլիսյան դպրոցից»… Գևորգ Գրիգորյանի (Ջոտտո) (լուսանկարներ)
Խորհրդահայ կերպարվեստի սկզբնավորման աչքի ընկնող ներկայացուցիչ...Վահրամ Գայֆեճյան
Սովորաբար նա չէր ստորագրում... Վանո Խոջաբեկյան (լուսանկարներ)
«...հետաքրքիր մի երևույթ ...» Գեորգի Յակուլով (լուսանկարներ)
Հայ գեղանկարչության «նոր ալիքը». Հարություն Կալենց (լուսանկարներ)
«Առնական է, քնքուշ, ռոմանտիկ և ռեալիստական»… Ժողովրդական նկարիչ Էդվարդ Իսաբեկյան (լուսանկարներ)
«Նազարը` ես եմ»… Արա Բեքարյան (լուսանկարներ)
Բնանկարի ժանրի առաջնակարգ վարպետներից… Սեդրակ Առաքելյան (լուսանկարներ)
Հայկական ժամանակակից գրաֆիկայի հիմնադիր… Հակոբ Կոջոյան (լուսանկարներ)
«Մատիսի ու Սեզանի կողքին…»՝ Մարտիրոս Սարյան (լուսանկարներ)
«Մեր սերունդը զմայլված էր … իսկական հայրենասեր էր» ՝ Գևորգ Բաշինջաղյան (լուսանկարներ)
«…միշտ մեր նկարասրահների զարդը կլինենե` Փանոս Թերլեմեզյան (լուսանկարներ)
«...եվրոպական մասշտաբի մի վարպետ»՝ Եղիշե Թադևոսյան (լուսանկարներ)
Ազգային ռեալիստական նկարչությունը հասցրել է նոր բարձրության. Ստեփան Աղաջանյան (Լուսանկարներ)
Հոգեբանական առաջին դիմանկարն ու ժանրային առաջին նկարները. Ստեփանոս Ներսիսյան (լուսանկարներ)
Հայ կերպարվեստում պատմական ժանրի հիմնադիր՝ Վարդգես Սուրենյանց (լուսանկարներ)
Հայկական կերպարվեստում բնանկարի ժանրի հիմնադիր՝ Հովհաննես Այվազովսկի (լուսանկարներ)
Հայկական կերպարվեստում դիմանկարի ժանրի հիմնադիր՝ Հակոբ Հովնաթանյան (լուսանկարներ)