Ազգային, դասական արվեստ քարոզողները փորձում են երկարացնել Հայաստանի կյանքը. ՀՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ Սեդրակ Երկանյան
Կոմիտասի անվան կամերային երաժշտության տանն այսօր տեղի կունենա հնագույն երաժշտության «Տաղարան» համույթի գալա համերգը: Ծրագիրը յուրահատուկ է` ընտրված է միայն հայկական ավանդական երաժշտություն` «Ինչու Բինգյոլը մտար», «Գարուն ա», «Ես աղջիկ եմ», «Կռունկ», «Ծիրանի ծառ», «Լե լե յաման» և այլն: Նման ծրագրի ընտրությունը պատահականություն չէ` «պետք է անվերջ պրոպագանդենք մերը, ազգայինը, ավանդական, որովհետև…»:
Panorama.am-ը այսօր կայանալիք համերգի ու առհասարակ Հայաստանում վարվող մշակութային քաղաքականության մասին զրուցել է «Տաղարան» համույթի գեղարվեստական ղեկավար և դիրիժոր, ՀՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ Սեդրակ Երկանյանի հետ:
-Այսօր կկայանա մեր համույթի այս տարվա վերջին համերգը: Բացի մեր համույթի հիմնական կազմից, ներգրավել ենք նաև բավականին երիտասարդ կատարողների: Ծրագրի հետ կապված ասեմ, որ երկրորդ անգամ ենք նման մոտեցմամբ հանդես գալիս:
-Ինչո՞ւ որոշեցիք հենց նման ծրագրով ներկայանալ հանդիսատեսին:
-Պետք է անվերջ պրոպագանդենք մերը, ազգայինը, ավանդականը: Եթե մենք չանանք, ապա ո՞վ կանի:
-Իսկ արդյո՞ք մենք դրա կարիքը ունենք` պրոպագանդել ազգային մշակույթ հենց մեր հասարակության ներսում:
-Իհարկե, ունենք: Եթե չանենք` թուրքը, ադբեջանցին կանի ու անում է, ասում է մերն է, իսկ մենք ուշացած սկսում ենք պայքարել ու արդյունքի չենք հասնում: Դրա պատճառն այն է, որ մեր հասարակությունում մեր ազգային մշակույթը մոռացվում է: Մենք մեր համերգների, ծրագրերի միջոցով փորձում ենք այնպես անել, որ հանդիսատեսն անընդհատ իր ականջի մեջ ունենա մեր ազգային երգն ու երաժշտությունը ու տեր լինի դրան: Փորձում ենք ձայնագրությունների միջոցով ավելի մեծ լսարանի հասցնել՝ տարածելով յութուբով, սոցիալական ցանցերով: Պայքարի այլ ձև չկա:
-Պարոն Երկանյան, ինչո՞ւ հասանք մի կետի, որ մեր ազգայինը մոռացվում է հենց մեր ազգի կողմից:
-Այդ հարցը պետք է ուղղել իշխանությունների, ինչպես նաև ինչո՞ւ են հալածում ժողովրդին, ստիպում, որ արտագաղթեն ու տեղ բացեն այլոց համար: Եթե տեր լինեին, մենք էլ մեր չափով կփորձեինք շարունակել տեր լինել, այդ դեպքում երևի այդքան խիստ հրամայական չէր լինի պրոպագանդել ազգայինը: Իսկ ինչ է այսօր պրոպագանդվում հեռուստաալիքներով, ռադիոալիքներով: Միայն տեսնեք, թե տարվա ընթացքում քանի վայրկյան է դրանցով հատկացվում Կոմիտասին, մյուսների անունները չտամ: Բոլոր ալիքներով նույն դեմքերը, նույն ցածրորակ ռաբիզը, անկապ շոուները, հարցումները, թոփերը, շոփերը: Այդ ամենը հեռու է տանում հայ մարդուն իր արմատներից, իր ազգայինից, այնքան է հեռվացնում, ջրիկացնում այդ ամեն, որ եթե մենք, դասական կոլեկտիվները, երգիչները, անսամբլերը չփորձենք տեր լինենք, համարեք, որ ավելի շուտ կգա Հայաստան երկրի վախճանը: Նման համերգներով փորձում ենք երկարացնել կյանքը, քանի որ հույս ունենք, որ վաղը, մյուս օրը կարող է Աստծո օգնությամբ մեր ճակատագիրը լավանա:
-Այս վիճակը արդյո՞ք սխալ վարվող մշակութային քաղաքականության հետևանք է:
-Բայց արդյո՞ք կա մշակութային քաղաքականություն: Չկա: Բացիթողի վիճակում է: Ով ինչ ուզում անում է: Չկան հստակ ուղենիշներ, գաղափարախոսություն:
-Մաեստրո, ինչպե՞ս եք տեսնում ստեղծված իրավիճակից դուրս գալու ելքերը:
-Իմ չափով, իմ համերգներով փորձում եմ անել: Անում ենք, բայց որ լայն լսարանին տեղ չի հասնում, դա այլ խնիդր է: Չկա նաև երաժշտագրաքննատադություն: Այդքան բան ինչպե՞ս կարող ենք մեր վրա վերցնել: Պետք է պահենք, պահպանենք մեր ազգային մշակույթը լավ օրերի համար, ինչպես դա արեց Կոմիտասը: Նա փորձում էր եվրոպական երկրներում, Պոլսում, Էջմիածնում կազմակերպել համերգներ ու այդպես ազգային երգը հասցնել հասարակությանը, նրանց միջոցով փոխանցել հաջորդ սերունդների: Հիմա ինձ համար այդ երգերն անանցողիկ, անգնահատելի, ազգային արժեքներ են, պետք է այնպես անենք, որ էլի չտանք թուրքերի բերանը:
-Պարոն Երկանյան, ո՞վ է այսօր Ձեր հանդիսատեսը: Նրանց շարքերում շա՞տ են երիտասարդները:
-Մեր հանդիսատեսը նրանք ենք, ովքեր գնահատում են ազգայինը, հասկանում դրա արժեքը: Իհարկե, կան երիտասարդներ: Այդ մասին է վկայում նաև այսօրվա մեր համերգի երիտասարդական կազմը: Մենք մեր համերգներով նաև երիտասարդներին կրթելու խնդիր ենք փորձում լուծել: Եթե տեղ չտանք երիտասարդներին, վաղը, մյուս օրը ճամպրուկները կվերցնեն ու կհեռանան Հայաստանից, քանի որ այստեղ չկա հնարավորություն երգել, պարել, նկարել:
«ՄԱՐԴԸ ԱՐՎԵՍՏԻՑ ՆԵՐՍ ՈՒ ԴՈՒՐՍ» շարքի նախորդ հրապարակումները`
«Մեր մշակույթն ընկել է կապիկությունների հետևից». ռեժիսոր Վահան Խաչատրյան
Լալա Մնացականյանը՝ հակամշակութային քաղաքականության ու բլոճային մտածողության մասին
Սոնա Ազարյան. Հայկական բեմում ես ավելի եմ հուզվում
Գ. Գինոսյան. Ազգային մշակույթը մարդկանց չի հետաքրքրում, քանի որ չի հետաքրքրում պետական կառույցներին
Արա Գևորգյան. Փորձում են ամեն կերպ կործանել մեր մշակույթը, ուզում են կործանել մեր երկիրը առանց պատերազմի
ՀՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ Արամ Իսաբեկյան. Մեր տաղանդը, շնորհքը, գիտելիքները քիչ չեն, ոչ մեկը թող չկասկածի...բայց
Դավիթ Մուրադյան. Այսօրվա ժամանակը մինչև վերջ իր կերպարը չի գտել
ՀՀ ժողովրդական արտիստ Ռուդոլֆ Խառատյան. Մեր երկիրը շատ ափսոս է
Արսեն Գրիգորյան (Մրրո). Հոգու տկարություն... Ուղղակի մի քանի հազար դոլարի համար մարդ իրեն ծախում է
ՀՀ վաստակավոր արտիստ Նորայր Դավթյան. … ես երևի այդպես էլ զարմացած հրաժեշտ կտամ այս աշխարհին
Ժամանակակից արվեստի «չհասկացվածությունը». Բացահայտում է գրականագետ Հասմիկ Խեչիկյանը
Դերասան Միքայել Պողոսյան. Քննադատելու շատ բան կա, բայց դա էլ բանաձև, ապրելաձև չէ
Արվեստաբան Արաքսյա Սարյան. Գավառական մտածողություն ու միջին շնորհալի «տաղանդներ»
Երիտասարդ ռեժիսոր Շուշանիկ Գևորգյանը մտահոգ է… «Այսօր թատրոնը պարտվում է սերիալներին»
Դերասան Տիգրան Ներսիսյան. Բառեր կան, որոնք մեր իրականությունից դուրս են եկել… պարկեշտ… ծիծաղեցիք չէ՞
Արվեստագետ Ռուբեն Բաբայան. Մարդը գնալով դառնում է ավելի միայնակ