Ձեր վստահելի աղբյուրը

Երիտասարդ քանդակագործ Արգիշտի Հարությունյանը, հետևելով իր վարպետներին, ավանդական, ազգային մշակույթի կրողն է: Հենց ազգային մշակույթի պահպանումն է համարում բարոյական անկման դեմ պայքարի ամենակարևոր միջոցը, իսկ նորարարությունը համարում է համաշխարհային արվեստի անկման պատճառներից: Արվեստի վերաբերյալ իր պատկերացումները, ազգային արվեստը պահպանելու իր մոտեցումները Արգիշտի Հարությունյանը ներկայացրել է Panorama.am-ին: 

-Ինչպիսի՞ն է Հայաստանում ստեղծագործական դաշտը երիտասարդ ստեղծագործողների համար:
-Մեզ մոտ ստեղծագործելու համար առկա պայմաններն այնքան տրամադրող չեն, ինչքան խոչընդոտող: Ստեղծագործելու ամենաառաջին նպաստող պայմանը՝ մեր էությունը մեր բնության մեջ, այսինքն ծնվել ենք այստեղ, այստեղից ենք սնվում, մեր արևը, միջավայրը, մշակույթը: Խոչընդոտում է ոչ թե մեր երկիրը, ժողովուրդը, այլ խոչընդոտում է համաշխարհային թոհուբոհը: Այն վատ է անդրադառնում մեր վրա: Մենք կարիք ունենք լուրջ մարդկանց, ովքեր տեր կկանգնեն, կղեկավարեն մեր մշակույթը: Չպետք է լինի պատահականության սկզբունք, որ մի քանի ճգնավորներ պադվալներում ինչ որ բաներ անեն, իսկ մի քանի մեծ հնարավորությունների տեր մարդիկ շահագործեն:

-Արգիշտի, Ձեր ասածից կարելի է ենթադրել, որ Դուք այնքան էլ չենք ընդունում այն մշակութային քաղաքականությունը, որ վարվում է Հայաստանում:
-Վարվող մշակութային քաղաքականությունը ոչ ճիշտ է:

-Ինչպե՞ս եք տեսնում խնդիրների լուծումը:
-Այս վիճակից դուրս գալու համար պետք է հաշվի առնել այն հանգամանքը, որ պարտադիր չէ, որ արվեստը լինի անպայման եկամտաբեր բիզնես, որպեսզի նրան նշանակություն տան: Պետք է հասկանալ, որ ցանկացած բիզնես մշակույթից ծնունդ առնող մի արժեք է, որը բարիք կուտակելու, բարիք հավաքելու նպատակ է հետապնդում: Երբ դաշտում կոնկրետ եսակենտրոնության տեսակներն են աշխատում ՝ կուտակել դեպի ինձ, դեպի ինձ, չի լինում ազգային մտածողություն, այս անհավասարությունը բերում է շնորհքով, տաղանդավոր մարդկանց երկրից հեռանալուն, մարդ մնում է մենակ, անօգնական, անպաշտպան:

-Շփվելով արտասահմանցի արվեստագետների հետ՝ ի՞նչ եզրակացություններ եք անում Ձեզ համար, ինչպիսի՞ն է այնտեղ դաշտը երիտասարդ ստեղծագործողների համար:
-Քիչ առիթներ եմ ունեցել շփումների համար: Բայց կարող եմ ասել, որ ամբողջ աշխարհում ընդհանուր բարոյականության մեծ անկում կա: Բարոյականությունը պահպանելու պայքարի մեջ ամենակարևորն ազգային մշակույթը պահպանելն է, ազգային մշակույթին տեր կանգնելն է: Համաշխարհային մշակույթը հասել է այն կետին, որ ընտանիք է քանդում, բարոյական չափանիշներն են փոխվել: Շատ իսկական արվեստագետներ համաձայն չեն այսօրվա աշխարհաքաղաքական խառնաշփոթին: Ինձ հանդիպած ցանկացած արվեստագետ ցավով է խոսում այս ամենի մասին:

-Արվեստի ո՞ր ուղղությունն է Ձեզ հոգեհարազատ:
-Լայն շրջադարձային բաներ չեմ սիրում: Նախընտրում եմ ավանդական արվեստը: Դա գալիս է նաև մեր վարպետներից: Նրանք արվեստագետի պահպանող տեսակն են, ոչ թե քանդող, հրաժարվող, անընդհատ նորարարություններին ձգտող: Նորարարությունն իր մեջ դրական փոքրիկ մասնիկ է կրում, մեծ առումով քանդում է կայացած ու բարոյական լուրջ արժեքներ: Նորարարությունը համաշխարհային արվեստն անկում է տանում:

-Արգիշտի, ի՞նչ կասեք արվեստի քննադատության մասին:
-Սա մեր իրականության ամենավատ կողմն է: Չկա քննադատություն, իսկ եթե կա, ընդամենը հետսովետական գրականության տերմիններով ճառեր: Վարպետներս (քանդակագործներ Գետիկ Բաղդասարյան, Գարեգին Դավթյան) լավ են ասում՝ եթե փոխենք արվեստագետներին, ճառերի բովանդակությունը չի փոխվի: Մեզ մոտ չկա ճիշտ, ուսումնասիրված քննադատություն: Կա որոշված ֆորմատ, որով ներկայացվում է արվեստը, տվյալ հեղինակը: Իրավիճակի նկատմամբ չկա լրջություն: Այս ամենը, միանշանակ, վատ հետևանքներ է ունենում. լավն ու վատը չեն հասկանում, չեն կարողանում տարբերակել, քանի որ երկուսն էլ նույն ռամկայով են ներկայացվում:

-Ցանկություն ունե՞ք կրթությունը շարունակել դրսում:
-Շատ բան չեմ սովորի: Դրսի տաք ձայները, ճոխություններն այլ, ուրիշ աշխարհ են ինձ համար: Ես սիրում եմ Հայաստանը:

«ՄԱՐԴԸ ԱՐՎԵՍՏԻՑ ՆԵՐՍ ՈՒ ԴՈՒՐՍ» շարքի նախորդ հրապարակումները`

Լիլիթ Պիպոյանը քննադատների լռությունը վախկոտություն է համարում

Ազգային, դասական արվեստ քարոզողները փորձում են երկարացնել Հայաստանի կյանքը. ՀՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ Սեդրակ Երկանյան

«Մեր մշակույթն ընկել է կապիկությունների հետևից». ռեժիսոր Վահան Խաչատրյան

Մեր հասարակությունում կա մի տեսակ, որ ամաչում է իր ազգային արվեստից. «Ակունք» ազգագրական համույթի խմբավարը մտահոգված է

Լալա Մնացականյանը՝ հակամշակութային քաղաքականության ու բլոճային մտածողության մասին

Սոնա Ազարյան. Հայկական բեմում ես ավելի եմ հուզվում 

Գ. Գինոսյան. Ազգային մշակույթը մարդկանց չի հետաքրքրում, քանի որ չի հետաքրքրում պետական կառույցներին